نژاد و تیره در استان گلستان
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
نژاد مردم استان گلستان تركيبى از نژادهاى بومى و آريايى است. از روايات كتاب اوستا و شاهنامه چنين برمىآيد كه آريائيها در تپورستان و وهركانه (مازندران و گرگان) با مقاومت شديد مردم بومى روبرو شدند و به همين دليل آنها را ديو (خداى باطل يا مردم خدا نشناس) ناميدند. آريائيها پس از چند مهاجرت و جابجايى، عاقبت در چند نقطه سكنى گزيدند كه يكى از نقاط وارنا (حدود گيلان و مازندران فعلى) و ديگرى وهركان (گرگان) بود.
«بار تولد» معتقد است كه هيركانيا (گرگان) يك كلمه خاص آريايى است و بدين ترتيب زندگى مشترك اقوام بومى و مهاجران آريايى نژادى مركب به وجود آورد. مردم استان گلستان تركيبى از نژادها و طوايف مختلف هستند. تنها در شهر گرگان و محلهها و روستاهاى اطراف آن علاوه بر مردم بومى، قاجارها، تركها، بلوچها، كرمىها، ديلمىها، كولىها، دامغانىها، سيستانىها، سبزوارىها، كاشمرىها، آسورىها، تركمنها، بسطامىها و عده قليلى يهودى وجود دارد.
طايفهاى خاص از تركمنها به نام بليش وجود دارند كه در سال 1313 ه .ش وارد شهر گرگان شده و در كنار جاده شاهرود به نام بليش محله سكونت مىكنند. اين طايفه از قزاقستان به خاك ايران آمدهاند.
ساير شهرستانهاى استان نيز تركيبى شبيه تركيب گرگان دارند. كتولىها در شهرستان علىآباد، تركمنها در گنبد و بندر تركمن و... آذرىها در گنبد طوايف نژادى مشخص استان هستند. بايد توجه داشت كه قسمت عمده جمعيت استان مهاجران ساير نقاط ايران و مهاجران خارج از مرزهاى فعلى ايران هستن