نژاد و تیره در استان آذربایجان غربی

نسخهٔ ‏۱۵ بهمن ۱۳۹۰، ساعت ۲۳:۴۶ (نمایش مبدأ) مدیر سیستم (بحث | مشارکت‌ها) جز (۱ نسخه) → تفاوت قدیمی‌تر		نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ شهریور ۱۳۹۱، ساعت ۱۶:۵۴ (نمایش مبدأ) Kabir (بحث | مشارکت‌ها)
سطر ۱:		سطر ۱:
		+	==نژاد و تيره==
		+	آنچه از آثار محققين به دست مى‏آيد اين است كه در حدود 3 يا 4 هزار سال قبل، مردمى به نام آريان از ميهن اصلى خود مهاجرت كرده و به سوى اروپا آمده‏اند و دسته‏اى از آنها از اروپا گذشته و به طرف ايران مهاجرت كردند.
		+
		+	اين عده كه خود از سه گروه تشكيل مى‏شوند در نقاط مختلف ايران ساكن شدند. از جمله آنها مادها هستند كه در آذربايجان سكونت اختيار كردند و به همين جهت مردم آذربايجان از نژاد مادها مى‏باشند.
		+
		+	آذربايجان يا ماد آتروپاتن از اقوام گوناگونى تشكيل يافته است كه برخى از آنها عبارتند از:
		+
		+	==هوريان==
		+
		+	قوم هورى بين ارتفاعات زاگرس و درياچه اروميه زندگى مى‏كردند، در هزاره دوم پيش از ميلاد در مغرب آذربايجان پراكنده بودند.
		+
		+	==لولوبى‏ها==
		+
		+	قوم لولوبى‏ها بخش وسيعى از درياچه اروميه را به خود اختصاص داده بودند و از لحاظ نژادى با عيلامى‏ها قرابت داشته‏اند.
		+
		+	==ماننا==
		+
		+	قوم ماننا با لولوبى‏ها و هورى‏ها قرابت داشته و در جنوب درياچه اروميه ساكن بودند.
		+
		+	اقوام ديگرى نيز مانند آشورى‏ها، اورارتوها، تيانى‏ها و سكاها در اين منطقه سكونت داشته‏اند.
		+
		+	اقوام كنونى آذربايجان ترك‏ها و كردها مى‏باشند.
		+
		+	كردها بزرگترين و قديمى‏ترين قوم آريايى ايران هستند كه در غرب ايران از جمله آذربايجان غربى ساكن هستند.
		+
		+	==ايل‏ها و طايفه‏ها==
		+
		+	ايل‏ها و طايفه‏هاى گوناگونى در سطح اين استان پراكنده هستند كه هر كدام داراى آداب و رسوم خاص خود هستند.
		+
		+	==ايل‏ها و عشاير اروميه==
		+
		+	ـ ايل شكاك
		+
		+	در شمال غربى شهرستان اروميه در بخش صوماى و برادوست پراكنده‏اند. اين ايل از تيره‏هاى كار دارى و عبدويى تشكيل شده است.
		+
		+	== ايل بيگ زاده==
		+
		+	در غرب شهرستان اروميه و در مرز تركيه و عراق ساكن هستند. اين ايل فقط داراى طايفه بيگ زاده مى‏باشد.
		+
		+	==ايل ميلان==
		+
		+	از كنار رود زنگمار ماكو تا دهستان قطور بخش مركزى شهرستان خوى ساكن هستند. ايل ميلان به دو قسمت ميلان و خلكانى تقسيم مى‏شود.
		+
		+	قسمت ميلان شامل طوايف:
		+
		+	شيخ كانلو، دود كانلو، ممكانلو،
		+
		+	مندوله كانلو و سارمانلو مى‏شود.
		+
		+	قسمت خلكانى شامل طوايف:
		+
		+	دلايى، كچانلو، امويى،
		+
		+	قوردويى، مرويى، گلى كانلو و
		+
		+	خوزديى مى‏شود.
		+
		+	==ايل كره سنى==
		+
		+	از ايل‏هاى كرد و در پيرامون شهرستان خوى زندگى مى‏كنند. اين ايل داراى يك طايفه مى‏باشد.
		+	ايل ممكان لو و ايل دنبلى نيز در شهرستان خوى به سر مى‏برند.
		+
		+	==ايل زيلان==
		+
		+	اين ايل در شهرستان ماكو به سر مى‏برند.
		+
		+	طوايف اين ايل عبارتند از:
		+
		+	كره سنى، بروكى، قليكى،
		+
		+	حيدرانلو و سيپكى.
		+
		+	ـ ايل جلائى
		+
		+	بزرگترين ايل منطقه است و اطراف شهرستان ماكو ساكن هستند و داراى 10 طايفه است.
		+
		+	طوايف اين ايل عبارتند از:
		+
		+	قزلباش، خلكانلو، مصركانلو،
		+
		+	جنى كانلو، اوتايلو، على محولى،
		+
		+	حسو خلف، بلخكانلو، ساكان و
		+
		+	قندكانلو.
		+
		+	==ايل قره پاپاق==
		+
		+	در ناحيه سلدوز نقده زندگى مى‏كنند.
		+
		+	اين ايل از طوايف:
		+
		+	عربلو، جان احمدلو، تركون شمسه دين،
		+
		+	چاخرلو، سارال و نقى خانلو تشكيل شده است.
		+
		+	==ايل زرزا==
		+
		+	در اشنويه و روستاهاى سنگان، نالوس، ناليوان و چند روستاى اطراف ساكن هستند.
		+
		+	طوايف اين ايل عبارتند از:
		+
		+	ابراهيم خانى، عبدالله خانى، سيده بيگى،
		+
		+	حسين بيگى، غفور خانى و فتحعلى خانى.
		+
		+	==ايل مامش==
		+
		+	در منطقه كوهستانى بين پيرانشهر، پسوه، نقده و اشنويه سكونت دارند.
		+
		+	طوايف اين ايل عبارتند از:
		+
		+	قادرى، احمدى، پاشايى امير عشايرى،
		+
		+	سليمانى، خل آقايى، گلابى آقا و
		+
		+	بايزيدى.
		+
		+	==ايل هركى==
		+
		+	در اطراف اشنويه ساكن هستند.
		+
		+	اين ايل از طوايف سيدان، سرهاتى و مندان تشكيل شده است.
		+
		+	ايل پيران و ايل صوفيانلو در شهرستان پيرانشهر و صوفيان زندگى مى‏كنند.
		+
		+	ايل سادات در روستاهاى اطراف اروميه پراكنده‏اند و داراى يك طايفه سادات مى‏باشد.
		+
		+	==ايل افشار==
		+
		+	از بزرگترين ايل‏هاى ايران است كه در ساير مناطق ايران نيز پراكنده هستند.
		+
		+	==ايل زعفرانلو==
		+
		+	در ناحيه صائين دژ و روستاهاى على بالتا، كران، قزل قيه عليا و چند روستاى اطراف پراكنده هستند.
		+
		+	==ايل دهبكرى==
		+
		+	مردم ايل دهبكرى در مهاباد و بوكان زندگى مى‏كنند و تخته قاپو شده‏اند طوايف ايل دهبكرى عبارتند از:
		+
		+	معروف آقا، محمد آقا، عباس آقا،
		+
		+	سلمان آقا و شيخ آقا.
		+
		+	ايل عثمان بيگى و ايل گورك در اطراف مهاباد و روستاهاى آن زندگى مى‏كنند.
		+
		+	ايل گورك از طوايف:
		+
		+	عزيزى، حسنى، محمدى،
		+
		+	ابراهيمى و قادرى تشكيل شده است.
		+
		+	==ايل منگور==
		+
		+	در روستاهاى بين پيرانشهر، سردشت، مهاباد و بوكان پراكنده‏اند.
		+
		+	طوايف اين ايل عبارتند از:
		+
		+	شم، مروت، آمان،
		+
		+	زيرن و خضر.
		+
		+	ايل باسك كوله، ايل برياحى، ايل كلاسى،
		+
		+	ايل پشتدرى و ايل ملكارى در ناحيه سردشت و مرز عراق سكونت دارند.
		+
		+
	{{منابع}}		{{منابع}}
	[[رده:نژاد و تیره]]		[[رده:نژاد و تیره]]

---

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ شهریور ۱۳۹۱، ساعت ۱۶:۵۴

محتویات ۱ نژاد و تيره ۲ هوريان ۳ لولوبى‏ها ۴ ماننا ۵ ايل‏ها و طايفه‏ها ۶ ايل‏ها و عشاير اروميه ۷ ايل بيگ زاده ۸ ايل ميلان ۹ ايل كره سنى ۱۰ ايل زيلان ۱۱ ايل قره پاپاق ۱۲ ايل زرزا ۱۳ ايل مامش ۱۴ ايل هركى ۱۵ ايل افشار ۱۶ ايل زعفرانلو ۱۷ ايل دهبكرى ۱۸ ايل منگور ۱۹ منابع

نژاد و تيره

آنچه از آثار محققين به دست مى‏آيد اين است كه در حدود 3 يا 4 هزار سال قبل، مردمى به نام آريان از ميهن اصلى خود مهاجرت كرده و به سوى اروپا آمده‏اند و دسته‏اى از آنها از اروپا گذشته و به طرف ايران مهاجرت كردند.

اين عده كه خود از سه گروه تشكيل مى‏شوند در نقاط مختلف ايران ساكن شدند. از جمله آنها مادها هستند كه در آذربايجان سكونت اختيار كردند و به همين جهت مردم آذربايجان از نژاد مادها مى‏باشند.

آذربايجان يا ماد آتروپاتن از اقوام گوناگونى تشكيل يافته است كه برخى از آنها عبارتند از:

هوريان

قوم هورى بين ارتفاعات زاگرس و درياچه اروميه زندگى مى‏كردند، در هزاره دوم پيش از ميلاد در مغرب آذربايجان پراكنده بودند.

لولوبى‏ها

قوم لولوبى‏ها بخش وسيعى از درياچه اروميه را به خود اختصاص داده بودند و از لحاظ نژادى با عيلامى‏ها قرابت داشته‏اند.

ماننا

قوم ماننا با لولوبى‏ها و هورى‏ها قرابت داشته و در جنوب درياچه اروميه ساكن بودند.

اقوام ديگرى نيز مانند آشورى‏ها، اورارتوها، تيانى‏ها و سكاها در اين منطقه سكونت داشته‏اند.

اقوام كنونى آذربايجان ترك‏ها و كردها مى‏باشند.

كردها بزرگترين و قديمى‏ترين قوم آريايى ايران هستند كه در غرب ايران از جمله آذربايجان غربى ساكن هستند.

ايل‏ها و طايفه‏ها

ايل‏ها و طايفه‏هاى گوناگونى در سطح اين استان پراكنده هستند كه هر كدام داراى آداب و رسوم خاص خود هستند.

ايل‏ها و عشاير اروميه

ـ ايل شكاك

در شمال غربى شهرستان اروميه در بخش صوماى و برادوست پراكنده‏اند. اين ايل از تيره‏هاى كار دارى و عبدويى تشكيل شده است.

ايل بيگ زاده

در غرب شهرستان اروميه و در مرز تركيه و عراق ساكن هستند. اين ايل فقط داراى طايفه بيگ زاده مى‏باشد.

ايل ميلان

از كنار رود زنگمار ماكو تا دهستان قطور بخش مركزى شهرستان خوى ساكن هستند. ايل ميلان به دو قسمت ميلان و خلكانى تقسيم مى‏شود.

قسمت ميلان شامل طوايف:

شيخ كانلو، دود كانلو، ممكانلو،

مندوله كانلو و سارمانلو مى‏شود.

قسمت خلكانى شامل طوايف:

دلايى، كچانلو، امويى،

قوردويى، مرويى، گلى كانلو و

خوزديى مى‏شود.

ايل كره سنى

از ايل‏هاى كرد و در پيرامون شهرستان خوى زندگى مى‏كنند. اين ايل داراى يك طايفه مى‏باشد. ايل ممكان لو و ايل دنبلى نيز در شهرستان خوى به سر مى‏برند.

ايل زيلان

اين ايل در شهرستان ماكو به سر مى‏برند.

طوايف اين ايل عبارتند از:

كره سنى، بروكى، قليكى،

حيدرانلو و سيپكى.

ـ ايل جلائى

بزرگترين ايل منطقه است و اطراف شهرستان ماكو ساكن هستند و داراى 10 طايفه است.

طوايف اين ايل عبارتند از:

قزلباش، خلكانلو، مصركانلو،

جنى كانلو، اوتايلو، على محولى،

حسو خلف، بلخكانلو، ساكان و

قندكانلو.

ايل قره پاپاق

در ناحيه سلدوز نقده زندگى مى‏كنند.

اين ايل از طوايف:

عربلو، جان احمدلو، تركون شمسه دين،

چاخرلو، سارال و نقى خانلو تشكيل شده است.

ايل زرزا

در اشنويه و روستاهاى سنگان، نالوس، ناليوان و چند روستاى اطراف ساكن هستند.

طوايف اين ايل عبارتند از:

ابراهيم خانى، عبدالله خانى، سيده بيگى،

حسين بيگى، غفور خانى و فتحعلى خانى.

ايل مامش

در منطقه كوهستانى بين پيرانشهر، پسوه، نقده و اشنويه سكونت دارند.

طوايف اين ايل عبارتند از:

قادرى، احمدى، پاشايى امير عشايرى،

سليمانى، خل آقايى، گلابى آقا و

بايزيدى.

ايل هركى

در اطراف اشنويه ساكن هستند.

اين ايل از طوايف سيدان، سرهاتى و مندان تشكيل شده است.

ايل پيران و ايل صوفيانلو در شهرستان پيرانشهر و صوفيان زندگى مى‏كنند.

ايل سادات در روستاهاى اطراف اروميه پراكنده‏اند و داراى يك طايفه سادات مى‏باشد.

ايل افشار

از بزرگترين ايل‏هاى ايران است كه در ساير مناطق ايران نيز پراكنده هستند.

ايل زعفرانلو

در ناحيه صائين دژ و روستاهاى على بالتا، كران، قزل قيه عليا و چند روستاى اطراف پراكنده هستند.

ايل دهبكرى

مردم ايل دهبكرى در مهاباد و بوكان زندگى مى‏كنند و تخته قاپو شده‏اند طوايف ايل دهبكرى عبارتند از:

معروف آقا، محمد آقا، عباس آقا،

سلمان آقا و شيخ آقا.

ايل عثمان بيگى و ايل گورك در اطراف مهاباد و روستاهاى آن زندگى مى‏كنند.

ايل گورك از طوايف:

عزيزى، حسنى، محمدى،

ابراهيمى و قادرى تشكيل شده است.

ايل منگور

در روستاهاى بين پيرانشهر، سردشت، مهاباد و بوكان پراكنده‏اند.

طوايف اين ايل عبارتند از:

شم، مروت، آمان،

زيرن و خضر.

ايل باسك كوله، ايل برياحى، ايل كلاسى،

ايل پشتدرى و ايل ملكارى در ناحيه سردشت و مرز عراق سكونت دارند.

منابع