موسیقی در استان گلستان
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
توسعه گستره موسيقى در استان گلستان همانند ساير استانهاى كشور امرى پذيرفته شده است و به لحاظ فرهنگ، موسيقى داراى تنوع و گوناگونى چشمگيرى است. علت اين تنوع در موسيقى را مىتوان حضور اقوام مختلف و مهاجرت يا كوچ اجبارى بسيارى از اقوام در طى سدههاى گذشته دانست. علاوه بر آن از تأثير فرهنگهاى همجوار و نيز گسترش موسيقى مذهبى در اشكال بسيار متنوع نمىتوان چشم پوشى كرد.
مهمترين ساز رايج در موسيقى استان گلستان دوتار است. اين ساز هسته مركزى موسيقى شرق مازندران را تشكيل مىدهد كه ريشه عميق در موسيقى تركمنى و شمال خراسان دارد.
مضامين شعرى در اين نوع موسيقى در برگيرنده داستانهاى عاشقانه، روايتهايى از كوچ و مهاجرت، اندوه و غربت و آروزهاى شيرين و دست نيافتنى است. موسيقى كتولى از تنوع واژهها در زبان تبرى على آبادى و ارتباط با ساير اقوام همجوار و مهاجر مازندران تأثير ويژهاى پذيرفته است.
در اين ميان دو جريان بزرگ موسيقيايى يعنى موسيقى تركمنى و خراسانى بيشترين تأثير را در موسيقى اين ناحيه به جا گذاشته است. به عبارت ديگر، تنه موسيقى تنومند موسيقى كتولى، ريشههاى خود را از سمت شمال به دشتهاى تركمن نشين و از سوى مشرق به سرزمين خراسان و مناطق ترك نشين و كرد نشين آن دوانيده است.
سازهاى اين منطقه عبارتند از:
دوتار، ساز تركمنى و خراسانى،
نى هفت بند (لله وا)، دهل،
نى سنتىتركمنى (يدبقوم)، شمشاد،
كمانچه، سورنا.
