زندگی جانوری در استان آذربایجان غربی

استان آذربايجان غربى به دليل موقعيت طبيعى و ساختار توپو گرافيك كه رودخانه‏ها، تالاب‏ها، مرداب‏ها، درياچه‏هاى كوچك و بزرگ و سواحل را در بر گرفته، به عنوان يكى از زيستگاه‏هاى مهم حيات وحش و گونه‏هاى جانورى كشور شناخته شده است.

برخى از اين گونه‏ها بومى و برخى ديگر مهاجرانى هستند كه زمان مشخصى را در منطقه به سر مى‏برند.

عمده‏ترين جانوران مهاجر استان را پرندگانى تشكيل مى‏دهند كه جهت زمستان گذرانى به زيستگاه‏هاى استان روى مى‏آورند.

مهمترين گونه‏هاى جانورى شناخته شده استان عبارت‏اند از: قوچ، ميش، گوزن، كل، بز، گراز، خوك، خرس، گرگ، خرگوش، روباه، پلنگ، مار، موش، سنجاب، و ... كه در اقصى نقاط استان پراكنده‏اند.

همچنين پرندگان مهاجر مختلفى نيز از قبيل: كبك معمولى، قمرى، باقرقره، فاخته، تنجه، لاشخور (كركس)، جغد، و ... ديگر پرندگان در مناطق مختلف استان زندگى مى‏كنند.

تنوع گونه‏هاى جانورى و پرندگان بومى و مهاجر استان، به اندازه‏اى داراى اهميت بين المللى است كه زيستگاه عمده آنها (به غير از درياچه اروميه و جزاير آن) به عنوان يكى از مهمترين پناهگاه‏ها و زيستگاه‏هاى حيات وحش از طرف يونسكو به ثبت رسيده و به عنوان پارك ملى اروميه معروف است.

به اقتضاى اهميت ملى، منطقه‏اى و بين المللى زيستگاه‏هاى حيات وحش به منظور حفظ تعادل اكولوژيكى و اهميت و نقشى كه حيوانات و پرندگان در زنجيره حيات طبيعى ايفا مى‏كنند، كانون‏هايى از استان به عنوان مناطق حفاظت شده شناسايى گرديده‏اند تا اقدامات لازم جهت جلوگيرى از شكار بى‏رويه و انقراض نسل وحوش موجود در آنها به عمل آيد.

اهم اين كانون‏ها عبارت‏اند از:

ـ منطقه حفاظت شده پارك ملى اروميه

منطقه حفاظت شده پارك ملى اروميه، كل درياچه اروميه و سواحل و جزاير آن را در بر مى‏گيرد. اين منطقه كه تا سال 1354 به عنوان شكارگاه مورد استفاده قرار مى‏گرفت، بعد از سال مذكور به عنوان يكى از مهمترين زيستگاه‏هاى حيات وحش به ثبت رسيده و مورد حفاظت قرار گرفته است.

اين منطقه مأمن حيوانات و پرندگانى از قبيل: قوچ، ميش، گوزن، پلنگ، مار، فلامينگو، غازهاى وحشى، قو، پليكان، مرغابى، و ... است.

ـ منطقه حفاظت شده مراكان

منطقه حفاظت شده مراگان در جنوب سواحل ارس و شمال شهرستان ماكو واقع شده و داراى پوشش گياهى نيزار و بيشه‏زار است.

ـ منطقه حفاظت شده آغ گُل

منطقه حفاظت شده آغ گل نزديك منطقه مراكان، بين پلدشت و ماكو قرار گرفته است و يكى از زيستگاه‏هاى مهم پرندگان مهاجر و گونه‏هاى جانورى بومى محسوب مى‏شود.

ـ شكارگاه آغ گُل

شكارگاه آغ گل در غرب پلدشت، در نزديكى رودخانه ارس واقع شده و حيواناتى از قبيل: گراز، خوك، روباه، سنجاب و پرندگان شكارى از جمله كبك را در خود جاى داده است.

ـ شكارگاه‏هاى آزاد خوى و ماكو

شكارگاه‏هاى آزاد خوى و ماكو در شهرستان‏هاى مذكور واقع شده‏اند و قلمرو وسيعى را در بر مى‏گيرند. اين شكارگاه‏ها داراى جانورانى از قبيل: قوچ، ميش، كل، بز، گراز، پرندگان شكارى و هم‏چنين كبك معمولى و چيل، فاخته، قمرى، باقرقره، انواع مرغابى، غاز وحشى هستند.

ـ شكارگاه‏هاى آزاد جنوب و مركز استان

شكارگاههاى آزاد جنوب و مركز استان در آنها حيواناتى از قبيل: خرس، روباه، انواع سنجاب، قو، فلامينگو، پليكان، درنا، كبك و خرگوش زندگى مى‏كنند.