ÌÓÊÌæ ÇÑÊÈÇØ ÈÇ ãÇ ÎÇäå  

رده:آثار و بناهای تاریخی و گردشگری استان چهارمحال و بختیاری

از ویکی اطلس فرهنگی ایران

پرش به: ناوبری, جستجو


جاذبه‏هاى طبيعى و تاريخى

استان چهارمحال و بختيارى به لحاظ موقعيت ويژه طبيعى و جغرافيايى از توان‏هاى قابل ملاحظه محيطى برخوردار است كه درعرصه‏هاى توسعه و گسترش ايرانگردى مى‏توانند بسيار مفيد و موثر واقع شوند. وجود ارتفاعات، چشمه سارها، فضاى سبز، جنگل‏ها مجموعه عناصرى هستند كه شرايط بسيار مناسبى را جهت گسترش گردشگاه‏ها و نواحى تفرجگاهى فراهم ساخته است.

برخى از اين مناطق عبارتند از:

ـ گردشگاه مرداب بن، واقع در هفشجان.

ـ گردشگاه‏هاى گردبيشه، باغچه گرد و برآفتاب واقع در بروجن.

ـ مجتمع توريستى سامان واقع در 26 كيلومترى شمال شرقى شهركرد.

ـ ناحيه تفرجگاهى دشت بروجن.

ـ نواحى تفرجگاهى برم لردگان و ساير چشمه‏هاى لردگان.

ـ ناحيه سياحتى دره عشق و ارمند واقع در بخش پيشكوه و ميانكوه در جنوب استان.

ـ ناحيه سرسبز دره ايل راه دزپارت واقع در بين كوههاى كلارده و كوه سوخته.

ـ نواحى سر سبز و تفريحى اطراف رودخانه‏هاى كارون و زاينده رود.

ـ نواحى سياحتى دشت لاله در 100 كيلومترى شهركرد.

ـ ناحيه سياحتى درياچه و سد زاينده رود واقع در منطقه شمالى شهركرد.

همچنين به پارك‏ها و باغ‏ها نيز بايد اشاره كرد. از جمله به پارك‏هاى جنگلى تنگ كلوره و دو شلوارى در 5 كيلومترى لردگان و باغ اسعديه كه قدمت ديرينه دارد و درختان تنومند گردوى آن كه معروف است كه عمر آنها به بيش از 500 سال مى‏رسد.

اين باغ با وسعتى نسبتا زياد و درختان قطور و سر به فلك كشيده در بلنداى روستاى ده كهنه واقع شده و چشمه بزرگى نيز در آن مى‏جوشد و همواره اتراق گاه خوانين بختيارى بوده است.

ساير نقاط ديدنى استان به تفكيك شهرستان عبارتند از:

شهرستان شهركرد

پيست اسكى گردنه حلك سورشجان

قلعه شلمزار جنوب شهركرد

قلعه دزك جنوب شهركرد

قلاع اسعديه چليچه 30 كيلومترى جنوب غربى شهركرد

قلعه جونقان 38 كيلومترى شهركرد

قلعه چالشتر 10 كيلومترى شهركرد

پل زمانخان 29 كيلومترى شمال شهركرد

گرمابه درب امام‏زاده شهركرد

مدرسه علميه (اماميه) شهركرد

مسجد اتابكان شهركرد

مسجد جامع شهركرد

مسجد جامع شهرك شرق شهركرد

مسجد جامع چالشتر شرق شهركرد

مسجد جامع فرخشهر جنوب شرقى شهركرد

امام‏زاده حليمه وحكيمه خاتون شهركرد

امام‏زاده باباپير احمد روستاى چم جنگل سامان

شهرستان بروجن

تالاب چغاخور شرق گندمان

تالاب سولگان جنوب غربى شهرگندمان

تالاب گندمان نزديك تالاب چغاخور

امام‏زاده حمزه‏لى روستاى بلداجى

شهرستان فارسان

پيست اسكى چلگرد

تونل كوهرنگ چلگرد

چشمه ديمه چلگرد

پير غار بخش ميزدج

آبشار انار دره عشق شهرستان فارسان (دوپلان)

شهرستان لردگان

آبشار آتشگاه 40 كيلومترى لردگان روستاى آتشگاه

برم لردگان در شهر لردگان

جنگل‏هاى بازفت در غرب شهر لردگان

از لحاظ امكانات گردشگرى در اين استان در سال 1377 تعداد 6 هتل و مهمانسرا وجود داشته كه يك واحد آن دو ستاره و 5 واحد يك ستاره بوده است.

از اين مهمانسرا و هتل تعداد 4 واحد در شهركرد، يك واحد در بروجن و يك واحد در لردگان وجود داشته است. شهرهاى فارسان و اردل فاقد هتل و مهمانسرا بوده است.

آثار و بناهاى تاريخى

اين استان به لحاظ شرايط طبيعى و اقليمى همواره از ميزان بارندگى نسبتا بالا و رطوبت زياد هوا برخوردار مى‏باشد در نتيجه، آثار قديمى به جامانده در معرض آسيب و تخريب شديد قرار گرفته است. لذا اين استان از نظر بناهاى تاريخى و كانون‏هاى زيارتى با كانون‏هاى اصلى اين قبيل جاذبه‏هاى توريستى همچون اصفهان، شيراز، مشهد و يزد قابل مقايسه نيست. اين سرزمين در روزگار باستان، يكى از نواحى آباد و از مراكز تمدن قديم بوده است. به طورى كه از سنگ نبشته كوه فرخ و اشگفت سلمان، معلوم مى‏شود كه در روزگار قدرت عيلاميان، اين منطقه اهميت به سزايى داشته است. مركز انزان يا انشان قديم در اين ناحيه بوده و در دوره سلوكى و ساسانيان شهر ايذه از شهرهاى مشهور كشور بوده است تا اين كه از قرن نهم هجرى اين منطقه اهميت خود را از دست داده است. آثار و ابنيه باستانى استان به چند دسته تقسيم مى‏شود كه در اينجا به برخى‏از مهمترين آنان اشاره مى‏كنيم:

الف) آثار سنگى، صخره‏اى

نقش برجسته شيرين او

اين نقش برجسته كه در مدخل دره شيرين و در كنار يكى از كهن‏ترين راه‏هاى كوچ رو در ناحيه بازفت واقع گرديده به دوره «اليمائيان» تعلق دارد. «اليمائى‏ها» ازدوره سلوكيان پديدار شدند و دوره پارتى حكومتى مستقل داشتند. آنان بازماندگان ايلامى‏ها بوده‏اند و تمدنى غنى داشته‏اند.

اين نقش به ابعاد 40/1×2 متر و عمق 30 سانتيمتر حك شده است صحنه اين نقش عبارت از سه پيكر انسان است كه حاكم وقت را نشسته بر روى چهارپايه‏اى و نيزه به دست به تصوير كشده است. در سمت راست او فردى ايستاده كه احتمالاً تصوير وزير است و در پشت سر وزير يك زن ديده مى‏شود كه احتمالاً ملكه آنزان [ايذه مركز ناحيه بختيارى در آن زمان] است.

طاق‏هاى سنگى جونقان (تنگ دركش وركش)

طاق‏هاى سنگى تنگ «دركش وركش» در ابتداى تنگى به همين نام ساخته شده، و يك اثر تركيبى پارت ساسانى محسوب مى‏گردد. ظواهر امر نشان مى‏دهد كه در گذشته وسعت اين اثر تاريخى پيش از اين بوده و به مرور زمان و طى گذشت قرن‏ها تخريب گرديده است.

سنگ نوشته‏هاى مشروطيت (پير غار)

پير غار از تفريحگاه منطقه چهار منطقه است كه دربخش ميزدج قرار دارد. در اين محل، چشمه‏هاى آب از داخل سنگ‏ها در جريان است. بر روى قسمتى از تپه سنگى اين منطقه سه سنگ نوشته به زبان فارسى كه بر روى آن شرح لشكركشى بختيارى‏ها به فرماندهى سردار اسعد به تهران و نقش آن‏ها در انقلاب مشروطه ثبت شده است، ديده مى‏شود. غارى نيز در اين محل وجود دارد كه به علت فرو ريختگى سقف، ورود به آن ممكن نيست.

كتيبه رخ

اين كتيبه در زمان شاه عباس ثانى و به سال 1062 ه .ق بردامنه شمالى گردنه رخ، كه راه باستانى اصفهان ـ خوزستان از اين مكان مى‏گذشته حك گرديده است. اشعار كتيبه به ميمنت عبور كاروان شاهى از اين منطقه نقر گرديده است.

نقش برجسته تنگ سولك

در تنگ كوهستانى سولك (ساوالك) بختيارى حجارى‏هايى وجود دارد. نقوش سنگى برجسته تنگ سولك شامل تصوير زنى است كه در اطراف آن دو نفر نيزه‏دار دراز كشيده و مردى در حال ستايش است. تصوير يازده نفر ديگر كه پشت سر هم ايستاده‏اند در اين نقش باقى مانده است.

تونل كوهرنگ

تونل كوهرنگ در نزديكى چلگرد قرار دارد و به منطقه چهره‏اى خاص بخشيده است. اين تونل داراى سوابق تاريخى زيادى است و بسيارى از زمامداران ايران در ادوار گذشته قصدايجاد آن را داشته‏اند. در اين قسمت به سابقه تاريخى احداث اين تونل اكتفا مى‏شود اقدام براى الحاق آب كوهرنگ به زاينده رود به روايتى از زمان ساسانيان و به طور تخمينى از زمان شاه عباس شروع گرديد. ولى طرز عمل آن با امروز فرق كلى داشت. در آن زمان در نظر داشتند با ساختن سد مرتفع سطح آب كارون را بالا آورده و از شكاف كوه كاركنان عبور دهند.

براى اين كار 15 سال كار شده است كه امروزه آثار متعدد به يادگار مانده است كه عبارتند از: برش شاه (ترانشه يا شكاف) و سد شاه عباس كه پايه بزرگ آن هنوز روى رودخانه كارون در محل اتصال آب‏هاى كوهرنگ و شيخ عليخان وجود دارند. براى اين مقدار كوه برى كه در ترانشه شاه عباس به عمل آمده (با حمل آن به دو طرف ترانشه تا فاصله 500 متر) در حدود 5 ميليون كارگر لازم بوده است و چنانچه مورخين اظهار مى‏دارند 15 سال هزاران كارگر به رايگان مشغول حفر بوده‏اند و هر ساله چند ايل مجبور بوده‏اند كه از جنوب ايران به محل آمده و عمليات احداث سد را به رايگان انجام دهند. حمله عثمانى‏ها به ايران و مشغول ساختن افكار عمومى وزمامداران وقت به آن، باعث توقف كار گرديد و بالاخره با مرگ شاه عباس اين اقدام عمرانى نيز دستخوش فراموشى شد. اين ترانشه قدرت عمل وتمركز قواى زمامداران و مردمان آن روز را نشان مى‏دهد كه با نبود وسايل كافى كوه برى مثل امروز و فقدان جاده و وسايل حمل و نقل چنين شهامتى داشته و تا اين اندازه پيشروى نموده‏اند.

تونل پارتى

اين اثر كه به علت ريزش داخلى، نوع استفاده و امتداد آن مشخص نيست، به «تونل» معروف شده و بر اساس شواهد به دوره پارت تعلق دارد، و به همين خاطر است كه تونل پارتى ناميده مى‏شود. اين تونل در مكان تفريحى پير غار روستاى ده چشمه از بخش ميزدج و در محلى كه حدود دو هزار سال بعد از احداث آن كتيبه مشروطيت حك گرديده ساخته شده است. مصالح به كار رفته سنگ و ساروج است. مدخل تونل به صورت قوسى كوتاه بوده و هر چه به جلو برويم به ارتفاع سقف آن افزوده مى‏گردد. تونل مزبور 12 متر طول دارد.

سقاخانه‏ها

سقاخانه ارباب ميرزا كه هشتى منزل مسكونى در شهركرد بوده، پس از وقف داراى گنبدى دو پوشه گشته و زير گنبد و ديوارها با نقاشى گل و مرغ و كتيبه اشعار و قطعات آئينه كارى تزئين كرده‏اند. همچنين داخل سقاخانه سنگ آب زيبايى وجود دارد كه اشعار ونقوش سنگى بر روى آن حجارى شده است. ديوار جنوبى سقاخانه كه درب ورودى بر آن قرار دارد داراى كاشى‏هاى هفت رنگ كتيبه‏اى حاوى اشعار محتشم كاشانى، و نقوش گل و فرشته مى‏باشد. تاريخ كاشى كارى و تزئينات بنا سال 1330 را نشان مى‏دهد.

قلعه جونقان

جونقان يا جونقون شهر كوچكى است در 38 كيلومترى شهركرد كه مقر سكونت خوانين بختيارى بوده است. على قلى خان سردار اسعد در سال 1318 ه .ق قلعه يا كاخى در اين محل براى سكونت خود ساخت كه 14 هزار متر مربع مساحت ونماهاى بيرونى متفاوتى داشت. ستون‏هاى سنگى آن هر كدام چند قطعه در اشكال مختلف بنا شده، به طورى كه در قسمت بالا، اين ستون‏ها چهار گوش است. در چند سال اخير بخش اعظم تزئينات بنا از بين رفته است و به جز قسمت محدودى از قلعه كه اختصاص به كتابخانه عمومى دارد. بقيه رو به رو نابودى است.

قلعه چالشتر

چالشتر كه در 10 كيلومترى شهركرد واقع شده است، سال‏ها قبل از اين كه شهركرد اعتبار يابد، مركز حكومت نشين چهارمحال بود. در اين محل قلعه‏اى وجود داشت كه متعلق به خدار حيم خان بختيارى بود. البته هم اكنون جز بخش كوچكى، بقيه قلعه از بين رفته است.

ج) پل‏ها

پل سبزه كوه

قديمى‏ترين آثار و بقاياى پل سازى استان بر روى رودخانه سبزه كوه در محل دوپلان واقع است. اين پل را با استفاده از صخره ميان رودخانه ايجاد كرده، و با سنگ و ساروج پايه‏هاى آن را استوار نموده‏اند. اين پل به دوران ساسانى تعلق دارد. برخى‏از ديگر پل‏هاى باستانى استان عبارتنداز: پل دوازده امام (اردل)، پل بهشت آباد، پل خرابى، پل كنرك (قاجاريه).

پل زمان خان

اين پل بكى از بناهاى با ارزش و قديمى استان است كه در 29 كليومترى شمال شهركرد قرار دارد. در ادوار گذشته ايلات وعشاير بختيارى از روى آن آمد و شد مى‏كردند. پل به دست يكى از رؤساى عشاير به نام زمان خان به صورت دو دهنه هشت مترى احداث شده است. اين بنا دو بار يكى در سال 1022 ه .ش توسط كارگزاران حكومت صفوى و بار دوم در سال 1321 ه .ش به وسيله حاج عبدالحسين قزوينى مالك قريه جمعالى به طور كامل تعمير و مرمت شد و با احداث ديوار سنگى درطرفين آن، استحكام آن دو چندان شد.

د) مساجد تاريخى

مسجد اتابكان

اين مسجد در شهركرد واقع است، قدمت مسجد مزبور به 800 سال مى‏رسد و با اينكه در اوايل قرن هفتم ه .ق ساخته شده سبك معمارى آن به سبك مساجد قرون اوليه اسلام است. در بسيار قديمى مسجد از لحاظ تاريخى اهميت فراوان دارد و در نوع خود بى نظير است. به طورى كه فرم و محدوده بنا نشان مى‏دهد، وسعت مسجد بيش از اين بوده ولى در زمان‏هاى مختلف تغييراتى در آن صورت گرفته است. جنس بناى اين مسجد از خشت است و در سال 1351 ه .ش به شماره 929 جزو آثار ملى به ثبت رسيده و توسط سازمان ميراث فرهنگى تعمير و مرمت شد.

مسجد خان (مسجد جامع شهركرد)

اين مسجد تنها مسجد چهارايوانى در استان محسوب مى‏گردد، و به سبك مساجد تكامل يافته داراى چهار ايوانست. اين مسجد در سال 1270 ه .ق و در زمان حكمرانى خوانين چالشتر بر چهارمحال و به دستور محمدرضا خان چالشترى ساخته شده و به مسجد خان معروف است.

مسجد خان داراى دو شبستان بهاره و زمستانه مى‏باشد كه شبستان بهاره در ضلع جنوب مسجد و داراى گنبد محراب آجرى، با طاقنماهائى در ديوار است. شبستان زمستانه بصورت طاق و گنبد داراى دو رديف ستون سنگى باطاق و گنبد پذيرايى نيايشگران در فصل سرما است.

مسجد جامع شهرك

شهرك در شش كيلومترى جنوب شرقى فرخشهر و شرق شهركرد واقع شده است. اين روستا در نزديكى خرابه‏هاى قديمى شهر سرخ بارز قرار دارد و تاريخ احداث آن را به زمان ديالمه و خوارزمشاهيان نسبت مى‏دهند. اين مسجد از گزند روزگار محفوظ نمانده است. احتمالاً در حمله مغول خراب شده، مجددا به همت محب على بيك، سردار نامى نادرشاه بازسازى است. مسجد جامع شهرك داراى شبستانى زمستانى جالبى است و ساختمان آن با آجر مربع و قطور و با نهايت استحكام و استادى به انجام رسيده است.

تاريخ اين بناى با ارزش كه بر سنگ لوح بسيار ظريف و مستطيل شكلى نوشته شده. 27 محرم سال 1153 ه .ق است.

مسجد جامع چالشتر

اين مسجد در سال 1267 ه .ق به دستور حاج محمدرضا خان چالشترى در 9 كيلومترى شهركرد ساخته شده است. جنس بنا از سنگ، آجر و كاشى و داراى چهار ايوان و شبستان و حوضخانه، تطهير خانه و سر در ورودى است. مسجد جامع چالشتر نيز مانند مسجد خان (جامع) شهركرد داراى دوشبستان بهاره و زمستانه مى‏باشد. در رواق‏هاى شرقى و غربى تزئينات كاشى گل وبوته بكار رفته است. بيشترين كاشى به كار رفته در مساجد استان اختصاص به اين مسجد دارد كه از آن جمله كاشى‏هاى گل و بوته، كتيبه‏اى با آيات قرآنى و تاريخ احداث مسجد برروى آنهاست. يك نوع كاشى بسيار زيبا با نقش ملايم گل و پيچك به رنگ آبى بر زمينه سفيد در اين مسجد به كار رفته كه از مزاياى هنرى والايى برخوردار است. لازم به ذكر است كه در داخل شبستان جنوبى اين مسجد منبر چوبى زيبايى تعبيه شده كه در اطراف آن آياتى از قرآن بر روى چوب، منبت كارى شده است. اين بنا نيز همچون ساير ابنيه تاريخى به تعمير، مرمت و نگهدارى نياز دارد.

مسجد جامع كيان

بناى تاريخى مسجد جامع كيان در 5 كيلومترى شهركرد واقع شده است. اين مسجد كه به مسجد «محب» نيز معروف است در دوران صفويه ساخته شده و در زمان افشاريه توسط يكى از سرداران نادر شاه افشار به نام «محب على بيك» مرمت اساسى شده است. مسجد كيان داراى دو شبستان بهاره و زمستانه است و رواق شرقى شبستان ستوندار سنگى و كاربندى‏هاى سقف و آجر كارى‏هاى آن از ويژگى‏هاى معمارى مسجد محسوب مى‏شود. اين مسجد اخيرا در فهرست اثار ملى به ثبت رسيده است.

و) بقعه‏هاى باستانى

امام‏زاده عسگرعلى (گندمان)

شهر گندمان در فاصله 15 كيلومترى جنوب بروجن و 75 كيلومترى شهركرد قرار گرفته و يكى از محال اربعه بوده و در قرون اوليه اسلامى شكوفائى فراوانى داشته است تا جائى كه در قرون چهارم و پنجم هجرى يكى از مراكز ضرب سكه بوده است. بناى امام‏زاده عسكر على را بايد باقيمانده معمارى خاص اين شهر در دوران اسلامى دانست. اين بنا از بيرون به بصورت چهار گوش گنبد دار و از داخل چند ضلعى است. قدمت اين بنا به دوره اقتدار اتابكان در چهارمحال و بختيارى بازمى‏گردد، اگر چه تخريباتى كه بيشتر ميتوان گفت شمال گنبد بوده به مرور زمان صورت گرفته و مرمتهائى را بدنبال داشته است.

مقبره سيد بهاء الدين

از مقابر باستانى استان در دوره صفويه مى‏توان از مقبره سيد بهاء الدين در روستاى شيخ شبان نام برد. نماى بنا از خارج چهار گوش و از داخل چند قطعى است. مصالح بكار رفته در بنا خشت و آجر و گنبد آن دو پوشه بوده است. اين بنا داراى الحاقاتى از جمله ايوان مسجد و... بوده است كه به مرور زمان تخريب و به شيوه معمارى جديد ساخته و احداث گرديده است. يك جعبه، منبت كارى شده كه داراى كتيبه و تاريخ ميباشد بيانگر اهميت اين امام‏زاده در عصر صفويه است. مقبره در دره‏اى بفاصله 3 كيلومترى از روستاى شبان واقع و از مكانهاى توريستى زيارتى استان محسوب مى‏گردد.

مقبره سيد محمد بارده

اين بنا كه به عصر صفويه تعلق دارد در روستاى بارده و در فاصله 51 كيلومترى شمال غرب شهركرد واقع است. اين مقبره با خشت و آجر با پلان چهارگوش ساخته شده و داراى گنبدى دو پوشه از جنس آجر است. بنا داراى الحاقاتى از جمله مسجد بوده كه نوسازى گرديده است. مقبره داراى ضريح چوبى بسيار زيبائى است كه هنر گره چينى با پديد آوردن اشكال منظم هندسى در آن جلوه نموده است. پنجره‏هاى مشبك كه در طرفين بنا و زير گنبد تعبيه گرديده علاوه برتعبيه نور بداخل از عوامل تزئينى آن نيز به شمار مى‏روند.

امامزادگان حليمه و حكيمه خاتون (شهركرد) مقبره امامزادگان حليمه و حكيمه خاتون شهركرد كه دربافت قديم شهر و در كنار مسجد و حمامين اتابكى ساخته شده است، داراى بقعه‏اى همزمان با اين دو بنا بوده كه در دوره قاجاريه و همزمان با عصر مشروطيت به دستور امام جمعه وقت بقعه جديد بازسازى و احداث گرديده است. اين بنا كه كاملترين و وسيعترين بقعه در استان محسوب مى‏گردد داراى سر درب ورودى ستوندار، هشتى، صحن مركزى و بناى گنبدى شكل است.

امام‏زاده دستگرد

مجموعه بناى امام‏زاده دستگرد شامل سردرى بلند، جلو خانى وسيع، دهليزى با غرفه‏هاى متعدد، مسجدى با شبستان ستوندار از سنگ تراشيده شده و سقف آجرى است. بناى بقعه امام‏زاده با طرح هشت ضلعى از آجر ساخته شده و داراى گنبدى بلند و دو پوش است. بر روى در ورودى ضريح اشعارى درباره شخصيت و اهميت امام‏زاده نوشته شده است. اين بنا در دوران سلطنت مظفر الدين شاه، توسط شخصى به نام محمود خان ملقب به خان باباخان رياحى تعمير شده است. در مجموعه امام‏زاده، آسياب‏ها و عصار خانه‏اى وجود داشته كه از بين رفته‏اند. در صحن مجموعه نيز، وجود غرفه‏هاى ويران شده نشان دهنده اهميت و موقعيت ممتاز امام‏زاده در گذشته بوده است. بناى مجموعه را مى‏توان به دوران صفويه نسبت داد. از جمله آثار با ارزش اين بقعه كتيبه‏اى بر روى سنگ به خط محمد صالح خطاط مشهور وكتبيه نويس عهد صفوى با تاريخ 1124 ه .ق است. همچنين در داخل مقبره ضريحى فلزى و در درون آن دو قبر متصل به هم واقع شده كه بر روى معجر چوبى آن تاريخ 1286 ه .ق خوانده مى‏شود. درهاى مقبره عبارت است از سه دهنه كه با شيشه‏هاى رنگين به صورت متحرك ارسى ـ ساخته شده است. در طرفين دو در بزرگ عبارت «بانى حاجيه خورشيد بيگم صبيه مرحوم حاج محمدرضا خان شهركى 1332 قمرى» نگاشته شده است.

ديگر آثار تاريخى

حمام درب امام‏زاده

اين بنا رو به روى مسجد قديمى اتابكان شهركرد قرار دارد ويكى ديگر از بناهاى باستانى استان است. شالوده اوليه بنا در زمان اتابكان لرستان گذاشته شد. در دوره‏هاى صفويه، زنديه و قاجاريه مرمت و تعمير شد. اين حمام داراى يك فضاى وسيع بيرونى به نام رختكن است كه زير سقف قرار دارد و از كف زمين 70 سانتى متر مرتفع‏تر است و به وسيله يك دهليز منحنى به تطهير خانه وگرمخانه متصل مى‏شود. صحن وسيع گرمخانه بر چهار ستون سنگى استوار است كه زير سقف سر تا سر ضربى قرار گرفته است و روشنايى آن به وسيله شيشه‏هاى كوچك محدب تأمين مى‏شود. در طرفين شمال و جنوب صحن گرمخانه دو حوض مستطيل شكل واقع شده است. در طرفين خزينه بزرگى كه به وسيله چهار پله سنگى بالا مى‏رود، دو خلوت گاه زيبا و مربع شكل وجود دارد كه جايگاه اعيان واشراف در فصل تابستان بوده است.

مدرسه علميه (اماميه)

اين مدرسه از بناهاى جالبى است كه به همت مرحوم مير سيد محمد، امام جمعه وقت شهركرد به جاى خرابه‏هاى تيمچه آرمناى كدخدا ساخته شد.

اين بنا داراى حجره‏هاى گوناگون و صحن نسبتا بزرگى است كه تابه حال عده زيادى از طلاب علميه دينى در آن به تحصيل پرداخته‏اند.

اين مدرسه و متعلقات آن در سال 1312 ه .ش به توليت و نظارت امام جمعه وقت به ثبت رسيد.

این رده در حال حاضر حاوی هیچ صفحه یا پرونده‌ای نیست.