=جاذبه‏هاى طبيعى و تاريخى

مهمترين مكان‏هاى تاريخى و ديدنى استان خوزستان به قرار ذيل است:

رديفنام مكانشهرستانقدمت مكان

1آبشارهاى شوشترشوشترساسانى

2آتشكده، چارطاق و پل مجاور آنخيرآبادساسانى

3آتشكدهمسجد سليماناشكانى

4آثار دو رگبين رامهرمز و ارجانساسانى

5آرامگاه براء بن مالكشوشترقرن 6 هجرى

رديفنام مكانشهرستانقدمت مكان

6آرامگاه سيد صالحشوشترــ

7آرامگاه سيد محمد گياهخوارشوشترــ

8آرامگاه شاه زيدشوشترــ

9آرامگاه مقام حسينشوشترــ

10آرامگاه مقام علىشوشترــ

11آرامگاههاى ايلامى هفت تپههفت تپهايلامى

12آرامگاههاى گلالكجنوب شوشترــ

13آسكبين رامهرمز و ارجانساسانى

14آسيابهاى آبىدزفولساسانى ـ اسلامى

15اشكفت سلمانايذهاسلامى

16اكبر زرين كلادزفولــ

17بقاياى ساختمان دوپلبهبهانساسانى

18بقعه ابوالعلا معرىدزفولــ

19بقعه اطاق آميردزفولــ

20بقعه امام‏زاده عبداللهشوشتراوايل قرن 7 هجرى

21بقعه بايوسفدزفولــ

22بقعه بيت گزيده خاتوندزفولــ

23بقعه پير زنگىدزفولــ

24بقعه پير فتحشوشترــ

25بقعه پير فراشدزفولــ

26بقعه پير نظردزفولــ

27بقعه جابربن عبدالله انصارىدزفولــ

28بقعه داعىدزفولــ

رديفنام مكانشهرستانقدمت مكان

29بقعه دانيال نبىشوشاسلامى

30بقعه دعبل خزاعىشوشتجديد بنا شده

31بقعه دلدول علىدزفولــ

32بقعه سر بخششوشترــ

33بقعه سوار غيبدزفولــ

34بقعه سيد سلطان علىدزفولتيمورى

35بقعه سيد صبردزفولــ

36بقعه سيد محمد بازارشوشترصفوى

37بقعه سيد محمد شاهشوشترــ

38بقعه سيد محمد ماهروشوشترــ

39بقعه شاه ركن الديندزفولتيمورى

40بقعه شيخ اسماعيل مقرىدزفولصفوى

41بقعه شيخ محمد سوارشوشترــ

42بقعه عباس علىدزفولــ

43بقعه على مالكدزفولــ

44بقعه قديم دستواجنوب شوشترــ

45بقعه كاشفيهدزفولــ

46بقعه محمد بن جعفر6 كيلومترى جنوب دزفولصفوى

47بقعه مسجد صعفهدزفولــ

48بقعه معروف به نيك ظنشوشترــ

49بقعه مقام عباسشوشترــ

50بقعه‏هاى او دس اودزفولــ

51بند دخترشوشترــ

رديفنام مكانشهرستانقدمت مكان

52بند ميزانبالاى شوشترــ

53پل بند شاه علىمشرق شوشترــ

54پل بند گرگرمشرق شوشترــ

55پل بند ماهى بازان يا خداآفرينمشرق شوشترــ

56پل شادروانشوشترساسانى

57پل قديم دزفولدزفولساسانى ـ اسلامى

58حمام كرناسيوندزفولــ

59حمام ميان درهدزفولــ

60حمام وزير و ستونهاى سنگى آندزفولــ

61خانه پاييزدزفولــ

62خانه حاج محمد قصابدزفولــ

63خانه داعىدزفولــ

64خانه شايگاندزفولــ

65خانه كوهى نژاددزفولــ

66خانه ويسى نمد مالدزفولــ

67خرابه‏هاى ارجانبهبهانايلامى

68شهر پانزدهمشوشايلامى

69طاق نصرترامهرمزساسانى

70قلعه پايگاه باستانشناسىشوشقاجاريه

71قلعه سلاسلشوشتراسلامى

72كاخ اردشير دومشوشهخامنشى

73كاخ داريوششوشهخامنشى

74كول قرهايذهايلامى

رديفنام مكانشهرستانقدمت مكان

75مسجد بازار كهنهدزفولــ

76مسجد جامع (جمعه)شوشتراوايل اسلامى

77مسجد جامعدزفولاوايل‏دوران‏اسلامى

78مسجد شاه صفىشوشترــ

79مسجد شوششوشاسلامى

80مسجد شيخشوشترــ

81مسجد ملا على شاهدزفولــ

82معبد چغازنبيلچغازنبيلايلامى

83مقام خضرآباداناسلامى

84مقام عباسشوشاسلامى

85ميدان نفت (بدر نشانده)مسجد سليماناشكانى

آبشارشوشتر و دزفولــ

87پل ساپله، پل خرمشهر، پل بعثتــــ

88تالاب شادگانشادگانــ

89تالاب هويزههويزهــ

90چشمه آب معدنىمسجد سليمانــ

91روستاى سياحتى مالاقاباغملكــ

92روستاى سياحتى منيخخرمشهرــ

93غار صيدون كبوترىرامهرمزــ

94منطقه عملياتى و شهادتگاهحسينيه،فكه،شلمچه،دهلاويه،چذابهــ

95نمايشگاه حيات وحشاهواز، دانشكده ملاثانىــ

همچنين، از جمله مكان‏هاى ديدنى در هر استانى موزه‏ها مى‏باشند. موزه‏ها علاوه بر جنبه نمايشى و آموزشى، محل امنى براى حفظ و نگهدارى آثار تاريخى، طبيعى و فرهنگ‏هاى ملى و قومى به شمار مى‏روند.

موزه‏هاى موجود در استان خوزستان عبارتند از: موزه آبادان وابسته به سازمان ميراث فرهنگى. موزه شوش وابسته به سازمان ميراث فرهنگى. موزه هفت تپه وابسته به سازمان ميراث فرهنگى. موزه كاخ بختيار (ايذه) وابسته به سازمان ميراث فرهنگى.

از لحاظ امكانات گردشگرى اين استان در سال 1381 در مجموع داراى 24 مهمانسرا (هتل) بوده است كه 3 مهمانسراى آن 4 ستاره، 4 مهمانسراى 3 ستاره، 8 مهمانسراى 2 ستاره و 9 مهمانسراى 1 ستاره بوده‏اند.

درمجموع‏مهمانسراهاى اين‏استان‏داراى1101 اتاق‏بوده‏كه‏گنجايش 2458 مهمان‏راداشته‏اند.

شهر آبادان داراى 4 هتل، انديمشك 3 هتل، اهواز 6 هتل، بندر ماهشهر و دزفول 2 هتل، بندر امام خمينى، سربندر، خرمشهر، مسجد سليمان، شوش، سوسنگرد و هفت گل هر كدام داراى يك واحد هتل بوده‏اند. همچنين اين استان در سال 1381 داراى 21 واحد مهمانپذير بوده است.

هتل‏هاى استان خوزستان عبارت است از:

رديفنام هتلدرجهآدرس

1آزادى4 ستارهآبادان، جاده آبادان ـ خرمشهر

2كاروانسرا4 ستارهآبادان، جاده خرمشهر

3كيوان2 ستارهآبادان، خ شهيد منتظرى

4جم1 ستارهآبادان، خ اميرى

5اقبال2 ستارهانديمشك، ميدان امام خمينى

6انديمشك3 ستارهانديمشك، ميدان آزادگان

7رستم1 ستارهانديمشك، خ امام خمينى

8بهبهانى2 ستارهاهواز، خ مجاهدين

9اكسين3 ستارهاهواز، بلوار پاسداران

10ايران2 ستارهاهواز، خ شريعتى

11پارك نو1 ستارهاهواز، خ امام خمينى

12نادرى2 ستارهاهواز، خ امام خمينى

13فجر4 ستارهاهواز، خ شهيد عابدى

14مجتمع بندرى امام3 ستارهبندر امام خمينى

15اروند سبز1 ستارهخرمشهر، بلوار شهداى آب

16مهمانسراى دزفول2 ستارهدزفول، خ 15 خرداد

17قصر روناش3 ستارهدزفول، حاشيه رودخانه

18مجلسى1 ستارهسربندر، بلوار آيت الله خامنه‏اى

19سوسنگرد1 ستارهسوسنگرد

20نصر2 ستارهشوش، خ دكتر شريعتى

21آزادى2 ستارهماهشهر، ميدان بسيج، خ مصلى

22مرواريد1 ستارهماهشهر

23جهانگردى مسجد سليمان1 ستارهمسجد سليمان، محله پنج بنكله

24هفتگل1 ستارههفتگل

تعدادى از مهمانپذيرهاى اين استان عبارت است از:

رديفنام هتلدرجهآدرس

1تهران3 ستارهآبادان، خ اروسيه

2پارس3 ستارهآبادان، خ طالقانى

3خوزستان2 ستارهانديمشك، خ طالقانى

4عدالت3 ستارهانديمشك، ميدان شهيد بهشتى

5طلوع2 ستارهاهواز، خ شريعتى

6آپادانا3 ستارهشوش، روبروى فرماندارى

آثار و بناهاى تاريخى

ويرانه‏هاى شهر قديم اهواز

در دوره عيلاميان در نزديكى اهواز كنونى، شهرى به نام اوكسين برپا بوده كه با اهواز قديم تطبيق مى‏كرده است. اين شهر به وسيله نهر شاهجرد (شاه + كرد) به دو محله تقسيم مى‏شد. محله غربى كه بين رودخانه و شهر واقع بود و به نام جزيره شهرت داشت و ديگرى محله شرقى كه در پاى كوه ساخته شده بود و مسجد جامع و بيشتر بازارها در آن قرار داشتند و آن را مدينه يعنى شهر مى‏ناميدند. آثار به دست آمده در ويرانه‏هاى پيرامون شهر اهواز كنونى به دوره ساسانيان تعلق دارد. اين بنا با شماره 43 ثبت آثار تاريخى ايران مى‏باشد.

سد اهواز قديم

شادروان يا سد اهواز قديم اندكى پايين‏تر از شهر اهواز روى سنگ‏هاى بستر رود كارون (دجيل) ساخته شده كه آب كارون پشت آن انباشته مى‏شد و جريان آب از طريق سه دريچه آن به وسيله نهرهايى اراضى و كشتزارهايى اطراف رودخانه را آبيارى مى‏كرد. اين سد را مربوط به دوره كيانيان مى‏دانند.

چغازنبيل

شهر باستانى چغازنبيل از بناهاى 1250 ق.م در 30 كيلومترى جنوب شرقى شهر شوش در حاشيه فلاتى مشرف بر رودخانه آبديز و جنگل پوشيده از درختان گز قرار دارد و يكى از 57 فقره ميراث جهانى است كه در وهله اول در سال 1972 م. از سوى كنفرانس عمومى يونسكو به تصويب رسيده است. جامعه بين المللى براى آن ارزش استثنايى و جهانى قايل است. اين شهر در درون سه حصار خشتى متحد المركز بنا شده است. داخل حصار اول يك آب انبار بزرگ، سه كاخ، پنج مقبره زير زمينى و معبدى است كه به «نوسكو» خداى آتش اهدا شده است. حصار دوم، هفت معبد و حصار سوم، سه معبد ديگر را در بر گرفته‏اند. در ضمن حفارى چغازنبيل، آثار و اشيايى پيدا شده‏اند كه معرف هنر و صنايع پيشرفته تمدن عيلام در آن دوره هستند. علاوه بر آن تعداد بسيارى متون عيلامى كه اطلاعات زيادى درباره آن دوران به دست مى‏دهد در آن وجود دارد. اين معبد به شماره 895 ثبت آثار تاريخى ايران مى‏باشد.

قصر يا معبد بزرگ

در پيرامون زيگورات چغازنبيل، ساختمان عظيمى خاك بردارى شده كه شايد يكى از كاخ‏ها يا معبدهاى بزرگ و با اهميت هفت تپه بوده است. ديوارهاى اين ساختمان ضخيم‏اند و در خاك بردارى آنها اشيايى همچون خنجر، ادوات مفرغى و يك پلاك مفرغى با نقش برجسته زيبايى كه يك صحنه مذهبى را نمايش مى‏دهد، پيدا شده كه اهميت اين ساختمان را نشان مى‏دهد. اين بنا نيز با نام زيگورات چغازنبيل به شماره 895 ثبت آثار تاريخى ايران شده است.

اتاق آقامير

در كوچه آقامير خيابان سيروس دزفول يك ساختمان نيمه ويرانه به نام منزل آقامير باقى مانده است. طول ضلع غربى عمارت 30/12 و عرض جبهه ايوان ورودى 5 متر است. اين ايوان از پنج طاق رومى محدب و پنج طاق رومى مقعر سقف بندى شده است. در نزديكى اتاق آقامير، قمش آقا يا آب انبار آقامير واقع است. اين آب انبار طاق و پلكانى داشته و به گويش دزفولى قمش ناميده مى‏شود. اين بنا به شماره 2537 ثبت آثار تاريخى ايران مى‏باشد.

ايوان كرخه

ايوان كرخه در 18 كيلومترى جنوب غربى شهر دزفول واقع است. در طرف راست رود كرخه آثار كاخ معظمى از دوره ساسانيان پديدار است كه ساكنين آن حدود آن را به نام كوت كرخه مى‏نامند. اين بنا به شماره 47 ثبت آثار تاريخى ايران مى‏باشد.

شهر تاريخى دستووا

شهر تاريخى دَستووا در سه كيلومترى جنوب شرقى شوشتر در اراضى معروف به ماهى بازان واقع است. اين محل از شمال به جنوب به طول دو كيلومتر، از شرق به غرب در حد فاصله بين دو رودخانه گرگر و داريان مى‏باشد. در اثر حفريات آثار بسيارى از زمان اليمائيدها و پارت‏ها و ساسانيان در اين مكان بدست آمده است. اين بنا به شماره 421 در سه كيلومترى جنوب شرقى شوشتر ثبت آثار تاريخى ايران شده است.

قلعه دا و دختر

قلعه دا و دختر (مادر و دختر) در شمال شهر رامهرمز در دامنه‏هاى ميانى كوه گچى بر روى تپه‏اى قرار دارد. شكل دايره مانند هر دو واحد قلعه معمارى قلعه سازى رومى را مى‏سازند، و همانند آثار باقى مانده قلعه‏هاى رومى جنوب مديترانه است. اين قلعه احتمالاً دژى از دوره ساسانى است كه براى حفاظت راه بازرگانى و نظامى شوش ـ اهواز ـ اصفهان يا براى نگهبانى كاخ و خزاين رامهرمز ساخته شده است. اين اثر به شماره 4140 ثبت آثار ملى ايران مى‏باشد.

صفه سليمان سر مسجد

صفه سليمان سر مسجد، بر فراز تپه سر مسجد مشرف به محله سر بيشه مسجد سليمان قرار دارد. در اين محل بقاياى كاخ يا معبدى است كه اكنون جز تخته سنگ‏هاى تراشيده نامنظم و سنگ‏هاى بادبر و نيمه ستون‏هاى مدور شكسته و بقاياى مواد ساختمانى چون سنگ، گچ و برخى ديوارهاى فرو ريخته سنگى، طاق‏ها و نيم طاق‏ها، قوس مانندهاى بام پوش و حمال‏هاى طاق چيزى از آن باقى نمانده است.

اشكفت سلمان

اشكفت سلمان در سه كيلومترى جنوب غربى شهر ايذه و در انتهاى يك دره واقع است. روبروى اين اشكفت دو نقش برجسته نيم رخ و در سمت شرق اين نقوش يك كتيبه ميخى وجود دارد. درون دره و نزديك اشكفت، بقاياى ساختمانى وجود دارد كه مى‏گويند مربوط به سلمان فارسى است. اين اثر با عنوان تنگه اشكفت سلمان و با قدمت دوران عيلامى به شماره 2595 ثبت آثار تاريخى ايران مى‏باشد.

نقش مهرداد اشكانى

در 15 كيلومترى شمال شهر ايذه در شرق خونگ اژدر، قلعه سنگ بسيار عظيمى قرار دارد كه بر روى آن نقش مهرداد اول يا دوم اشكانى حجارى شده كه بر اسبى سوار است و كبوترى حلقه قدرت را به همراه نامه‏اى به او تقديم مى‏كند و افرادى، احتمالاً از روم يا كشورى ديگر به حضورش بار يافته‏اند.

حمام وزير

حمام وزير در شهر دزفول در خيابان سى مترى نزديك پل جديد در كوچه باريكو، واقع است. در رخت كن حمام فعلاً دو ستون سنگى با تراشى مارپيچى باقى مانده است. يكى به قطر 20/1 متر و ارتفاع 80/1 متر كه شكسته و دوباره متصل گرديده است. آثار دو سر ستون نيز در بدنه شمالى ايوان رختكن حمام باقى مانده است. حمام وزير فعلاً خراب و تبديل به پاركينگ شهردارى شده است.

گورستان زرتشتيان

در كوهستان شرق اهواز دخمه‏هايى در دل كوه تراشيده شده كه مدفن زرتشتيان اهواز در دوران پيش از اسلام است.

آرامگاه سلاطين

مجموعه عظيم آثار باستانى هفت تپه در محوطه طرح نيشكر خوزستان در حدود 9 كيلومترى جنوب شرقى تپه شوش واقع است. از حفارى در اين منطقه آرامگاه سلاطين مكشوف شده است. آرامگاه سلاطين هفت تپه از آجر ساخته شده و 5/3×10 متر طول و عرض دارد. در كف آن سكويى با سه قسمت بنا شده است و در قسمت‏هايى از آن اسكلت‏هايى به دست آمده است. طاق‏هاى آرامگاه به سبك ضربى بيضى شكل هلالى ساخته شده‏اند. اين آرامگاه متعلق به ميانه هزاره دوم ق.م است. مجموعه تپه‏هاى هفت تپه با شماره 1717 ثبت آثار تاريخى ايران مى‏باشد.

شهر قديم شوش

شهر قديم شوش، پايتخت عيلام، در دشت حاصل خيز خوزستان كه امتداد جلگه بين النهرين در ايران است، قرار گرفته است. از ادوار باستانى تا اوايل اسلام، شوش هميشه محل سكونت بوده است. با حفريات باستان شناسى در اين مكان، سلسله شهرهايى از زير خاك بيرون آمده‏اند كه بيشتر آنها نقش مهمى در تاريخ تكامل هنر آسياى غربى داشته‏اند. محل باستانى شوش امروز به صورت تپه عظيم و وسيعى نمايان است كه حفريات باستان شناسى گودال‏هايى عميقى در آن به وجود آورده‏اند، و چهار بخش متمايز را شامل مى‏شود: اكروپل، شهر شاهى، آپادانا و شهر كارگران.

چغاميش

در جلگه‏اى و در ميان دشتى وسيع در 40 كيلومترى جنوب شرقى دزفول چند تپه گلين به نام چغاميش قرار گرفته است. اين تپه‏ها مركب از يك تپه بزرگ و نسبتا مرتفع و چند تپه كوچك است. كاوش‏هاى باستان شناسى در سال‏هاى 1961 تا 1966 .م نشان مى‏دهد كه چغاميش شهرى از دوران پيش از اختراع خط است. اين بنا با شماره 487 ثبت آثار تاريخى ايران مى‏باشد.

محوطه باستانى ارجان

اين محوطه در كنار رودخانه مارون در 12 كيلومترى شمال شرقى شهرستان بهبهان قرار دارد. اين محوطه كه در سال 1310 ه .ش با شماره 44 در فهرست آثار ملى ايران به ثبت رسيده است و نزديك به 500 هكتار وسعت دارد. شناسايى‏هاى نخستين، ناشى از بررسى و گمانه‏زنى در محوطه ارجان، حاكى از اين بود كه ارجان از شهرهاى بزرگ استان فارس در دوره ساسانى و از مهمترين شهرهاى ايران در دوره اسلامى بوده است. كاوش‏هاى باستان شناسى در دشت بهبهان، قدمت اين محوطه باستانى را تا نيمه هزاره 4 ق.م (شوش ميانى) مى‏رسانند. شهر ارجان كه ارغان هم ناميده مى‏شده، با حدود 1000 هكتار مساحت در 3 كيلومترى كوه بديل واقع بوده است. نوع زمين شهر سنگلاخى و سخت و ارتفاع سطح آن از بستر رودخانه تاب (مارون) حدود 15 متر بوده است.

تل برمى

تل برمى يا تل برمك در جنوب شهر رامهرمز و نزديك آبادى كيمه واقع است. در اين تپه حفارى‏هاى غير مجاز و غير علمى صورت گرفته‏اند و مجسمه جانوران، سفال‏هاى منقوش و همچنين اشياى مسين به دست آمده‏اند. اين اثر با شماره 403 ثبت آثار ملى ايران مى‏باشد.

بقعه دانيال

بقعه دانيال نبى، مهمترين زيارتگاه خوزستان در كنار رود شاوور در خوزستان قرار دارد. مدفن دانيال نبى در شهر شوش بود كه در زمان خلافت عمر بن خطاب، بقاياى آن به كنار رود شاوور منتقل شده است. بناى قديم بقعه دانيال را در سيل خراب شده است و بناى كنونى با گنبد مضرس مخروطى به سال 1287 ه .ق به وسيله حاج شيخ جعفر شوشترى احداث شده است. اين بنا به همراه شهر شوش با شماره 51 ثبت آثار تاريخى ايران مى‏باشد.

بقعه عباس

اين بقعه در پانصد مترى جاده اهواز ـ شوش واقع است. بنا در ميان گورستان قرار گرفته و بر جبهه شمالى آن در ايوان ورودى و بالاى در ورودى بقعه، كتيبه‏اى با خط نسبتا كهنه منقوش بر سنگ وجود دارد.

بقعه سيد طاهر

بقعه سيد طاهر در كنار شهر شوش نزديك رودخانه شاوور به صورت بقاياى مسجدى قديمى واقع است. اين بنا آجرى چهار گوش بوده كه از داخل به صورت هشت ضلعى است و با آجر كارى تزئينى و زيبايى زير گنبد جلوه مى‏كند. اين بنا به گويش مردم محل صحصحه ناميده مى‏شود.

بقعه پير شچاخ

بقعه پير شچاخ در يك كيلومترى روستاى كعبيون واقع است و به قدمگاه اميرالمؤمنين عليه‏السلام معروف است. ديوارهاى اين بقعه با كاشى‏هاى لوزى شكل بر زمينه سفيد تزئين شده‏اند. در ايوان شرقى بقعه، گورى با كاشى خشتى سفيد و آبى ديده مى‏شود.

بقعه سيد احمد

اين بقعه كه در اراضى ميان آب روستاى سيد احمد واقع است به قبر سيد احمد تفاح مشهور است. در ورودى آن رو به شمال دارد و يك اتاق رومى دارد كه بر پيشانى آن كاشى‏هايى به رنگهاى سياه، سفيد، سبز و قطعات زرد رنگ نصب شده است. بر سر در ورودى به اتاق بقعه، در ميان چهار و نيم دايره «انا فتحنا لك فتحا مبينا» نقش شده و تاريخ 1303 را دارد. درون بقعه هشت ترك يا هشت هلالى بلند است و سقف آن با نقش‏هاى لچكى زيبايى آجركارى شده، به طورى كه دقت در آجركارى و قرينه سازى آن مشهود است.

بقعه سيد صائم

اين بقعه در روستاى ميان آب در 3 كيلومترى چغازنبيل قرار دارد. بناى بقعه رو به شمال است و عمارت اصلى آن كه دورش را ديوار و حجره‏هايى محصور كرده است، به ابعاد 70/6×35/13 متر از آجر ساخته‏اند. بنا، گنبدى گلابى شكل دارد كه بر فراز آن سروكى از كاشى با گويى مدور تعبيه شده است.

بقعه على عون

اين بقعه در زمين مرتفعى در اراضى نيشكر هفت تپه واقع است. ابعاد بنا 4/4×9/7 متر است و بر روى يك پى مربع مانند قطور قرار گرفته است. درون بقعه دو گوشواره كوچك با تاق رومى است كه در طرف شرق و غرب بقعه قرار دارند و حمالهاى پايه گنبد محسوب مى‏شوند. آجر كارى پايه‏هاى گنبد از داخل دندانه دندانه و تزئينى است. احتمال دارد اين بنا يك اثر عيلامى باشد كه روزگارى تبديل به يك چهار طاقى ساسانى و سپس به صورت مقبره اسلامى درآمده است.

بقعه عباس بن على

اين بقعه در حدود يك كيلومترى سمت چپ جاده چغازنبيل قرار دارد. ورودى بقعه ايوانى با اطاق رومى نسبتا كوتاهى است كه هلالى آن از قطعات مربع كاشى به رنگ‏هاى آبى و سياه تزئين شده است. اين بنا داراى گنبد مضرس كوچكى است كه تقريبا در بالاى سطح بام مقبره قرار گرفته و گچ اندود شده است.

هفت شهيدان

بقعه هفت شهيدان بين جاده مسجد سليمان ـ لالى، در ميان گورستان، در كنار يك آبادى بزرگ واقع است. گنبد آن شلجمى كاشى‏كارى است و ترنجى‏هاى «ياالله يا محمد يا على» به صورت هشت ضلعى بر گرداگرد گلوئى گنبد كاشى‏كارى و نقش شده‏اند. نقوش كاشى‏كارى و لعاب كارى آنها سبك گنبد سازى دوره قاجاريه را دارد كه تقليدى ناقص از سبك صفوى است. در اطراف حياط اين بقعه اتاق‏ها و حجره‏هايى ساخته شده است. به عقيده مردم محل اين بقعه محل دفن هفت تن از فرزندان امام موسى كاظم عليه‏السلام مى‏باشد.

مسجد جامع دزفول

مسجد جامع از مسجدهاى قديمى دزفول است كه با توجه به سبك معمارى و دارا بودن شبستان و ستون‏هاى سنگى مى‏توان آن را از مساجد اوايل دوره اسلامى دانست. اين مسجد در سده‏هاى 2 و 7 هجرى وسعت و مرمت يافته است. در سر در آن تاريخ 1157 ه .ق وجود دارد كه تاريخ تعمير آن است. اين مسجد به شماره 287 ثبت آثار تاريخى ايران مى‏باشد.

مسجد جامع شوشتر

اين مسجد از بناهاى اوايل دوره اسلامى است. بنا داراى مناره و ستون‏هاى سنگى است و كتيبه‏هايى در آن ديده مى‏شود. سبك معمارى، تزئينات گچ برى و كتيبه كوفى بالاى محراب و اطراف آن چنين مى‏رساند كه بناى اين مسجد متعلق به سده سوم هجرى است. برخى بانى آن را المعتز بالله خليفه عباسى مى‏دانند. همچنين بر طبق كتيبه و لوحه‏هاى موجود در مسجد كه تاريخ 445، 683، 933، 1174، 1213 ه .ق را دارند معلوم مى‏شود كه اين مسجد در سده‏هاى بعد بارها تعمير و ترميم شده است. اين مسجد با نام مسجد جمعه به شماره 286 ثبت آثار تاريخى ايران مى‏باشد.

مسجد جامع بكان

مسجد جامع بكان در شمال شهر بهبهان در كنار رودخانه تاب (مارون) واقع است. طاق‏هاى شبستان مسجد از سنگ تراشيده و ملاط گچ ساخته شده‏اند، دور محراب آن آيات قرآنى نوشته شده است. تاريخ بناى آن به خط كوفى در سنگى كه اكنون در ديوار جنوبى شبستان مسجد نصب شده، نقر شده است. مى‏گويند هنگامى كه حضرت رضا عليه‏السلام عازم خراسان بوده از شهر ارجان عبور كرده و در مسجد جامع محله بكان نماز گزارده است. اين مسجد اكنون به قدمگاه حضرت رضا عليه‏السلام موسوم است.