راهنما:آموزش ویرایش
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
محتویات |
ویرایش صفحهها
امکان «ویرایش» یکی از سادهترین قابلیتهای ویکی به شمار میآید. تقریباً بالای هر صفحه پیوندی وجود دارد که میگوید «ویرایش» (ممکن است در بعضی مرورگرها فقط «ویرایش» نمایش یابد و در بعضی از آنها این پیوند در پایین صفحه باشد). برای ویرایش یک صفخه کافی است روی پیوند «ویرایش» کلیک کنید. با این کار می توانید کد ویکی را نیز مشاهده کنید و در صورت نیاز تغییرات لازم را اعمال نمائید.
مشاهدهٔ پیشنمایش
قابلیت جالبی که اکنون میتوانید کار با آن را شروع کنید، استفاده از کلید پیشنمایش است. این کلید به شما امکان میدهد تا پیش از ذخیرهٔ صفحه، آن را مشاهده کنید. در صفحه تمرین چیزی بنویسید و سپس کلید «پیشنمایش» را کلیک کنید. همهٔ ما اشتباه میکنیم؛ کلید پیشنمایش به شما اجازه میدهد تا جلوی این اشتباهها را بگیرید. اگر به زدن کلید پیشنمایش عادت کنید، هم خود و هم دیگران را از شر زحمتهای زیاد آسوده ساختهاید. این کلید همچنین به شما اجازه میدهد تا قبل از ذخیرهسازی صفحه، قالببندی آن را دیده و در صورت نیاز آن را عوض کنید.
این امر به ویژه از آن جهت مهم است که ممکن است بخواهید تغییرات دیگری را روی صفحه انجام دهید. همچنین باعث میشود صفحه را فقط یک بار ذخیره کنید و تاریخچهٔ صفحه را شلوغ نکنید. هر چه کمتر ذخیره کنید، از تعارضهای ویرایشی بیشتر دوری کردهاید. این درگیریها زمانی روی میدهند که ویرایشگران در آن واحد میخواهند یک صفحه را ویرایش کنند. ولی هنگام ویرایش متنهای بلند باید این کار را در مراحل پیدرپی (مثلاً هربار یک پاراگراف) انجام دهید تا دیگران بتوانند ویرایشهای شما را به آسانی و بهسرعت دنبال کنند.
نکتهٔ مهم دیگری که باید به خاطر بسپارید این است که ویرایشهایی را که پیشنمایش کردهاید ذخیره کنید. مشکل متعارفی که بین تازهواردان وجود دارد این است که پس از کلیک روی کلید پیشنمایش، به صفحات دیگر رفته و فراموش میکنند بازگردند و متن خود را ذخیره کنند. اگر میخواستید درستی مقصد پیوندهای خود را آزمایش کرده و روی آنها کلیک کنید، سریعاً روی کلید Back کلیک کرده و متن اصلی خود را ذخیره کنید. بهترین راه برای به خاطرسپاری این مهم این است که خاطرتان باشد که جملهٔ قرمزرنگ بالای صفحه دیگر وجود ندارد.
خلاصهٔ ویرایش
پیش از ذخیرهسازی صفحه بهتر است خلاصهای از تغییراتی که دادهاید را در جعبهٔ متن «خلاصه» که بین پنجرهٔ ویرایش و کلیدهای ذخیرهسازی و پیشنمایش وجود دارد وارد کنید. بهتر است که این متن بسیار مختصر و مفید باشد.
کمی در صفحه تمرین پرسه بزنید و سپس به ادامهٔ خودآموز بپردازید.
اگر بتوانید کارکردن با ویکی را یاد بگیرید، هم برای خودتان و هم برای دیگران بسیار مفید خواهد شد!
تاریخچه و تفاوت
سابقه و تغییرات هر ویرایشی که در ویکی انجام شود، ثبت و نگهداری میشود. به عبارت دیگر هیچ ویرایشی از ویکی حذف نمیشود البته ویرایشهای خرابکارانه که توسط مدیران اصلاح میشوند از این قاعده مستثنی هستند.
همین نکته میطلبد که سوابق ویرایشها و نسخههای مختلف یک صفحه (شامل مقاله، بحث مقاله، صفحهٔ کاربری و بحث کاربر) همانطور که ثبت میشوند قابل بازخوانی/ویرایش مجدد باشند. تاریخچه عبارت است از سوابق ویرایشها که مشخص میکند چه کسی و در چه تاریخی این ویرایش را انجام دادهاست، و تفاوت یعنی اختلاف بین دو نسخهٔ یا دو ویرایش از یک صفحه.
در جاهای مختلفی شما ممکن است به پیوندهایی با عنوان تاریخچه و تفاوت برخورد کنید. محتملترین جا صفحه تغییرات اخیر است. در این صفحه که مملو از ویرایشهای جدید همهٔ کاربران است (هر ویرایش در یک خط) کنار هر ویرایش دو پیوند (تفاوت) و (تاریخچه) قرار دارد. با دنبال کردن پیوند تفاوت میبینید کاربری که این ویرایش را انجام داده (که نام کاربریاش را در انتهای همان سطر میبینید) در این ویرایش (ویرایشی که پیوند تفاوت کنار آن را دنبال کردهاید) نسبت به ویرایش پیشین چه تغییراتی انجام دادهاست.
همچنین با دنبال کردن پیوند تاریخچه، فهرستی از چند ده ویرایش آخر آن صفحه را مشاهده میکنید. (پیوند تاریخچه در بالای تمام صفحات وجود دارد) در صفحهٔ تاریخچه کنار هر سطر (که در واقع نماینده یک ویرایش است) دکمههای رادیویی میبینید. با انتخاب دو دکمه (هر دکمه در یک سطر) و فشردن دکمه مقایسهٔ نسخههای انتخابشده، تفاوت بین آن دو نسخهای را که انتخاب کردهاید میبینید.
شروع ویرایش
هر کسی میتواند صفحات ویکی را ویرایش کند. (حتی این صفحه را!) کافی است پیوند ویرایش را در بالا یا پایین صفحهای که فکر میکنید نیازمند ویرایش است انتخاب کنید. صلاحیت خاصی لازم نیست، حتی لازم نیست به سیستم وارد شوید. برای تمرین این کار، بدون ریسک خراب کردن یک مقالهٔ واقعی سری به صفحه تمرین بزنید. جایی که میتوانید هر چقدر دلتان میخواهد تمرین ویرایش کنید. برای تمرین ویرایش یک صفحهٔ موجود مثل همین صفحه، آن را در «صفحه تمرین» کپی کنید.
یک راه ساده برای کمک، استفاده از ویکی است، درست مانند هر دانشنامهٔ دیگر؛ با این تفاوت که هر وقت به ایرادی برخوردید -مثلاً به یک غلط املایی یا یک جملهٔ نامفهوم- پیوند «ویرایش این صفحه» را انتخاب کنید و درستش کنید. در ویرایش صفحهها جسور باشید. هرگونه بهبودی را اعمال کنید. زیاد نگران اشتباه کردن نباشید. اشتباهات کوچک را همیشه میتوانید بعدتر اصلاح کنید یا دیگران اصلاح کنند. شاید این مسأله کمی ترسناک به نظر برسد. برای توضیح دلیل عملی بودن این سیستم، پاسخ به پرسشهای رایج را ببینید. ویکی با وجودِ داشتن تعداد زیادی مقاله، همچنان به خاطر اضافه شدن مقالات جدیدی که کسانی مثل شما مینویسند، در حال رشد است. شما میتوانید مقالهای تازه را شروع کنید یا یکی از مقالات موجود را انتخاب کرده، بخشی جدیدی به آن اضافه کنید.
پیوند «ویرایش» را در بالای صفحه میبینید؟
در ویکی ، شما درلحظه میتوانید مقالات را ویرایش کنید، حتی بدون داشتن حساب کاربری. توجه کنید که اینجا محلی برای آشنایی ما با شما و تحصیلاتتان نیست. این محل برای این است که شما به سرعت ویرایش در ویکی را یاد بگیرید. برای ویرایش این صفحه بر روی پیوند ویرایش کلیک کنید.
من چگونه میتوانم کمک کنم؟
ترسی از ویرایش نداشته باشید—«هر کسی» میتواند تقریباً هر مقالهای را ویرایش کند و ما نیز شما را به جسور بودن دعوت میکنیم! چیزی را در مقالهها برای بهتر کردن پیدا کنید، چه از نظر محتویات، قالببندی و یا اشتباهات ویرایشی، و آن را ویرایش کنید. یادتان باشد که شما نمیتوانید در ویکی اخلال ایجاد کنید. هر ویرایش شما بازبینی و تصحیح میشود و هرچیزی قابل اصلاح و بهتر شدن در آینده است. پس شروع کنید، مقالهای را ویرایش کنید و در تبدیل ویکی به بهترین منبع اطلاعاتی اینترنت کمک کنید.