جشن‌ها و اعیاد در استان تهران
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
محتویات |
عيد فطر
با فرا رسيدن عيد فطر شور و شعفى خاصى در مردم استان تهران آشكار مىشود و مردم مؤمن و خداجو، خود را آماده برگزارى جشنى بزرگ مىنمايند.
در بسيارى از نقاط استان به آذين بستن خيابانها و معابر مىپردازند و با اعلام رسمى فرا رسيدن عيد فطر، خود را آماده برگزارى نماز عيد مىكنند.
در بسيارى از نقاط به ويژه شهرهاى كوچك و روستاها، مردم از اولين لحظات طلوع خورشيد دست جمعى با صداى تكبير به منزل روحانى محل مىروند و او را تا مصلى و يا محل برپايى نماز عيد همراهى مىكنند.
پس از برگزارى نماز عيد، آشنايان و بستگان براى گفتن شادباش در خانه بستگان حضور مىيابند و معمولاً افراد خانواده، روز عيد را در خانه پدربزرگها و يا ديگر بزرگان فاميل سپرى مىكنند.
نماز پرشكوه عيد فطر در شهر تهران در مصلى بزرگ تهران به امامت رهبر معظم انقلاب اسلامى حضرت آيتالله خامنهاى برگزار مىشود
جشن نيمه شعبان
با فرا رسيدن ماه شعبان، استان تهران يكپارچه در شور و شعف فرو مىرود، و شهرها و روستاها آذين بسته مىشوند و با نزديك شدن نيمه شعبان، شب ولادت دوازدهين ستاره آسمان ولايت، آذينبندى دو چندان مىشود.
جشنهاى نيمه شعبان در استان تهران، در شب و روز نيمه شعبان در مساجد برگزار مىشود. در اين مراسم معمولاً همراه با سرودهاى دست جمعى از سوى نوجوانان، مديحه سرايى و سخنرانى از سوى روحانيون صورت مىگيرد. اين جشن‌ها معمولاً با هميارى مردم برگزار مىشود.
جشن ولادت پيامبر اكرم صلىاللهعليهوآلهوسلم
با آغاز ماه ربيعالاول، شور و نشاطى نو در ميان مردم استان پديد مىآيد و مردم پس از دو ماه عزادارى در سوگ شهادت سالار شهيدان ابىعبدالله عليهالسلام، خود را آماده جشن ميلاد ماه ربيعالاول و ديگر جشن‌ها مىكنند. بسيارى از مراسم خواستگارى، عقد و ازدواج در اين ايام به ويژه در شب تولد خاتمالانبياء صلىاللهعليهوآلهوسلم انجام مىدهند. مراسم جشن تولد پيامبر اكرم صلىاللهعليهوآلهوسلم در شب ميلاد پيامبر، هفدهم ربيعالاول در بيشتر مساجد استان و در منازل بسيارى از افراد برگزار مىشود.
عيد غدير
عيد غدير، عيد ولايت، عيد امامت مولاى متقيان، امام اميرالمؤمنين عليهالسلام، در استان تهران با شكوه فراوان برگزار مىشود. در اين روز مردم استان به ديدار و زيارت سادات مىشتابند و از آنها عيدى دريافت مىدارند و عيدى سادات را به عنوان بركت اموال در ميال پولهاى خود نگه مىدارند.
در اين روز بسيارى از مؤمنين به ياد سنت ديرين غدير و با ياد پيوند اخوت ميان پيامبر اكرم صلىاللهعليهوآلهوسلم و اميرالمؤمنين عليهالسلام با يكديگر پيمان اخوت مىبندند و بر اين اخوت تا آخر عمر پايدار مىمانند.
در اين روز، جوانانى كه داراى نامزد و يا همسر عقدى هستند براى همسرشان هديه مىبرند.
عيد قربان
عيد قربان از جمله عيدهايى است كه در استان در سكوت برگزار مىشود. آثار عيد قربان را فقط مىتوان از قربانىهايى كه صورت مىپذيرد شناخت. اما در گذشته عيد قربان با شكوه فراوانى برگزار مىشد، معمولاً در برخى از محلهها گاو و يا شتر قربانى را زينت كرده و بر آن منگوله و زنگولههايى آويزان مىكردند و در روز عيد در ميان صلوات جمعيت به سوى قربانگاه مىبردند.
عيد نوروز
عيد نوروز، جشن زنده شدن دوباره طبيعت، در سراسر ايران اسلامى رنگ و بوى خاصى دارد. در گذشتهاى نه چندان دور جشن نوروز در ميان مردم استان تهران با مراسم خاصى آغاز مىشد كه اكنون فقط در برخى از روستاهاى استان مراسم گذشته به چشم مىخورد. با فرا رسيدن ماه اسفند، جنب و جوش خاصى به ويژه در ميان زنان به چشم مىخورد كه در اين ماه به پاكيزه ساختن منازل و نو ساختن وسايل آن مىپردازند.
خريد شب عيد از پرشورترين و هيجان انگيزترين، خريدهاى سال به شمار مىرود.
با فرا رسيدن آخرين چهارشنبه سال، مراسم چهارشنبه سورى در بسيارى از نقاط استان برپا مىشود. در سالهاى اخير اجراى مراسم چهارشنبه سورى نسبت به سالهاى نخستين انقلاب، افزايش چشمگيرترى يافته است. در آخرين شب جمعه سال، تقريبا تمامى مردم استان طبق يك سنت دينى بر سر مزار درگذشتگان خود مىروند و به خيرات و خواندن فاتحه و قرآن مىپردازند و بر سر قبرها سبزه مىگذارند.
همزمان با آغاز تحويل سال بسيارى از مردم استان لحظات شروع سال را در كنار مرقد امامزادگان و شهدا شروع مىكنند. برخى نيز به ويژه مردم شهر تهران، آغاز سال نو را در كنار مرقد امام خمينى رحمهالله سپرى مىكنند.
برخى از مردم نيز طبق يك سنت ملى و باستانى آغاز سال نو را در كنار سفره هفتسين كه از ملزومات عيد تهرانىهاست؛ در كنار پدربزرگ و مادربزرگها به خواندن قرآن و ديگر دعاها مىپردازند و براى يكديگر سال خوشى را آرزو مىكنند.
پس از مراسم تحويل سال، معمولاً افراد خانواده به ديدار بزرگان فاميل و خانواده شهداء فاميل و دوستان مىروند.
در برخى از مساجد و پايگاهها بسيج نيز جوانان و نوجوانان به صورت دستجمعى به خانه شهداء مىروند و سال نو را تبريك مىگويند.
در نقاط مختلف استان در ايام نوروز، هنوز حاجى فيروزها با چهره سياه و لباس قرمز و دايره زنگى در دست در حالى كه ترنم بهار را زمزمه مىكنند در خيابان به چشم مىخورند.
سيزده بدر
در سيزدهمين روز عيد نوروز مردم استان تهران همانند ساير مردم نقاط كشور، بنا بر يك سنت ديرين، از سپيده دمان به سوى كوه، دشت و جنگل حركت مىكنند. بسيارى از مردم اعتقاد دارند كه روز سيزده روزه نحسى است و براى رفع نحسى بايد به دامان طبيعت پناه برد.
در اين روز مردم غذايى از سبزى تهيه كرده و در حاليكه سبزههاى نوروز را بر روى ماشينها قرار دادهاند، به سوى مناطق سرسبز حركت مىكنند. دختران نيز در اين روز براى رفتن به خانه شوهر، سبزهها را گره مىزنند.
شب يلدا
با فرا رسيدن شب يلدا، آخرين شب فصل پاييز، مردم استان تهران با تهيه انواع ميوهها به ويژه هندوانه و تنقلات به استقبال آن مىروند. معمولاً تمام افراد فاميل در خانه پدربزرگ و مادربزرگ جمع مىشوند و تا پاسى از شب به گفتگو و يادآورى خاطرات گذشته مىپردازند. تفأل به ديوان حافظ از جمله فالهاى پرطرفدار مردم است كه در اين شب بدان مشغول مىشوند. اين مراسم پرشور و هيجانآور تا پاسى از شب ادامه پيدا مىكند.
