ÌÓÊÌæ ÇÑÊÈÇØ ÈÇ ãÇ ÎÇäå  

امام‌زاده‌ها و بقاع متبرکه استان کهگیلویه و بویراحمد

از ویکی اطلس فرهنگی ایران

پرش به: ناوبری, جستجو



منابع

مسحدها و حسینیه ها

بر اساس آمار سال 1378، در اين استان 533 مكان مذهبى شامل 284 باب مسجد و مصلا، 230 زيارت‏گاه امام و امام‏زاده و بقاع متبركه،19 باب حسينيه وجود داشته است.

1ـ مسجد صاحب الزمان ياسوج

2ـ مسجد امام حسن عسگرى عليه‏السلام ياسوج

3ـ مسجد امام حسين عليه‏السلام ياسوج

4ـ مسجد سيدالشهدا عليه‏السلام ياسوج

5ـ مسجد حضرت ابوالفضل العباس عليه‏السلام ياسوج

6ـ مسجد چهارده معصوم عليه‏السلام ياسوج

7ـ مسجد گردوه ياسوج

8ـ مسجد گنجه بزرگ ياسوج

9ـ مسجد سرفارياب چرام

10ـ مسجد جامع چرام

11ـ مسجد شهدا چرام

12ـ مسجد صاحب الزمان(عج) چرام

13ـ مسجد اميرالمؤمنين(ع) لنده

14ـ مسجد امام خمينى(ره) لنده

15ـ مسجد امام حسين عليه‏السلام سوق

16ـ مسجد حضرت ابراهيم عليه‏السلام كهگيلويه

17ـ مسجد سادات دهدشت

18ـ مسجد صاحب الزمان(عج) دهدشت

19ـ مسجد امام رضا عليه‏السلام دهدشت

20ـ مسجد صاحب الزمان(عج) باشت

21ـ مسجد سيدالشهدا عليه‏السلام باشت

22ـ مسجد المهدى(عج) باشت

23ـ مسجد امام حسن مجتبى عليه‏السلام گچساران

24ـ مسجد امام جعفر صادق عليه‏السلام گچساران

25ـ مسجد موسى بن جعفر عليه‏السلام گچساران

26ـ مسجد شهيد قدوسى گچساران

27ـ مسجد امامزاده جعفر عليه‏السلام گچساران

28ـ مسجد امام على عليه‏السلام گچساران

29ـ مسجد امام حسن عليه‏السلام گچساران

30ـ مسجد جامع سى سخت سى سخت

امام‏زاده‏ها و بقاع متبركه

در اين استان بقعه‏هاى مورد احترام و امام‏زاده‏هاى بسيارى هست كه از نظر تاريخى به سه دسته تقسيم مى‏شوند:

الف) گروهى كه به اعتبار اسناد و مدارك مضبوط همراه حضرت احمد بن موسى كاظم عليه‏السلام به منظور تبليغ احكام اسلامى و ديدار با حضرت امام رضا عليه‏السلام از طريق عراق و خوزستان به فارس آمده‏اند و در نواحى فارس به شهادت رسيدند.

ب) گروهى كه در زمان خلافت عباسيان در گرما گرم نهضت تشيع و پس از آن به اين سامان پناهنده شده و به شهادت رسيده‏اند و يا پس از امامت در اين نواحى وفات يافته‏اند.

ج) دسته‏اى كه در زمان حكومت اتابكان لر به نام «گروه هاشمى و عقيلى» از شبه جزيره عربستان يا نواحى شام و عمان و عراق به ايران مهاجرت نموده و در اين ولايت وفات نموده‏اند.

مردم بومى با سادگى، خلوص، صداقت و راستى به اين زيارتگاه‏ها و نيايشگاه‏ها مى‏آيند و در خلوت و تنهايى، به دور از خودنمايى و مردم فريبى به راز و نياز مى‏پردازند، آنها به باورهاى مذهبى خود و به آيين مسلمانى اعتقاد راستين دارند و براى هر يك از اين نيايشگاه‏ها و زيارتگاه‏ها، سرگذشتى و تاريخى و داستانى را معتقدند كه بيشتر اساطيرى و كهن دارد.

بناى همه اين زيارتگاه‏ها ساده و با معمارى روستايى و بدون تزئينات كه داراى يك اطاق با يك يا دو مدخل است يا چند سنگ كوچك و بزرگى بر سر تپه‏اى، در ته دره‏اى، در كنار درختى و يا سرچشمه‏اى به صورت منظم يا نامنظم چيده شده‏اند.

بقعه شاه‏زاده حسن ياسوج

اين بقعه در شمال شهر ياسوج بعد از روستاى مريونى كه در آغاز تنگ مريون واقع است با بنايى ساده به ميانه قبرستانى قرار دارد. در كنار اين اطاقك گلين درختى سبز و پر شاخ و برگ، سايه گسترده است كه آن را چش ميز، مى‏نامند.

ظاهرا اين درخت، از خانواده درختان زبان گنجشك جنگلى است ولى مردمان اين دره مى‏گويند كه در اين سامان مانند اين درخت را نديده‏اند و اين خود دليلى بر تقديس آن درخت و اعجاز امام‏زاده حسن مى‏دانند.

بقعه امام‏زاده قاسم

در شمال غرب ياسوج در آبادى «گوشه»، بقعه ساده گلين و روستايى وجود دارد. مردم مى‏گويند كه اين بقعه امام‏زاده قاسم است و آن امام‏زاده روحانى در پانزده كيلومترى ياسوج در جاده‏اى كه به بابا ميدان مى‏رود در كنار رودخانه در زير درخت بلوطى از نظرها ناپديد شده است.

نقطه‏اى را كه امام‏زاده قاسم در آن ناپديد شده «بلى هوشا» مى‏نامند. بلى به معناى بلوط و هوشا يعنى حصار بندى، بمانند ديوار يا سنگ چين. بلى هوشا به معناى حصار بلوط است و معتقدند بر روى سنگى كه امام‏زاده قاسم خوابيده و سپس ناپديد گشته است، آثار بدنش در حالت خوابيده نمايان است.

بقعه امام‏زاده پهلوان

بقعه در دل كوه بيرون از جاده اصلى ياسوج وجود دارد كه به آن امام‏زاده پهلوان مى‏گويند. اين امام‏زاده تنها از يك اطاق و گنبد تشكيل شده است. ديوار خارجى وسط گنبد با گچ سفيد شده است. در مجاورت بقعه، سنگ مزارهاى زيبايى مشاهده مى‏شود كه بر روى آنها نوشته‏ها و نقوشى به جا مانده است.

بقعه بى‏بى حكيمه

بقعه امام‏زاده بى‏بى حكيمه واقع در بين راه گناوه و گچساران به جهت قدمت بناى آن، مورد توجه بوده و همواره زائران و معتقدان زيادى دارد. اين بقعه از يك اتاق، رواق و بارگاه بزرگى تشكيل شده است. امام‏زاده بى‏بى حكيمه به روايتى دختر امام جعفر صادق عليه‏السلام است.

ضريح اين امام‏زاده سالهاى قبل مرمت شده و در مجموع شكل بنا به صورت طبيعى در دل كوه و در حفره‏اى قرار گرفته است. در نزديكى امام‏زاده چشمه آب گرمى وجود دارد كه زائران براى شنا از آن استفاده مى‏كنند و نه تنها مردم منطقه؛ بلكه در طول سال از سراسر ايران و به ويژه از نقاط مختلف جنوب كشور و حتى از كشورهاى حاشيه خليج فارس نيز به ويژه در ايام نوروز براى زيارت بارگاه امام‏زاده بى‏بى حكيمه مشرف مى‏شوند.

امام‏زاده على عليه‏السلام

بقعه امام‏زاده على عليه‏السلام در محلى به نام سادات ـ كه قبلاً چرام نام داشت ـ در حدود هفتاد كيلومترى شمال خاورى شهرستان ياسوج واقع است. آرامگاه امام‏زاده على عليه‏السلام در ارتفاعى حدود پنجاه مترى در سمت جنوب غربى و مشرف به روستاى امام‏زاده على (سادات) قرار دارد. شيوه معمارى آن مربوط به دوران صفويه است.

امام‏زاده محمد بن عيسى

در ارتفاع كوه دار و روستاى آن، در مجاورت شهرك قديم لارندان باشت در دوازده كيلومترى شمال شرقى «تل چغاد»، بقعه امام‏زاده‏اى به نام سيد محمد عليه‏السلاموجود دارد. اين امام‏زاده در حدود پنجاه سال پيش بناى محقرى داشته كه در سال‏هاى اخير بازسازى شده است. در كنار امام‏زاده يك درخت سرو بزرگ و تنومند قرار دارد. قطر اين درخت هفت متر و ارتفاع آن حدود پنجاه و دو متر است.

امام‏زاده بابا احمد

بقعه اين امام‏زاده در حدود شصت كيلومترى شمال غربى شهرستان بهبهان و در دو كيلومترى كت بهمئى قرار دارد. اين امام‏زاده به داشتن كرامات و معجزات معروف است.

امام‏زاده عباس

بقعه امام‏زاده عباس حدود يك كيلومترى جاده ارتباطى گچساران به بهبهان، در صحراى ليشتر قرار دارد كه محليان آن را امام‏زاده شاه عباس مى‏گويند.

امام‏زاده سيد محمد

در روستاى تراب وسطى، در بيست كيلومترى جنوب شرقى شهرستان دهدشت، امام‏زاده‏اى وجود دارد كه مردم منطقه آن را امام‏زاده سيد محمد زرين كمركيا مى‏خوانند. ميرزا حسين كظمائى بهبهانى، كه از اصحاب مطالعه و تحقيق در سوابق امام‏زادگان است، سيد محمد را از فرزندان امام موسى كاظم عليه‏السلام و از خانواده زرين كمركيا دانسته است.

امام‏زاده جعفر

در شهر ابنوران (آبدالان) و در دشت وسيع آن، ميان ويرانه‏هاى شهر قديم، بقعه امام‏زاده جعفر عليه‏السلام قرار دارد كه مردم آن ديار، مكان بناى آن را جاى يكى از آتشكده‏هاى اين ناحيه مى‏دانند. شكل بناى ساختمان امام‏زاده جعفر مخروطى است. بناى ساختمان امام‏زاده را متعلق به دوران سلجوقيان تا پايان صفويان دانسته‏اند.

امام‏زاده سيد جمال الدين

اين امام‏زاده كه مردم منطقه آن را به اسم امام‏زاده «سيد تلخه» نيز مى‏خوانند، در شهرك قديمى «كيليان» حدود سى كيلومترى شمال خاورى دو گنبدان (گچساران) واقع است. سبك بناى امام‏زاده را مربوط به دوره صفويه دانسته‏اند.

امام‏زاده پنجه خل

در شهر قديمى و تاريخى دهدشت آثار معمارى بسيار زيبايى از دوران صفويه بر جا مانده كه تا كمر در خاك نشسته‏اند و بيننده را كنجكاوانه به ديدار فرا مى‏خوانند. در ميان بافت قديمى اين شهر، گنبد چندين امام‏زاده جلب توجه مى‏كند كه در كمال زيبايى و سادگى ساخته و پرداخته شده‏اند. امام‏زاده پنجه خل يكى از امام‏زاده‏هاى اين منطقه است. ساختمان اين امام‏زاده از چند طبقه تشكيل شده است. امام‏زاده حياطى بسيار زيبا دارد كه حوضى تراشيده از سنگ در وسط آن است. در قسمتى از محوطه آن نيز چندين مزار قديمى وجود دارد كه در گذرگاه زمان به فراموشى سپرده شده است. سر درِ امام‏زاده كتيبه حجارى شده‏اى است كه بر روى آن با خطى بسيار خوش آيات قرآن كريم حك شده است. ستون‏هاى متعدد، اتاق را جلوه‏اى خاص بخشيده است. مزار امام‏زاده در وسط اتاق قرار دارد و روى آن را نيز با پارچه‏ى سبز رنگى پوشانيده‏اند.

بقعه خضر

در بخش غربى شهر دهدشت بقعه‏اى معروف به «خضر» وجود دارد. اين زيارتگاه جايگاه حاجت خواهان و معتقدان محلى است. ساختمان آن چهار گوش و كوچك است كه چندين بار بازسازى شده است.

بقعه امام‏زاده چله خان

اين امام‏زاده در مرده شهر دهدشت واقع شده است. بناى امام‏زاده تركيبى از يك اتاق بزرگ كه ويران شده، يك محوطه‏اى در زير گنبد و يك اتاق پهلويى است كه از سنگ ساخته شده است. گنبد امام‏زاده از خارج به شكل كندو است و اين شكل بام سازى مقابر در خوزستان نيز معمول بوده است. جدار داخلى گنبد با گچ‏برى‏هايى تزئين شده است. اطاقى كه به وسيله گنبدى نوك تيز (هرمى) پوشيده شده، در شمال سه پنجره داشته است كه اكنون مسدود شده است. يكى از نرده‏هاى مرمرى پنجره‏ها با تزئينات ستاره‏اى شكل هنوز باقى مانده است.

امام‏زاده عبدالله

بين راه ياسوج در روستايى به نام نقاره خانه، بقعه و مزار امام‏زاده عبدالله واقع شده است. اطراف آن را مزارهايى با قدمت بسيار زياد فرا گرفته است. نقوش بسيارى بر روى سنگ قبرها حجارى شده كه اينك نيز مشهود است. علائم و نشانه‏هاى سنگ قبرهاى پيرامون اين امام‏زاده نشانگر جنس مدفون و مقام شجاعت مردان در نبردها مى‏باشد.

تعدادى ديگر از امامزادگان اين استان عبارتند از:

امام‏زاده فرج‏الله عليه‏السلام سادات شهرستان ياسوج

امام‏زاده عبدالله عليه‏السلام سادات شهرستان ياسوج

امام‏زاده سيد محمد عليه‏السلام شهرستان سى سخت

امام‏زاده عبدالله قلات شهرستان قلات

امام‏زاده بى‏بى زهرا خاتون عليهاالسلام روستاى كره

امام‏زاده ابراهيم عسگر كريك

امام‏زاده قياس عليه‏السلام محمود آباد

امام‏زاده بابا حاجى بابا حاجى

امام‏زاده غالب سيلاب كلوار

امام‏زاده محمد طاهر عليه‏السلام لوداب

قدمگاه اميرالمؤمنين عليه‏السلام گچساران ـ بى بى جان آباد

امام‏زاده كاكا مبارك گچساران ـ بى بى حكيمه

امام‏زاده بى بى كريمه گچساران ـ ديل

امام‏زاده شاه زينعلى گچساران ـ شاه زينعلى

امام‏زاده ضامن عليه‏السلام (سيد سراج الدين) گچساران ـ امامزاده ضامن

امام‏زاده سيد شمس الدين عليه‏السلام گچساران ـ باشت

امام‏زاده سلطان محمود شاه عليه‏السلام گچساران ـ بيدك عليا

امام‏زاده ميرجوهر عليه‏السلام گچساران ـ باشت ـ عرف

امام‏زاده شاه زينعل العابدين گچساران ـ كله گون

امام‏زاده بى بى حميده خاتون عليهاالسلام گچساران ـ مارين

امام‏زاده آقا مير عليه‏السلام شهرستان كهگيلويه

امام‏زاده سيد ابراهيم و سيد اسد الله عليه‏السلام شهرستان بهمئى

امام‏زاده امير شهريار عليه‏السلام شهرستان چرام

امام‏زاده بابا احمد عليه‏السلام شهرستان كيكك

امام‏زاده خديجه عليهاالسلام شهرستان كيكك

امام‏زاده شاه مشعل فشيان

امام‏زاده سيدعبدالصالح عليه‏السلام سياه شير

امام‏زاده گلبار عليه‏السلام دانيال طوج