آموزش و پرورش در استان گلستان
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
استان گلستان، (گرگان و استرآباد) ديرينهاى طولانى در تاريخ تعليم و تربيت كشور دارا مىباشد. تعليم و تربيت در سالهاى نخست فتح گرگان به وسيله مسلمانها به شيوه ساير مناطق كشور در مساجد و در قالب آموزشهاى دينى همچون آموزش: صرف، نحو، ادبيات فارسى، منطق، حديث، فقه، اصول، تفسير و انواع قرائت بوده است. اما نخستين آموزش به شيوه جديد در سال 1283 ه .ش با تأسيس مدرسهاى به وسيله سردار افخم آغاز شد و پس از پيروزى جنبش مشروطيت تأسيس مدارس جديد به وسيله محمد حسين مقصودلو استرآبادى از سران مشروطيت دنبال شد.
به طور كلى در حيطه تعليم و تربيت در استان گلستان از قاجاريه به بعد بايد به سه نهاد آموزشى اشاره نمود:
1ـ مكتب خانهها يا به تعبير مردم استان ملا خانهها
در اين مراكز بچههاى 6 تا 7 ساله به تحصيل مىپرداختند. موضوعات درسى: فرائض دينى، قرائت عمه جزء قرآن و حفظ بخشى از آن بود. در بعضى مكتبخانهها كتب ساده فارسى، مثنوى نان و حلوا (شيخ بهايى)، موش و گربه عبيد زاكانى، گلستان و... تدريس مىشد.
2ـ مدارس قديم
كه بيشتر به علوم دينى اختصاص داشت و دروسى چون، صرف، نحو، منطق، فقه، اصول، فلسفه، طب، نجوم، رياضيات و ديگر علوم در آن تدريس مىشد.
3ـ مدارس و آموزش و پرورش جديد
بعد از تأسيس دارالفنون، وزارت علوم در سال 1234 ه .ش تأسيس شد. اين وزارت خانه در 1288 ه .ش به وزارت معارف و اوقاف و صنايع مستظرفه تغيير نام يافت. در اين دوران روند نوگرايى در آموزش و پرورش به ويژه بعد از مشروطيت شتابان شد. در سال 1312 ه .ش تحصيل در دبستانهاى دولتى رايگان اعلام شد كه 2 مدرسه در گرگان مشمول اين طرح گرديدند.
در سال 1315 ه .ش اداره آموزش سالمندان تأسيس شد و كلاسهاى شبانه داير گرديد. البته جنگ جهانى دوم و ورود سربازان روسى به شمال كلاسها را در منطقه تعطيل كرد.
در سال 1317 ه .ش وزارت معارف، اوقاف و صنايع مستظرفه به وزارت فرهنگ تغيير نام يافت. قانون تأسيس دانشگاهها در شهرستانها در 1328 ه .ش تصويب شد.
هشت سال پس از تصويب اين قانون دانشكده علوم كشاورزى و منابع طبيعى گرگان اولين كلاسهاى خود را با نام «آموزشگاه عالى جنگل و مراتع» داير كرد. سال 1343 امور آموزش و پرورش به وزارت آموزش و پرورش محول گرديد.
سال 1354 دانشسراى راهنمايى تحصيلى گرگان آغاز به كار كرد. دوره راهنمايى تحصيلى (براى دانشآموزان) عملاً از سالهاى 1352ـ1353 به اجرا گذاشته شد
