آداب ویژه ماه مبارک رمضان در استان فارس
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
آداب ويژه ماه رمضان
چند روز قبل از فرا رسيدن ماه رمضان مردم استان فارس خود را براى ميهمانى خداوند آماده مىكنند. در اغلب روستاها و شهرستانها، ديوارهاى خانهها را سفيد مىكنند. در واقع با عمل خانه تكانى ظاهر محيط خود را نيز براى ماه رمضان آماده مىكنند.
همچنين يكى دو ماه قبل از ماه رمضان مايحتاج ماه رمضان را از قبيل خواروبار، ادويه جات و عرقيات تهيه مىكنند. در اين ماه عرق گاو زبان بيشتر مصرف مىشود.
در اين ماه روحانيون به اين استان اعزام مىشوند و در روستاها و شهرهاى اين استان به تبليغ دين اسلام مىپردازند و ضمن برشمردن فوايد روزه و عبادت، احكام نماز و روزه و خمس را نيز براى مردم بازگو مىكنند. روز آخر شعبان را در اكثر نقاط ايران كلوخ اندازان گويند. در اين روز مردم دور هم جمع مىشوند و به شادى مىپردازند.
در آباده مردم در اين روز به باغهاى اطراف شهر مىروند. در شيراز نيز اين روز را به شادى مىگذرانند و انواع خوراكىها را مىخورند.
در گذشته براى ديدن ماه مراسم خاصى داشتند. از جمله بر پشت بامها و نقاط بلند مىرفتند و پس از رؤيت ماه، از گلدسته مساجد آغاز ماه را اعلام مىكردند. در بعضى جاها نيز با شليك توپ رؤيت هلال را اعلام مىداشتند.
با آغاز ماه رمضان مجالس ختم قرآن در سراسر استان برگزار مىشود. مجالس مردانه و زنانه جداگانه برگزار مىشود.
معمولاً پس از اداى نماز مغرب و عشا مردم افطار مىكنند. از خوراكىهاى افطار در اين استان مىتوان از رنگينك، آش ماست، پلو ترش، كته، حلواى نشاسته، حلواى نبات، حلواى سمن، بلگ انجير، اسپن، اوكشك ... نام برد. غذاى ويژه سحر در شيراز قنبر پلو مىباشد.
افطارى دادن يكى از رسوم پسنديدهاى است كه در اين استان رايج است. بعضى از خانوادهها براى افطارى روزهداران را دعوت مىكنند و يا اينكه در داخل مساجد پس از نماز مغرب و عشا با خرما و يا شيرينى از مردم پذيرايى مىكنند.
در ايام ضربت خوردن حضرت على در مساجد استان مراسم نوحه خوانى و عزادارى برپاست.
در شبهاى قدر كه به «شو الغوث» مشهورى است مردم در مساجد جمع شده و پس از خواندن سورههايى از قرآن، دعاى جوشن كبير و در بعضى جاها دعاى ابوحمزه ثمالى را مىخوانند و پس از بر سر گذاشتن قرآن و خواندن نمازهاى قضا و مستحبى به منازل خود باز مىگردند. در اين شبها در كمتر مسجدى مىتوان جايى را براى نشستن پيدا كرد.
در برخى جاها پس از مراسم احيا، به حاضران سحرى مىدهند و پس از خوردن سحرى و اقامه نماز صبح به منزل برمىگردند.
روز جمعه آخر ماه رمضان را شيرازىها «جمعه الوداعى» مىنامند. در اين روز تعدادى از مردم، در مسجد جامع جمع مىشوند و پس از نماز ظهر و عصر و اتمام وعظ و سخنرانى، عده زيادى از زنان اطراف منبر جمع مىشوند و هر كسى خواستهاى را از خداوند طلب مىكند و پس از آن به مسجد فتح مىروند و در آنجا شمعى را روشن مىكنند.
عدهاى از زنان هم در صحن مسجد مشغول پختن حلوا مىشوند و هر حاجتمندى برگى از درخت نارنج وسط حياط مىچيند و به حوض آب مىاندازند و سپس دو ركعت نماز تهيت مسجد مىخوانند و به منازل برمىگردند.