آداب ویژه ماه مبارک رمضان در استان سمنان
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
مردم استان سمنان با نظافت مساجد، تكيهها و حسينيهها به پيشواز اين ماه مبارك مىروند. علاوه بر تمييزى مساجد، آن را با آينه و شمعدان و چلچراغ و شاخههاى سرو و كاج و پارچههاى سبز، آذين بندى مىكنند.
در اكثر شهرهاى اين استان زنها در نظافت مساجد و تكايا شركت مىكنند و به آب و جاروى مسجد و شستن ظروف و آماده ساختن وسايل پذيرايى براى ماه مبارك رمضان مىپردازند.
در اغلب نقاط استان مردم براى ديدن هلال ماه رمضان به بام خانههايشان مىروند و با خود يك كلام الله مجيد مىبرند و به محض مشاهده ماه، يكى از افراد خانواده با صداى بلند سورهاى (اغلب ياسين) را قرائت مىكنند و ديگران در آهسته همراه با او اين سوره را مىخوانند. بعد يك حمد و سه قل هو الله خوانده و چند صلوات مىفرستند.
شبهاى نوزدهم، بيست و يكم و بيست و سوم و بيست و هفتم ماه مبارك را به منظور بزرگداشت شب قدر احيا مىگيرند. در اين شبها شيعيان تا سحر به خواندن قرآن و عبادت مشغولند.
در اين استان نيز مردم با تشريفات خاصى اين مراسم معنوى را اجرا مىكنند. برخى از مردم در خانه و بسيارى در مساجد و مصلاى شهر اعمال و مراسم احيا را به جا مىآورند.
برخى از آداب مخصوص اين شبها در سمنان عبارت است از:
غسل، دعا (شامل دعاى جوشن كبير، جوش صغير، توسل، مجير)، قرائت قرآن، نماز، قرآن بر سر گرفتن و در پايان به استغفار و طلب حاجت مىپردازند.
با توجه به اينكه شهادت حضرت على عليهالسلام مصادف با شبهاى قدر است مراسم ويژهاى در روزها و شبهاى نوزدهم، بيستم و بيست و يكم ماه مبارك رمضان برگزار مىشود.
در اين ايام مسلمانان و دوستداران مولاى متقيان در ماتم و حزن و اندوه فرو مىروند و همه جا يكپارچه سياه پوش مىشود. چون اين ايام با شبهاى قدر مصادف است. شيعيان شب هنگام تا سحر به دعا و نيايش پروردگار مشغول شده و در تمام مساجد و تكايا در سوگ امام خود، نوحه خوانى و سينه زنى مىنمايند.
در برخى نقاط استان در صبح روز بيست و يكم در مسجد روضه مىخوانند و بعد از تمام شدن روضه جمعيت حاضر دو دسته مىشوند و در حال سينه زنى و نوحه خوانى از مسجد بيرون مىآيند و دور حسينيه و يا در خيابانها مىگردند و عزادارى مىكنند.
دراين روز شهر بهحالت تعطيل درمىآيد و مغازهها و بازارها تعطيلمىشوند.
در بعضى از مناطق شاهرود زنان در شب بيست و يكم ماه رمضان در منبر خانه جمع مىشوند و ابتدا دعاى جوشن كبير مىخوانند و سپس قرآن به سر مىگيرند و در پايان چراغها را خاموش مىكنند و ملاهاى زنانه شبيه قنبر و حضرت على عليهالسلام را در مىآورند.
هنگام اذان صبح روز بيست و يكم، از هر مسجدى دستهاى به سوى قبرستان شهر حركت مىكند. مردان با لباس سياه و پاى برهنه دست به سر مىگذارند و يك صدا مىگويند: «واى على كشته شد» ... سپس طبق يك رسم ديرينه، اكثر مردم به زيارت امامزاده محمد در بسطام مىروند.
بعد از ظهر اين روز دستههاى سينه زنى از مساجد شهر حركت مىكنند و در قبرستان قديمى شاهرود «نزديك قبر مرحوم آقا مير مطلب» اجتماع مىكنند.
تعداد زيادى از مردم، در شب و روزهاى نوزده، بيست و يك و بيست و سوم ماه رمضان، از كار كردن يا خريد و به طور كلى از هر كارى به جز عبادت، خوددارى مىكنند.
در بيست و هفتم ماه رمضان معمولاً در اين شب كله پاچه مىخورند به اين باور كه كله ابن ملجم را خورده باشند.
رسم است كه زنان حنا خيس مىكنند و در ميان آن نقلى مىگذارند و حنا را بين خويشان تقسيم مىكنند. بعضىها نيز تسبيح به دست مىگيرند و صد مرتبه مىگويند: «لعن دمادم بر ابن ملجم».
