آداب ویژه ماه مبارک رمضان در استان آذربایجان شرقی
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
در استان آذربايجان شرقى همانند ديگر استانهاى كشور مردم چند روز قبل از ماه رمضان به نظافت خانهها و مساجد مىپردازند.
يكى از رسوم پسنديده در ماه مبارك رمضان در اين استان آشتى و ايجاد الفت بين افرادى است كه به سببى از يكديگر كدورتى به دل دارند و عقيده دارند كه اگر دو نفر با هم قهر باشند روزه آنان مورد قبول درگاه خداوند نمىباشد.
در اكثر شهرهاى اين استان مردم يك الى سه روز قبل از ماه رمضان روزه پيشوازى مىگيرند و بعضى مردم نيز سه روز اول و وسط و آخر ماه شعبان را روزه مىگيرند.
در غروب روز آخر ماه شعبان مردم به پشت بامها و بلنديها مىروند تا ماه را رؤيت كنند. امروزه با نفوذ صدا و سيما در اكثر نقاط ايران اين امر براى مردم آسان شده است.
در قديم الايام در اين استان مردم براى بيدار شدن در سحرهاى ماه مبارك رمضان از روشهاى گوناگونى از جمله بانگ خروس، صداى نقاره، طبل و شيپور و كوبيدن ديوار همسايه استفاده مىكردند. با اينكه بعضى از اين وسايل هنوز هم مورد استفاده قرار مىگيرد ولى متداولترين وسيلهاى كه امروزه براى بيدار شدن مورد استفاده قرار مىگيرد ساعت زنگدار مىباشد. اكثر مردم معمولاً يك الى دو ساعت قبل از سحر از خواب بيدار شده و به عبادت و خواندن دعا مشغول مىشوند و بعد سحرى را ميل مىنمايند. در ماه مبارك رمضان در اغلب مساجد و حسينيهها و خانههاى اين استان، مجالس ختم قرآن برگزار مىشود.
در بعضى از مناطق اين استان مجالس ختم قرآن در هر روز در خانه يك نفر برگزار مىكنند و در پايان هر جلسه، افطار ميهمان آن فرد مىباشند. افطارى دادن يكى از رسوم پسنديدهاى است كه در اكثر نقاط اين استان به چشم مىخورد. معمولاً كسانى كه توانايى دارند يك يا چند روز از ماه رمضان را افطارى مىدهند.
شبهاى 19، 21 و 23 ماه مبارك رمضان كه به شبهاى احيا معروف هستند، شيعيان تا سحر به عبادت و خواندن قرآن و دعا مشغول مىشوند. مراسم ويژه اين شبها را بعضى در خانه و بعضى در مساجد بجا مىآورند.
در روزهاى قدر در تمام مساجد و تكايا در سوگ امير مؤمنان على عليهالسلامنوحه خوانى و سينهزنى برپا مىباشد. بسيارى از مردم اين استان كه به سبب ناتوانى موفق به روزه گرفتن نمىباشند به احترام اين ايام روزه گرفته و عزادارى مىكنند.
در غروب روز آخر ماه رمضان مردم براى ديدن هلال ماه بار ديگر به پشت بامها و بلندىها مىروند و با ديدن هلال ماه روز اول شوال را عيد مىگيرند.