مدارس دینی استان زنجان

استان زنجان سابقه تاريخى علمى بسيار كهن و قديمى دارد، و عالمان صاحب مكتب در عرفان و فلسفه و فقه و اصول و علوم ديگر در اين ديار پرورش يافته‏اند. شيخ اشراق شهاب الدين سهروردى، اخى فرج زنجانى (از عرفاى بزرگ) و همچنين محمد بن هارون زنجانى (از استادان مكاتبه‏اى شيخ صدوق) و على بن هارون زنجانى (از مؤلفين اخوان الصفا كه صاحب مكتب فلسفى و كلامى خاص بودند) از علماى بزرگ و رجال نامى زنجان بودند.

مهمترين دوران علمى اين شهر در حدود يك قرن قبل است، در اين هنگام زنجان داراى حوزه علميه بسيار غنى بوده است كه از دورترين نقاط ايران و كشورهاى مجاور براى گذراندن دوره عالى تحصيلات حوزوى به اين شهر مسافرت مى‏كردند و پس از طى برخى از مراحل عالى علوم، از اين شهر به حوزه بزرگ نجف و حوزه قديم اصفهان رهسپار مى‏شدند، اگر چه حوزه زنجان از هر لحاظ غنى بوده ولى برخى از طالبان علم براى درك استادان مشهور روزگار خود عازم اين دو مركز علمى جهان تشيع در آن روزگار مى‏شدند.

در دوران تحصيل مرحوم آيت الله زنجانى زمان اوج نشاط علمى اين حوزه بود و زمينه براى تحصيل علم بسيار مساعد و مناسب بود و محيط مذهبى حاكم بر اين استان و بخشهاى تابعه آن كه بسيار معتقد به علماء و مراجع تقليد عظام بوده و هستند زمينه را بسيار دلپذيرتر مى‏كرده است.

بيش از دوازده مدرسه علمى قابل توجه در اين شهر وجود داشته كه در آن زمان بسيار چشمگير بوده است. مخصوصا برخى از اين مدارس مثل مدرسه سيد(ره) بسيار بزرگ و جالب توجه بودند، كه طلاب زيادى در آنها ساكن بوده و به رونق آنها مى‏افزودند و اساتيد مختلفى در كرسى‏هاى تدريس بودند كه به تنوع و كيفيت درسها مى‏افزود.

تمام اين مدارس مملو از طلاب بودند كه از شهرهاى مختلف دور و نزديك در اين شهر علم گرد آمده بودند و با مباحثات و مذاكرات علمى و دقيق بر شكوه و عظمت حوزه زنجان افزودند.

در اواخر قرن سيزدهم هجرى شخصيتهاى بسيار بزرگ علمى در اين شهر در كرسى تدريس قرار داشتند، از جمله آنها آخوند ملاعلى قارپوز آبادى و ميرزا ابوالقاسم موسوى زنجانى كه سر سلسله خاندان ميرزائى‏هاى زنجان بود.

از اين خاندان بزرگ علمى شخصيتهاى بزرگى برخاسته و بر رونق علمى و فرهنگى اين شهر افزودند.

همچنين ديگر شهرستان‏هاى استان چون هيدج داراى سابقه‏اى 150 ساله است و از آن عالمان بزرگى بر خواسته‏اند.

اين استان داراى مدارس علوم دينى ذيل مى‏باشد:

رديفنام مدارسسال تأسيسآدرس

1مدرسه علوم دينى سيد1200 ه .قزنجان

2مدرسه علوم دينى سيد فتح الله1300 ه .قزنجان

3مدرسه علوم دينى چهل ستون1345 ه .قزنجان

4مدرسه علوم دينى ميرزائى بالا950 ه .قزنجان

5مدرسه علوم دينى پائين950 ه .قزنجان

6مدرسه علوم دينى جميله خانم1302 ه .قزنجان

7مدرسه علوم دينى وليعصر(عج)1300زنجان

8مدرسه علوم دينى امام صادق عليه‏السلامـزنجان

9مدرسه علوم دينى اسماعيلـابهر

مدرسه علوم دينى اميرالمؤمنين عليه‏السلامـابهر، شناط

11مدرسه علوم دينى امام صادق عليه‏السلامـخدابنده

در ضمن اين استان داراى يك مدرسه علميه ويژه خواهران با نام مدرسه علميه الزهراء عليهاالسلام در شهرستان زنجان مى‏باشد.