نژاد و تیره در استان گلستان

توسعه گستره موسيقى در استان گلستان همانند ساير استانهاى كشور امرى پذيرفته شده است و به لحاظ فرهنگ، موسيقى داراى تنوع و گوناگونى چشمگيرى است. علت اين تنوع در موسيقى را مى‏توان حضور اقوام مختلف و مهاجرت يا كوچ اجبارى بسيارى از اقوام در طى سده‏هاى گذشته دانست. علاوه بر آن از تأثير فرهنگهاى همجوار و نيز گسترش موسيقى مذهبى در اشكال بسيار متنوع نمى‏توان چشم پوشى كرد.

مهمترين ساز رايج در موسيقى استان گلستان دوتار است. اين ساز هسته مركزى موسيقى شرق مازندران را تشكيل مى‏دهد كه ريشه عميق در موسيقى تركمنى و شمال خراسان دارد.

مضامين شعرى در اين نوع موسيقى در برگيرنده داستانهاى عاشقانه، روايت‏هايى از كوچ و مهاجرت، اندوه و غربت و آروزهاى شيرين و دست نيافتنى است. موسيقى كتولى از تنوع واژه‏ها در زبان تبرى على آبادى و ارتباط با ساير اقوام همجوار و مهاجر مازندران تأثير ويژه‏اى پذيرفته است.

در اين ميان دو جريان بزرگ موسيقيايى يعنى موسيقى تركمنى و خراسانى بيشترين تأثير را در موسيقى اين ناحيه به جا گذاشته است. به عبارت ديگر، تنه موسيقى تنومند موسيقى كتولى، ريشه‏هاى خود را از سمت شمال به دشت‏هاى تركمن نشين و از سوى مشرق به سرزمين خراسان و مناطق ترك نشين و كرد نشين آن دوانيده است.

سازهاى اين منطقه عبارتند از:

دوتار، ساز تركمنى و خراسانى،

نى هفت بند (لله وا)، دهل،

نى سنتى‏تركمنى (يدبقوم)، شمشاد،

كمانچه، سورنا.