موسیقی در استان سیستان و بلوچستان
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
بلوچها به موسيقى تعلق خاطر شديدى دارند آنان با موسيقى متولد مىشوند، بيمارىهاى خود را با موسيقى درمان مىكنند و به هنگام مرگ نيز از موسيقى نيز جدايى ندارند. آنان سوزناكترين مراثى را نه با زبان شعر، بلكه با موسيقى مىسرايند. در قرون اخير موسيقى بلوچ دگرگون شده است و تا حدود زيادى تحت تأثير موسيقى پاكستان و هند قرار گرفته است.
موسيقى دانان در بلوچستان به نامهاى: لورى، لولى، لانگا، پهلوان و شاعر معروفند.
سازهاى متداول در سيستان و بلوچستان قيچك، تنبورگ، رباب، بانچو، نى (نل)، دهل، كوزه و دينبوك مىباشد.
محتویات |
قيچك
نام ديگر آن سرود يا سروز است و در كشورهاى ديگر مانند فرانسه، چين و نروژ رواج دارد. قيچك يكى از سازهاى سنتى و اصيل بلوچ است و در نواحى مختلف سيستان و بلوچستان ترانههاى محلى را با آن اجرا مىكنند، قيچك را معمولاً در بلوچستان مىسازند ولى قيچكهاى خوش نوا را از هندوستان تهيه مىكنند.
تنبورگ
شباهت زيادى به سه تار دارد و در گذشته تنبورگ نوازان را «پهلوان» مىناميدند ولى امروز به «تنبورگى» يا «جنگى» مشهور هستند.
رباب
كه به آن هجده تار نيز مىگويند از نظر ظاهر شباهت زيادى به سى تار هندى دارد. طريقه نواختن و گرفتن آن همانند تنبورگ است.
بانچو
داراى صداى رسا و شلوغ است. نواختن اين ساز در منطقه سند پاكستان رواج فراوانى دارد و زادگاه آن را نيز پاكستان دانستهاند كه از آنجا به بلوچستان آورده شده است.
نى (نل)
از چوب نى ساخته مىشود و نوازنده آن را نيز نلى مىگويند.
دهل
يا دروكل همانند طبل است كه از دو طرف نواخته مىشود. در سيستان و بلوچستان دهل فقط در مراسم خاص مانند اجراى برخى از رقصهاى نواخته مىشود.
