ÌÓÊÌæ ÇÑÊÈÇØ ÈÇ ãÇ ÎÇäå  

صنایع دستی در استان همدان

از ویکی اطلس فرهنگی ایران

پرش به: ناوبری, جستجو

در استان همدان صنايع دستى بيش از صنايع ماشينى گسترش دارد. ساكنان اين استان در طول قرنهاى گذشته هنر را با كار و زندگى تلفيق كرده‏اند. به گونه‏اى كه هم اكنون در حدود 300 هزار نفر از جمعيت استان از طريق صنايع دستى گذران زندگى مى‏كنند.

در حدود 80 درصد از جمعيت فعال لالجين، بهار و عده قابل توجهى از مردم تويسركان در طول قرنها به صنعت سفال و سراميك اشتغال داشته‏اند و در اين زمينه به شهرت جهانى دست يافته‏اند.

در زمينه صنايع دستى و روستايى استان، شايان ذكر است كه بطور كلى 8 رشته از اين نوع صنايع در سطح استان همدان فعال مى‏باشند كه عبارتند از: چرم‏سازى و دباغى، دست بافى، منبت، صنايع سنگى، شيشه‏گرى، گيوه‏بافى، سفال‏سازى و قالى‏بافى.

مديريت صنايع روستايى سازمان جهاد سازندگى استان، در سال 1378، تعداد 12840 دار قالى تحت پوشش داشته كه مجموعا 25700 متر مربع فرش توليد كرده‏اند.

بر اساس آمار موجود در استان، 85000 دارقالى وجود دارد كه چنانچه بطور ميانگين 2 بافنده براى هر دار در نظر گرفته شود، 170000 بافنده خواهيم داشت و اگر مقدار فرش توليدى هر بافنده بطور متوسط 3 متر مربع در سال باشد مقدار 510000 متر مربع فرش توليدى استان در سال خواهد بود. اين مقدار فرش در صورتى كه كليه بافندگان فعال باشند و شرايط بازار و مسايل ايجاب نمايد، توليد مى‏گردد.

بنابراين در اين صنعت علاوه بر اشتغال‏زايى در بخش توليد، در بخش خدماتى از قبيل رنگرزى، پشم شويى و قالى شويى، ريسندگى نخ چله، رفوگرى، پرداخت و همچنين بخش تجارت، تعدادى از افراد جامعه مشغول بكار هستند.

صرفنظر از قالى بافى و ساير رشته‏هاى صنايع دستى در استان، مى‏توان عمدتا به سفال‏سازى لالجين اشاره نمود كه از جايگاه ويژه‏اى در اقتصاد استان برخوردار است و از نظر كمى و كيفى از سطح بالايى برخوردار است.

سابقه صنعت سفال‏سازى در شهر لالجين به حدود 700 سال قبل مى‏رسد. در حال حاضر واحدهاى متعددى در اين شهر به توليد سفال و سراميك اشتغال دارند و صنعتگران با حفظ سنتها و رسوم گذشتگان با شيوه‏هايى نسبتا قديمى به توليد سفال و سراميك مى‏پردازند.

تعداد كارگاه‏هاى سفال‏سازى در لالجين در سال 1375 حدود 830 كارگاه با تعدادى حدود 2526 نفر شاغل به توليد انواع سفال بوده كه ارزش توليدات آن رقمى بيش از 8 ميليارد ريال بوده است.

عمده‏ترين ماده اوليه سفال‏سازى خاك رس است و اين ماده از نظر كيفيت در مقايسه با ساير نقاط كشور از مزاياى بيشمارى برخوردار است، از اين رو استان همدان به عنوان مهمترين مركز سفال‏سازى در ايران تلقى مى‏شود.

تعداد كارگاه‏هاى تحت پوشش مديريت صنايع دستى استان كه در سال 1378 موفق به دريافت مجوز شده‏اند، 407 واحد بوده است كه شامل 124 واحد قاليبافى، 88 واحد مصنوعات چوبى، 76 واحد گليم بافى، 52 واحد سفال و سراميك، 38 واحد مصنوعات چرمى و بقيه ساير فعاليت‏ها بوده است