زندگی جانوری در استان آذربایجان غربی
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
استان آذربايجان غربى به دليل موقعيت طبيعى و ساختار توپو گرافيك كه رودخانهها، تالابها، مردابها، درياچههاى كوچك و بزرگ و سواحل را در بر گرفته، به عنوان يكى از زيستگاههاى مهم حيات وحش و گونههاى جانورى كشور شناخته شده است.
برخى از اين گونهها بومى و برخى ديگر مهاجرانى هستند كه زمان مشخصى را در منطقه به سر مىبرند.
عمدهترين جانوران مهاجر استان را پرندگانى تشكيل مىدهند كه جهت زمستان گذرانى به زيستگاههاى استان روى مىآورند.
مهمترين گونههاى جانورى شناخته شده استان عبارتاند از: قوچ، ميش، گوزن، كل، بز، گراز، خوك، خرس، گرگ، خرگوش، روباه، پلنگ، مار، موش، سنجاب، و ... كه در اقصى نقاط استان پراكندهاند.
همچنين پرندگان مهاجر مختلفى نيز از قبيل: كبك معمولى، قمرى، باقرقره، فاخته، تنجه، لاشخور (كركس)، جغد، و ... ديگر پرندگان در مناطق مختلف استان زندگى مىكنند.
تنوع گونههاى جانورى و پرندگان بومى و مهاجر استان، به اندازهاى داراى اهميت بين المللى است كه زيستگاه عمده آنها (به غير از درياچه اروميه و جزاير آن) به عنوان يكى از مهمترين پناهگاهها و زيستگاههاى حيات وحش از طرف يونسكو به ثبت رسيده و به عنوان پارك ملى اروميه معروف است.
به اقتضاى اهميت ملى، منطقهاى و بين المللى زيستگاههاى حيات وحش به منظور حفظ تعادل اكولوژيكى و اهميت و نقشى كه حيوانات و پرندگان در زنجيره حيات طبيعى ايفا مىكنند، كانونهايى از استان به عنوان مناطق حفاظت شده شناسايى گرديدهاند تا اقدامات لازم جهت جلوگيرى از شكار بىرويه و انقراض نسل وحوش موجود در آنها به عمل آيد.
اهم اين كانونها عبارتاند از:
ـ منطقه حفاظت شده پارك ملى اروميه
منطقه حفاظت شده پارك ملى اروميه، كل درياچه اروميه و سواحل و جزاير آن را در بر مىگيرد. اين منطقه كه تا سال 1354 به عنوان شكارگاه مورد استفاده قرار مىگرفت، بعد از سال مذكور به عنوان يكى از مهمترين زيستگاههاى حيات وحش به ثبت رسيده و مورد حفاظت قرار گرفته است.
اين منطقه مأمن حيوانات و پرندگانى از قبيل: قوچ، ميش، گوزن، پلنگ، مار، فلامينگو، غازهاى وحشى، قو، پليكان، مرغابى، و ... است.
ـ منطقه حفاظت شده مراكان
منطقه حفاظت شده مراگان در جنوب سواحل ارس و شمال شهرستان ماكو واقع شده و داراى پوشش گياهى نيزار و بيشهزار است.
ـ منطقه حفاظت شده آغ گُل
منطقه حفاظت شده آغ گل نزديك منطقه مراكان، بين پلدشت و ماكو قرار گرفته است و يكى از زيستگاههاى مهم پرندگان مهاجر و گونههاى جانورى بومى محسوب مىشود.
ـ شكارگاه آغ گُل
شكارگاه آغ گل در غرب پلدشت، در نزديكى رودخانه ارس واقع شده و حيواناتى از قبيل: گراز، خوك، روباه، سنجاب و پرندگان شكارى از جمله كبك را در خود جاى داده است.
ـ شكارگاههاى آزاد خوى و ماكو
شكارگاههاى آزاد خوى و ماكو در شهرستانهاى مذكور واقع شدهاند و قلمرو وسيعى را در بر مىگيرند. اين شكارگاهها داراى جانورانى از قبيل: قوچ، ميش، كل، بز، گراز، پرندگان شكارى و همچنين كبك معمولى و چيل، فاخته، قمرى، باقرقره، انواع مرغابى، غاز وحشى هستند.
ـ شكارگاههاى آزاد جنوب و مركز استان
شكارگاههاى آزاد جنوب و مركز استان در آنها حيواناتى از قبيل: خرس، روباه، انواع سنجاب، قو، فلامينگو، پليكان، درنا، كبك و خرگوش زندگى مىكنند.
