ÌÓÊÌæ ÇÑÊÈÇØ ÈÇ ãÇ ÎÇäå  

دامپروری و دامداری در استان خراسان رضوی

از ویکی اطلس فرهنگی ایران

پرش به: ناوبری, جستجو

دامدارى و دامپرورى از زمان بسيار قديم همواره يك رشته مهم از كشاورزى و فعاليت اقتصادى محسوب مى‏شد، تا جايى كه گفته مى‏شود دامدارى مكمل كشاورزى است و كشاورزى بدون دامدارى قابل دوام نيست. دامدارى علاوه بر تأمين محصولات دامى مورد نياز مردم، مقام مهمى را در كشاورزى علمى و جديد دارا مى‏باشد.

استان خراسان از لحاظ پرورش دام يكى از مهمترين مناطق در ايران محسوب مى‏شود، همچنين با توجه به تنوع محيط طبيعى، تفاوتهاى اقليمى و اختلافهايى كه مناطق مختلف از نظر استعداد كشاورزى با يكديگر دارند، دامپرورى يكى از اشتغالات مهم مردم مى‏باشد. پرورش دام در استان خراسان به اشكال مختلف از جمله كوچ‏نشينى، رمه‏گردانى، روستايى و تلفيق زراعت و دامدارى و دامپرورى صنعتى مشاهده مى‏شود.

از عمده‏ترين دام‏هايى كه در استان پرورش داده مى‏شود گوسفند، بره، بز، بزغاله، گاو، گوساله، شتر و بچه شتر مى‏باشد.

گوسفندان خراسان عمدتا از سه نژاد بلوچى، كردى و قره گل هستند كه علاوه بر توليد گوشت و شير، از نظر توليد پشم و چرم نيز حائز اهميت مى‏باشند.

پرورش گاو به صورت روستايى و تلفيق با زراعت، در بين كشاورزان معمول است. گاوهاى استان از نژادهاى بومى (سيستانى و سرابى)، دو رگه و اصيل است. در سالهاى اخير براى بالا بردن كيفيت نژاد بومى، فعاليتهايى از نظر تركيب نژاد اصيل با نژاد بومى انجام شده است كه حاصل آن گاوهاى دو رگه مى‏باشد.

جايگاه دامپرورى استان به لحاظ مقايسه شاخص‏هاى توليدى آن با ساير استان‏هاى كشور از موقعيت ممتازى برخوردار است، به گونه‏اى كه رتبه نخست توليد گوشت قرمز، شير، مرغ، تخم‏مرغ و عسل را به خود اختصاص داده است.

تعداد دامهاى استان خراسان در سال 1375 به قرار زير بوده است: گوسفند و بره 10609909 رأس،بز و بزغاله 3307799 رأس، گاو و گوساله 571843 رأس، شتر و بچه شتر 50139 رأس.

همچنين تعداد گاودارى‏هاى داراى پروانه تأسيس 202 عدد با ظرفيت 23934 رأس گاو و تعداد گاودارى‏هاى داراى پروانه بهره‏بردارى 91 عدد با ظرفيت 24121 رأس گاو مى‏باشد.

تعداد گوسفندارى‏هاى داراى پروانه تأسيس 181 عدد با ظرفيت 75782 رأس گوسفند و تعداد گوسفندارى‏هاى داراى پروانه بهره‏بردارى 68 عدد با ظرفيت 30950 رأس مى‏باشد.

از ابتداى دهه 40 به بعد، پرورش طيور به روش صنعتى در ايران و از جمله خراسان معمول گرديده است. رشد شديد جمعيت و نياز به فرآورده‏هاى گوشتى، راه‏اندازى واحدهاى پرورش طيور براى توليد گوشت و تخم‏مرغ را ضرورى گردانيده است، تا آنجا كه در سال 1375 تعداد 1908 واحد توليدى در استان خراسان فعاليت داشته‏اند.

از كل اين واحدها 1695 واحد مرغدارى گوشتى با ظرفيت 14200600 قطعه و 213 واحد مرغدارى تخمى با ظرفيت 4999000 قطعه در يك دوره مشغول به فعاليت بوده‏اند.

نوسان بازار، كمبود دان مرغ و جوجه يك روزه و بعضى از داروها، از جمله مشكلاتى است كه مرغدارى‏ها با آن روبرو هستند. با توجه به رشد شديد جمعيت، برنامه‏ريزى در جهت تقويت اين واحدها لازم و ضرورى به نظر مى‏رسد.