آداب ویژه ماه مبارک رمضان در استان خوزستان

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ مهر ۱۳۹۱، ساعت ۱۵:۴۷

از نيمه ماه شعبان چهره تمام شهرها و روستاهاى ايران دگرگون مى‏شود و همه مردم در جنب و جوش و آماده ساختن خويش براى استقبال از ماه مبارك رمضان، ماه عبادت، ماه پرهيز از گناه و ماه نزديك شدن به پروردگار هستند.

از چند روز قبل از ماه رمضان مردم به نظافت و پاكسازى خانه‏ها، مساجد و تكايا و حسينيه‏ها مى‏پردازند. يكى از رسوم پسنديده ماه مبارك رمضان آشتى و ايجاد الفت بين افرادى است كه به سببى از يكديگر كدورتى به دل دارند.

اين رسم پسنديده قبل از فرا رسيدن ماه رمضان از واجبات است و عقيده بر آن است كه اگر كسى روزه بگيرد در حالى كه از بستگان يا برادر دينى خود كدورتى به دل داشته باشد روزه‏اش مال شيطان است و قبول درگاه خداوند نيست.

از مقدمات ديگر ماه رمضان دعوت از روحانيون براى مراسم شبهاى رمضان مى‏باشد. روحانى به خانه يكى از بزرگان و ريش سفيدان محل وارد مى‏شود.

روز اول مردم به ديدن روحانى مى‏آيند و خوش آمد مى‏گويند و هر روز يكى از اهالى محل او را براى افطار و سحرى به خانه‏اش دعوت مى‏كند و از او پذيرايى مى‏كند.

در اعمال سحر نيز به اين گونه است؛ قريب دو ساعت به سحر مانده اهل خانه از خواب بيدار مى‏شوند و قبل از هر كار وضو مى‏گيرند. زيرا عقيده دارند به جا آوردن اعمال سحر و خوردن سحرى با وضو ثواب بيشترى دارد. غذاى مخصوص سحر را سحرى گويند و بيشتر مردم سحر غذاهاى پختنى و گرم مى‏خورند. پختن سحرى زمان معينى ندارد.

در طول اين ماه در اغلب مساجد و تكايا و بسيارى از خانه‏ها مجالس ختم قرآن برگزار مى‏شود. البته ختم قرآن تنها به ماه رمضان اختصاص ندارد و در تمام ماههاى سال برپا مى‏شود، اما در ماه رمضان صفا و جلوه‏اى ديگر دارد و مردها و زنها و بچه‏ها جداگانه در مجالس ختم قرآن شركت مى‏كنند كه هر كدام آداب و تشريفات خاصى دارد.

افطارى دادن يكى از رسوم پسنديده است و آنهايى كه توانايى دارند چند روز از ماه رمضان را افطارى مى‏دهند و از روزه داران دعوت به عمل مى‏آورند.

افطارى دادن ثواب بسيارى دارد و بسيارى معتقدند كسى كه افطارى مى‏دهد با ثواب روزه مهمانانش شريك مى‏شود و خداوند اجر و مزد بسيار به او مى‏دهد.

مراسم شب قدر

در روزهاى نوزدهم، بيستم و بيست و يكم ماه مبارك رمضان و شبهاى نوزدهم، بيست و يكم و بيست و سوم مسلمانان و دوستداران مولاى متقيان در ماتم و حزن فرو مى‏روند و همه جا يكپارچه سياه پوش است.

كسب و كار و بازار يكسره تعطيل و تعزيه و عزادارى و سينه‏زنى و نوحه خوانى در همه جا برپاست.

اين ايام با شبهاى قدر مصادف است و شيعيان شب هنگام تا سحر به دعا و نيايش پروردگار مشغول مى‏باشند و در تمام مساجد و تكايا در سوگ امام نوحه خوانى و سينه‏زنى برپاست.

بعضى‏ها شب بيست و هفتم را كه شب هفتم رحلت امام على عليه‏السلام است نيز احياء مى‏گيرند.

بعضى در خانه و بسيارى در مساجد اعمال و مراسم احياء را به جا مى‏آورند.

همچنين برخى سراسر شب را بيدار مى‏مانند و بعضى پاسى از شب را به خواندن دعا و نيايش پروردگار اختصاص مى‏دهند.

در اين شبها پس از صرف افطار و كمى استراحت آنهايى كه قصد شب زنده‏دارى و راز و نياز با خداوند دارند براى احيا به مسجد مى‏روند و هر كسى جاى مناسبى را انتخاب و جانماز را پهن مى‏كند.

خواندن قرآن شبهاى احيا منحصر به سوره‏هاى خاصى نيست و هر سوره‏اى را كه مايل باشند مى‏توانند بخوانند ولى خواندن سوره‏هاى قدر، دخان، روم و عنكبوت از شأن و منزلت خاصى برخوردار است.

آخرين عمل در شبهاى احياء قرآن به سر گذاشتن است كه با تشريفات خاصى برگزار مى‏شود. پيشنماز براى شروع مراسم قرآن به سر گذاشتن در محراب مى‏ايستد و دستور مى‏دهد چراغها را خاموش كنند و از حاضران مى‏خواهد در حالى كه از گناهان خود استغفار مى‏كنند قرآن‏ها را بر سر بگيرند.

منابع