منابع آب استان کرمانشاه

منابع آب استان كرمانشاه به دو حوزه آبريز عمده تقسيم مى‏شود:

الف) حوزه آبريز داخلى (حوزه علياى كرخه)

اين حوزه را مى‏توان حوزه سيمره نيز ناميد چه اينكه تمامى رودخانه‏هاى جارى در اين حوزه نهايتا به سيمره مى‏پيوندد. اين حوزه شامل شهرستان‏هاى كرمانشاه، اسلام‏آباد، كنگاور و قسمتى از شهرستان پاوه (بخش روانسر) مى‏گردد.

مهمترين رودخانه‏هاى اين حوزه عبارتند از:

1ـ رود دينور

چند رودخانه كه از كوههاى ما بين سنقر و دينور سرچشمه مى‏گيرند در محلى به نام ميانراهان بهم پيوسته و رودخانه دينور يا به اصطلاح محلى آب دينور را تشكيل مى‏دهند.

2ـ خرم رود

اين رودخانه از سمت شمال وارد شهرستان كنگاور مى‏گردد و پس از پيوستن به رودخانه قره‏چاى به طرف جنوب غربى متمايل مى‏شود.

3ـ گاماسياب

اين رودخانه از سرابى به همين نام در نهاوند سرچشمه گرفته از اراضى آبادى «چم سرخ» در هفت كيلومترى جنوب گردنه بيدسرخ در جهت شرقى ـ غربى وارد استان كرمانشاه مى‏شود.

4ـ رودخانه مرگ

اين رودخانه از ارتفاعات كوه سفيد در جنوب شرقى شهر كرمانشاه سرچشمه مى‏گيرد.

5ـ رودخانه راز آور

اين رودخانه از ارتفاعات كامياران كردستان سرچشمه گرفته در جهت شمالى ـ جنوبى وارد استان كرمانشاه مى‏گردد.

6ـ رودخانه قره‏سو

سرمنشأ اين رودخانه سراب روانسر است و در جهت شمال غربى به جنوب شرقى جريان دارد. علاوه بر رودخانه‏هاى مرگ و راز آور، آب رودها و سرابهاى متعدد ديگرى وارد آن شده پس از عبور از شهر كرمانشاه، در بخش هرسين به گاماسياب پيوسته مشتركا رودخانه سيمره را به وجود مى‏آورند.

7ـ رودخانه راوند

شاخه اصلى اين رودخانه، رود كرند مى‏باشد كه دراسلام‏آباد به رود راوند تغيير نام مى‏دهد.

ب) حوزه آبريز خارجى:

رودخانه‏هاى جارى در اين حوزه تماما وارد خاك عراق مى‏شوند. اين حوزه شامل شهرستان‏هاى قصرشيرين، سرپل ذهاب، گيلانغرب و پاوه (به جز بخش روانسر) و قسمتى از شهرستان اسلام‏آباد (دهستان‏هاى گوران، قلخانى و بان‏زرده) مى‏گردد. رودخانه‏هاى مهم اين حوزه عبارتند از:

1ـ رودخانه سيروان

اين رودخانه كه بزرگترين رودخانه اين حوزه است از حدود 40 كيلومترى جنوب غربى سنندج سرچشمه مى‏گيرد و پس از پيوستن شعبات متعدد، وارد شهرستان پاوه مى‏شود و در محل دوآب نيز چم مرخيل كه از ارتفاعات همين شهرستان سرچشمه مى‏گيرد به آن پيوسته و به همراه آن قسمتى از مرز ايران و عراق را تشكيل مى‏دهد.

رود ليله نيز كه از رودخانه‏هاى داخلى شهرستان پاوه است در محل چرخش رودخانه سيروان به داخل خاك عراق به آن مى‏پيوندد. سيروان پرآب‏ترين رودخانه استان محسوب مى‏شود و متأسفانه اين جريان آبى عظيم، بدون استفاده به خارج از كشور سرازير مى‏گردد.

2ـ رودخانه الوند

اين رودخانه از بهم‏پيوستن آب ماهيت و رودخانه ديره تشكيل شده و پس از عبور از شهر قصرشيرين به سمت جنوب غربى منحرف شده سرانجام پس از پيوستن رودگيلان به آن وارد خاك عراق مى‏شود. بندهاى انحرافى جگرلو و بريموند آب اين رودخانه را جهت مصرف كشاورزى به اراضى دشت ذهاب هدايت مى‏كند.

سرابها

در موارد متعدد، در محل ظهور چشمه‏سارها، درياچه‏هاى كوچكى تشكيل مى‏شود كه در اصطلاح محلى سراب ناميده مى‏شوند. مهمترين اين سرابها سراب هشيلان است كه حدود 1100 هكتار وسعت داشته و در منطقه بالادربند (پنجاه كيلومترى شمال غربى شهر كرمانشاه) قرار گرفته است.

علاوه بر اين، سراب نيلوفر و سراب ياورى در همين منطقه، سراب خضر زنده و سراب خضر الياس در ميان‏دربند (بيست كيلومترى شهر كرمانشاه)، سراب بيستون، سراب نجوبران و سراب برناج در حوالى بيستون و سراب هرسين را نيز مى‏توان نام برد.

از لحاظ آمارى اين استان داراى 13 رودخانه مهم، 74 پارچه سراب، 697 دهنه چشمه، 816 حلقه چاه عميق و 2987 حلقه چاه نيمه عميق مى‏باشد.