منابع آب استان اصفهان
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
در اين استان رودهاى مختلف دائمى و فصلى جريان دارد كه مهمترين آنها به شرح زير است:
1ـ رودخانه زاينده رود
اين رودخانه يكى از مهمترين، بزرگترين و پرآبترين رودخانههاى حوزههاى داخلى كشور بوده كه حوزه آبريز اصفهان و گاوخونى را زهكشى نموده و به مرداب گاوخونى ختم مىشود.
اين رودخانه از دامنههاى خاورى ارتفاعات زاگرس و كوههاى مرتفع زردكوه بختيارى سرچشمه مىگيرد.
طول اين رودخانه 405 كيلومتر و حوزه آبريز آن 31000 كيلومتر وسعت دارد. علاوه بر استان اصفهان، قسمتهايى از استان يزد، فارس و چهارمحال و بختيارى نيز در حوزه آبريز اين رودخانه قرار دارند.
رودخانه زاينده رود از به هم پيوستن چشمهها و رود خانههاى كوچك و بزرگ فراوانى تشكيل مىگردد كه معروفترين آنها چشمه جانان و چهل چشمه مىباشند كه در پاى كوههاى بختيارى قرار دارند.
پس از اتصال رودخانه كوهرنگ به زاينده رود، منبع دائمى و مطمئنى جهت تأمين آب در فصول مختلف سال در دست اصفهان به وجود آمد.
2ـ رودخانه قمشه
اين رودخانه يكى ديگر از رودخانههاى حوزه آبريز اصفهان و گاوخونى مىباشد كه از كوههاى جنوب شرقى شهرضا سرچشمه گرفته و در نهايت به باتلاق گاوخونى مىريزد.
طول اين رودخانه 200 كيلومتر و حوزه آبريز آن در حدود 4800 كيلومتر مربع وسعت دارد.
3ـ رودخانه آب جهق
اين رودخانه از رودخانههاى مستقل حوزه آبريز مركزى است و در شهرستان كاشان جريان دارد.
از كوههاى كركس و دامنههاى شمالى و شرقى كوه كلاه برفى، واقع در دهستان قهرود، سرچشمه مىگيرد و در ريگزارهاى جنوب شرقى كاشان فرو مىرود.
4ـ رودخانه آب شاه (قهرود)
اين رودخانه از دامنه غربى كوه كلاه برفى از رشته ارتفاعات كركس، سرچشمه مىگيرد و به دشتهاى جنوبى كاشان مىريزد.
5ـ رودخانه گلپايگان
رودخانه گلپايگان همان رودخانه قم رود است كه پس از عبور از شهر گلپايگان به نام رودخانه گلپايگان ناميده مىشود.
اين رودخانه از دامنه كوههاى شهرستان اليگودرز و زاگرس مركزى سرچشمه مىگيرد. رودخانه پس از سريز از سد گلپايگان، در جهت شرقى جريان مىيابد. از شهر گلپايگان گذشته و رودخانه خوانسار را با شعبات مربوط در محلى به نام «ديزجان» ضميمه خود مىنمايد.
قمرود از اراضى شهرستانهاى محلات و دليجان مىگذرد و وارد قم مىشود و سرانجام به درياچه نمك مىريزد.
[سد پانزده خرداد به منظور تأمين آب شرب شهر قم بر روى اين رودخانه احداث شده است.]
6ـ رودخانه خوانسار
اين رودخانه در شهر خوانسار واقع شده است و از شاخههاى مهم رودخانه قم مىباشد.
از دامنههاى كوه خوانسار سرچشمه مىگيرد و پس از گذشتن از خوانسار، وارد گلپايگان مىشود و سپس وارد قمرود مىشود.
طول اين رودخانه 60 كيلومتر و وسعت حوزه آبريز آن بالغ بر 1900 كيلومتر مربع مىباشد.
7ـ رودخانه دربند
اين رودخانه يكى از شاخههاى رودخانه گلپايگان است و در جنوب گلپايگان و در مناطق شمالى شهرستان داران قرار دارد. از دامنههاى كوه سفيد در اليگودرز سرچشمه مىگيرد و به رودخانه گلپايگان مىريزد. اين رودخانه دائمى است و طول آن 15 كيلومتر است.
8ـ رودخانه هزار جريب
رودخانه هزار جريب از شاخههاى اوليه رودخانه گلپايگان مىباشد. از دامنههاى شمالى كوه هشتاد در جنوب غربى شهر گلپايگان سرچشمه مىگيرد و در مسير خود با رودخانه بلطاق تلاقى مىكند و رودخانه گلپايگان را به وجود مىآورد. طول اين رودخانه 23 كيلومتر بوده و آب آن دائمى است. حوزه آبريز آن نيز در شهرستان فريدن قرار دارد.
9ـ رودخانه نابر (چمرود)
اين رودخانه در منطقه كاشان قرار دارد و از رودخانههاى حوزه آبريز مركزى به شمار مىآيد. از دامنههاى شمالى كوه كركس در جنوب غربى كاشان سرچشمه مىگيرد. اين رودخانه پس از عبور از منطقه آران با رودخانه قمصر تلاقى نموده و به درياچه نمك مىريزد. 10ـ رودخانه سميرم
يكى از شاخههاى مهم رودخانه خرسان مىباشد كه در شهرستان سميرم جريان دارد و به همين خاطر به نام رودخانه سميرم معروف مىباشد. همچنين به آن «حنا» و «قلعه سيستان» هم گفته مىشود. شاخه اصلى آن از دامنههاى جنوبى كوه «آيينه قبرى»، واقع در شانزده كيلومترى شمال خاورى سميرم، سرچشمه مىگيرد.
اين رودخانه از شرق شهر سميرم مىگذرد و دشت سميرم را از شمال به جنوب طى مىكند. پس از دريافت شاخههايى در شانزده كيلومترى جنوب شهر، با شاخه مهم خود به نام «حنا» تلاقى مىكند.
اين رودخانه به تدريج وارد منطقه كوهستانى مىشود و در روستاى رود آباد با رودخانه «ماربر» تلاقى نموده، رودخانه «خرسان» را تشكيل مىدهد.
وسعت حوزه آبريز رودخانه سميرم حدود 1900 كيلومتر مربع مىباشد.