پوشش گیاهی استان آذربایجان غربی
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
آذربايجان غربى پس از سواحل درياى مازندران از مرطوبترين قسمتهاى ايران است و به همين علت نواحى بدون پوشش گياهى در آن كمتر ديده مىشود.
وجود كوهستانهاى مرتفع در آذربايجان غربى هر چند باعث جلب رطوبت و خنكى هوا شدهاند، ولى قسمتى از اين ارتفاعات از جمله كوههاى شمالى استان صخرهاى و كم گياه مىباشد.
آب و هواى اين استان نسبت به آذربايجان شرقى مرطوبتر و نقاط كم گياه و بدون پوشش گياهى آن كمتر است و همين خصوصيت آب و هوايى سبب گرديده كه مراتع مرطوب و گياهان رطوبت پسند آن زياد شود.
در اين استان جنگلها به طور عمده روى كوههاى نوار مرزى ايران و عراق قرار دارد و مهمترين آنها جنگل سردشت مىباشد. اين جنگلها كه دنباله جنگلهاى غرب ايران است هر چه رو به شمال مىرويم تُنكتر مىشود و پس از مسافتى از صورت جنگلهاى انبوه خارج شده و گروههاى خيلى پراكنده و تنكى روى نوار مرزى و برخى نقاط ديگر تشكيل مىدهد و آثار اين جنگلها را تا شهرستان خوى مىتوان ديد. اين جنگلها در نقاط سهل الوصول و اطراف جادهها اغلب قطع شده و گاهى به صورت بوتهزار در آمدهاند، ولى در نقاط دور دست به صورت جنگلهاى نسبتا انبوه جلب نظر مىكند.
جنگلهاى سردشت از نوع بلوط مىباشد و حدود 43 درختان آن را بلوط و بقيه را درختان ديگر از قبيل گونههاى: وليك، ستفز، گردو، كركو، زبان گنجشك، سياه آل، گلابى وحشى، توت سفيد، گوجه، سماق، پسته و مقدارى درختچه مانند شن، سياهتلو و ... تشكيل مىدهد.
سازمان جنگلبانى استان در جهت حفظ محيط زيست اقدام به ايجاد جنگلهاى مصنوعى در شهرستانهاى مهاباد، ماكو، خوى، اروميه و ... كرده است. آذربايجان غربى به واسطه رطوبت و باران نسبتا زياد داراى مراتع مرغوب و فراوانى است و به همين جهت از نقاط مستعد دامپرورى ايران و داراى انواع دام موجود در كشور مىباشد.
مراتع آذربايجان غربى علاوه بر فراوانى، متنوع نيز مىباشند و به علت وجود مراتع مرطوب، نگاهدارى گاو ميش در اين منطقه رواج كامل دارد.
به طور كلى مراتع طبيعى آذربايجان غربى اغلب ييلاقى است و مهمترين آنها در نوار مرزى بين ايران و تركيه و ايران و عراق قرار دارد.
مراتع قشلاقى اين استان چندان زياد نيست و بعضى قسمتهاى اطراف درياچه اروميه و جزاير قسمت جنوبى آن و نيز كنار رود ارس محدود مىشود. به غير از مراتع ييلاقى و قشلاقى، مراتع گاو ميشى و مراتع نيمه مصنوعى نيز در آذربايجان غربى وجود دارد.
مراتع گاو ميشى بيشتر در پيرامون شهرهاى اروميه، خوى و سلماس ديده مىشود كه به علت رطوبت زياد اغلب شكل باتلاقى به خود مىگيرد.
مراتع نيمه مصنوعى، چمنزارهايى هستند كه در پيرامون روستاها ايجاد مىكنند. روى هم رفته آذربايجان غربى از لحاظ مراتع داراى اهميت بسيارى است. هر قدر به مرز غربى كشور نزديك شويم مراتع طبيعى بيشتر و مرغوبتر مىشود، به طورى كه نوار مرزى تقريبا سراسر پوشيده از مراتع و گاهى چراگاههاى بسيار سرسبز و خرم مىباشد.
بر اساس آمار سال 1374 مساحت جنگلهاى اين استان 174000 هكتار و مساحت مراتع 2516584 هكتار بوده است.
از مجموع مراتع استان 955975 هكتار مراتع خوب، 1064121 هكتار مراتع متوسط و 496488 هكتار مراتع ضعيف مىباشد.
