مسائل اجتماعی در استان همدان
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
بر اساس منابع موجود و گزارشهاى استاندارى همدان، عمدهترين مشكل و معضل اجتماعى اين استان بيكارى است.
در تمامى شهرستانهاى استان عده زيادى از جوانان بيكار مىباشند. نكته قابل توجه اينكه روز به روز بر شمار بيكاران با تحصيلات عالى افزوده مىشود.
علاوه بر بيكارى دائمى، بيكارى فصلى نيز يكى از مشكلات اجتماعى استان مىباشد. عده زيادى از كشاورزان و دامداران در فصول سرما و يخبندان فاقد هر گونه شغل و فعاليت اقتصادى مىباشند. اين امر سبب مهاجرتهاى فصلى به مركز استان و ديگر استانها مىشود.
نرخ بيكارى در برخى شهرها (نهاوند) به 13 درصد هم رسيده است. افزايش بيكارى در استان سبب افزايش مهاجرت، روى آوردن به مشاغل كاذب چون سيگار فروشى، خريد و فروش كوپن، افزايش تكدى گرى و روى آوردن به قاچاق كالا و اعتياد شده است.
بر اساس آمار موجود در سال 1375 تعداد 39938 نفر بيكار در اين استان وجود داشته است كه 34499 نفر آنها مرد و 5439 نفر زن بودهاند. در اين سال حدود 9 درصد جمعيت فعال استان بيكار بودهاند.
در اين سال 2/83 درصد جمعيت بيكار استان باسواد، 8/16 درصد بى سواد بودهاند. تعداد بيكاران با تحصيلات عالى در اين استان 1081 نفر بودهاند. در مناطق شهرى 20969 نفر بيكار و در نقاط روستايى 18969 نفر بيكار وجود داشته است.
يكى از مسائل و معضلات اجتماعى در اين استان اعتياد و قاچاق مواد مخدر است. در دوره رضاخان، همدان به دليل موقعيت جغرافيايى و حاصلخيزى كه داشت، زير كشت خشخاش رفت و مراحل كشت و برداشت آن توسط شركتهاى زراعى در سطح استان انجام شد. كشاورزان مقدارى از شيره ترياك را تحويل دولت مىدادند. در بين شهرستانهاى استان، شهرستان تويسركان به دليل مرغوبيت خاكش بيش از ساير مكانها زير كشت خشخاش رفت.
در دوره پهلوى دوم باندهاى عظيم مواد مخدر در استان اقدام به وارد نمودن مواد مخدر از نقاط مرزى نمودند و اين استان به يكى از باراندازهاى مواد مخدر و مركز تجارت آن تبديل شد. در سالهاى 1344 و 1345 سراسر همدان را هروئين فرا گرفت و عده زيادى را گرفتار نمود.
پس از انقلاب اسلامى كشت خشخاش در استان ممنوع شد و استان همدان شكل مصرف كنندگى به خود گرفت. بيشترين معتادين و مصرف كنندگان مواد مخدر از هروئين و سپس از ترياك استفاده مىنمايند. استان همدان در حال حاضر با داشتن حدود 30 هزار نفر معتاد يكى از استانهاى آلوده كشور است و روزانه حدود 30 كيلوگرم مواد مخدر در اين استان مصرف مىشود.
هم اكنون مسئله اعتياد در بيشتر شهرهاى استان خودنمايى مىكند. در شهرستان همدان هر ساله عده زيادى از جوانان به جرم خريد و فروش مواد مخدر دستگير مىشوند.
در ملاير نيز تهيه و توزيع مواد مخدر از سابقه طولانى برخوردار است. در اين شهرستان از بدو انقلاب تا كنون بيش از 62 نفر قاچاقچى اعدام شدهاند و عده زيادى از قاچاقچيان نيز دستگير و روانه زندان گشتهاند.
با توجه به قرار گرفتن شهرستان ملاير در مسير شهرهاى كرمانشاه، همدان و غرب كشور، بيشترين سطح قاچاق و تردد در اين شهرستان صورت گرفته و بيشترين آمار كشفيات مواد مخدر استان در اين شهرستان بوده است. كورههاى آجر پزى اطراف ملاير محل مناسبى براى تبادل مواد مخدر مىباشد. شهرستان بهار نيز در زمينه قاچاق و مصرف مواد مخدر وضع اسفناكى دارد. بسيارى از جوانان و نوجوانان اين شهرستان به دام اعتياد گرفتار آمده و يا به خريد و فروش مواد مشغول مىباشند. از علل عمده اعتياد و قاچاق در اين استان، بيكارى و فقر مىباشد.
اگر به زندانها نيز مراجعه كنيم شاهد هستيم كه زندانيان در ارتباط با مواد مخدر بالاترين رقم زندانيان را شامل مىشوند.
شهرستان نهاوند نيز يكى از كانونهاى مهم توزيع و مصرف مواد مخدر محسوب مىشود. در اين شهرستان روستاهايى مانند دهفول، كيان، دهبوره و شهرك از مهمترين كانونهاى تهيه و توزيع و مصرف مواد مخدر مىباشند.
يكى ديگر از مسائل اجتماعى اين استان قاچاق كالا مىباشد. بيكارى عده زيادى در استان و نزديكى اين استان با استانهاى كردستان و كرمانشاه سبب شده كه عده زيادى به حمل كالاهاى قاچاق روى آورند. كالاهايى مثل وسايل صوتى، تصويرى، مشروبات الكلى درصد بالايى از كشفيات كالاهاى قاچاق را نشان مىدهند.
نگاهى به تيتر روزنامهها و نشريات استان نيز مؤيد بالا بودن ميزان قاچاق كالا در اين استان مىباشد. از ابتداى سال 1380 تا اول تيرماه حدود 4500 كيلو چاى خارجى، 81 دستگاه تلويزيون رنگى و 1200 كيلو موز قاچاق در محورهاى مختلف اسد آباد كشف شده و 52 نفر نيز در اين ارتباط دستگير شدهاند.
خريد و فروش فيلمهاى مستهجن و حلقههاى سى دى مستهجن نيز جزئى از قاچاق كالاها در اين استان مىباشد.
در سال 1379 در اين استان 850 حلقه سى دى مستهجن و غير مجاز كشف شد.
در ابتداى سال 1380 نيز 700 حلقه سى دى مبتذل و مستهجن در استان كشف و جمع آورى شده است.
فقر و محروميت و بدنبال آن تكدّىگرى از ديگر معضلات اين استان مىباشد. عده زيادى از مهاجرين از استانهاى ديگر در اين استان به تكدّىگرى مشغول مىباشند.
آمار موجود نشان مىدهد كه 29556 خانوار اين استان با 80899 نفر جمعيت در سال 1378 تحت پوشش طرح مدد جويى كميته امداد امام خمينى بودهاند.
اگر مبلغ پول پرداختى كميته امداد را بر جمعيت تحت پوشش تقسيم نمائيم و آن را به ماه محاسبه كنيم، مشخص مىگردد كه به هر نفر در ماه 4900 تومان كمك شده است كه مبلغ بسيار ناچيزى مىباشد و با اين ميزان چگونه مىتوان توقع داشت كه تكدىگرى كاهش يابد و محروم و فقير جامعه دست تكدى به ديگران دراز ننمايد.
