محیط زیست استان اصفهان
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
با توجه به اينكه استان اصفهان يكى از قطبهاى صنعتى ايران محسوب مىشود و مهمترين صنايع توليدى كشور نظير صنايع ذوب آهن، فولاد مباركه، الياف مصنوعى، پلى اكريل، نساجى، پالايشگاه نفت و ... در اين استان قرار دارند، هر روز بر آلودگى هواى آن افزوده مىشود.
محيط زيست استان بيش از هر چيز تحت تأثير استقرار و فعاليت چنين مراكزى است. در نتيجه فعاليت اين واحدهاى بزرگ، هر روز صدها تن از مواد زايد و آلاينده به صورت گاز، مايع و جامد در منابع اصلى حيات يعنى آب، خاك و هوا تخليه مىشود.
از ناحيه نيروگاه شهيد محمد منتظرى و پالايشگاه اصفهان روزانه بيش از 400 تن گازهاى مختلف شامل انيدريد سولفور و منو اكسيد كربن، اكسيدهاى ازت، ذرات معلق و ... بر فراز اصفهان منتشر مىشود.
چنانچه آلودگىهاى ناشى از ساير فعاليتهاى صنعتى و همچنين رفت و آمد حدود بيست هزار وسيله نقليه موتورى نيز به اين رقم اضافه شود، حجم آلودگى اصفهان از مرز يك هزار تن در روز فراتر خواهد رفت.
توسعه صنعت، ازدياد جمعيت و گسترش شهرنشينى و سموم كشاورزى، سبب آلودگى آب آشاميدنى و آب كشاورزى و به تبع آن محصولات زراعى و توليدات باغى شده است.
كمبود نزولات جوى، ورود پسابهاى كشاورزى، فاضلابهاى صنعتى و خانگى به درون رودخانه، سبب آلودگى آب آشاميدنى شده است و تخليه فاضلابها به ويژه در موقع كاهش آب زاينده رود و در نتيجه تشديد آلودگى، عملاً مشكلات زيادى در ميزان و كيفيت بهرهورى كشاورزى منطقه ايجاد كرده است.
براى حفظ محيط زيست و جلوگيرى از آلودگى هوا در شهرستان اصفهان، طرح كمربند فضاى سبز و طرح تفكيك و بازيافت زباله در دست اجراست.
طرح كمربند فضاى سبز كه به درخت كارى دور تا دور شهر اصفهان مىانجامد، سبب كاهش آلودگى هوا، جلوگيرى از ساخت و سازهاى بىرويه و ايجاد هواى پاكيزه و زيبا در اطراف شهر خواهد بود.
طرح تفكيك و بازيافت زباله، شامل بازيافت پلاستيك، كاغذ، مقوا، شيشه، نان خشك و فلزات، از زبالههاى خانگى مىباشد. مابقى زبالهها طى فعاليتهاى شيميايى به كود تبديل مىشوند و در كشاورزى مورد استفاده قرار مىگيرند.
اين طرح را مىتوان به عنوان اساسىترين پشتوانه تأمين بهداشت محيط زيست و كارآمدترين ابزار در كاهش آلودگىهاى ناشى از زباله دانست.
مرداب گاوخونى
اين مرداب (باتلاق) در جنوب شرقى شهر اصفهان قرار دارد. وسعت آن به ميزان بارندگى در حوزه و درجه تبخير بستگى دارد. در موقع پرآبى، وسعت آن تا 500 كيلومتر مربع مىرسد. ابعاد آن به طور متوسط 15 در 18 كيلومتر مىباشد.
سطح باتلاق پوشيده از نيزار بوده و يك درياچه از آب شور دائمى است. قسمت اعظم آب آن توسط رودخانه زاينده رود تامين مىگردد. اين باتلاق گودترين منطقه استان اصفهان به حساب مىآيد.
شهرهاى اصفهان، ايزدخواست، زرين شهر، عسگران، قمشه، لنجان، ميمه، مورچه خورت و نجف آباد در اين زير حوزه واقع گرديدهاند.
اين باتلاق داراى اهميت زيادى است و اهميت آن را مىتوان در عنوانهاى زير فهرست نمود:
ـ داراى توليدات و ذخاير بسيار بالاى بيولوژيك است.
ـ زيستگاه بسيار مناسبى براى آبزيان، حيات وحش و پرندگان مهاجر و بومى است.
ـ فضاهاى تفريحى مناسبى دارد.
ـ از زمينههاى پژوهشى و تحقيقاتى برخوردار است.
ـ مهاجرت پرندگان از نواحى شمالى در فصلهاى سرد و از نواحى جنوبى در فصلهاى گرم، به اين منطقه زيبايى خاصى مىبخشد.
