موسیقی در استان لرستان
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
مردم لرستان از ديرباز با موسيقى انس و الفتى خاص داشتهاند و موسيقى در لحظه لحظههاى زندگى ايشان حضور چشمگير داشته است.
محققانى كه در زمينه موسيقى لرستان تحقيق كردهاند، به طور كلى موسيقى اين خطه را به شش نوع متفاوت تقسيم كردهاند، ولى در اين تقسيمبندىها تاكنون اشارهاى به نوع «موسيقى ارتباطى» نشده است.
اين شش نوع عبارتند از:
1) موسيقى غنايى (شادخوانى و شادنوازى)؛
2) موسيقى سوگ (سوگ آواها و سوگ نوازى)؛
3) موسيقى حماسى؛
4) ترانههاى هجوآلود و طنزآميز؛
5) موسيقى عرفانى (موسيقى اهل حق)؛
6) آوازهاى عاشقانه؛
همان گونه كه گفته شد زندگى مردم لرستان با موسيقى در آميخته بوده است و از موسيقى به عنوان «وسيلهاى ارتباطى» نيز بهره جستهاند. اين نوع موسيقى تا چند دهه قبل در ميان عموم مردم لرستان رايج بوده ولى امروز جز در موارد محدود، آن هم در ميان ايلات و عشاير مورد استفاده ندارد، و استثنائا يك مورد آن در شهر خرمآباد مورد استفاده قرار مىگيرد.
اجراى موسيقى ارتباطى معمولاً با سازهاى سرنا و دهل انجام مىگيرد. زيرا كه اين دو ساز رسايى بيشتر دارند و حوزه پيام رسانى وسيعترى را در بر مىگيرند.
نوازندگان به منظور پيام رسانى در محلى مرتفع و مشرف بر آباديها يا مقر ايلات مستقر مىشوند و آهنگ مورد نظر را طى مدتى طولانى مىنواختند و ضمن آن سرِ «ساز» را به جوانب مختلف مىگرداندند تا صداى ساز تمام اطراف را فرا گيرد.
«موسيقى ارتباطى» لرستان را مىتوان به گونههاى زير طبقهبندى كرد:
1) موسيقى پيام رسان تولد؛
2) موسيقى پيام رسان فوت؛
3) موسيقى پيام رسان همكارى؛
4) موسيقى پيام سران آغاز فصول؛
5) موسيقى پيام رسان بلايا؛
6) موسيقى اعلان شب زفاف؛
7) موسيقى پيام رسان نبرد.