ناهمواری‌های استان گلستان

ناهموارى‏ها

1ـ كوه‏ها

قسمت جنوبى و شرقى اين استان كوهستانى بوده و قسمت شمالى آن جلگه‏اى مى‏باشد. شيب منطقه به طرف استان خراسان بوده و به تدريج به ارتفاعات قسمت غرب استان خراسان منتهى مى‏گردد.

كوه‏هاى اين منطقه به طور موازى و جهت آنها تقريبا شرقى ـ غربى بوده و دنباله سلسله جبال البرز مى‏باشد.

رشته كوه‏هاى سلسله جبال البرز شرقى، شامل كوه‏هاى هزار جريب و سدن رستاق و فيروزكوه مى‏شود، در منطقه هزار جريب و سدن رستاق به كوه‏هاى آلاداغ و بينالود و هزارمسجد در استان خراسان مى‏پيوندد.

مهمترين كوه‏هاى اين منطقه عبارتند از: شاه كوه، سياه مرز كوه، چاه بيد، قلعه موران و كور خود.

رشته‏هاى شاه كوه با نام‏هاى مختلف قزاق، حاجى آباد، زيارت كله چال، تالود، بند كوه، غل ييلاق و مازيكش ناميده مى‏شوند و شامل شاه كوه بالا و شاه كوه پايين مى‏باشد. مهمترين قله‏هاى اين قسمت قله چالويى به ارتفاع 3750 متر مى‏باشد. قلل مضرّس اين قسمت غالبا پوشيده از برف و دامنه‏هاى آن مه آلود است.

كوه وج متو و جمالو با 2758 متر ارتفاع جنوبى‏ترين قلل شاه كوه به شمار مى‏رود كه مسلط بر تاش و صحراى بسطام مى‏باشند. كوه‏هاى ديگر اين ناحيه شمشير بر و قزلق با 2850 متر، گز داغ و صندوقه يا گچيات، قله خوش ييلاق به ارتفاع 2802 متر، كوه چاه بيد در غرب جاجرم به ارتفاع 1833 متر، كوه كورخود در شرق گنبد به ارتفاع 2819 متر، سالوك در شمال شرقى جاجرم به ارتفاع 2670 متر را مى‏توان نام برد.

در قسمت شمال شرقى گنبد بين رودهاى اترك و گرگان رود كوه‏هاى كم ارتفاعى چون گليجه داغ، نارلى داغ، گوگچه و حالت نبى وجود دارد. مرتفع‏ترين قله‏هاى اين كوه‏ها به ارتفاع 712 متر در شمال گچيك و 922 متر در شمال قليچ و 908 متر در جنوب مراوه تپه است.

2ـ دشت‏ها

بخش شمالى استان گلستان به ويژه شمال شرقى آن دشتى است وسيع كه هر چه از غرب به سمت شرق پيش مى‏رود خشك‏تر شده و از سبزى آن كاسته مى‏شود به گونه‏اى كه در حد فاصل مرز استان گلستان و خراسان و كشور تركمنستان حالت نيمه كويرى پيدا مى‏كند و زمين‏ها ماسه‏اى رها شده خشك چشم بيننده را مى‏آزارد.

دشت‏هاى منطقه گنبد كاووس و مينودشت تا مرز تركمنستان بسيار وسيع و روستاها پراكنده و كشاورزى كم رونقى در آن جريان دارد. بخش مراوه تپه، داشلى برون، سواحل اترك، فضاها و دشت‏هاى ساحلى خليج گرگان و دشت‏هاى اطراف گنبد كاووس مناطق پست استان بوده كه از ساير مناطق استان بسيار خشك‏تر هستند.