جنگ جهانی اول در استان قزوین
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
پس از عزل محمد على شاه و پناهنده شدن او به سفارت روسيه و انتخاب احمد شاه نيروهاى روس كه براى حمايت از محمد على شاه آمده بودند قزوين را به اشغال خود در آوردند.
آنان تا پايان جنگ جهانى اول و انقلاب اكتبر در روسيه در قزوين به تعديات فراوان دست يازيدند و چون در ساير شهرهاى ايران از موقعيت قابل ملاحظهاى برخوردار بودند و بر همه شهر تسلط داشتند، مقامات مملكتى خود را مجبور به تبعيت از آنان مىديدند. علاوه بر تجاوز به اموال و نواميس مردم شهر روستائيان قزوين نيز از جورو ستم نيروها متجاوز روسى در امان نبودهاند.
نيروهاى روسى خرمنها گندم و جو روستائيان را به جاى كاه ضبط و به مصرف اسبان خود مىرساندند.
در اين ميان علاوه بر فشارهاى اقتصادى رواج بازار فحشا در قزوين مردم نگران ساخته بود تا آنجا كه بر اثر شكايت مردم قزوين، نظميه مجبور به اجراى قوانين خاص در اين زمينه گرديد.
در اين ميان مردم قزوين در مقابل تجاوزات نيروهاى اشغالگر روس به راحتى سر تمكين فرود نياوردند بلكه در فرصتهاى مناسب به آنان ضربه وارد مىآوردند.
دو تلگراف پرارزش در اين زمينه نشانگر آن است كه در شب هنگام سربازان روسى مورد تهاجم مردم قزوين قرار گرفته و به ضرب گلوله زخمى شدند.
در سال آخر جنگ جهانى، 1918م./1336 ه .ق نيروهاى انگليسى نيز به جمع مهمانان ناخوانده قزوين، اضافه شده و شهر را به كنترل خود در آورند انگليسىها همانند ديگر همتايان خود بناى تعدى و اجحاف را بر مردم گذاشتند تا آنجا كه حتى نام خيابانهاى قزوين را به نام خيابانهاى انگليسى آكسفورد، پيكاديلى و غيره تغيير دادند در جهت استحاله فرهنگى مردم در تابستان 1918 .م (براى اولين بار در ايران)، در قزوين ساعت را تغيير داده و دو ساعت جلوتر بردند.
