دوران جمهوری اسلامی در استان چهارمحال و بختیاری
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
محتویات |
دوران جمهوری اسلامی
در اوج خفقان كه مردم از سوى دستگاه و سازمان امنيت و خوانين و ايادى آنان تحت فشار بودند مبارزات ملت مسلمان ايران با قيام همه جانبه مردم به رهبرى امام خمينى(ره) به هويت اصلى خود دست يافت و سال 1356 ه .ش سال شكوفايى انقلاب و استمرار حركت مردم گرديد و چهره اجتماعى شهرهاى اين استان نيز همانند شهرهاى ديگر كشور دگرگون گرديد.
همزمان با اوج مبارزات مكتبى شهيد رحمان استكى با برنامهريزى و دورانديشى خاصى سازماندهى اكثر راهپيمايىها و تظاهرات عظيم شهر كرد را عهدهدار شد و در اوج مبارزات دانشآموزان مدارس شهر كرد به نشان بروز خشم و نفرت خويش نسبت به رژيم ستمگر پهلوى به خيابانها ريخته تظاهرات مىكردند.
دامنه اعتصابات اغلب مراكز ادارى و سازمانهاى استان را در بر گرفت و به تدريج تظاهرات به شهرهاى ديگر استان از قبيل فارسان، سامان، شلمزار، اردل، بروجن، لردگان و فرخشهر سرايت كرد و در فرخشهر مزدوران رژيم يكى از جوانان به نام سيد عباس صالحى را به شهادت رساندند.
ولى مردم فرياد خود را عليه رژيم شاهنشاهى و ظلم خوانين محلى تحت حمايت بلند ساختند ديگر از رگبار گلولهها و حمله چماقداران به مردم كارى ساخته نبود و رژيم و عوامل خود فروخته آنان روز به روز در مقابل سيل تظاهرات مردم ضعيفتر مىشدند.
در اوج دوران انقلاب فردى كه به عشاير بختيارى خيانت كرد و وارث جنايات شاه شد شاهپور بختيار (چهل و سومين نخست وزير دوران پهلوى) فرزند محمد رضا خان از خوانين معروف ايل بختيارى بود.
وى كه قبلاً در شركت نفت انگليسى خدمت مىكرد و اظهارات آيزنهاور را در خصوص به زير سلطه درآوردن ايران مورد تأييد قرار داده بود.
امام در سخنانى فرمودند:
«ملت ايران بايد بداند كه اين شخص كه متكفل حكومت شده است به ايل خودش، به ملت خودش خيانت مىكند. بايد ايل بختيارى بداند اين اشخاصى را كه به آنها خيانت مىكند از جلو راه ملت بردارد.»
بختيار در پى خوش خدمتى به غرب، خيانت خود را ادامه داد و از ورود هواپيماى حامل حضرت امام خمينى(ره) به داخل خاك ايران جلوگيرى كرد اما سرانجام فجر صادق دميد و امام امت به رغم حركات مذبوحانه دشمنان و نوكران آنان در روز 12 بهمن 1357 قدوم مبارك خود را بر خاك خونرنگ ايران نهاد.
با آمدن حضرت امام عشاير غيور اين منطقه پس از قرنها تحمل مشقات فراوان و پشت سر نهادن محروميت طلوع صبح انقلاب اسلامى را به نظاره نشستند و عشاير دلير و از آزاده پس از انقلاب اسلامى با حمايت انقلاب عرصه را بر خوانين تنگ كردند و ريشه پوسيده آنان به دست عشاير ستمديده خشك شد. امام خمينى(ره) طى بياناتى در جمع عشاير چهار لنگ بختيارى خطاب به آنان فرمودند:
«من از خداى تبارك و تعالى سلامت و سعادت شما را، ايلات ايران را، ايل چهارلنگ را كه من اطلاع از حالشان دارم، را خواهان هستم. شماها پشتوانه مملكت ما هستيد و بايد ان شاء الله با قدرت و قوت جلوگيرى از فساد بكنيد.»
حوادث سياسى از پيروزى انقلاب اسلامى تاكنون
نقش احزاب و گروههاى سياسى
محروميت فرهنگى استان از مسائل بالاى فرهنگى در گذشته و هماهنگى بين صوفيه منطقه در جهت همكارى با ساواك و عدم وجود روحانيت سرشناس مسائلى بود كه قبل از انقلاب دامنگير منطقه شده بود.
از سوى ديگر آب و هواى خوب استان چهارمحال و بختيارى و عبور زاينده رود از اين استان باعث آمدن توريستهاى غربى و درباريان به منطقه شد و كاخى نيز جهت شهبانو فرح در منطقه سامان بنيان گذارده شده بود و طبعا قبل از سفر بلند پايگان، مدتها عناصر دربارى در جهت فراهم آوردن بساط سور و سات آنها به منطقه رفت و آمد مىكردند و اين رفت و آمد در بين مردم باعث لا ابالىگرى و سست شدن اعتقادت سنتى مردم بود.
در سال 1355 ريشه نفاق در منطقه توسط سه دانشجو بنيان گذارده شد و با پيروزى انقلاب اسلامى ما شاهد رشد سريع گروهكها بوديم.
در سال 1358 منعى در رابطه با فعاليت گروهكها وجود نداشت و آنان در طرف چهار راه بازار شهركرد ساختمان عظيمى داشتند و اغلب بچههاى دراويش جذب گروههاى چپ يا منافقين شدند. تودهاىها، منافقين با تمامى انشعابات، چريكهاى فدايى خلق و ساير گروهها صبحها در پارك شهر به ورزش مىپرداختند.
آنان در سال 60 اقدام به تصرف ساختمان آموزش و پرورش استان كردند كه آقاى خلخالى به همراه يكصد تن از پاسداران خرم آبادى به منطقه عزيمت كرد در ميان راه آقاى خلخالى حكم اعدام چند تن از سران آنها را داد و با ورود پاسداران خرم آبادى به شهر، اقدام به پاكسازى منطقه از گروهكها نمودند.
با منع فعاليت گروهكها در سال 1362 تعداد چهل خانه تيمى در اصفهان كشف شد كه 50% نيروهاى داخل خانهها از افراد اين استان بودند.
نماز جمعه
بعد از پيروزى انقلاب و استقرار نهادهاى انقلابى در سطح استان، مردم مسلمان اين استان خواستار برپائى نماز جمعه گرديدند كه از سوى دفتر حضرت امام خمينى(ره) علما و فضلائى جهت برپائى اين سنت حسنه تعيين گرديدند و محلهاى نماز جمعه تا كنون شاهد حضور با شكوه مردم هميشه در صحنه بودهاند. در حال حاضر ائمه جمعه استان عبارتند از:
اردل: حجت الاسلام محسن رفيعى،
بروجن: حجت الاسلام احمد سلطانى زمانى،
بلداجى: حجت الاسلام مهدى كريمى خوزانى،
بن: حجت الاسلام سيد جعفر مرتضوى،
جونقان: حجت الاسلام سيد حنان حسينى،
سامان: حجت الاسلام سيد احمد جبارى،
سورشجان: حجت الاسلام سيد مرتضى احمدى،
شلمزار: حجت الاسلام رضا صادقى،
شهركرد: حجت الاسلام محمد رضا ناصرى،
شهر كيان: حجت الاسلام سيد عبدالله هاشمى،
فارسان: حجت الاسلام عبدالعلى پور اكبر،
فرادنبه: حجت الاسلام محمد رضا رحيمى زاده،
فرخشهر: حجت الاسلام عباسعلى امينى،
گندمان: حجت الاسلام عبدالعلى استيرى،
لردگان: حجت الاسلام حسن انصارى،
هفشجان: حجت الاسلام حسينعلى عربى.
دفاع مقدّس
با شروع جنگ تحميلى استكبار جهانى و تجاوز رژيم صدام به ميهن اسلامى، مردم استان چهارمحال و بختيارى مانند ديگر امت ايثارگر و قهرمانمان راهى جبهههاى جنگ شدند و دوش به دوش مردم ساير شهرها و نقاط كشور به نبرد با صداميان پرداختند.
دلاور مردان بختيارى در عرصه جهاد و شهادت با حضور دليرانه و شرافتمندانه در گردان قمر بنى هاشم عليهالسلام استان، لشگر ولى عصر(عج)، تيپ 44 قمر بنى هاشم عليهالسلام، تيپ 91 بقية الله(عج) در خطههاى مرزى كشور طى هشت سال دفاع مقدس خوش درخشيدند.
رزمندگان اين استان در قالب لشگر بزرگ و خط شكن قمر بنى هاشم عليهالسلام و ديگر تيپها و لشگرها در صحنههاى گوناگون عمليات حضور يافتند و رشيد مردان بختيارى اين لشگر با پاى پياده از شهرستان لردگان تا جبهههاى نبرد رفتند و براى عمليات آماده شدند و در خيبرها، كربلاها، والفجرها رشادتها آفريدند و 2266 شهيد تقديم اين آب و خاك كردند
سرداران و فرماندهان شهيد استان چهارمحال و بختيارى
رديفنام سردار شهيدمسئوليت
1سيد داريوشفرمانده گردان امام حسين عليهالسلام
2سيد ابوالقاسم احمدىفرمانده گردان امام حسين عليهالسلام
3خدايار خدادادىمسئول محور
4سيد ضياء الدين نقنهاىفرمانده گردان لشگر اميرالمؤمنين عليهالسلام
5فريدون ابوالحسنىفرمانده گردان توپخانه
6حسينعلى تركىفرمانده عملياتى شوش
7ايرج آقا بزرگىمسئول آموزش نظامى
8حاج خدا كرم رجب پورفرمانده گردان امام سجاد عليهالسلام
9عبدالحمد اميريانفرمانده گردان حضرت امير عليهالسلام
10حاج سيد كمال فاضلفرمانده گردان
11غلامرضا محمودىفرمانده گردان حضرت امير عليهالسلام
12جمشيد براتپورفرمانده گردان امام سجاد عليهالسلام
13سهراب نوروزىفرمانده گردان توحيد
14الياس ارجمندفرمانده اطلاعات و عمليات
15محمد على شاهمرادىقائم مقام فرماندهى و فرمانده طرح و عمليات
رديفنام سردار شهيدمسئوليت
16رضا رحمانىفرمانده گردان امام سجاد عليهالسلام
17حاج غلامرضا كاووسىفرمانده گردان يا زهرا عليهاالسلام
18اسماعيل لجميراوركاز سرداران رزمى دفاع مقدس
19عليار نورى مميبى (ميداود) چهارلنگمعاونت تيپ 95 كميل
20سرهنگ بهروز محمدىمسئول گردان
21شهنى فيضفرمانده سپاه مسجد سليمان
22منوچهر زنگنهفرمانده گردان باغ ملك چهار لنگ
23تاج محمد پرويزىمسئول مهندسى رزمى قرارگاه تيپ
24مهر على كاوندىفرمانده تانك بسيجى
25امرالله ميرزا پورمعاون تبليغات تيپ فرهنگى (اورك)
26منوچهر محمدىفرمانده گردان تعاون لشگر ولى عصر(عج)
27اسكندر دژ آهنگمسئول محور عملياتى در منطقه
28گودرز محمدىمسئول تبليغات تيپ امام حسن عليهالسلام
29عليدادىفرمانده محور عمليات
30ذال يوسف پورفرمانده الغدير
در پى رشادت دلير مردان اين استان در جبهههاى جنگ تحميلى مقام معظم رهبرى در جمع اقشار گوناگون شهركرد طى بياناتى در اين زمينه چنين فرمودند: «من از شهر شما و از شما مردم عزيز خاطرههاى بسيار خوبى دارم و شما مردم استان چهارمحال و بختيارى را در جبهه با سربلندى و سرافرازى ديدهام».
تأثيرات جنگ بر ساكنان
با شروع جنگ تحميلى تعداد زيادى از خانوادههاى مهاجرين جنگ از مناطق مرزى به اين استان آمده و ميهمان مردم استان بودند. در طول جنگ بارها هواپيماهاى دشمن آسمان اين استان را مورد تهاجم قرار دادند و در تاريخ 10/12/66 هواپيماهاى دشمن اقدام به بمباران يك منطقه مسكونى شهركرد نمودند كه منجر به شهادت 27 تن و جراحت عدهاى ديگر از هموطنان گرديد. در كل تاپايان جنگ تحميلى تعداد 76 نفر از اهالى استان در اثر حمله هوايى و يا موشكى به شهادت رسيدند. ولى حمايت مردمىاز رزمندگان اسلام تا پايان جنگ ادامه داشت.
مشاركت سياسى
يكى از مهمترين عوامل تشكيل دهنده شرايط سياسى، مشاركت در امور سياسى مىباشد. نماد اصلى مشاركت سياسى، شركت در انتخابات مىباشد. مردم استان چهارمحال و بختيارى پس از پيروزى انقلاب اسلامى در تمامى صحنهها حضور چشمگير و فعال داشتهاند. حضور گسترده آنها در راه پيمايىهاى مختلف و در پاى صندوقهاى رأى بيانگر مشاركت بالاى سياسى مردم اين سرزمين مىباشد. نگاهى به درصد مشاركت مردم اين استان در انتخابات مجلس شوراى اسلامى واقعيت مذكور را نمايان مىسازد.
در اولين دوره انتخابات مجلس شوراى اسلامى در سال 1360 ميزان مشاركت مردم 4/33 درصد بوده است. در دومين دوره مجلس شوراى اسلامى ميزان مشاركت مردمى حدود دو برابر شد و به 3/62 درصد افزايش يافت. در سومين دوره انتخابات مجلس شوراى اسلامى ميزان مشاركت مردمى افزايش محسوسى داشت و به 38/66 درصد رسيد. در چهارمين دوره مجلس شوراى اسلامى 4/87 درصد واجدين شرايط در پاى صندوقهاى راى حاضر شدند. در پنجمين دوره مشاركت مردمى اندكى نسبت به دوره قبل كاهش يافت و به 1/81 درصد رسيد.
اين روند نزول در دوره بعد نيز ادامه يافت و به 57/72 درصد در دوره ششم رسيد.
در انتخابات رياست جمهورى مردم اين استان حضور گستردهاى داشتهاند. در ششمين دوره انتخابات رياست جمهورى 48/60 درصد واجدين شرايط در پاى صندوقهاى رأى حاضر شدهاند و وظيفه شرعى و ملى خود را ايفا نمودهاند.
در هفتمين دوره انتخابات رياست جمهورى حضور مردم به نحو چشمگير و فوق العادهاى افزايش يافت و حدود 58/85 درصد واجدين شرايط در پاى صندوقهاى رأى حاضر شدند. در هشتمين دوره انتخابات رياست جمهورى ميزان مشاركت مردمى نسبت به دوره قبل حدود 20 درصد كاهش يافت و به 62/65 درصد رسيد. در ذيل ضمن بررسى تاريخ شروع و پايان هر دوره از مجلس، اسامى نمايندگان استان را در هر دوره مورد بررسى قرار خواهيم داد:
ـ دوره اول
اولين دوره مجلس شوراى اسلامى در تاريخ 7 خرداد 1359 گشايش يافت و افراد ذيل از اين استان به نمايندگى مجلس از سوى مردم برگزيده شدند و راه يافتند.
1ـ رحمان استكى شهركرد
2ـ مجتبى استكى شهركرد
3ـ فريدون استكى شهركرد
4ـ قربانعلى درى نجف آبادى اردل
5ـ سيد شهاب محمودى سرتنگى بروجن
اين دوره از مجلس در تاريخ 6 خرداد ماه 1363 پايان يافت.
ـ دوره دوم
دوره دوم مجلس شوراى اسلامى در تاريخ 7 خرداد 1363 آغاز به كار كرد و نمايندگان مردم استان به شرح ذيل به مجلس راه يافتند:
1ـ فريدون استكى شهركرد
2ـ سيد على حسينى زاده بروجن و لردگان
3ـ على يوسف پور اردل
اين دوره از مجلس در تاريخ 5 خرداد 1367 پايان يافت.
ـ دوره سوم
سومين دوره مجلس شوراى اسلامى در تاريخ 7 خرداد 1367 افتتاح شد و منتخبين استان به قرار ذيل به اين مجلس راه يافتند:
1ـ داوود توحيدى بروجن و لردگان
2ـ محمد رئيسى نافچى شهركرد
3ـ على يوسف پور اردل ـ فارسان و كيار
اين دوره از مجلس در تاريخ 6 خرداد 1371 پايان يافت.
ـ دوره چهارم
اين دوره از مجلس در تاريخ 7 خرداد 1371 افتتاح شد و افراد ذيل به عنوان نمايندگان مردم به مجلس راه يافتند:
1ـ ابوالقاسم علوى فرادنبه بروجن و لردگان
2ـ على مبينى دهكردى شهركرد
3ـ على يوسف پور اردل
چهارمين دوره مجلس شوراى اسلامى در تاريخ 6 خرداد 1375 پايان يافت.
ـ دوره پنجم
دوره پنجم مجلس شوراى اسلامى در تاريخ 12 خرداد 1375 آغاز شد و افراد ذيل به مجلس راه يافتند:
1ـ اصغر رئيسى دهكردى شهركرد
2ـ على قنبرى اردل
3ـ ابراهيم كريمى منجرموئى بروجن و لردگان
پنجمين دوره مجلس شوراى اسلامى در تاريخ 6 خرداد ماه 1379 پايان يافت.
ـ دوره ششم
دوره ششم مجلس شوراى اسلامى در تاريخ 7 خرداد 1379 آغاز شد و نمايندگان ذيل از اين استان به مجلس راه يافتند:
1ـ محمد رئيسى نافچى شهر كرد
2ـ على قنبرى اردل، فارسان و كيار
3ـ منصور ميرزا كوچكى بروجنى بروجن
4ـ گل محمد صالحى سلح چينى لردگان
ـ دوره هفتم
نمايندگان فعلى استان (دوره هفتم مجلس شوراى اسلامى):
1ـ مرتضى تمدن شهركرد
2ـ سيد قباد مرتضوى فارسانى اردل، فارسان، كيار و كوهرنگ
3ـ غلامرضا ميرزايى بروجن
4ـ زاد على خليل طهماسبى لردگان
