امام‌زاده‌ها و بقاع متبرکه استان کرمانشاه
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
منابع
مسجد ها و حسینیه ها
بر اساس آمار سال 1375، در اين استان 842 مكان مذهبى شامل 679 مسجد، 3 نمازخانه، 53 زيارتگاه امام و امامزاده، 12 نظرگاه و قدمگاه، 20 زيارتگاه ساير بزرگان دينى، 9 تكيه ثابت، 28 حسينيه، 2 مهديه، 18 خانقاه و 18 باب ساير مكانهاى مذهبى وجود داشته است.
مسجد جامع كرمانشاه
مسجد جامع كرمانشاه در سال 1196 ه .ق توسط حاج على خان زنگنه ساخته شده است. مسجد جامع از دو مسجد تشكيل شده است. در قسمت جنوبى مسجد جامع، مسجد ديگرى وجود دارد كه به مسجد اميرى معروف است.
مسجد جامع كنگاور
مسجد جامع كنگاور در محله پشت قلعه كنگاور قرار دارد. بناى اصلى آن در اثر زلزله سال 1336 ه .ش به كلى ويران شده و ساختمان كنونى در سال 1378 ه .ق بنا گرديده است.
مسجد جامع پاوه
مسجد جامع پاوه از جمله مساجدى است كه به صدر اسلام نسبت داده مىشود و مردم بر اين باورند كه عبدالله فرزند خليفه دوم آن را بنا كرده است. مسجد جامع پاوه در سال 1365 ه .ش مورد بازسازى قرار گرفته و توسعه پيدا كرده است. اين مسجد در خيابان امام شافعى واقع شده است.
مسجد آيت الله جليلى
كهنترين مسجد تاريخى (مساجد موجود) كرمانشاه، مسجد آيهالله جليلى است كه در سال 1185 ه .ق در دوره كريمخان زند احداث شده است و در سال 1295 ه .ق مورد بازسازى قرار گرفته است. بانى اين مسجد، شفيع خان زند، آن را براى اقامه نماز جماعت آيهالله ملاعبدالجليل از عالمان بزرگ شيعه بنا نموده است.
مسجد دولتشاه
مسجد دولتشاه در كنار ديوانخانه كرمانشاه قرار دارد و توسط محمدعلى ميرزاى دولتشاه، در بين سالهاى حكومتش (1221ـ1237 ه .ق) بر كرمانشاه، ساخته شده است. ستونهاى زيبا و خوشتراش، سقف دو پوشه، مقرنس و گچكاريها، زيبايى خاصى به مسجد داده است.
مسجد شاهزاده
مسجد شاهزاد در اراضى معروف به چهارباغ كرمانشاه به وسيله محمد على ميرزاى دولتشاه بنا گرديد و تاريخ بناى ساختمان به قبل از سال 1327 ه .ق باز مىگردد.
مسجد عمادالدوله
مسجد عمادالدوله در سال 1285 ه .ق بوسيله عمادالدوله حاكم غرب در شهرستان كرمانشاه بنا شده است و از باشكوهترين مساجد كرمانشاه محسوب مىگردد. پس از احداث اين مسجد، عمادالدوله يكى از درهاى حرم حضرت على عليهالسلام را به كرمانشاه آورد و در مسجد نصب كرد. هماكنون اين در به نام «بقايى شاه نجف» مشهور است.
مسجد حاج شهبازخان
مسجد حاج شهبازخان در سال 1235 ه .ق توسط شهبازخان و برادرانش (بنيانگذاران طايفه حاجىزادگان) بنا گرديد. اين مسجد سالها محل تحصيل طلاب علوم دينى و تبليغات مذهبى بوده است.
مسجد امامزاده
مسجد امام زاده كنگاور در شمال غربى بقعه شاهزاده ابراهيم واقع شده است.
مسجد ريجاب
مسجد ريجاب در روستاى شالان ريجاب شهرستان اسلامآباد قرار دارد. اين بنا ظاهرا از آثار پيش از اسلام بوده كه در دوره اسلامى به مسجد تبديل شده است. مردم ريجاب بناى آن را به عبدالله فرزند خليفه دوم نسبت مىدهند. از ديگر مساجد استان مىتوان به موارد زير اشاره كرد:
كنگاور
مسجد خاتم الانبيا صلىاللهعليهوآله بلوار انقلاب
مسجد حضرت امام حسن عسگرى عليهالسلام خ شهدا
مسجد امام جواد عليهالسلام خ امام خمينى(ره)
كرمانشاه
مسجد رشيدى چهار راه رشيدى
مسجد اميرالمؤمنين عليهالسلام خ سيد جمال الدين اسد آبادى
مسجد اميرى خ مدرس
مسجد امام حسن مجتبى عليهالسلام خ جليلى
مسجد فاطمهالزهرا عليهاالسلام بلوار شهيد بهشتى
مسجد معتضدى ميدان شهردارى سابق
هرسين
مسجد صاحب الزمان خ امام(ره)
مسجد آيت الله نجفى خ امام(ره)
مسجد حجة ابن الحسن عسگرى عليهالسلام خ امام، پايينتر از ميدان جمهورى
روانسر
مسجد محمد رسول الله صلىاللهعليهوآله خ بهار، كوچه روبروى بهزيستى
مسجد فاروقه خ پمپ بنزين
سنقر
مسجد امام خمينى(ره)
مسجد باب الحوائج عليهالسلام
مسجد قمر بنىهاشم عليهالسلام
مسجد امامزاده
صحنه
مسجد صاحب الزمان(عج)
مسجد امام خمينى(ره)
مسجد اميرالمؤمنين عليهالسلام
اسلام آباد غرب
مسجد امام حسين عليهالسلام
مسجد اميرالمؤمنين عليهالسلام
مسجد قمر بنى هاشم عليهالسلام
جوانرود
مسجد نور بلوار جانبازان
مسجد آل محمد پايينتر از قبرستان
مسجد خاتم الانبياء صلىاللهعليهوآله خ سعدى
پاوه
مسجد انقلاب خ صلاح الدين ايوبى
مسجد شهدا جنب سپاه پاسداران
مسجد بلال حبشى خ امام محمد شافعى
سرپل ذهاب
مسجد انصار الحسين روبروى اداره پست
مسجد صاحب الزمان(عج)
ب) حسينيهها و تكيهها
استان كرمانشاه داراى 28 حسينيه، 9 تكيه و 2 مهديه مىباشد كه به برخى از آنها اشاره مىشود.
حسينيه امام جمعه
حسينيه امام جمعه از دو بخش قديم ساز و جديدساز تشكيل شده است. قسمت قديمى در روزگار آقا عبد الله فقيه معروف بنا گرديده است. قسمت دوم بنا در حدود سال 1324 ه .ق توسط آقا اسد الله امام جمعه فرزند آقا عبد الله در شهرستان كرمانشاه ساخته شده است.
حسينيه آيهالله جليلى
حسينيه آيهالله جليلى در سال 1277 ه .ق در شهرستان كرمانشاه احداث گرديد و در سالهاى گذشته تجديد بنا شده است.
حسينيه رئيس العلماء
حسينيه رئيسالعلماء نزديك حسينيه امامجمعه واقع گرديده است. سبك بناى حسينيه و گنبد آن شبيه حسينيه امامجمعه مىباشد. بانى آن رئيسالعلماء از علماء دوره مشروطيت مىباشد.
تكيه معاون الملك
تكيه معاون الملك از زيباترين بناهاى شهرستان كرمانشاه، در حدود سال 1315 ه .ق توسط حسن خان معينالرعايا ساخته شد و پس از آن كه در جريان حوادث مشروطيت آسيب فراوان ديده بود، در سال 1331 ه .ق بازسازى و به شكل كنونى درآمده است.
تكيه بيگلربيگى
تكيه بيگلربيگى به وسيله عبدالله خان مشهور به بيگلربيگى در شهرستان كرمانشاه بنا گرديده است كه از لحاظ آينه كارى، تركيب بنا و درها از بناهاى زيبا و تاريخى استان محسوب مىگردد. اين تكيه داراى تالار آينه كارى بزرگى است كه به حسينيه معروف است. با استناد به كتيبههاى موجود، تاريخ آينه كارى بنا سال 1326 ه .ق مىباشد.
امام‌زاده‌ها و بقاع متبركه
استان كرمانشاه داراى 53 زيارتگاه و امامزاده، 12 نظرگاه و قدمگاه و 20 زيارتگاه بزرگان دين مىباشد.
بقعه سيده فاطمه
بقعه سيده فاطمه در شهرستان كرمانشاه نزديك راه طاق بستان واقع شده است. در اين بقعه دو قبر وجود دارد. نوشتههاى روى هر دو سنگ به خط كوفى مىباشد كه تاريخ سنگ قبر سيده فاطمه به سال 165 ه .ق باز مىگردد. بقعه در سال 1287 ه .ق به وسيله والى غرب، مصطفى قلىخان احداث شده است. بقعه سيده فاطمه محل اجتماع و از زيارتگاههاى بانوان محسوب مىگردد.
سر قبر آقا
مقبره آقا محمدعلى، معروف به «سرقبرآقا» متعلق به آيهالله آقا محمدعلى از نوادگان وحيد بهبهانى مىباشد. وى در سال 1216 ه .ق در كرمانشاه در گذشته است. اين مكان در ايام عزادارىهاى مذهبى، از جمله روزهاى تاسوعا و عاشورا محل تجمع دستههاى سينهزنى و زنجيرزنى مىباشد.
مقبره مظفر علىشاه و حيرانعلى شاه
مقبره مظفرعلىشاه و حيرانعلىشاه از اقطاب صوفيه در شهرستان كرمانشاه قرار دارد. مظفرعلى شاه را برخى مولوى ثانى لقب دادهاند. وى داراى تأليفات بسيارى چون، سبعالمثانى، جواهرالاسرار و ديگر كتب مىباشد كه در زمان فتحعلىشاه به امر وى از كرمان به كرمانشاه كوچ كرده است. حيرانعلى شاه نيز از اقطاب صوفيه كرمانشاه بوده و بر حسب وصيتش در كنار مظفرعليشاه دفن شده است.
مقبره اويس قرنى
اويس قرنى از مشاهير تابعين و از اصحاب حضرت على عليهالسلام و از پارسيان نامدار در اوايل عهد اسلامى است بعد از وفات پيامبر صلىاللهعليهوآله اويس به حضرت على عليهالسلامپيوست و بنا بر مشهور در جنگ صفين شهيد شد و مقبرهاى در صفين منسوب به اوست. برخى نيز مرگ وى را در غير صفين دانستهاند و هماكنون درشهر كرمانشاه مقبرهاى منسوب به اويس وجود دارد. اين مقبره از زيارتگاههاى مردم كرمانشاه مىباشد.
امامزاده سيد جمال الدين
امامزاده سيدجمالالدين فرزند امام صادق عليهالسلام در روستاى فش، بلوك فش كنگاور قرار دارد، بناى امامزاده آجرى قديمى است كه از خارج چهار ضلعى و از داخل دايره است. ضريحى چوبى و ساده در وسط بنا قرار دارد.
بقعه شاهزاده محمدابراهيم (امامزاده كنگاور)
امامزاده محمدابراهيم فرزند علىبن حسين، امام چهارم در محله گچ كن كنگاور قرار دارد. بناى امامزاده بر اثر زلزله سال 1336 تخريب شد و بنايى نوساز و بزرگتر به جاى آن بنا گرديده است. در شمال غربى امامزاده، مسجدى دو طبقه به صورت مستطيل شكل بنا شده است.
مقبره احمد بن اسحاق
مقبره احمد بن اسحاق از محدثان بزرگ شيعه در ابتداى جاده سرپل ذهاب به ديره قرار دارد. احمد بن اسحاق از امام جواد و امام هادى عليهالسلام روايت نقل كرده و از خواص اصحاب امام حسن عسكرى عليهالسلام بوده است. احمد به فرمان امام حسن عسكرى عليهالسلام مسجد امام قم را بنا نموده است. او شيخ قمىها و از وكلاى ائمه محسوب مىگرديده است.
قبر حمزه قارى
گور حمزه قارى در سراب ذهاب بر سر راهى كه به مله ديزكه منتهى مىگردد قرار دارد. قبر در يك آتشكده ساسانى قرار دارد. حمزه فرزند حبيب از قاريان هفتگانه (قراء سبعه) مىباشد. وى در سال 156 ه .ق در 76 سالگى در حلوان (سرپل ذهاب) درگذشته است. اين قبر در نزد اهالى محل به سيد حمزه مشهور است.
بقعه مالك
بقعه مالك در شهر سنقر بر روى تپهاى در يك كيلومترى شهر ساخته شده است. مردمان سنقر بر خلاف شواهد تاريخى اين بقعه را به مالك اشتر منسوب مىدارند (در حالى كه مالك در راه مصر توسط عوامل دستگاه حكومتى معاويه مسموم و شهيد شده است). بنابر برخى نقلها، اين بقعه در حدود چهل سال پيش مورد دستبرد قرار گرفته و بسيارى از اشياء نفيس آن به سرقت رفته است.
امامزاده كوسه
امامزاده كوسه در روستاى حجيج در بيست كيلومترى غرب پاوه در كنار رودخانه سيروان قرار دارد. درباره نسب اين امامزاده مىگويند: «وى امامزاده عبيدالله مشهور به امامزاده كوسه، فرزند امام موسىالكاظم عليهالسلام است كه پس از رحلت امام هفتم شيعيان به اطراف اين روستا پناه آوردهاند و پس از مرگ در اين روستا مدفون گرديدهاند».
مقبره ابودجانه
مقبره ابودجانه در روستاى ريجاب شهرستان اسلامآباد قراردارد. سماك بن خرشه، مشهور به ابودجانه از طايفه اوس و از بزرگان صحابه و دلاوران عرب بوده است. وى در جريان جنگ احد تنها كسى بوده كه همراه با حضرت على عليهالسلام بعد از فرار بسيارى از صحابه از جان پيامبر دفاع كرده است. اين مقبره مانند بسيارى از مقابر ديگر كه در اين منطقه منسوب به صحابه و بزرگان اسلام مىباشد داراى مستند تاريخى نمىباشد و در برخى موارد قرائن و شواهدى بر خلاف آن در تاريخ اسلام ثبت شده است.
مقبره بابا يادگار
مقبره بابايادگار از مشايخ اهل حق در روستاى بان زرده نزديك قلعه معروف يزدگردى در شهرستان اسلام آباد واقع شده است. مقبره بابا يادگار از بقاع متبركه و زيارتگاههاى اهل حق مىباشد.
مقبره پير بنيامين و پير موسى
در شهر كرند اسلامآباد غرب مقبره بزرگان اهل حق از جمله پير بنيامين و پير موسى قرار دارد. اين دو مقبره از زيارتگاهها و بقاع متبركه اهل حق محسوب مىگردند.
