زراعت و باغداری در استان قم
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
از مجموع اراضى منطقه، سطحى معادل 60701 هكتار آن زير كشت محصولات زراعى ساليانه بوده كه عمده آنها غلات (5/63 درصد)، محصولات صنعتى (15 درصد)، نباتات علوفهاى (6/13 درصد)، محصولات جاليزى (4/6 درصد)، سبزيجات (7/0 درصد) و حبوبات (6/0 درصد) مىباشد.
عمده محصولات زراعى استان، گندم و جو مىباشد كه به دليل وجود رودخانههاى قمرود و قره چاى و آب فراوان آنها در اواخر زمستان و فصل بهار، كشت آنها از اهميت خاص برخوردار است.
پنبه نيز از زراعتهاى قديمى و بومى اين شهرستان بوده و مزارع قديمى اطراف شهر (كه هم اكنون به واحدهاى مسكونى تبديل شده) به كشت پنبه اختصاص داشته و يكى از مناطق پنبهكارى كشور محسوب مىگرديده است.
همچنين كشت يونجه نيز در اكثر روستاها متداول مىباشد. در مناطق جلگهاى به دليل مساعد بودن هوا و مقاومت نسبتا خوب اين محصول به شورى آب و خاك و قيمت مناسب محصول، از اهميت خاصى برخوردار مىباشد.
جدول 1ـ2ـ برآورد سطح و توليد در هكتار محصولات زراعى استان قم سال زراعى 77ـ1376
نام محصولسطح (هكتار)توليد (تن)
غلات گندم1622754369
جو2232964293
ذرت دانهاى1050
جمع38566118662
حبوبات نخود12278
لوبيا233184
عدس42
جمع359265
محصولات صنعتى پنبه628113761
دانههاى روغنى28495719
جمع913019480
سبزيجات سيبزمينى70478
پياز54869
گوجه فرنگى62303
ساير سبزيجات2538140
جمع4399791
محصولات جاليزى خربزه10719987
هندوانه1951206
خيار86239
ساير محصولات جاليزى256136157
جمع391347590
نباتات علوفهاى يونجه801175381
ساير نباتات علوفهاى2839983
جمع829485364
جمع60701281151
مأخذ: آمارنامه كشاورزى سال زراعى 76ـ1377.
باغدارى از ديگر فعاليتهاى اقتصادى مردم استان قم مباشد. حدود 2/8056 هكتار از اراضى آبى اين استان به صورت باغهاى پراكنده بوده كه بيشتر از نوع قيصى، فندق، گلابى، گيلاس، آلو، انار، انجير، گوجه و درختان ميوه سردسيرى مىباشند.
باغهاى ميوه كه اكثرا در مناطق كوهستانى بخشهاى كهك و خلجستان متمركز بوده، به صورت قطعات كوچك در مجاور يكديگر در هر روستا قرار دارد كه عمليات باغدارى در آنها اكثرا توسط صاحبان باغها انجام مىشود.
باغهاى ميوه بخشهاى قمرود، حومه شهر و جعفرآباد و اراضى رودخانه اكثرا از نوع انار، انجير، گوجه و تا حدودى درختان ميوه ديگر از جمله انگور و پسته مىباشد.
از ديگر محصولات مهم اين استان خصوصا شهر قم، محصول انار مىباشد ولى متأسفانه با گسترش شهر، تعداد زيادى از باغهاى انار كه در حومه شهر بوده است طى سالهاى گذشته از بين رفته است و به مناطق مسكونى تبديل گرديده است و باغهاى جديدى نيز جايگزين آنها نگرديده است.
جدول 2ـ2ـ سطح زيركشت، ميزان توليد و عملكرد محصولات دائمى باغات استان: 1375
نام محصولسطح زيركشت باغات (هكتار)ميزانتوليد نهالبارور (تن)
جمع1/200217/80562/56188
ميوهجات هستهدار: (آلبالو، گيلاس، گوجه، هلو،05/19494/152327/11356 شفتالو، زردآلو، قيسى، شليل، آلو قطره طلا)
ميوهجات دانهدار: (گلابى، به، سيب، انار)03/1216/345589/31623
ساير ميوهجات: (گردو، آلو و ...)02/168763/307604/13208
مأخذ: آمارنامه استان قم 1375، ص 157.
