مدارس دینی استان قزوین

حوزه‏اى علميه قزوين، قدمتى تاريخى دارد و از دير باز مهد پرورش و خاستگاه عالمان و مجتهدان بوده و ميراث فرهنگى بزرگى در زمينه‏هاى كلام، فلسفه، طب، نجوم، رياضيات، تاريخ، جغرافيا حديث و ادب از خود بر جاى گذاشته است.

حيات حوزه علميه قزوين از اواخر قرن سوم آغاز گشت و با استقرار دولت شيعى صفويه در قزوين، به عنوان پايتخت، اكثر شخصيت‏هاى نامدار علمى به قزوين مهاجرت كردند و بزرگترين حوزه علميه شيعى را تشكيل دادند و نزديك به يك قرن تحولات علمى جهان تشيع را تحت تأثير خود قرار دادند و مكاتبى را تحت عنوان مكتب فقهى و فلسفى قزوين شكل دادند.

در اين حوزه در دوره صفويه عالمانى بزرگى چون شيخ بهايى، محقق ثانى ميرداماد، ملاصدرا و ديگران به تدريس پرداخته‏اند.

پس از انتقال پايتخت از قزوين به اصفهان در سال 1006 ه .ق، حوزه علميه قزوين به سرعت عظمت گذشته خود را از دست داد.

اين عظمت در دوران پهلوى نيز دستخوش تحولات مختلفى گرديد. در ادامه دين ستيزى رضاشاه برخى از مدارس علميه قزوين مانند مدرسه التفاتيه و مدرسه پنجه على به مدرسه ابتدايى تبديل شد.

پس از پيروزى انقلاب اسلامى به همت عالمان بزرگ دينى و امام جمعه قزوين، حجه‏الاسلام والمسلمين باريك بين دوباره مدارس دينى قزوين احيا شد.

هم اكنون با تأسيس «شوراى مديريت حوزه علميه قزوين» متشكل از اساتيد سطح اول حوزه، مديران مدارس و امام جمعه، مدارس با فعاليت چشمگيرى به حيات علمى خود ادامه مى‏دهد.

نظام آموزشى حوزه علميه قزوين هماهنگ با حوزه علميه قم است و برخى از مدارس آن مانند مدرسه امام صادق عليه‏السلام تحت پوشش، حوزه علميه قم مى‏باشد.

در اين حوزه 180 نفر در چهار مدرسه تحت برنامه به تحصيل اشتغال دارند و دروس سطح عالى در مدرسه امام صادق عليه‏السلام و مدرسه شيخ‏الاسلام بر پا مى‏شود. همچنين دروس خارج به وسيله آية الله محمدى و مظفرى تدريس مى‏گردد.

حوزه علميه خواهران نيز با داشتن 110 نفر طلبه خواهر در مدرسه كوثر به فعاليت خود ادامه مى‏دهد.

بر اساس آمار منتشره از سوى سازمان تبليغات اسلامى قزوين، تعداد طلاب مرد 948 نفر و طلاب زن 270 نفر مى‏باشد.

از سوى ديگر در شهرستان‏هاى استان مانند تاكستان، بوئين زهرا نيز مدرسه علميه وجود دارد.

اسامى و فعاليت تعدادى از مدارس دينى اين استان عبارت است از:

1ـ مدرسه امام صادق عليه‏السلام

اين مدرسه در سابق به نام «پنجه على» مشهور بوده است و احتمالاً در زمان صفويه بنا شده است. ولى آثار آن بكلى از ميان رفته و در زمان طاغوت تبديل به مدرسه‏اى دولتى و فروشگاهى براى فرهنگيان شده بود.

اين مدرسه بعد از پيروزى انقلاب اسلامى در طرح جامع و زيبايى در چهار طبقه توسط امام جمعه محترم و با همت متدينان و اهل خير در سال 1366 تجديد بنا گرديد.

اين مدرسه داراى 49 حجره، 4 مدرس، كتابخانه‏ى بزرگ با بيش از 18000 جلد كتاب و امكانات رفاهى جهت تغذيه طلاب است.

بيشتر طلابى كه مقطع مقدماتى را گذرانده‏اند در اين مدرسه سكونت داشته و يا تحصيل مى‏كنند. همچنين درسهاى عمومى چون تفسير، نهج‏البلاغه، فلسفه و... در اين مدرسه برقرار است.

2ـ مدرسه مسعوديّه «شيخ الاسلام»

مدرسه شيخ الاسلام توسط يكى ازامراى تركمن قزوين به نام آغاسى بنا گرديده است. بعضى از طلاب قزوين بعد از گذراندن مقدمات در اين مدرسه ساكن شده و ادامه تحصيل مى‏دهند.

3ـ مدرسه مولا ورديخان

مدرسه مولاورديخان كه بناى آن در سال 1177 ه .ق پايان يافته است. اين مدرسه در سال 1366 ه .ش توسط هيأت امناى منتخب امام جمعه محترم در سه طبقه با 45 حجره، 3 مدرس تجديد بنا گرديد. طلاب مبتدى حوزه علميه قزوين تا اتمام دروس ادبيات و مقدمات در اين مدرسه سكونت داشته و مشغول به تحصيل مى‏باشند.

4ـ مدرسه پيغمبريه

مدرسه پيغمبريه در عصر صفويه در سال 1054 ه .ق بنا شده است. اين مدرسه تحت برنامه درسى نيست و فقط عده كمى از طلاب قديمى در آن ساكنند يا آمد و رفت دارند.

5ـ مدرسه سردارين

اين مدرسه در عهد قاجاريه توسط دو برادر به نام حسن‏خان و حسين‏خان سردارين در تاريخ 1231 ه .ق بنا شده است. با توجه به قدمت بناى مدرسه، با تعمير و آماده سازى هم اكنون اين مدرسه به صورت خوابگاه طلاب معيل در آمده است و تا حدودى مشكل كمبود مسكن طلاب از اين طريق مرتفع شده است.

6ـ مدرسه صالحيه

مدرسه صالحيه در سال 1262 ه .ق توسط آيه‏الله حاج ملاصالح برغانى در سه طبقه به شكل زيبايى احداث شده است. هم اكنون فقط دو طبقه از آن قابل استفاده است و عده‏اى از طلاب به صورت خوابگاه از آن استفاده مى‏كنند.

7ـ مدرسه التفاتيّه

مدرسه التفاتيّه در عصر پادشاهان مغول به دستيارى يكى از امرا به نام خواجه التفات بنا گرديده است. اين مدرسه تحت برنامه حوزه قرار ندارد، اگر چه محل رفت و آمد طلاب و روحانيان شهر بوده و درسهاى انفرادى و پراكنده در آن برقرار است.

8ـ مدرسه جديد

نام اين مدرسه در گذشته ابراهيميّه بوده كه بعدها به نام مدرسه جديد معروف شده است. اين مدرسه هم اكنون به عنوان يك مكان فرهنگى مورد استفاده است. قابل ذكر است كه بيشتر اين مدارس در كنار خود از كتابخانه ارزشمند متناسب با آن مدرسه برخوردارند.

9ـ مدرسه علميه كوثر (خواهران)

مدرسه كوثر در گذشته توسط يكى از علما مشهور، بناگرديده بعدها به عنوان مدرسه ابتدايى مورد استفاده قرار گرفته است كه با همت امام جمعه محترم قزوين در سال 1369 در سه طبقه همراه با دو دستگاه منزل مسكونى جهت اساتيد و طلاب تجديد بنا گرديده است كه داراى هفت حجره و شش مدرس بزرگ و يك مسجد دو طبقه كه هم اكنون بيش از 110 نفر طلبه خواهر تا رتبه تحصيلى «پايه ششم» در آن مشغول تحصيل هستند.