مدارس دینی استان آذربایجان غربی

مدرسه مسجد جامع مهاباد مسجد جامع مهاباد در دوره حكومت بداق سلطان حاكم مهاباد در سال 1089 ه .ق ساخته شده است.

در ضلع شرقى آن، مدرسه‏اى براى تحصيل طلاب علوم دينى نيز بنا شده است.

بداق سلطان، حاكم مهاباد به نشر علم و تربيت طلاب علوم دينى توجه خاصى داشته و از عالمان بزرگ مانند ملا جامى دانشمند مشهور كرد (متوفى 1130 ه .ق) براى تدريس در اين مدرسه دعوت به عمل آورد.

با گذشت حدود سيصد سال از تاريخ شكل گيرى مدرسه مسجد جامع مهاباد هنوز حيات علمى در اين مدرسه جريان دارد و عالمان بزرگى از اين مدرسه برخواسته‏اند. همه ساله در اين مدرسه جشن فارغ التحصيلى طلاب برگزار مى‏شود.

مراسم جشن پايان تحصيلات طلاب علوم دينى اهل سنت بدين گونه مى‏باشد؛ طلبه‏اى كه لااقل 12 سال دروس متعدد چون: ادبيات عرب، اصول، فقه و حديث را خوانده در سال‏هاى آخر تحصيل در نزد روحانى مشهورى كه در نزد مردم شناخته شده است دروس پايانى را مى‏خواند و از او اجازه مى‏گيرد.

مراسم اجازه گرفتن در مسجد انجام مى‏شود. مردم زيادى در مسجد گرد هم مى‏آيند، ضمن آنكه مردم با شيرينى پذيرايى مى‏شوند. شخص اجازه دهنده خطبه‏اى به زبان عربى مى‏خواند و اساتيد اجازه خود را به سلسله مى‏شمارد و به خلفاء راشدين و پيامبر اكرم صلى‏الله‏عليه‏و‏آله متصل مى‏كند و آنگاه مى‏گويد من نيز اجازه مى‏دهم كه اين فرد از اين تاريخ به بعد در مسايل شرعى و فقهى فتوا صادر كند. از آن لحظه به بعد طلبه حق دارد بر دوش خود عبا بيندازد.

مدرسه علوم دينى بوكان مدرسه علوم دينى بوكان در سال 1355 ه .ش در قطعه زمينى به مساحت چهار هزار متر مربع در جنوب شهر بوكان بين جاده اصلى و كمربندى بنا شده است. اين مدرسه داراى تجهيزات متعدد، همچون خوابگاه، آشپزخانه و نمازخانه مى‏باشد و در حدود پنجاه طلبه در مراحل مختلف تحصيلى، در آنجا مشغول به تحصيل مى‏باشند.

مدرسه نمازى مدرسه نمازى شهرستان خوى در سال 1200 ه .ق توسط حاج محمد، داماد شيخ محمد نمازى براى تدريس وى ساخته شده است.

بناى مدرسه در سال 1296 به همت حاج‏ابراهيم مشهور به نواده بيت‏الله بازسازى شده‏است.

پس از پيروزى انقلاب اسلامى اين مدرسه تجديد بنا گرديد و در سال 1363 ه .ش ساختمان آن در پنج طبقه پايان يافته است.

اين مدرسه اكنون داراى 40 حجره و داراى تجهيزات كامل مى‏باشد و سالانه حدود چهل تا پنجاه طلبه، تحصيلات مقدماتى را تا اتمام لمعه در اين مدرسه طى مى‏كنند.

بزرگان زيادى همچون آيت الله العظمى خويى(ره)، آيت الله شهيد، ميرزا ابراهيم دنبلى، حاج ميرزا هاشم خويى (صاحب شرح نهج البلاغه) و ديگران بخش‏هايى از تحصيلات خود را در اين مدرسه طى كرده‏اند. متجاوز از بيست تن از طلاب اين مدرسه در طول جنگ تحميلى به فيض شهادت و سى نفر به جانبازى نايل آمدند.

از ديگر مدارس خوى كه در طول ساليان مختلف ويران شده است مى‏توان از:

ـ مدرسه خان (تأسيس 1208 ه .ق)، ـ مدرسه شفيعيه (تأسيس 1246 ه .ق)، ـ مدرسه حاج آقا حسين امام جمعه (تأسيس 1205 ه .ق) نام برد. از ديگر مدارس استان كه تحت پوشش حوزه علميه قم به فعاليت‏هاى خود ادامه مى‏دهند مى‏توان از: ـ مدارس امام خمينى(ره) در شهرستان اروميه، ـ مدرسه رسول اكرم صلى‏الله‏عليه‏و‏آله در شهرستان خوى، ـ مدرسه امام خمينى(ره) در شهرستان ماكو، ـ مدرسه امام رضا عليه‏السلام در شهرستان مياندوآب و ـ مدرسه امام صادق عليه‏السلام در شهرستان نقده نام برد.