ضرب المثلها در استان کردستان
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
ضرب المثلها
ضرب المثل جملهاى است كه از جانب عموم مردم مورد تأييد واقع گرديده است. به طوريكه آوردن يك مثل در كلام هنگام سخنرانى اثرش به مراتب در پروراندن مقصود و جلب توجه شنوندگان بيش ازچند صفحه مقاله و رساله است.
ضرب المثل در سخنرانى كسالت را از مستمعين دور مىكند و مطلب سريعتر و بهتر درك مىشود. ضرب المثلها در واقع چكيده و لب كلام هستند كه براى انتقال پيام بهترين و كوتاهترين روش مىباشند.
در زير برخى از ضرب المثلهاى كردى آورده شده است:
1ـ ئاسنى سارد به فويك گه رمهو نابيت: آهن سرد با يك فوت گرم نمىشود.
2ـ ئاسيا و ببه، زرو بسينه نه رم به ره وه: آسياب باش، درشت بستان نرم بازده.
3ـ شمشير كول به دهس كور ئازا دريژ ده بيته و: شمشير كوتاه به دست دلاوران دراز گردد.
4ـ شادى بكه چون په ژارههاته برناخ: شادى كن چون غم به غايت رسيد.
5ـ شاران گه داو درو زور ئهلى: كسى كه مسافرت زياد كرده دروغ زياد گويد.
6ـ شيرئه گه ركوچ بگريت ديسان له سهگ باشتره: شير اگر مفلوج گردد همچنان از سگ به.
7ـ كوى كه رله وه راندن، كه رسواريه: مزد خر چرانى، خر سوارى است.
8ـ كوچك يه ك بچورك سه رگه وره ده شكينيت: سنگ كوچك سرگنده را مىشكند.
9ـ كه سى كه سه گى هديه خوى ناوه رى: كسى كه سگ دارد خودش پارس نمىكند.
10ـ له گه له گورگدا پاش ده خوات ده گه ل شوانى شيوهن ده كا: با گرگ دنبه خورد با چوپان زارى كند.
11ـ ژن كه لاتيكه كه ميرد ديله ئه وه: زن قلعهاى است كه مرد زندانى اوست.
12ـ ژن وه كه باخه هه تا ئاوى بدهى ده بشكيته وه: زن همانند باغ است، باغ را تا آب دهند بشكفد.
13ـ قه رزمه به هاورى ههر دو وكيان له ده س ئه دهاى: قرض به دوستت مده هر دو از دست روند.
14ـ زور وهيزبيت قه والله و بنچاخ به تاله: زور و توانايى كه آمد، سند و قباله باطل است.
15ـ ريوى دنيا ديوچاكتر له شيرخه و تووه: روباه دنيا ديده به زشير خوابيده.
16ـ ريگاى جه رده لى دراوچل روژئه هره نه: جاده دزد زده چهل روز امن است.
17ـ تاكيويك نه روخى كه نده لا نيك پرنا بيته وه: تا كوهى خراب نشود چالهاى پر نمىشود.
18ـ چه م بى چه قال نابى: رودخانه بى شغال پيدا نمىشود.
19ـ شه رله شيف و ئاشتى له خه رمان: جنگ در زمين شخم زده شده و آشتى در خرمن.