منابع آب استان مرکزی

بر اساس مطالعات انجام شده، در حال حاضر مقدار آبى كه از طريق رودخانه‏ها، قناتها، چشمه‏سارها، چاه‏هاى عميق و نيمه عميق به دست مى‏آيد، حدود 2/4 ميليارد متر مكعب مى‏باشد، ولى تنها 50 درصد آن در امور كشاورزى و موارد ديگر مورد استفاده قرار مى‏گيرد و بقيه به علت تبخير و هرز رفتن از بين مى‏رود.

از چشمه‏هاى پر آب موجود در استان مركزى: چشمه عمارت، چشمه عباس آباد سربند، چشمه پنجه على، چشمه اسكان، چشمه انجدان، چشمه محلات و چشمه بالقلو را مى‏توان نام برد.

آبهاى سطحى (رودها)

رودخانه‏هاى جارى در سطح استان مركزى كه داراى ميزان آبدهى متفاوت و متغير در طول سال مى‏باشند، از منابع مهم آب اين استان بوده و آبدهى آنها سالانه حدود 2 ميليارد متر مكعب برآورد شده است.

مهمترين آنها عبارتند از:

ـ رودخانه قره چاى

شاخه اصلى آن از سرابهاى هفته و عمارت، عباس آباد، پنجعلى، از جنوب غربى و جنوب منطقه اراك يعنى سربند و كزاز، سرچشمه گرفته و در محلى به نام پل دوآب رودخانه شراء را تشكيل مى‏دهد. اين رودخانه پس از گذشتن از دره دشت شراء به رودخانه قره چاى وارد شده و در سد غدير جمع شده و بعد از گذشتن از دشت ساوه به رودخانه قمرود پيوسته و نهايتا به حوض سلطان منتهى مى‏شود. طول اين رودخانه 540 كيلومتر و حوضه آبگير آن 18000 كيلومترمربع است. نام‏هاى ديگر اين رودخانه قره سو، زرّين رود، شراء و چراء مى‏باشد.

ـ قمرود

سرچشمه اصلى اين رودخانه از كوههاى لرستان و خوانسار و گلپايگان است و شاخه‏هاى اصلى آن، غرقاب و دربند نام دارند. در خمين نيز شعبه‏اى به آن اضافه شده و بعد از گذشتن از جنوب محلات در نزديكى دليجان به نيزار مى‏رسد و به طرف شمال شرقى منحرف مى‏شود.

سپس از وسط شهر قم گذشته، در ناحيه پل دلاك با قره‏چاى يكى مى‏شود و به مسيله مى‏ريزد. طول اين رودخانه از سرچشمه تا انتها 288 كيلومتر است. نام ديگر اين رود «اناربار» است.

ـ رود قره كهريز (كرهرود)

اين رودخانه از كوههاى قره كهريز سرچشمه گرفته پس از مشروب كردن تعدادى از روستاهاى نزديك شهر اراك و گذشتن از غرب آن به كوير ميقان مى‏ريزد. اين رود فصلى است و در تابستان خشك مى‏شود.

ـ رود شهراب

از كوههاى تفرش سرچشمه مى‏گيرد و پس از مشروب كردن چند قريه (در بهار كه آب آن زياد است) مازاد آن به كوير ميقان مى‏ريزد.