مدارس دینی استان تهران
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
حوزه علميه استان تهران با قدمتى بيش از هزار سال از كهنترين حوزههاى علمى جهان اسلام محسوب مىشود.
از روزگاران نخست دوره اسلامى بزرگان زيادى مانند شيخ صدوق، قطبالدين رازى، سيد مرتضى علمالهدى رازى و شيخ عبدالجبار رازى در آن به تدريس پرداختهاند.
در اين حوزه روح تحمل پذيرى دينى تا آنجا بود كه حوزههاى مختلف فرق مذهبى همچون: حنفيان، شافعيان، زيديان و شيعيان در كنار هم به فعاليت اشتغال داشتهاند.
در اين شهر شيعيان داراى مدارس متعددى مانند مدرسه غازى، مدرسه خواجه عبدالجبار مفيد، مدرسه شيخ عبدالجبار رازى و ديگر مدارس بودهاند.
اوج فعاليت حوزههاى علميه و رونق، علم، حكمت، فقه، حديث را در اين استان مىبايست در زمان حكومت آلبويه و سلجوقيان و پايتخت قرار گرفتن رى جستجو كرد. شاهان و وزيران آلبويه دانشمندان و عالمان را مورد بزرگداشت و تجليل قرار مىدادند.
در اين دوره با توجه به اوجگيرى علم و دانش و روى آوردن جويندگان علم از تمامى فرق و مذاهب به رى، كتابخانههاى بزرگى در آن تأسيس گرديد تا آنجا كه شمار كتابهاى كتابخانه صاحب بن عباد را بيش از كتابهاى كتابخانههاى اروپا در آن زمان دانستهاند.
اما با حمله غزنويان به رى و كتاب سوزى رى، حوزههاى علميه از رونق باز ايستاد، اما به حيات خود آهسته ادامه داد.
در دوره معاصر با پايتخت قرار گرفتن تهران در دوره قاجاريه به ويژه در دوره پادشاهى فتحعلى شاه، مدارس چندى چون: مدرسه سپهسالار (شهيد مطهرى)، فخرالدوله (مروى) دارالشفاء و ديگر مدارس بنيان گرديد و عالمان و مجتهدان بزرگى چون ملا على كنى، ميرزاى آشتيانى، آيت الله آملى، شيخ فضلالله نورى و ميرزا ابوالحسن جلوه به تدريس پرداختند.
اين حوزه در دوره دين ستيزى رژيم پهلوى نيز به حيات خود ادامه داد و عالمان بزرگى چون آيت الله العظمى سيد احمد خوانسارى، آيت الله شاهآبادى، آيت الله سيد ابوالحسن رفيعى قزوينى، ميرزا ابوالحسن شعرانى و عالمان ديگرى به تدريس پرداختند.