امام‌زاده‌ها و بقاع متبرکه استان سمنان

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ فروردین ۱۳۹۱، ساعت ۱۳:۰۱

منابع

مساجد، حسينيه‏ها و تكايا

در استان سمنان بالغ بر 1190 مكان مذهبى شامل 689 مسجد، 1 مصلى، 98 زيارتگاه و امام‏زاده، 8 مهديه، 47 تكيه ثابت، 13 زيارتگاه ساير بزرگان دين، 216 حسينيه، 29 فاطميه، 2 نظرگاه و قدمگاه، 23 زينبيه، 2 خانقاه و 61 ساير اماكن مذهبى بوده است.

در زير به برخى از اين اماكن مذهبى به تفكيك شهرستان اشاره مى‏شود.

1ـ شهرستان سمنان

مسجد امام خمينى(ره)

مسجد امام در مركز شهر سمنان واقع شده و يكى از مهمترين و زيباترين بناهاى تاريخى و قابل اهميت سمنان است كه معمارى آن از هر حيث شايان تحسين و تمجيد مى‏باشد.

مسجد مذكور داراى موقوفات بسيار زيادى است و در حال حاضر موقوفات آن به صورت متصرفى زير نظر اداره اوقاف و امور خيريه سمنان اداره مى‏شود. بعد از پيروزى انقلاب شكوهمند اسلامى ايران، مسجد امام بيشتر مورد توجه واقع شده و نسبت به تعمير و بازپيرايى آن اقدامات اساسى توسط اداره ميراث فرهنگى استان صورت گرفته است و هم اكنون نماز وحدت آفرين جمعه در اين مكان مقدس برگزار مى‏گردد.

اين بنا تحت شماره 394 جزو آثار ملى به ثبت رسيده است.

مسجد جامع سمنان

مسجد جامع سمنان را مى‏توان در زمره كهن‏ترين و قديمى‏ترين آثار اسلامى شهر سمنان به شمار آورد كه با توجه به گمانه زنى‏ها و حفارى‏هاى اخير، در قرن اول هجرى بر روى خرابه‏هاى آتشكده بنا گرديده، ولى در طول زمان تعميرات و تغييراتى در آن به وجود آمده است و در حال حاضر در بناى كنونى مسجد آثارى از دوره مغول و تيمورى ديده مى‏شود.

مسجد جامع سُرخه

اين مسجد در منطقه سرخه و در كنار تكيه مسجد جامع قرار دارد و از بناهاى قرن اول هجرى است. مسجد جامع سرخه در طول زمان چندين مرتبه خراب و بعد تعمير و مرمت گشته و تغييراتى در آن به وجود آمده است. يكى از الحاقات اين مسجد شبستان بزرگ است كه به چهل ستون شهرت دارد.

مسجد جامع علاء

مسجد جامع علاء در 9 كيلومترى جنوب شرقى سمنان و در ميان كوچه‏هاى قديمى روستاى علاء واقع بوده و يكى از مساجد قرن اول هجرى به شمار مى‏رفته است. مسجد مزبور در سالهاى اخير ويران گشته و مسجد ديگرى در سمت جنوب آن ساخته‏اند.

تاريخ اوليه بناى منار را همزمان با بناى منار مسجد جامع سمنان مى‏دانند. بدين ترتيب كه بين سالهاى 417 تا 466 ه .ق به وسيله ابو حرب بختيار حاكم قومس در زمان غزنويان ساخته شده است.

به طورى كه در بين مردم شايعه است، اين منار مانند منار جنبان اصفهان مى‏جنبد و لرزش آن محسوس است.

ساير مساجد، حسينيه‏ها و تكايا

ـ مسجد آل محمد عليه‏السلام، شهرك انقلاب، بلوار ولى عصر(عج).

ـ مسجد القدس، شهرك انقلاب، فاز 2.

ـ مسجد امام جعفر صادق عليه‏السلام، خيابان هفت تير (منوچهرى).

ـ مسجد امام حسن مجتبى عليه‏السلام، خيابان ابوذر غفارى.

ـ مسجد اميرالمؤمنين عليه‏السلام، خيابان‏قدس، جنب هنگ‏ژاندارمرى (ناحيه‏انتظامى).

ـ مسجد بزرگ زاوغان، خيابان امام حسين عليه‏السلام.

ـ مسجد حاج على محمد كلاهدوز، خيابان شهداء، بازار بالا.

ـ مسجد صاحب الامر (عج)، خيابان شهيد مطهرى، خيابان صاحب الامر.

ـ مسجد صاحب الزمان (عج)، خيابان شهداء بازار بالا.

ـ مسجد صاحب الزمان (عج)، «كديور»، خيابان حكيم الهى، محله كديور.

ـ مسجد صاحب الزمان (عج)، خيابان امام حسين عليه‏السلام «زاوغان».

ـ مسجد عابدينيه، ميدان هفت تير (منوچهرى)، اول خيابان شهداء (يغما).

ـ مسجد محمديه، انتهاى خيابان شيخ علاءالدوله.

ـ مسجد نجفى، خيابان شهداء، اول بازار بالا (راسته بازار).

ـ مسجد صاحب الزمان (عج)، بخش مهديشهر (ميعادگاه نماز جمعه).

ـ مسجد ولى عصر(عج)، منطقه سرخه، خيابان فيض.

ـ مسجد امام حسن عسگرى عليه‏السلام، منطقه سرخه، خيابان فيضيه.

ـ تكيه پهنه، خيابان امام خمينى، انتهاى بازار پايين (بازار حضرت).

ـ تكيه چوبى، خيابان حافظ جنوبى.

ـ تكيه عباسيه، خيابان آيت الله طالقانى، كوچه عباسيه.

ـ تكيه لتيبار، خيابان ابوذر غفارى.

ـ تكيه معالى، خيابان شهداء، بازار بالا.

ـ تكيه ملحى، خيابان حكيم الهى.

ـ تكيه مهديه، خيابان حافظ جنوبى، كوچه شهيد حاج على آقا طاهريان.

ـ تكيه ناسار، خيابان شهيد على‏اصغر اعوانى.

ـ تكيه همت آباد، خيابان ابوذر غفارى، كوچه همت آباد.

2ـ شهرستان شاهرود

در شهرستان شاهرود 291 باب مسجد، 75 باب حسينيه و بيش از 50 باب زينبيه، فاطميه و سبزخانه وجود دارد.

برخى از مهمترين اين اماكن عبارتند از:

1ـ مسجد جامع شاهرود: در خارج شهر، ميان باغات و بساتين واقع است. مربوط به دوره تيمورى است و در سال 1242 مرمت گرديده است.

2ـ مسجد امام حسن مجتبى عليه‏السلام: در ميان بازار، واقع است (دوره صفويه).

3ـ مسجد شيخ على‏اكبر در شاهرود (قاجاريه).

4ـ مسجد آقا در شاهرود (قاجاريه).

5ـ مسجد امام حسن عسگرى عليه‏السلام.

6ـ مسجد حاجى ملاعلى.

7ـ تكيه و مسجد ميامى، در بخش ميامى.

8ـ مسجد بايزيد بسطامى، در بسطام (514 ه .ق).

9ـ مسجد جنب بقعه امام‏زاده محمد عليه‏السلام، در شهر بسطام.

10ـ مسجد جامع بسطام. در جنوب شهر بسطام و در فاصله دويست مترى جنوب آرامگاه بايزيد واقع است (700 تا 706 ه .ق).

11ـ منار بسطام، در سمت شرق مسجد بايزيد و متصل به اين مسجد.

12ـ مسجد جامع فرومد. در 165 كيلومترى شمال شرقى شاهرود، در فرومد واقع است. اين مسجد متعلق به قرن هفتم هجرى مى‏باشد.

13ـ مساجد روستاى ابرسج. در 15 كيلومترى شمال غربى بسطام، روستاى ابرسج سه مسجد وجود دارد.

14ـ مسجد جهان آباد. متعلق به دوره سلجوقيه.

15ـ مسجد جامع خانخورى. در 180 كيلومترى شاهرود (افشاريه).

16ـ مسجد شيخ عماد الدين. واقع در قلعه شوكت (نه كيلومترى شاهرود).

17ـ حسينيه روستاى مزح. در 58 كيلومترى شمال شرقى بسطام. متعلق به دوره قاجاريه.

18ـ تكيه زنجيرى (تكيه بازار). متعلق به دوره قاجاريه، در شهر شاهرود.

19ـ تكيه بيد آباد. متعلق به دوره قاجاريه، در شهر شاهرود.

20ـ تكيه شريعت. متعلق به دوره قاجاريه، در شهر شاهرود.

3ـ شهرستان دامغان

1ـ مسجد تاريخانه دامغان: (تارى در زبان تركى به معناى «خدا» مى‏باشد). اصل اين بنا متعلق به دوره ساسانى است و در دوره اسلامى تغييراتى در آن ايجاد شد و بخش‏هايى بدان اضافه گرديد.

برخى نيز آن را متعلق به دوره اسلامى (اواسط قرن دوم هجرى) دانسته‏اند.

2ـ مسجد جامع دامغان: اين مسجد را ميرزا محمد خان سپهسالار دامغانى بنا كرده است.

3ـ حسينيه حضرت ابوالفضل عليه‏السلام: در حد شرقى شهر دامغان، مشرف به حصارهاى شرقى در محله زرجوى قرار دارد و در سال 1354 شمسى به همت افراد خير و طرح «محمد على تنورى» تجديد بنا گرديد.

اين حسينيه از ديرباز مورد توجه مردم دامغان بوده و از راه دور و نزديك جهت گشايش كار خود، در اين مكان مقدس گرد مى‏آيند.

در ايام عزادارى، ماه محرم، زنان و مردان مشتاق جهت برپايى مراسم سوگوارى، سينه زنى و مجالس وعظ و ذكر مصيبت در اين محل، تجمع مى‏كنند.

4ـ تكيه دباغان.

5ـ تكيه حضرت عباس عليه‏السلام.

6ـ تكيه خوريا.

7ـ تكيه محله امام.

8ـ تكيه باغشاه (در قلعه).

9ـ تكيه امام‏زاده عبدالعالى و عبدالمعالى.

4ـ شهرستان گرمسار

در شهرستان گرمسار 9 باب مسجد در مناطق شهرى و 49 باب مسجد در مناطق روستايى وجود دارد.

مساجد موجود در نقاط شهرى عبارتند از:

1ـ مسجد جامع گرمسار: در مركز شهر و در ضلع غربى ميدان امام خمينى(ره) واقع شده است. در اين مسجد نماز جمعه برگزار مى‏شود.

2ـ مسجد امام حسين عليه‏السلام گرمسار

3ـ مسجد ابوالفضل عليه‏السلام

4ـ مسجد قلعه‏نو

5ـ مسجد ساروزن

6ـ مسجد سيدآباد

7ـ مسجد صاحب‏الزمان (عج) آراوان

8ـ مسجد جامع آرادان

9ـ مسجد جامع ايوانكى

همچنين در آرادان، تكيه‏اى وجود دارد كه در كنار خيابان و كمى پايين‏تر از بقعه متبركه امام‏زاده سلطان شاه نظر قرار دارد. در وسط اين تكيه، بلندگاهى به اندازه 4×3 متر ساخته شده كه محل نمايش تعزيه (در ماه محرم) است. در ضلع غربى تكيه، مسجدى وجود دارد كه به جهت اقامه نماز جماعت تعبيه شده است. قدمت اين تكيه به دوره قاجاريه برمى‏گردد.

امام‏زاده‏ها و بقاع متبركه

امام‏زاده حضرت يحيى بن موسى

در انتهاى بازار جنوبى سمنان و در گوشه جنوب غربى تكيه معروف پهنه، بقعه‏اى با بارگاه رفيع و مجلل به نام حضرت يحيى وجود دارد. صاحب بقعه، فرزند حضرت موسى بن جعفر عليه‏السلام و يكى از مرشدان راه حق و حقيقت بود كه در سال 198 ه .ق هنگام مسافرت حضرت على بن موسى الرضا عليه‏السلام از مدينه به مرو، جزو ملتزمين ركاب آن حضرت بود و وقتى به سمنان مى‏رسند، حضرت رضا عليه‏السلام جهت ارشاد مردم اين سامان، برادر خويش حضرت يحيى بن موسى را مأمور اين امر مهم مى‏نمايد.

بعد از شهادت حضرت امام رضا عليه‏السلام به تحريك مأمون خليفه عباسى، حضرت يحيى نيز به شهادت مى‏رسد و در محل كنونى به خاك سپرده مى‏شود.

بقعه متبركه در حال حاضر محل دفن شهداى گرانقدر انقلاب اسلامى و جنگ تحميلى سمنان بوده و به همين دليل بيش از گذشته مورد توجه و علاقه امت شهيد پرور سمنان مى‏باشد و در طول سال و در ايام مختلف به ويژه شبهاى جمعه مراجعين و زائرين زيادى از دور و نزديك به منظور زيارت بارگاه حضرت يحيى و شهداى گرانقدر انقلاب اسلامى به محل آستانه مباركه مى‏آيند و از فيوضات آن بهره‏مند مى‏شوند.

امام‏زاده على بن جعفر

امام‏زاده على بن جعفر فرزند امام جعفر صادق عليه‏السلام و برادر بزرگوار حضرت امام موسى كاظم عليه‏السلام مى‏باشد. اين بقعه متبركه در مركز شهر سمنان و در خيابان شهيد رجايى واقع شده است. مساحت فعلى امام‏زاده حدود 3500 متر مربع مى‏باشد.

تا چند سال قبل از انقلاب شكوهمند اسلامى ايران، كه شجره اين امام‏زاده به خوبى روشن نبوده، مردم سمنان اين بقعه را امام‏زاده «آل كى» مى‏ناميدند.

آيت الله علامه حائرى مازندرانى درباره نسبت اين بزرگوار تحقيقاتى نموده و نتيجه تحقيق خود را با قصيده‏اى به عربى سروده و در لوحى ثبت نمود كه مفاد آن چنين است: «على بن جعفر (به اتفاق علماى رجال) از فقهاى جليل القدر و ثقات عظيم الشأن است، چنانچه شيخ جليل محدث نورى در مستدرك فرموده بين سيادت و فضل و جلالت و كثرت روابط و اشتهار چهار امام را درك كرده، يعنى برادرش موسى بن جعفر عليه‏السلام و حضرت على بن موسى الرضا عليه‏السلام و حضرت جواد عليه‏السلام و حضرت هادى عليه‏السلام، و كتاب او اصول معتبر و مشهور است كه از برادرش امام موسى كاظم عليه‏السلام روايت مى‏كند».

مجلسى اول و ثانى فرمودند: «فضل و جلالت وى بزرگتر از آن است كه محتاج به بيان باشد. ظاهرا آن حضرت در زمان حضرت امام على النقى عليه‏السلام به ايران مسافرت نموده، پس از ورود به قم و مدتى توقف در آنجا، جهت زيارت مرقد حضرت على بن موسى الرضا عليه‏السلام به طوس عزيمت مى‏نمايد، در سمنان نيز مدتى توقف نموده از سادات ابوالفضلى و سجادى، بخصوص از امام‏زاده اشرف و زين العابدين على صالح، ديدن مى‏كند و به روايتى در مراجعت از طوس در سمنان فوت كرده و در اين محل مدفون گرديده است. لازم به ذكر است كه مادر اين بزرگوار ام ولد مى‏باشد».

هر هفته حدود يك هزار نفر به اين مكان مقدس آمده و به زيارت حضرتش مى‏شتابند. اين بقعه توسط هيئت امناء كه از طرف سازمان اوقاف و امور خيريه منصوب شده‏اند، اداره مى‏شود.

امام‏زاده على اشرف

بارگاه على اشرف در محله زاوغان سمنان و در خيابان امام حسين عليه‏السلام واقع شده است. حضرت على اشرف، فرزند عمر اشرف بن امام زين العابدين عليه‏السلام، از علماء علم حديث بوده است. وى جد اعلى مادرى سيد مرتضى و سيد رضى مى‏باشد و ناصر كبير، پادشاه ديلم و طبرستان، فرزند اوست. عمر اشرف پدر على اشرف از روحانيون و عباد و زهاد عاليقدر بوده و على‏رغم اينكه در دستگاه دولت عباسى و اموى بسيار محترم و داراى منزلت بوده، ولى در ملك سياست دخالت نكرده است.

على اشرف از طرف پدر، حسينى و از طرف مادر، حسنى است.

شيخ مفيد درباره على اشرف مى‏گويد: «او فاضل جليل، پارسا، با سخاوت و متولى صدقات حضرت رسول صلى‏الله‏عليه‏و‏آله و حضرت على عليه‏السلام بوده است».

قسمتى از صحن امام‏زاده، به محل دفن شهداى گرانقدر انقلاب اسلامى و جنگ تحميلى اختصاص يافته و به همين دليل، بقعه مذكور بيش از پيش مورد توجه و علاقه امت شهيد پرور مى‏باشد و غالبا در ايام تعطيل و شبهاى جمعه، آستانه حضرت على اشرف و شهداى گرانقدر از ديگر روزها جمعيت بيشترى را به خود اختصاص مى‏دهد.

امام‏زاده سيد زين‏الدين

در دويست مترى شمال شرقى امام‏زاده اشرف سمنان، بقعه ديگرى مشهور به سيد زين الدين وجود دارد و تا چند سال پيش كه از شجره نامه وى اطلاع صحيحى در دست نبود، وى را به نام «زين الدين مهدى» مى‏خواندند. ولى به طورى كه از تحقيقات علامه حائرى برمى‏آيد، نام اصلى مدفون اين بقعه، زين‏الدين على صالح، فرزند عبيدالله اعرج بن حسين اصغر بن امام زين العابدين عليه‏السلام است.

نجاشى در كتاب رجال خود چنين مى‏نويسد: «على صالح در عصر خود اعبد و ازهد آل ابى طالب بوده و اختصاص به امام موسى كاظم عليه‏السلام و امام رضا عليه‏السلام يافته و كتاب بزرگى در حج نوشته كه تمامى آن را از موسى بن جعفر عليه‏السلام روايت كرده است».

قاضى نور الله شهيد مى‏گويد: «على صالح در التزام حضرت رضا عليه‏السلام به خراسان رفته، وى داراى دو سلسله اولاد بوده كه يك سلسله در عربستان اقامت داشته و سلسله ديگر از دختر خواجه ملك محمد مدح خان زاوغانى بوده و سه فرزند وى از اين دختر معروف و مشهور مى‏باشند. اولى سيد ضياء الدين‏محمد، كه جانشين پدر و بانى مسجد جامع زاوغان مى‏باشد. دوم ميرقوام‏الدين، كه در آمل بارگاه معتبرى دارد و سومى حسين كيا، كه احتمالاً در زاوغان مدفون است».

سيدزين‏الدين ظاهرا تا سال 150 ه .ق در زاوغان سكونت داشته و در همان سال به عراق و مدينه رفته و مدتى در آنجا زندگى كرده و در سال 201 ه .ق بين سن 90تا 100 سالگى همراه حضرت ثامن‏الائمه على بن موسى الرضا عليه‏السلام به خراسان رفته و در سفر برگشت خود به سمنان وفات يافته و در آرامگاه كنونى دفن شده است.

امام‏زاده قاسم

اين بقعه متبركه در نوزده كيلومترى شمال سمنان و در منطقه زيارت مهدى‏شهر واقع شده است. به گفته مردم شهميرزاد و سنگسر فرزند امام هفتم مى‏باشد.

امام‏زاده عبدالله

اين بقعه، در كنار خيابان صفا و در ميان باغات سرسبز شهميرزاد قرار دارد. مردم اين محل، مدفون بقعه را فرزند امام موسى كاظم عليه‏السلام مى‏دانند، ولى سندى دال بر تأييد اين گفته در دست نيست.

امام‏زاده هاشم

امام‏زاده هاشم در 3 كيلومترى جنوب سمنان و در قريه خيرآباد واقع شده است.

امام‏زاده عيسى بن موسى

بقعه عيسى بن موسى در روستاى علاء و بالاتر از ساختمان قديمى ارگ علاء، بناى امام‏زاده عيسى بن موسى مشاهده مى‏شود.

امام‏زاده خواجه خضر

اين بقعه نيز در جنوب شهر سمنان، (پايين‏تر از روستاى نوكلاته) قرار دارد و گويند شخصى در عالم رؤيا مشاهده نمود كه امام‏زاده‏اى در اين محل مدفون است.

امام‏زاده چهل تن

امام‏زاده چهل تن در 9 كيلومترى شمال سمنان، در روستاى در جزين، بقعه‏اى معروف به چهل تن قرار دارد.

بقعه متبركه سيد رضا و سيد على اكبر

در سمت راست جاده قديم سمنان ـ تهران و در محل قريه لاسجرد، بناى امام‏زاده‏اى مشاهده مى‏گردد كه به نام امام‏زاده سيد رضا و سيد على‏اكبر، از اولاد حضرت امام موسى كاظم عليه‏السلام مشهور است. امام‏زاده مزبور در سيصد قدمى كاروانسراى شاه عباسى، در يك حياط وسيع، كه داراى قبور زيادى است، واقع شده است. نماى امام‏زاده شامل حرم و گنبد و دو ايوان غربى و شمالى است كه متصل به بقعه، و فاقد هرگونه تزيينات خاصى مى‏باشد.

بقعه سيد مرسلين

بقعه سيد مرسلين در جوار برج چهل دختر و در كنار خيابان (حكيم الهى سمنان)، امام‏زاده‏اى وجود دارد كه به سيد مرسلين معروف است.

از اصل و نسب و شجره نامه مدفون اين بارگاه اطلاع صحيحى در دست نيست. ليكن مردم سمنان وى را از نواده‏هاى امام زين‏العابدين عليه‏السلام مى‏دانند و با توجه به اينكه در اعصار مختلف، به خصوص عهد خلافت عباسيان، زاوغان مكانى امن براى سادات سجادى بوده است، بعيد به نظر نمى‏رسد كه امام‏زاده مذكور يكى از سادات سجادى باشد. احتمالاً اين بقعه متعلق به سيد رضى نواده على اشرف فرزند عمر اشرف مى‏باشد.

بقعه متبركه پيغمبران

اين بقعه در 18 كيلومترى شمال شرقى سمنان بر فراز كوه مرتفعى قرار دارد. براى رفتن به پيغمبران بعد از پيمودن چند كيلومتر راه با اتومبيل، راه صعب العبور و كوهستانى شمال، كه مال رو مى‏باشد، آغاز مى‏گردد.

درباره شجره نامه مدفونين اين بقعه اطلاع صحيحى در دست نيست. ليكن طبق اعتقادات مردم سمنان و همچنين طبق مفاد كتيبه موجود صاحبان بقعه دو نفر از فرزندان نوح پيغمبرند كه به نامهاى «سام النبى» و «لام النبى» مشهورند.

بقعه متبركه سيد جلال

بقعه سيد جلال، در يكى از كوچه‏هاى فرعى محله زاوغان سمنان و در شمال بارگاه سيد زين الدين على صالح قرار دارد.

بقعه سيد

در ميان كوچه باغهاى غربى سمنان، بقعه‏اى موسوم به «سيد» وجود دارد كه گويند اصل و نسب وى به امام زين العابدين عليه‏السلام مى‏رسد. اين بقعه بناى كوچكى است كه داراى حرم و گنبد مى‏باشد.

بقعه اباصلت هروى

در غرب شهر سمنان بقعه‏اى وجود دارد كه اسم آن به درستى معلوم نيست. مردم سمنان اين بقعه را متعلق به اباصلت هروى مى‏دانند، ولى سندى براى تأييد اين گفته در دست نيست.

بقعه سى سر

زيارتگاه سى سر (در ضلع جنوبى ميدان شهيد بهشتى) و در ابتداى خيابان شيخ علاء الدوله سمنان واقع شده است. مردم سمنان درباره مدفونين بقعه سى سر داستانى شنيدنى نقل مى‏كنند. گويند در زمان خلافت مأمون يكى از سادات علوى مورد تعقيب عمال بنى عباس قرار مى‏گيرد از ترس جان به سمنان مى‏گريزد. در سمنان نيز چون مأمورين خليفه را در تعقيب خود مى‏بيند راه فرار خود را از بيراهه به طرف شمال سمنان ادامه مى‏دهد. تصادفا به دهكده «درجزين» مى‏رسد و در يكى از باغهاى خارج «درجزين» عده‏اى به زراعت مشغول بودند.

نامبرده به آنان پناه مى‏برد و جريان تعقيب خود را از طرف عمال بنى عباس شرح مى‏دهد. چون مردم درجزين شيعه اثنى عشرى بودند، لذا مقام او را گرامى داشته و براى نجات وى فكرى مى‏انديشند. از آنجا كه هر آن انتظار مى‏رفت مأمورين جهت دستگيرى وى از راه برسند، از اين نظر فورا او را در بين خود جاى داده و به لباس دهقانان ملبس مى‏سازند. و زمانى كه عمال بنى عباس از راه مى‏رسند دهقانان از وجود چنين شخصى اظهار بى‏اطلاعى نموده و از معرفى وى خوددارى مى‏كنند. بالأخره سربازان خليفه همه آنان را كه جمعا 40 نفر بودند، به قتل رسانده و سر آنان را در آب رودخانه گل رودبار، كه از دهكده درجزين عبور مى‏نمايد، مى‏اندازند.

پس از اين اقدام وحشيانه، سى سر از چهل سر به آب داده شده، در محله جنبدان به دست مى‏آيد و در بقعه سى سر دفن مى‏گردد و نه سر ديگر در محله ناسار از آب گرفته مى‏شود و يك سر ديگر در جريان آب ناپديد مى‏شود. در حال حاضر در دهكده درجزين محلى به نام چهل تن وجود دارد كه تا اندازه‏اى مؤيد اين گفتار مى‏باشد.

بقعه ابراهيم اسماعيل

بقعه ابراهيم اسماعيل در بازار شيخ علاء الدوله سمنانى و در كنار خيابان امام خمينى(ره) واقع شده است. از شجره و زندگينامه مدفونين آرامگاه اطلاعى در دست نيست. عده‏اى از مردم آن را امام‏زاده مى‏دانند و برخى معتقدند كه ابراهيم و اسماعيل دو تن از عارفان و امناى شيخ علاء الدوله سمنانى عارف جليل القدر قرن هشتم هجرى مى‏باشند.

بقعه پير شمس الدين

بقعه پير شمس الدين در روستاى علاء، در پانصد قدمى ساختمان قديمى ارگ علاء، بناى امام‏زاده‏اى مشاهده مى‏شود كه مردم محل آن را متعلق به پير شمس الدين از فرزندان حضرت امام جعفر صادق عليه‏السلام مى‏دانند.

بقعه پير علمدار

بقعه پير علمدار در خيابان حكيم الهى سمنان و نزديكى ميدان امام خمينى مقبره‏اى است كه به پير علمدار مشهور است. در مورد نسب و تاريخ زندگانى مدفون اين آرامگاه اطلاع كافى در دست نيست.

عده‏اى معتقدند كه در هنگام مسافرت حضرت رضا از مدينه به مرو، در سال 198 ه .ق، پير حسين علمدار نيز جزو ملتزمين ركاب ايشان بوده و وقتى به سمنان مى‏رسند پير حسين علمدار فوت مى‏كند و در محل كنونى دفن مى‏شود.

عده‏اى ديگر را عقيده بر اين است كه علمدار يكى از مجاهدين و سرداران ملى سمنان در موقع حمله مغول به شهر سمنان مى‏باشد و مى‏گويند: «هنگامى كه خبر حمله سپاه ويرانگر و خونخوار مغول از جانب دامغان به سمنان مى‏رسد، پير حسين علمدار به اتفاق پير نجم الدين دادبخش، كفن پوشيده و مردم را به دفاع تشويق نمودند و خود پيشاپيش مردم به حركت درآمدند، ولى مقاومت دلاورانه مردم شهر در هم شكست و مغولان پس از ورود به شهر به قتل عام مردم بى‏گناه مشغول شدند. در اين ميان پير علمدار و پير نجم الدين دست از فعاليت برنداشته و بر بالاى برج داخلى شهر مى‏روند و با پرتاب سنگ، تير و خشت به طرف دشمنان همچنان به دفاع مى‏پرداختند.

ليكن اين جانبازان راه ميهن همان طور كه انتظار مى‏رفت با كسب افتخار در راه وطن شربت شهادت نوشيدند. بعد از عزيمت مغول به سوى خوار و رى، افرادى كه از قتل عام جان سالم بدر برده بودند، جنازه پير حسين علمدار را جلو دروازه عراق و جسد پير نجم الدين را در دروازه خراسان دفن كردند و آرامگاههايى بر تربت آنها ساختند».

ليكن چنان كه از كتيبه شمالى نماى خارجى بقعه علمدار مستفاد مى‏گردد، پيرحسين يكى از نواده‏هاى امام زين‏العابدين عليه‏السلام مى‏باشد و با توجه به اين كه سمنان در زمان خلفاى عباسى پناهگاه سادات سجادى بوده، اين سند بيشتر مقرون به صحت است.

به عقيده نگارنده، بقعه پير حسين متعلق به حسين كيا، فرزند زين الدين على صالح بن عبيدالله اعرج بن حسين اصغر بن امام زين‏العابدين عليه‏السلام مى‏باشد.

آرامگاه ميرزا مهدى ياهو، متخلص به فقير سمنانى، كه از رجال دانشمند زمان محمد شاه قاجار بوده، در جوار مقبره پير حسين علمدار مى‏باشد.

بقعه پير غريب

بقعه پير غريب در ميان كشتزارهاى سرخه، واقع در 20 كيلومترى غرب سمنان، مقبره محقرى به نام پير غريب وجود دارد. داستانى در اين مورد نقل مى‏كنند: «آسيابان پيرى با بار خود از اين محل عبور مى‏نموده، تصادفا بار گندم از پشت الاغش به زمين مى‏افتد. شب هنگام در عالم رؤيا پير مرد نورانى و جليل القدرى به كمك وى مى‏شتابد. چون اين خبر به گوش مردم مى‏رسد در اين محل بنايى برپا كرده و آن را پير غريب ناميدند».

بقعه علويان

در محلات سمنان، خيابان خرمشهر، بقعه بزرگ و تاريخى وجود دارد كه به امام‏زاده علوى معروف است.

با تحقيقاتى كه از سوى آيت الله علامه حائرى مازندرانى درباره سلسله نسب مدفونين اين بقاع صورت گرفته و در لوحه‏اى ثبت و در حرم مطهر نصب گرديده، مدفونين اين بارگاه را ده تن ذكر نموده كه هشت تن آنها در داخل بنا و دو تن ديگر در خارج و در صحن شرقى دفن شده‏اند كه اسامى آنها عبارتند از:

1ـ عبيدالله بن حسن، كه با ساير سادات علوى در گرگان مجتمع بوده و به بلاد قومس مخصوصا سمنان، كه در آن زمان مأمن سادات

ابوالفضلى و سجادى بوده، آمد و چندى نيز قاضى القضاة حرمين بود. وى در سال 204 و 205 ه .ق به سمت امير حجاج منصوب و به حج مشرف گرديد. سال وفات نامبرده بايد پس از بازگشت از حج، يعنى سال 205 ه .ق، به بعد باشد.

2ـ عبيدالله بن عباس ثانى، فرزند حسن بن عبيدالله بن ابوالفضل العباس عليه‏السلام و برادر زاده عبيدالله بن حسن.

3ـ قاسم بن على اشرف، فرزند امام زين‏العابدين عليه‏السلام و برادر ناصر كبير حاكم طبرستان و ديلم.

4ـ عبيدالله اعرج بن حسين اصغر بن امام زين‏العابدين عليه‏السلام يكى از سادات جليل القدر و نام آور زمان خود بوده است.

گويند ابوالعباس سفاح، هشتاد هزار دينار مقررى براى وى تعيين كرده بود. درباره وفات وى روايات مختلفى وجود دارد: عده‏اى معتقدند وى هنگام بازگشت از خراسان با فرزندش زين‏الدين على صالح، پس از ملاقات با ابو مسلم خراسانى در امروان دامغان فوت مى‏كند و زين‏الدين جسد پدر را به محلات سمنان (زاوغان) مى‏آورد. برخى نيز عقيده دارند كه ابو مسلم به وسيله زهر، وى را شهيد نموده است. ولى صاحب كتاب «استظهار» مى‏نويسد: «زين‏الدين جلوتر از پدر به قريه زاوغان مى‏رسد و خبر مرگ پدر را بعدا به او اطلاع مى‏دهند».

5ـ ابو جعفر محمد، فرزند قاسم بن على اشرف، از فقها، و زهاد و عباد بوده است. وى از ترس معتصم به خراسان آمد و در آنجا چهل هزار نفر با وى بيعت كردند، ولى عبدالله بن طاهر به دستور خليفه عباسى وى را دستگير و به سامراء اعزام داشت و در اين شهر به امر خليفه وى را در برج معتصم، كه امروز نيز وجود دارد، زندانى كردند. عده‏اى از مريدان وى، او را آزاد ساخته و به زاوغان آورند تا از گزند خلفاى عباسى در امان باشد.

6ـ عبدالله بن عبيدالله اعرج، برادر زين الدين على صالح.

7ـ عبدالله بن حسين اصغر، برادر عبيدالله اعرج.

8ـ قاسم بن عبدالله بن حسين اصغر.

9ـ قاسم بن على بن حمزه اكبر بن حسن بن عبدالله بن حضرت عباس عليه‏السلام.

10ـ قاسم فرزند عبيدالله بن حسن. وى از علماى عاليقدر و از اصحاب فاضل حضرت امام حسن عسگرى عليه‏السلام و نماينده آن حضرت در خراسان، گرگان و قومس بوده و در عسگريه نيز نشو و نما كرده، به طورى كه در اين ديار به نام «عسگرى» معروف گرديده است.

در حال حاضر امام‏زاده داراى هيئت امنا مى‏باشد كه زير نظر اداره اوقاف و امور خيريه فعاليت مى‏نمايند.

هر هفته تعداد زيادى از زائران جهت زيارت بقعه متبركه، به اين محل مى‏آيند و غالبا شبهاى جمعه و ايام تعطيل، آستانه مباركه مملو از جمعيت مى‏باشد.

بقاع زاوغان

محلات ثلاث (زاوغان، كوشمغان، كديور) در گوشه امنى واقع شده و از قديم الايام كمتر مورد هجوم طوايف مختلف، به خصوص خلفاى عباسى، قرار گرفته است.

به همين علت سادات سجادى و اباالفضلى، كه دائما مورد تعقيب عمال بنى‏عباس بوده‏اند، اين نقطه را براى سكونت خود انتخاب كرده و به نشر مذهب اسلام پرداخته‏اند. به طورى كه شايع است، در محله زاوغان 24 نفر از معصوم زادگان مدفونند كه مدفن برخى از آنان نامعلوم است.

آيت الله علامه حائرى سه عدد لوح درباره شرح احوال معصوم زادگان اين ناحيه نوشته و در بارگاه آنان نصب نموده است. از جمله ساداتى كه در زاوغان سمنان سكونت اختيار نموده‏اند، از اعقاب عمر اشرف بن على بن حسين عليه‏السلام بوده‏اند كه يك سلسله ايشان را «سادات شرفشاهى» مى‏نامند و گروهى نيز از اعقاب عبدالله اعرج بن حسين اصغر بن امام زين العابدين عليه‏السلام مى‏باشند كه يك سلسله از ايشان به «سادات اعرجى» معروف و سلسله ديگر «مرعشى» مى‏باشند، كه از اعقاب برادر اعرج بن حسين اصغر و اولاد مرعش بن عبيدالله بن محمد بن حسن بن حسين اصغر بن امام زين العابدين عليه‏السلام مى‏باشند كه در بلاد خراسان، شوشتر، اصفهان، مازندران و قزوين منتشر بوده و مى‏باشند، و مير قوام الدين مشهور به مير بزرگ آملى (متوفى 781 ه .ق) از ايشان است و سلاطين مرعشيه و قواميه مازندرانى به وى منسوبند. وى در آمل بارگاه عجيبى دارد.

همچنين چهار تن از اولاد حضرت ابوالفضل عليه‏السلام و شش تن از اولاد حضرت امام سجاد عليه‏السلام در بارگاه علوى، نزديك بارگاه امام‏زاده اشرف، مدفونند.

ساير بقاع متبركه

ـ بقاع متبركه امام‏زاده طيب و طاهر، امام‏زاده كاظم، امام‏زاده سيد تاج الدين، امام‏زاده جعفر، روستاى پرور.

(و لازم به ذكر است كه بقاع متبركه مذكور (جز بقعه متبركه امام‏زاده جعفر) على‏رغم وجود بارگاه ظاهرى تقريبا سالم، قبر متبركه و فضاى داخلى آن توسط افرادى ناآگاه جهت دستيابى به گنج بى‏رنج و اشياء ذى قيمت، به وضع رقت بارى تخريب شده است).

ـ بقعه متبركه مصيب، حومه روستاى لاسجرد.

ـ بقاع متبركه ابوالقاسم (قاسم)، مهدى و يحيى، روستاى چاشم و آب من چاشم، در 43 كيلومترى شمال سمنان.

ـ بقعه متبركه امام‏زاده يحيى، شهميرزاد اول جاده ده صوفيان.

ـ بقعه متبركه شيخ (سوسن عطاء)، شهميرزاد، خيابان شهيد دكتر بهشتى.

ـ بقعه متبركه امام‏زاده محمد، شهميرزاد، مقابل سپاه پاسداران انقلاب اسلامى و تكيه مصلى.

ـ بقعه متبركه زينعلى (آب گرم)، مهديشهر، روستاى درجزين.

ـ بقعه متبركه ابراهيم ذوالفقار، روستاى ده صوفيان، 31 كيلومترى شمال سمنان.

ـ بقعه متبركه درويش نور الله، روستاى هيكو.

ـ بقعه متبركه بى‏بى شهربانو، روستاى ملاده.

ـ بقعه متبركه بى‏بى حليمه خاتون، روستاى فينسك.

ـ بقعه متبركه امام‏زاده اسماعيل، واقع در مركم روستاى شلى.

ـ بقعه متبركه شاه سيد ولى سلطان، روستاى شلى.

آرامگاهها و مقابر

آرامگاه شيخ علاء الدوله سمنانى

ساختمان آرامگاه شيخ علاء الدوله، بناى رفيع و با عظمتى بوده، كه به دستور عمادالدين (جمال الدين) عبدالوهاب وزير سلطان محمد خدابنده، از خشت خام بنا گرديد. سپس شيخ خانقاهى بر آن افزوده و در آنجا به رياضت مشغول گشته است.

شيخ علاء الدوله سمنانى در سال 736 ه .ق در سن 77 سالگى دعوت حق را لبيك گفت و در خانقاه خود در صوفى آباد مدفون گرديد. هم اكنون آرامگاه وى در روستاى مذكور واقع در دوازده كيلومترى جنوب غربى سمنان زيارتگاه مشتاقان و عارفان صاحب دل است.

مقبره پير نجم الدين

مقبره در انتهاى خيابان پير نجم الدين سمنان و در گورستانى به همين نام، بقعه‏اى منسوب به پير نجم الدين دادبخش يا تاج بخش مى‏باشد.

از شجره نامه مدفون اين آرامگاه اطلاع صحيحى در دست نيست، ولى عده‏اى وى را يكى از سرداران ملى سمنان در حمله مغول مى‏دانند.

درباره شخصيت مدفون در اين مقبره اختلاف وجود دارد: عده‏اى او را شيخ نجم الدين خوارزمى مى‏دانسته‏اند. برخى ديگر وى را شيخ نجم‏الدين دادبخش كه يكى از شاگردان شيخ نجم الدين خوارزمى بوده، به حساب آورده‏اند. برخى نيز مدفون اين بقعه را كمال الدين سمنانى، منجم مشهور در دوره خوارزمشاهيان ذكر كرده‏اند. عده‏اى نيز او را ملا نجم الدين سمنانى از اساتيد برجسته ذكر كرده‏اند، ولى با توجه به اينكه وى در اواخر عمر در سمنان نبوده، بعيد به نظر مى‏رسد كه اين بقعه مربوط به او باشد.

ولى در هر صورت قدر مسلم اين است كه پير نجم‏الدين يكى از عرفاى جليل‏القدر است كه كرامات زيادى به وى نسبت مى‏دهند.

روبروى آرامگاه پير نجم‏الدين دو ستون خشتى بسيار بزرگ از خشت خام قرار داشته كه برخى از مردم آن را مقبره فرزندان امير تيمور گوركانى مى‏دانستند.

طبق تصميمات نوسازى شهرى، سالها است كه كوچه پير نجم الدين به خيابان عريضى تبديل گشته است و عمليات خانه‏سازى در اين خيابان به سرعت پيش رفته، تا آنجا كه مقبره مذكور، كه سابقا در كنار قرار داشته، در وسط خيابان به صورت ميدانى كوچك درآمده و جلوه خاصى به خيابان داده است.

آرامگاه حكيم الهى

اين آرامگاه، در صد قدمى ميدان امام خمينى(ره) سمنان و در كنار خيابان حكيم الهى مقابل دبيرستان دهخدا واقع شده، مدفن يكى از چهره‏هاى تابناك فلسفه و حكمت و يكى از مفاخر گرانمايه سمنان است.

بناى آرامگاه را ايوان و چند سالن و اتاق تو در تو تشكيل مى‏دهد. بر پيشانى ايوان، كه مشرف به خيابان واقع شده و قريب پنج متر ارتفاع دارد، كتيبه‏اى از كاشى ديده مى‏شود بدين مضمون:

«آرامگاه قدوة الحكماء و المحققين و اسوة العرفاء شامخين حاج ملا على الهى سمنانى اعلى الله مقامه، كه به همت فرزند ارجمندش آقاى حاج عبدالجواد الهى در سال 1321 ه .ش بنا گرديد، وقف جامعه اسلامى شده است، تا طبق مقررات آيين نامه آرامگاه از آن استفاده شود. تولد رمضان 1243 ه .ق، وفات ربيع الاول 1323 ه .ق».

مقبره درويش محمود

مقبره درويش محمود در روستاى مؤمن آباد و در يازده كيلومترى شمال غربى سمنان، بين راه شوسه سمنان به فيروزكوه، مقبره‏اى به نام «درويش محمود» معروف است.

از تاريخ فوت وشخصيت مدفون اين آرامگاه اطلاع صحيحى در دست نيست، ولى به طورى كه گفته شده، وى يكى از عارفان قرن هشتم و از پيروان عارف جليل القدر، شيخ علاءالدوله سمنانى بوده است. برخى نيز احتمال مى‏دهند كه مقبره تقى الدين على دوستى‏سمنانى، شاگرد بنام شيخ باشد.

درويش محمود به علت وارستگى و كرامتى كه داشته است، مورد توجه و احترام مردم سمنان و نواحى اطراف بوده و به همين جهت، «درويش مؤمن» نيز ناميده شده است.

شهرستان شاهرود

امام‏زاده‏ها و بقاع متبركه

1ـ آستانه مباركه حضرت امام‏زاده محمد: در شهر بسطام (شش كيلومترى شمال شاهرود) جنب قبر بايزيد بسطامى، واقع است. اين امام‏زاده فرزند امام صادق عليه‏السلام يا نوه او مى‏باشد.

2ـ امام‏زاده مجيد و امام‏زاده حميد. در 21 كيلومترى جنوب شهر شاهرود، در روستاى ده ملا دو امام‏زاده به نامهاى «حميد» و «مجيد» وجود دارند كه آنها را به نوادگان موسى بن جعفر عليه‏السلام نسبت مى‏دهند.

3ـ در اين روستا بقعه متبركه ديگرى به نام «معصوم زاده» وجود دارد كه از اصل و نسب آن اطلاعى در دست نيست.

4ـ بقاع متبركه امام‏زاده نور الله (معروف به پير مردان) و امام‏زاده شاه اولياء، در طرود.

5ـ بقعه متبركه امام‏زاده شاه چراغ، در رشم طرود.

6ـ بقعه متبركه امام‏زاده نردين، در ميامى (60 كيلومترى شرق شاهرود).

7ـ بقعه متبركه امام‏زاده محمد، در روستاى ديزج (5 كيلومترى جنوب شرقى شاهرود).

8ـ بقعه امام‏زاده ابراهيم، روستاى مجن (36 كيلومترى غرب بسطام).

9ـ بقعه امام‏زاده جرجيس، در بيارجمند.

10ـ بقعه امام‏زاده سوداغلن، در روستاى سوداغلن.

11ـ بقعه دانيال پيغمبر، در باغچه ميامى.

12ـ بقعه سلطان سيد احمد، در روستاى فرومد.

13ـ بقعه امام‏زاده سيد ابوالقاسم.

14ـ بقعه امام‏زاده معصوم زاده، در روستاى قلعه نوخرقان (22 كيلومترى شمال شرقى بسطام).

15ـ بقعه امام‏زاده ابراهيم، در قهج عليا (پانزده كيلومترى شمال شرقى بسطام).

16ـ بقعه امام‏زاده محمد، در سراوين قطرى (34 كيلومترى شمال شرقى بسطام).

آرامگاه‏ها و صومعه

1ـ آرامگاه بايزيد بسطامى، در شهر بسطام و شمال آرامگاه امام‏زاده محمد.

2ـ صومعه بايزيد بسطامى، در قسمت غرب آرامگاه بايزيد.

3ـ آرامگاه شيخ ابوالحسن خرقانى، در 24 كيلومترى شاهرود، قصبه خرقان واقع است.

4ـ آرامگاه شيخ عمادالدين، در يك فرسنگى شاهرود، سمت جنوب جاده شوسه.

5ـ آرامگاه شيخ حسن جورى، در 150 كيلومترى شاهرود، روستاى كلاته مير علم فيروز آباد، (حوالى روستاى فرومد). 6ـ آرامگاه ابن يمين فرومدى، در روستاى فرومد.

شهرستان دامغان

امامزاده‏ها و بقاع متبركه

1ـ امام‏زاده جعفر و امام‏زاده محمد

در مركز شهر دامغان، در خيابان امام خمينى(ره)، مجموعه امام‏زاده جعفر شامل بقعه امام‏زاده جعفر فرزند امام سجاد عليه‏السلام، بقعه امام‏زاده محمد فرزند امام موسى كاظم عليه‏السلام، آرامگاه شاهرخ ميرزا و بناى چهل دختران وجود دارد.

قدمت اين مجموعه به حدود 1250 سال قبل و مربوط به دوره سلجوقى مى‏باشد.

2ـ معصوم زادگان عبدالعالى و عبدالمعالى

در جنوب شرقى شهر دامغان و در محله معصوم زاده مقبره‏اى وجود دارد كه مشهور به معصوم زادگان عبدالعالى و عبدالمعالى است.

مطابق مدارك موجود در اداره اوقاف، در سنه 1205 ه .ق، (دوازده ماه شعبان) حضرت على عليه‏السلام در عالم رؤيا «كربلايى فضل على» را خبر داد كه دو تن امام‏زاده واجب التعظيم به نامهاى امام‏زاده عبدالعالى و امام‏زاده عبدالمعالى از فرزندان فضل بن زيد بن امام حسن مجتبى عليه‏السلام در شهر دامغان مدفون هستند.

اداره امور اين آستانه توسط هيئت امناى منتخب اداره اوقاف صورت مى‏پذيرد.

3ـ بقعه متبركه امام‏زاده على. در سمت غرب خيابان امام‏زاده على دامغان.

4ـ بقعه امام‏زاده نور الله. در مركز شهر دامغان، ابتداى خيابان امام خمينى(ره).

5ـ بقعه امام‏زاده ابراهيم. در هشت كيلومترى شهرستان دامغان و در 5/1 كيلومترى جنوب روستاى وامرزان. مردم محل وى را فرزند امام موسى كاظم عليه‏السلام مى‏دانند.

6ـ بقعه امام‏زاده سيد صالح. در شش كيلومترى شمال شرقى دامغان، در نزديكى روستاهاى «گز» و «جزن».

7ـ بقعه امام‏زاده اسماعيل. در 42 كيلومترى شمال شرقى دامغان، نزديك به روستاى تزره.

8ـ بقعه امام‏زاده ابراهيم. در 22 كيلومترى جنوب غربى دامغان، روستاى حاجى آباد رضوه.

9ـ بقعه امام‏زاده جعفر و گنبد پير. در روستاى امام‏زاده جعفر.

10ـ بقعه امام‏زاده محمد. در روستاى قلعه، واقع در 54 كيلومترى شمال غربى دامغان. متعلق به قرن هشتم هجرى. وى فرزند امام جعفر صادق عليه‏السلام مى‏باشد.

11ـ بقعه امام‏زاده قاسم. در 25 كيلومترى جنوب شرقى دامغان، روستاى صيدآباد.

12ـ بقاع امام‏زاده جبرئيل.

13ـ امام‏زاده شمس‏الدين.

14ـ امام‏زاده مطهر.

15ـ امام‏زاده ميرابراهيم. 60 كيلومترى شمال غربى دامغان، منطقه تويه دروار.

16ـ بقعه امام‏زاده قاسم. در زينبيه.

17ـ بقعه امام‏زاده قاسم. معروف به بى‏سر.

18ـ بقعه امام‏زاده شاه مرتضى.

19ـ بقعه امام‏زاده مجد الدين در نمكه.

20ـ بقعه امام‏زاده ابراهيم هفتنان.

21ـ بقعه امام‏زاده محمد، در ديباج چهارده.

22ـ بقعه امام‏زاده ابراهيم. در ابراهيم آباد يزدانى.

23ـ بقعه امام‏زاده بابا على.

24ـ بقعه متبركه بُكَير بن اعين، در جنوب غربى شهر دامغان، در قسمت شمال قبرستان قديمى در خيابان شهدا. برخى معتقدند وى بكير بن اعين دامغانى، معاصر امام موسى كاظم عليه‏السلام است و برخى او را بكير بن اعين صحابى امام صادق عليه‏السلام ذكر كرده‏اند.

25ـ گنبد شيخ، در روستاى شامان.

26ـ گنبد خشتى «پير نما» يا «پير يغما»، در 9 كيلومترى شمال خاورى دامغان، در آبادى «بك» يا «بق». «نما» مخفف نعمان است و گفته مى‏شود وى سفره انداز امام رضا عليه‏السلام بوده است.

شهرستان گرمسار

امامزاده‏ها و بقاع متبركه

1ـ بقعه متبركه امام‏زاده على‏اكبر در چهارده كيلومترى جنوب شرقى گرمسار و در قريه امام‏زاده على‏اكبر قرار دارد. طبق شواهد موجود، قدمت تاريخى اين بقعه به حدود 850 سال قبل مى‏رسد.

گنبد اصلى بنا مربوط به دوره ايلخانى و رواقهاى پيوست و هشتى ورودى آن مربوط به دوره قاجار است. قسمتى از امام‏زاده، قبرستان عمومى مى‏باشد كه محل دفن شهداى گرانقدر و اموات است. اداره امور امام‏زاده به عهده هيئت امناء منتخب است كه زير نظر اداره اوقاف و امور خيريه فعاليت مى‏كنند.

بر روى يكى از درهاى ورودى نوشته شده است: «امام‏زاده على اكبر بن امام الهمام موسى الكاظم عليه التحية والسلام...»

2ـ بقعه متبركه امام‏زاده سلطان شاه نظر در حدود پانزده كيلومترى جنوب شرقى گرمسار، در بخش آرادان واقع است. ساختمان بقعه از قدمت تاريخى حدود 200 سال يعنى اوايل دوره قاجاريه برخوردار است.

در حال حاضر به علت خطرات احتمالى ناشى از خرابى بنا و وقوع زلزله‏هاى پى در پى، از تعداد زائران آن كاسته شده و تنها در ايام سوگوارى و يا شبهاى جمعه به منظور زيارت اهل قبور به اين محل مراجعه مى‏كنند.

3ـ بقعه امام‏زاده خليل‏الله در روستاى كندِآرادان، 14 كيلومترى مشرق گرمسار.

4ـ بقعه امام‏زاده اسماعيل و شمس الدين، در حسين آباد حاج تقى، چهار كيلومترى شمال غربى گرمسار.

5ـ بقعه امام‏زاده سلطان مراد، در كردوان، هفت كيلومترى مشرق گرمسار.

6ـ بقعه امام‏زاده عبدالله، در حسين‏آباد كردها، 12 كيلومترى مشرق گرمسار.

7ـ بقعه امام‏زاده عليين، در قريه قاطول، چهار كيلومترى شرق گرمسار.

8ـ بقعه امام‏زاده قوشه (به نامهاى شاهزاده محمد و شاهزاده مراد)، قريه شه سفيد، سيزده كيلومترى شرق گرمسار.

9ـ بقعه امام‏زاده على ابراهيم، در ايوانكى.

10ـ بقعه امام‏زاده ذوالفقار، در روستاى ذوالفقار.

11ـ بقعه‏امام‏زاده‏طاهرومطهر،دركوشك‏اربابى، 3كيلومترى‏جنوب‏شرقى‏گرمسار.

12ـ بقعه امام‏زاده سلطان ابو سعيد، در پاده (پايين ده)، شانزده كيلومترى مشرق گرمسار. وى پسر امام موسى كاظم عليه‏السلام مى‏باشد.

13ـ بقعه امام‏زاده حسين، در سرآبرو (بنكوه)، هشت كيلومترى شمال شرقى گرمسار. وى فرزند امام موسى كاظم عليه‏السلام مى‏باشد. اخيرا اين بقعه توسط افراد نا اهل، جهت دستيابى به گنج، تا حد زيادى ويران گرديد.

14ـ بقعه امام‏زاده خوشنام، در ايوانكى، قريه بهورد.

15ـ بقعه امام‏زاده يحيى، در قريه محله باغ.

16ـ بقعه امام‏زاده پنج تن، در قريه فند، سيزده كيلومترى شرق گرمسار.

17ـ بقعه امام‏زاده عبدالرحمن (سرباز)، در قريه سرباز.

18ـ بقعه امام‏زاده جعفر، در چهار طاق.

19ـ بقعه امام‏زاده عبدالله و اسماعيل، در قريه قالى باف، 60 كيلومترى شمال شرقى گرمسار.

20ـ بقعه امام‏زاده ابراهيم، در گندم دره ايوانكى.

21ـ بقعه امام‏زاده عاقب، در ايوانكى.

هيئتهاى عزاداراى شهرستان سمنان

ـ هيئت ابراهيم رسول الله صلى‏الله‏عليه‏و‏آله، بلوار شريف واقفى.

ـ هيئت انصار ابوالفضل العباس عليه‏السلام، خيابان امام خمينى، كوچه همت آباد.

ـ هيئت پيروان مذهب جعفرى، خيابان هفت تير (منوچهرى).

ـ هيئت جوادالائمه عليه‏السلام «ناسار نو»، خيابان شيخ فضل الله نورى، كوچه شهيد احمد ميرحاج.

ـ هيئت عزاداران حسينى، خيابان آيت الله بهشتى، كوچه شهيد اميرجان.

ـ هيئت عزاداران على بن موسى الرضا عليه‏السلام، خيابان آيت الله بهشتى، كوچه شهيد على اكبر غياث الدين.

ـ هيئت عزاداران على بن موسى الرضا عليه‏السلام، خيابان آيت الله طالقانى، كوچه شهيد على فدايى اسلام.

ـ هيئت عزاداران قمر بنى هاشم عليه‏السلام، خيابان آيت الله طالقانى، كوچه عباسيه.

ـ هيئت فداييان حضرت سجاد عليه‏السلام، خيابان شهداء، بازار نو بالا، كوچه صبوران.

ـ هيئت مجمع ابوالفضل العباس عليه‏السلام، خيابان حكيم الهى.

ـ هيئت مجمع عزاداران حسينى، خيابان امام خمينى، كوچه ابريشم‏گران.

ـ هيئت عزاداران امام حسن مجتبى عليه‏السلام خيابان ابوذر غفارى، سه راه لتيبار.