نژاد و تیره در استان کردستان

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ مهر ۱۳۹۱، ساعت ۱۵:۵۰

درباره نژاد مردم كردستان نظرات مختلفى وجود دارد. برخى نژاد كُرد را به جنيان عهد سليمان نبى انتساب مى‏دهند. گروهى كردها را بازماندگان خوراك مارهاى ضحاك در سايه تدبير خواليگران او يعنى «ارمايل پاك دين» و «گرمايل پيش بين» مى‏دانند.

برخى نيز نژاد كرد را به اقوام آشورى، عرب، ترك، ارمنى و... نسبت مى‏دهند. اما آنچه كه مورد تأئيد محققين و مورخين قرار گرفته اين است كه كرد از قوم ماد و نژاد آريائى است. مورخين كردستان را محل سكونت و استقرار طايقه ماژها ـ يكى از طوايف ماد ـ دانسته‏اند.

واژه «كُرد» نام يكى از انشعابات نژاد آريايى يا اقوام متنوع مادى بوده كه بر اين قوم باقى مانده است. در استان كردستان ايلات و طوايف مختلفى سكونت دارند. مهمترين ايلهاى كردستان عبارتند از:

ايل گلباغى

مردم اين ايل در پيرامون روستاهاى كيله كرو، گتل، مره در، چنجره، ابراهيم آباد، كرسى عمر و رينه زندگى مى‏كنند. اين ايل از طوايف: قلقالى، جوجه رشى، كاملى، مراد گورانى و سندولى تشكيل شده است.

ايل جاف

اين ايل در روستاهاى خرخره، سرشيو، جوانرود، اسفند آباد فرخ لر و... به سر مى‏برند و از طوايف: ميكائيلى، شاطرى، گلالى، رخ زادى، اسماعيل عزيزى، شيخ اسماعيلى، هارونى، كمالى، باشوگى، مندمى، قبادى، ولدبيگى، ايناخى، كلاشى و ترخانى تشكيل شده است.

طوايف ديگرى كه در اين استان ساكن هستند عبارتند از:

در سنندج طوايف: كماسى، سادات نقشبندى و كلانترزان.

در كامياران طوايف: كشكى و كمانگر.

در بانه طوايف: شهيدى، بهرام بيگى، احمدى و لطف‏الله بيگى.

در سقز طوايف: گورك سقز، فيض‏الله بيگى، تيله كوهى، جاف سقز، كلالى، كلهر، وكيلى قباغلو، سرشيو سقز، گوره قلعه ديوانى، اردلان، ده بكرى سقز و خور خوره.

در اورامانات طوايف: بهرام بيگى، حسن خانى، مصطفى سلطانى، فتح على بيگى و ميران بيگى.

همچنين طوايف مستقل: احمد زينل، بيگ زاده، زندى، گيوه كش و خراط، ندرى، لاله‏اى، كوسه‏اى، اورامى، گشكى، سور سور، سگور و تامى جوزى نيز در اين استان زندگى مى‏كردند.

منابع