ÌÓÊÌæ ÇÑÊÈÇØ ÈÇ ãÇ ÎÇäå  

آب و هوای استان گیلان

از ویکی اطلس فرهنگی ایران

(تفاوت بین نسخه‌ها)
پرش به: ناوبری, جستجو
 
(یک ویرایش میانی توسط یک کاربر نشان داده نشده‌است)
سطر ۱: سطر ۱:
 +
پيشينه هواشناسى در گيلان بالغ بر نيم قرن است. اولين مشاهدات هواشناسى به وسيله كارمندان شيلات بندر انزلى با همكارى همسايه شمالى آغاز گرديد و در سال 1355 ه .ش ايستگاه هواشناسى با تجهيزات كافى در انزلى تأسيس شد.
 +
 +
گيلان بر اساس تقسيمات برخى از كارشناسان هواشناسى گيلان داراى چهار نوع آب و هوا به شرح زير است:
  
ناهموارى‏هاى منطقه
+
1ـ آب و هواى معتدل مرطوب
  
1ـ كوه‏ها
+
اين آب و هوا شامل تمام بخش‏هاى جلگه‏اى و كم ارتفاع ساحلى استان گيلان، از رودسر تا هشتپر مى‏باشد و حد جنوبى آن امامزاده هاشم است.
  
كوه‏هاى استان قسمتى از مجموعه ناهموارى‏هاى جنوب و جنوب غربى درياى خزر را تشكيل مى‏دهند كه از رود آستارا در شمال آغاز و تا كوه‏هاى سوماموس در شرق امتداد پيدا مى‏كند. اين ناهموارى‏ها از رشته كوه‏هاى غربى و شرقى تشكيل يافته‏اند.
+
مشخصه اصلى اين نوع آب و هوا اين است كه ميزان متوسط درجه حرارت در سردترين ماه سال بين 18 درجه سانتيگراد و 3 درجه زير صفر و در گرمترين ماه سال از 22 درجه سانتيگراد تجاوز مى‏كند. حداكثر بارندگى اين نواحى در فصل پائيز است.
  
الف) رشته كوه‏هاى غربى
+
2ـ آب و هواى بحرالرومى
  
رشته غربى شامل كوه‏هاى تالش، ماسوله و پشته كوه مى‏باشد و از دره رود آستارا تا تنگ منجيل امتداد دارد و شامل چندين رشته چين خوردگى موازى نامتقارن، در جهت شمال به جنوب است كه به قسمتى از جلگه گيلان مشرف بوده و پوشيده از جنگل و دامنه غربى آن داراى شيب كمى مى‏باشد. اين رشته كوه‏ها ميان آذربايجان و درياى خزر قرار گرفته و مانع عبور بخار آب منطقه به ناحيه آذربايجان مى‏گردد.
+
اين نوع آب و هوا شامل نوارى از اراضى استان گيلان مى‏گردد كه در فاصله بين جلگه‏هاى پست ساحلى و ارتفاع 1000 تا 1500 متر از سطح دريا قرار گرفته است. مشخصه اين نوع آب و هوا اعتدال گرماى سال و باران زمستانى است.
  
از قله‏هاى مهم اين ناحيه مى‏توان قله بكروداغ، بفروداغ، ماسوله داغ را نام برد.
+
3ـ آب و هواى معتدل جنگلى سرد
  
ب) رشته كوه‏هاى شرقى
+
اين نوع آب و هوا مخصوص نواحى كوهستانى است كه درجه گرما به علت ارتفاع جغرافيائى تقليل پيدا مى‏كند. ميزان متوسط سردترين ماه سال از 3 درجه سانتيگراد كمتر و ميزان متوسط گرمترين ماه از 10 درجه سانتيگراد بيشتر مى‏باشد.
  
رشته كوه‏هاى شرقى شامل بخش غربى كوه‏هاى البرز است. اين ناحيه از چندين رشته چين خوردگى موازى نامتقارن كه از دره سفيد رود آغاز و تا كوه‏هاى استان مازندران امتداد پيدا كرده، تشكيل شده است و شامل ناهموارى‏هاى ناحيه ديلمان، لاهيجان، عمارلو و خزران مى‏باشد. شيب تند اين ناهموارى‏ها به سوى درياى خزر و شيب كم آن به سوى دره شاهرود است.
+
4ـ آب و هواى نيمه صحرائى يا نيمه بيابانى
  
از قله‏هاى مهم اين منطقه مى‏توان از قله دلفك (درفك)، نانش كوه و خشتچال نام برد.  
+
اين نوع آب و هوا در استان گيلان منحصر به بخش كوچكى از شهرستان رودبار و سد سفيد رود و دره‏هاى شرقى و غربى آن را در بر مى‏گيرد و نقاطى مانند لوشان، منجيل و گيلوان نمونه‏هايى از آن به شمار مى‏رود. از مشخصات اصلى اين نوع آب و هوا، خشكى يعنى كم بارانى است. ميزان متوسط گرماى سردترين ماه سال از 18 درجه سانتيگراد بيشتر است.  
  
برخى از مجموعه رشته كوه‏هاى استان گيلان عبارت است از: الله برلوداغ، بردكوداغ، پيش كسرى داغ و چرسو داغ در شهرستان تالش، نيزه سر در شهرستان رشت، استلخ بار، اسلار، شيرانك، شيركوه و نور برهنه در شهرستان رودبار، ترمى سرا و توكاس در شهرستان رودسر، توكتوكا، شدول داغ، ماسوله داغ نهر آب در شهرستان فومن، ابرازمين، بيچار قراسو و گاو خسب در شهرستان لاهيجان و پرشكوه و خرم دشت در شهرستان لنگرود.  
+
بر اساس آمارهاى موجود، پر بارانترين فصل سال پائيز با 39 درصد بارندگى ساليانه و كم باران‏ترين فصل سال بهار با 14 درصد بارندگى ساليانه مى‏باشد. همچنين فصل زمستان با 23 درصد بارندگى و تابستان 24 درصد بارندگى ساليانه حد متوسطى از بارندگى را دارا مى‏باشند. استان گيلان همواره در معرض هجوم هواى سرد آنتى سيكلول سيبرى قرار دارد و بر اثر هجوم اين نوع آب و هوا در برخى مناطق استان از جمله دماى هوا گاهى تا 19 درجه زير صفر كاهش مى‏يابد.
  
2ـ جلگه‏ها
+
نفوذ دريا در بندرانزلى موجب شده است كه روزهاى يخبندان در 25 سال اخير، به 11 روز تقليل پيدا كند. در حالى كه روزهاى يخبندان در رشت كه فاصله بيشترى با دريا دارد در همان زمان بيشتر از سه برابر بندر انزلى يعنى 36 روز بوده است.  
 
+
جلگه‏هاى گيلان شامل ناحيه‏اى آبرفتى است كه بين دامنه‏هاى شمالى كوه البرز و سواحل جنوبى درياى خزر قرار دارد. اين جلگه‏ها به دو بخش جلگه‏هاى باريك شرقى و شمال غربى و جلگه‏هاى مركزى تقسيم مى‏شوند.
+
 
+
الف) جلگه‏هاى باريك شرقى و شمال غربى
+
 
+
اين ناحيه جلگه‏اى در شمال غرب و شرق استان گيلان، به صورت نوار باريكى بين سواحل خزر و دامنه شمالى البرز، تحت تأثير رودخانه‏هاى ساحلى به صورت سيلابى قرار مى‏گيرد و شامل دو بخش است:
+
 
+
1ـ جلگه‏هاى بلند واقع در بالا دست كه توسط رودخانه‏ها بسترى عميق در آنها ايجاد شده است.
+
 
+
2ـ جلگه‏هاى پست با وسعتى محدود كه داراى شيبى ملايم بوده و بخشهايى از آن عبارت از مخروطه‏اى رسوبى است كه در دهانه رودهايى چون گرگانرود، قلعه رودخان، پسيخان و صيقلان رود تشكيل شده است و بخشى از آن مناطق باتلاقى در حاشيه ساحل مانند مرداب لنگرود، مرداب انزلى در مركز رشته تپه‏هاى ماسه‏اى جديد كه به موازات خط ساحل كشيده شده است.
+
 
+
ب) جلگه‏هاى مركزى
+
 
+
اين جلگه‏ها در مثلثى در حد فاصل امامزاده هاشم، انزلى و چمخانه تشكيل شده است و بر خلاف جلگه‏هاى شرقى و غربى وسعت زيادى دارد. وجود گسلى كه رشته كوههاى غربى را از سلسله جبال البرز جدا كرده، وسعت اين جلگه را افزايش داده است.  
+
  
  
 
{{منابع}}
 
{{منابع}}
 
[[رده:آب و هوا]]
 
[[رده:آب و هوا]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ فروردین ۱۳۹۱، ساعت ۱۸:۱۴

پيشينه هواشناسى در گيلان بالغ بر نيم قرن است. اولين مشاهدات هواشناسى به وسيله كارمندان شيلات بندر انزلى با همكارى همسايه شمالى آغاز گرديد و در سال 1355 ه .ش ايستگاه هواشناسى با تجهيزات كافى در انزلى تأسيس شد.

گيلان بر اساس تقسيمات برخى از كارشناسان هواشناسى گيلان داراى چهار نوع آب و هوا به شرح زير است:

1ـ آب و هواى معتدل مرطوب

اين آب و هوا شامل تمام بخش‏هاى جلگه‏اى و كم ارتفاع ساحلى استان گيلان، از رودسر تا هشتپر مى‏باشد و حد جنوبى آن امامزاده هاشم است.

مشخصه اصلى اين نوع آب و هوا اين است كه ميزان متوسط درجه حرارت در سردترين ماه سال بين 18 درجه سانتيگراد و 3 درجه زير صفر و در گرمترين ماه سال از 22 درجه سانتيگراد تجاوز مى‏كند. حداكثر بارندگى اين نواحى در فصل پائيز است.

2ـ آب و هواى بحرالرومى

اين نوع آب و هوا شامل نوارى از اراضى استان گيلان مى‏گردد كه در فاصله بين جلگه‏هاى پست ساحلى و ارتفاع 1000 تا 1500 متر از سطح دريا قرار گرفته است. مشخصه اين نوع آب و هوا اعتدال گرماى سال و باران زمستانى است.

3ـ آب و هواى معتدل جنگلى سرد

اين نوع آب و هوا مخصوص نواحى كوهستانى است كه درجه گرما به علت ارتفاع جغرافيائى تقليل پيدا مى‏كند. ميزان متوسط سردترين ماه سال از 3 درجه سانتيگراد كمتر و ميزان متوسط گرمترين ماه از 10 درجه سانتيگراد بيشتر مى‏باشد.

4ـ آب و هواى نيمه صحرائى يا نيمه بيابانى

اين نوع آب و هوا در استان گيلان منحصر به بخش كوچكى از شهرستان رودبار و سد سفيد رود و دره‏هاى شرقى و غربى آن را در بر مى‏گيرد و نقاطى مانند لوشان، منجيل و گيلوان نمونه‏هايى از آن به شمار مى‏رود. از مشخصات اصلى اين نوع آب و هوا، خشكى يعنى كم بارانى است. ميزان متوسط گرماى سردترين ماه سال از 18 درجه سانتيگراد بيشتر است.

بر اساس آمارهاى موجود، پر بارانترين فصل سال پائيز با 39 درصد بارندگى ساليانه و كم باران‏ترين فصل سال بهار با 14 درصد بارندگى ساليانه مى‏باشد. همچنين فصل زمستان با 23 درصد بارندگى و تابستان 24 درصد بارندگى ساليانه حد متوسطى از بارندگى را دارا مى‏باشند. استان گيلان همواره در معرض هجوم هواى سرد آنتى سيكلول سيبرى قرار دارد و بر اثر هجوم اين نوع آب و هوا در برخى مناطق استان از جمله دماى هوا گاهى تا 19 درجه زير صفر كاهش مى‏يابد.

نفوذ دريا در بندرانزلى موجب شده است كه روزهاى يخبندان در 25 سال اخير، به 11 روز تقليل پيدا كند. در حالى كه روزهاى يخبندان در رشت كه فاصله بيشترى با دريا دارد در همان زمان بيشتر از سه برابر بندر انزلى يعنى 36 روز بوده است.



منابع