ÌÓÊÌæ ÇÑÊÈÇØ ÈÇ ãÇ ÎÇäå  

دوران جمهوری اسلامی در استان فارس

از ویکی اطلس فرهنگی ایران

(تفاوت بین نسخه‌ها)
پرش به: ناوبری, جستجو
 
(یک ویرایش میانی توسط یک کاربر نشان داده نشده‌است)
سطر ۱: سطر ۱:
 +
== دوران جمهوری اسلامی ==
  
نهضت جنوب
+
استان فارس به لحاظ حوادث تاريخى و تركيب جمعيت آن، در دوران رژيم پهلوى به شدت مورد مراقبت دستگاه و سازمان امنيت قرار گرفته بود و مردم آن از نظر افكار و عقيده شديدا زير فشار بودند.
  
در اوايل سال 1325 شمسى، عشاير و ايلات جنوب مركب از سران ايلات قشقايى، حيات داودى، ممسنى، بوير احمدى و كوهمره‏اى، اتحاديه‏اى تشكيل دادند كه به نام «نهضت جنوب» شهرت يافت.
+
ايادى رژيم و عوامل ساواك بدين مردم و مجامع دينى به اشكال مختلف به گونه‏اى عوام فريبانه نفوذ كرده بودند و اگر افراد مبارزى در بين طبقات مردم ديده مى‏شدند، كه در آن زمان تعدادشان هم كم نبود، به سرعت تعقيب و به چنگال دژخيمان گرفتار مى‏گرديدند و كسى هم از سرنوشت آنان آگاه نمى‏شد.
  
اين نهضت گرچه به ظاهر رنگ ملى و ميهن پرستى داشت و از جهتى محروميتهاى مردم شهرها و عشاير فارس را به وسيله كارگزاران آن به نظر دولت مى‏رسانيد، ولى عملاً هدف از بنياد آن جلوگيرى از نفوذ عوامل حزب توده بود كه هوادار شوروى بود و در اكثر ادارات به ويژه در ميان طبقه كارگر و كشاورز نفوذ پيدا كرده بود و اين خود تهديدى براى سياست انگليس در جنوب به شمار مى‏آمد و با توجه به اينكه در كردستان و آذربايجان حكومتهاى خودمختارى به شيوه كمونيستى به وجود آمده بود، انگليسى‏ها با درك اين خطر، يك رشته فعاليت محرمانه‏اى را در ميان عشاير جنوب آغاز كردند و با استفاده از مخالفتهايى كه خوانين ايلات با شعارهاى كمونيستى حزب توده داشتند، زمينه تشكيل نهضت جنوب را به وسيله عوامل خود در تهران و فارس خصوصا سرتيپ فضل الله زاهدى فراهم و خوانين ممسنى، قشقايى، بوير احمدى و كوهمره‏اى را مأمور اجراى آن كردند.
+
مبارزات ملت مسلمان ايران با داشتن زمينه‏هاى تاريخى، سرانجام در خرداد 1342 با قيام همه جانبه مردم به رهبرى آيت الله العظمى امام خمينى به هويت اصلى خود دست يافت.
  
ناصر خان و خسرو خان قشقايى و فتح الله خان حيات داودى كه از مهره‏هاى اصلى و مؤثر نهضت جنوب بودند، با كسب اجازه از عوامل دولت و كارگزاران انگلستان، زمينه قيام مسلحانه عشاير فارس را فراهم و با تشكيل جلسه‏اى در «آق چشمه» به هر ايلى از ايلات فارس مأموريتى محول كردند، به طورى كه منطقه اردكان و بخشى از قشقايى‏ها كه در همسايگى آنها قرار داشتند در اختيار ممسنى‏ها و بوير احمدى‏ها گذاشتند، كازرون را به دست عشاير كوهمره‏اى نودان و خشت و كمارج و بخشى از ممسنى را به قشقايى‏ها دادند و با اين تعيين مأموريتها، صف آرايى و تهديد جنگى عشاير آغاز گرديد.
+
سال 1356 شمسى سال شكوفايى انقلاب و استمرار حركت مردم گرديد و چهره اجتماعى شهرهاى ايران را دگرگون ساخت.
  
رؤساى عشاير ممسنى، با اينكه روابط همسايگى و خويشاوندى با قشقايى‏ها داشتند، با توجه به مسايل سياسى ايلى و قومى پيوسته در جهت مخالفت رؤساى آنها قدم برمى‏داشتند و در هر اتفاقى مستقلاً شركت مى‏نمودند. در جريان تشكيل اين نهضت نيز جانب احتياط را رعايت كردند و زمانى كه در جريان ملاقات مخفيانه با مأمورين دولتى به آنها تفهيم شد كه تشكيل نهضت، يك بازى سياسى بيش نيست، با درك چگونگى طرح نقشه با سياست قشقايى‏ها، سياست خود را هماهنگ ساخته و قواى خود را در ناحيه اردكان متمركز نمودند و منتظر دستور قشقايى‏ها و بازيهاى سياسى آنان شدند.
+
در 4/6/1356 جشن هنر شيراز مورد اعتراض روحانيون و علماى مبارز، به خصوص علماى شيراز واقع گرديد.
  
پس از يك سلسله مكاتبات بى‏نتيجه، زمينه حمله به گروهان ژاندارمرى اردكان و پاسگاه‏هاى تابعه آن فراهم شد و ايلات بوير احمد، جاويد، دشمن زيارى، بكش، رستم و قشقايى كشكولى، گروهان اردكان و پاسگاه شول را محاصره و جنگ زرگرى آغاز شد.
+
ساواك در بولتن نوبه‏اى خود در مورد اين اعتراضات نوشت: آيت الله بهاء الدين محلاتى ـ روحانى مقيم شيراز ـ در مسجدى كه اقامه نماز مى‏كند، مطالبى در خصوص جشن هنر شيراز عنوان كرده و گفته است:
  
تلاش ظاهرى دولت براى فروكش كردن درگيرى‏ها بى‏نتيجه ماند و هرج و مرج به شدت ادامه يافت و اطراف شهر شيراز مورد حمله قرار گرفت. روستاهاى كوشك بى‏چه، منصور آباد و دنيكان غارت شد. عشاير قشقايى و تعدادى از مردم ممسنى و بوير احمدى رهسپار كازرون شدند تا پادگان نظامى آن را خلع سلاح نمايند. اين دسته از مهاجمان در اطراف كازرون سنگر بستند و هر كدام در بخشى از ارتفاعات مجاور پادگان قرار گرفتند و از مواضع خود، حمله به پادگان را آغاز كردند. به اين ترتيب به تدريج تمام مراكز نظامى منطقه به تصرف عشاير درآمد و تمام سلاح و مهمات آنها در اختيار سران عشاير به ويژه قشقايى‏ها قرار گرفت.
+
«چنانچه امشب برنامه جشن هنر شيراز تعطيل نشود، فردا (5/6/56) مساجد و بازار تعطيل خواهد شد.
  
پس از آن همه قتل و غارت و خسارت، با توجه به تغييراتى كه در سياست ايران و روس به وجود آمده بود و حكومتهاى خود مختار آذربايجان و كردستان نيز سقوط كرده بودند، طبيعى بود كه كمدى نهضت جنوب نيز مى‏بايست ساقط شود. بنابراين با پيشنهاد سران قشقايى و موافقت مقامات مملكتى و ضمن موافقت با خواسته‏هاى ليدرهاى نهضت، با صدور اطلاعيه‏اى از طرف سرلشكر زاهدى، نهضت جنوب رسما ملغى اعلام گرديد.
+
با انعكاس موضوع در خارج از منطقه، دو نفر از روحانيون استان اصفهان با آيت الله بها الدين محلاتى تماس گرفته و با وى در اين زمينه (اظهار) همدردى كرده‏اند.
 +
 
 +
همچنين امروز دو نفر از وعاظ به اسامى سيد على دستغيب و على محمد دستغيب در مسجد الرضا و آتشى‏هاى شهر شيراز، هنگامى كه به مناسبت ماه مبارك رمضان سخنرانى مى‏كرده‏اند، در خلال سخنرانى خود مطالب انتقادى و تحريك‏آميزى عليه برنامه‏هاى جشن هنر شيراز اظهار داشته‏اند.
 +
 
 +
در تاريخ 24 آبانماه 1356 به دنبال سخنرانى آيت الله ربانى شيرازى عليه رژيم در شيراز، ايشان توسط عوامل رژيم بازداشت شدند.
 +
 
 +
به مناسبت چهلم شهداى تبريز از صبح روز دهم فروردين 1357 بازار شيراز و اكثر مغازه‏هاى خيابان‏هاى شيراز تعطيل بود.
 +
 
 +
در اين روز از طرف افراد ناشناس، صاحبان سينماهاى شيراز مورد تهديد قرار گرفته بودند. همچنين در شهرهاى جهرم، فسا و داراب استان فارس اكثر مغازه‏ها در بازار و خيابان‏ها تعطيل بود.
 +
 
 +
در بعد از ظهر اين روز، شهر جهرم چهره ديگرى به خود گرفت. تظاهرات مردمى در اين شهر كه از ساعت هفت صبح شروع شده بود، در پنج نقطه از شهر هنوز ادامه داشت كه مأمورين انتظامى براى متفرق كردن آنان به تلاش پرداخته و ابتدا با استفاده از ماشين‏هاى آب پاش و گاز اشك آور و شليك هوايى، سعى در پراكنده نمودن آنها داشتند. اما آنها با پرتاب سنگ و مواد آتش زا مبادرت به مقاومت كردند و مأمورين انتظامى رژيم اقدام به تيراندازى كردند كه بر اثر آن يك دختر بيست ساله شهيد و دوازده نفر مجروح شدند.
 +
 
 +
علاوه بر اين در جريان اين درگيرى‏ها 22 نفر دستگير شده‏اند و سرانجام حدود ساعت 30/23 وضع شهر به حال عادى برگشت. اين تظاهرات در روز بعد نيز ادامه داشت كه چند نفر دستگير و دو نفر نيز در اثر اصابت گلوله مجروح گرديدند.
 +
 
 +
از ديگر نقاطى كه در روز 11 فروردين 1357 در استان فارس صداى اعتراضات مردم عليه رژيم شاه در آنجا شنيده شد، مرودشت، لارستان و فيروز آباد بود.
 +
 
 +
در فيروز آباد شيشه برخى از بانك‏ها شكسته شد.
 +
 
 +
در لارستان به بخشدارى اين منطقه حمله شد و يك خودرو آتش گرفت.
 +
 
 +
در مرودشت نيز نمايشگاه اسناد و مدارك پنجاه سال سلطنت خاندان پهلوى در آتش سوخت.
 +
 
 +
در كازرون علاوه بر شيشه بانك‏ها، خانه‏هاى مسكونى مأموران امنيتى با پرتاب سنگ و آجر تهديد شد.
 +
 
 +
با آغاز ماه مبارك رمضان، حركت مردم عمق بيشترى يافت و در شيراز تظاهرات مردم وسعت بيشترى پيدا كرد.
 +
 
 +
در بيستم مرداد ماه 1357 مردم با مأموران به جنگ و ستيز پرداختند و در نتيجه عده‏اى زخمى و كشته شدند.
 +
 
 +
به دنبال آن در روز بيست و يكم مرداد ماه 1357 صدها نفر از مردم شيراز براى بيان مخالفت خود با جشن هنر كه هر ساله در اين شهر برگزار مى‏شد تظاهرات ضد رژيمى برپا كردند و در نتيجه بين مردم و مأموران امنيتى و انتظامى زد و خورد شديد آغاز شد.
 +
 
 +
در اين درگيرى شديد سه نفر از مردم به شهادت رسيدند و جمع كثيرى زخمى شدند. چند مغازه و ساختمان دولتى و شعب بانك نيز صدمه فراوان ديدند. آزمون استاندار فارس اعلام كرد ما به وظايف قانونى خود با قدرت هر چه تمامتر عمل خواهيم كرد.
 +
 
 +
مسلمانان شيراز به خاطر اين واقعه جنايت بار عزاى عمومى اعلام نموده و مردم مغازه‏ها را تعطيل كردند و حضرت آيت الله العظمى خمينى در پيامى كه به مناسبت اين واقعه براى مردم شيراز فرستادند چنين فرمودند:
 +
 
 +
«گزارشات رسيده از ايران مبنى بر قتل و عام‏هاى مكرر در شهرهاى مذهبى اصفهان و شيراز و ... نمونه ديگرى از جنايات بى حد شاه است. ملت بايد بداند كه آزادى خواهان جهان به آسانى به آزادى دست نيافتند».
 +
 
 +
آيات عظام شريعتمدارى، گلپايگانى، نجفى مرعشى نيز اعلاميه‏اى در اين باره منتشر كردند.
 +
 
 +
پيام‏هاى امام كه همانند نفس مسيحايى به انقلابيون جان تازه‏اى مى‏بخشيد موجب تشديد مبارزات شد و آنان را به خروش واداشت به طورى كه از هفدهم شهريور 1357 بعضى از شهرهاى استان از جمله شيراز و كازرون به مدت شش ماه حكومت نظامى برقرار شد.
 +
 
 +
مردم شيراز على رغم فشار عمال رژيم صحنه مبارزه ميدانى با حكومت خودكامه را سرلوحه كار خود قرار داده بودند با شعارهايى از قبيل:
 +
 
 +
ارتش بيا حيا كن حكومت را رها كن
 +
 
 +
شهيد شدن شعار ماست خمينى افتخار ماست
 +
 
 +
سعى در دور كردن پيكره ارتش از حكومت را داشتند و در اين راه به توفيقاتى نيز دست يافتند. رژيم كه از تجمع مردم در عروسى و مجالس مذهبى به شدت مى‏هراسيد با اعلام فرمانى خواستار هماهنگ شدن مجالس فوق با فرماندارى نظامى منطقه شد كه حتى در بعضى مناطق به بستن مساجد منتهى شد.
 +
 
 +
برخورد خشونت آميز مأموران رژيم به حدى رسيده بود كه حتى در بخش خشت از نواحى كازرون يك استوار ژاندارمرى رژيم در محدوده پاسگاه اقدام به طرح حكومت نظامى ساختگى و شكنجه و آزار روستائيان منطقه كرد.
 +
 
 +
با فرا رسيدن ماه محرم، عزاداران حسينى و مردم متعهد و انقلابى جانى تازه گرفتند و به افشاگرى رژيم پهلوى پرداختند.
 +
 
 +
اين در حالى بود كه تظاهرات مردم استان به شكل گسترده و فراگير روز به روز پر خروش‏تر شد. سر سپردگان رژيم كه براى سركوب مردم انقلابى با ايجاد جو نارضايتى و كمبود مواد غذايى سعى در مقصر قلمداد كردن افراد انقلابى به عنوان آشوبگر به مردم را داشتند كه با دعوت روحانيون و سخنرانان مذهبى از بازاريان جهت رفع مشكلات غذايى و اجتماعى آنان، اين توطئه وابستگان مزدور در منطقه را ناكام گذاشتند.
 +
 
 +
سرانجام در دى ماه 1357 به مناسبت گراميداشت شهداى سال گذشته و شهداى اخير استان راهپيمايى‏هاى عظيم به وقوع پيوست كه به تبع آن جمعى از ارتشيان و همافران اين استان به جمع مردم پيوستند.
 +
 
 +
همچنين در 29 دى ماه راهپيمايى وفاق ملى با شهرهاى كشور در شهرهاى مختلف فارس انجام پذيرفت و اين حركت پرخروش ادامه داشت تا اينكه ثمره شيرين مبارزات خويش را با ورود امام خمينى در دوازدهم بهمن ماه پنجاه و هفت جشن گرفتند.
 +
 
 +
پس از اين روز آخرين سنگرهاى رژيم به دست انقلابيون فتح شد و با تشكيل كميته‏هاى انقلاب نظم و امنيت استان را در دست گرفتند.
 +
 
 +
حوادث سياسى از پيروزى انقلاب اسلامى تا كنون
 +
 
 +
==نماز جمعه==
 +
 
 +
به دنبال پيروزى انقلاب اسلامى، مردم مسلمان استان فارس خواستار تعيين امام جمعه از طرف حضرت امام جهت برپايى نماز جمعه گرديدند.
 +
به دنبال درخواست آنان از سوى دفتر حضرت امام، حضرت آيت الله دستغيب به عنوان نماينده امام و امام جمعه شيراز منصوب و افرادى نيز جهت شهرهاى استان تعيين گرديدند. حضرت آيت الله دستغيب كه از خانواده‏اى با فضيلت و بزرگ و بسيار متقى و شناخته شده نزد مردم استان بود توانست در آن مدت خدمات بسيار ارزنده‏اى براى مردم انجام بدهد.
 +
 
 +
عاقبت منافقين كوردل پس از بارها تهديد ايشان در اوج يأس و نا اميدى، در تاريخ 20 آذر 1360 دست به جنايت يازيدند و در قالب فردى كه درخواستى دارد به ايشان نزديك شدند و در كوچه مسير ايشان بمبى را منفجر كردند كه باعث شهادت ايشان و 12 نفر از همراهانشان گرديدند. به دنبال اين واقعه از سوى حضرت امام آيت‏الله حائرى به‏اين سمت منصوب شد و جايگاههاى نماز جمعه تا به امروز شاهد حضور فعال مردم در اين نماز باشكوه عبادى و سياسى است.
 
   
 
   
نهضت ملى نفت
+
تعدادى ديگر از ائمه جمعه استان عبارتند از:
  
در 29 مهر 1326 ه .ش امتياز نفت شمال كه در اختيار روس‏ها بود از سوى مجلس شوراى ملى ملغى شد. به دنبال آن زمينه‏اى فراهم شد تا دكتر مصدق و همراهانش تصميم گرفتند كه صنعت نفت ايران را كه در اختيار انگلستان بود ملى اعلام كنند.
+
آباده: حجت الاسلام سيد حسن موسوى؛
  
سيد ابوالقاسم كاشانى كه با انگليسى‏ها مخالف بود و در ميان مردم از احترام ويژه‏اى برخوردار بود نيز دكتر مصدق را پشتيبانى مى‏كرد.
+
آباده طشك: حجت الاسلام سيد احمد موسوى؛
  
در هفتم ارديبهشت سال 1330 كابينه كابينه دكتر محمد مصدق تشكيل شد و در تاريخ دهم ارديبهشت 1330 ه .ش قانونى از مجلس گذشت و ملى شدن صنعت نفت را تصويب كرد.
+
ارسنجان: حجت الاسلام ابراهيم احمدى احمد آبادى؛
  
در تيرماه 1331 ه .ش دكتر مصدق از مجلس تقاضاى اعطاء اختيارات كامل و پست وزارت جنگ را كرد، ولى مجلس اين تقاضا را رد كرد و مصدق در 25 تير 1331 ه .ش استعفا داد. در 30 تير 1331 ه .ش مجددا احمد قوام (قوام السلطنه) به سمت رياست وزراء منصوب گرديد.
+
استهبانات: حجت الاسلام محمدهادى ربانى؛
  
در اثر استعفا مصدق، هيجان عمومى در تمام شهرستان‏ها به ظهور رسيد.
+
اقليد: حجت الاسلام محمد صادق طالبى؛
  
در استان فارس خصوصا شهرستان شيراز وضع متشنج بود ولى در ظاهر عكس العملى مشاهده نمى‏شد و تعطيل و اعتصاب مانند ساير شهرستانها نبود و علتش هم آن بود كه فارس مركز فئودال و خان بازى و مهمترين نقطه استعمار بود و در آنجا نفس‏ها در سينه‏ها حبس بود ولى همزمان با قيام سى تير و آگاهى مردم شيراز از وضع ساير شهرستان‏ها آنان نيز به جنب و جوش افتادند.
+
بوانات: حجت الاسلام حسين ملك مكان؛
  
هواداران جبهه ملى به راه افتادند و مردم را بر مخالفت حكومت قوام ترغيب و تشويق مى‏نمودند و آنها كه مغازه‏هاى خود را باز كرده بودند در قبال تشويق اين عده ناگزير مى‏شوند كه تعطيل نموده و به اعتصابيون بپيوندند. بازار به كلى تعطيل بود و ابتكار عمليات در دست هواداران جبهه ملى قرار داشت. در مقابل سيد نور الدين ليدر حزب برادران يكى از اشخاص بانفوذ شيراز بود كه ياران را از اعتصاب و تعطيل مغازه و شركت در ميتينگ باز مى‏داشت.
+
بيرم: حجت الاسلام سيد حسين زندوى؛
  
هواداران سيد نور الدين و اعضاى حزب برادران بر خلاف طرفداران جبهه ملى، مردم را تشويق به باز كردن مغازه‏ها مى‏نمودند و اين اقدام آنان باعث شد تا بين اين دو دسته اصطكاك رخ دهد و يكى دوبار نيز در مقابل بازار و ميدان شهردارى زد و خورد ميان آنان درگرفت. طرفداران جبهه ملى كه براى طرد قوام السلطنة از ساير دستجات الهام و كمك مى‏گرفتند بر مريدان سيد غالب شده با چيرگى و عصبانيت خود را به چهار راه مشير رسانيده حزب برادران را اشغال و تابلو و بلندگوى حزب را پايين آوردند. تقريبا شهر تعطيل عمومى شده بود و دستجات و طبقات مردم همه با هم تحت يك هدف به راه افتاده در خيابان زند ميتينگ مى‏دادند و چون باز هم شهربانى و ارتش دخالت نكرد، به كسى آسيبى وارد نشد، فقط عده قابل توجهى از هواداران جبهه ملى و حزب برادران زخمهاى كوچكى برداشتند.
+
جهرم: حجت الاسلام لطف الله دژكام؛
  
در همين موقع كه جمعيت در چهار راه زند، مقابل بازار و شهردارى موج مى‏زد ناگهان خبر استعفاى قوام در شهر منتشر شد كه يكباره عده‏اى با فرياد زنده باد اتحاد خلل ناپذير ملت ايران، مرگ بر نوكران امپرياليسم و بلندگويان آنها، به طرف اداره روزنامه پارس هجوم آوردند، لحظه‏اى نگذشت كه دود از بالاى عمارت اداره روزنامه به طرف آسمان متصاعد شد و شعله آتش زبانه كشيد.
+
خرامه: حجت الاسلام عباس عاقلى؛
  
دسته ديگر به اداره روزنامه گلستان حمله نموده و اثاثيه آن را خراب نموده و غارت كردند و به خيابان ريختند و بدينسان نهضتى‏ها به پيروزى رسيدند.
+
خشت: حجت الاسلام محمد تقى عباسى؛
  
پس از آن، در 25 مرداد 1332 ه .ش مصدق مجلس را منحل كرد و وعده انتخابات دوره هيجدهم را داد كه پس از اصلاح قانون، انتخابات انجام شود. در اين روز شاه فرمان عزل دكتر مصدق را صادر كرد و سرلشگر زاهدى را به نخست وزيرى منصوب كرد و به اتفاق ملكه ثريا از رامسر به بغداد و از آنجا به ايتاليا رفت.
+
خفر خاوران: حجت الاسلام سيد محمد على هاشمى؛
  
سپهبد زاهدى به كمك سازمان سيا و گارد سلطنتى و عده‏اى از مردم در روز 28 مرداد 1332 ه .ش قادر گرديد كه طرفداران دكتر محمد مصدق را مغلوب ساخته و او را توقيف كند. روز اول شهريور شاه و ملكه ثريا به تهران بازگشتند و به اين ترتيب حكومت مصدق سقوط كرد.
+
داراب: حجت الاسلام سيد حبيب موسوى؛
  
قيام پانزده خرداد
+
داريون: حجت الاسلام يحيى صفرى؛
  
با اوج گيرى مبارزات و مخالفت‏ها عليه مفاد تصويب نامه «انجمن‏هاى ايالتى و ولايتى» در سال 1341، امام خمينى با ارسال پيام‏هايى به علماى شهرستان‏ها، از تمامى روحانيون و انديشمندان كشور خواستند تا مردم را از مقاصد و اهداف پنهانى رژيم آگاه كنند.
+
زاهد شهر: حجت الاسلام سيد مجد الدين حسينى؛
  
در نتيجه اين اقدام، دامنه قيام پانزده خرداد در سراسر كشور گسترش يافت. بيانيه و اعلاميه‏هاى امام خمينى در مدت زمان كوتاهى توسط شبكه‏هاى نيمه تشكيلاتى در شهرستانها توزيع و روحانيون آشكار و پنهان مواضع امام خمينى را در منابر و محافل مردمى تشريح كردند.
+
زرقان: حجت الاسلام حسن سعيدى؛
  
در شيراز نيز به محض دريافت بيانيه امام خمينى، ستادى متشكل از جامعه روحانيت شيراز در مسجد جامع عتيق تشكيل شد. در آن ستاد چهره‏هاى برجسته‏اى چون آيت الله سيد عبدالحسين دستغيب، آيت الله شيخ بهاء الدين محلاتى، آيت الله سيد محمود علوى، آيت الله سيد محمد امام، آيت الله سيد حسين يزدى، آيت الله حاج شيخ ابوالحسن حدائق، آيت الله شيخ محمود شريعت و آيت الله باقر آيت اللهى (حاج عالم) حضور داشتند.
+
زرين دشت: حجت الاسلام حسين مقيسه؛
  
جامعه روحانيت در اولين اقدام خود با اتفاق نظر، آيت الله دستغيب را به عنوان سخنگوى اين ستاد تعيين و اولين بيانيه خود را با امضاى بيش از چهل تن از علماى شيراز و ساير شهرستان‏هاى استان فارس در حمايت از نهضت و امام خمينى(ره) صادر كرد.
+
سپيدان: حجت الاسلام سيد حسين مؤمنى (ميرمؤمنى)؛
  
جلساتى كه شب‏هاى جمعه توسط اين ستاد در مسجد جامع برگزار مى‏گرديد، نقش عمده‏اى در بيدارى توده‏هاى مردم و بسيج افكار عمومى داشت. در پرتو وحدت و همدلى روحانيون شيراز، ساير جماعت نمازگزاران و روحانيون مساجد و مجامع مذهبى بعد از اقامه نماز جماعت به مسجد جامع عتيق مى‏آمدند و پس از مراسم دعاى كميل، آيت الله دستغيب با سخنان گرم و دل نشين خود مردم را در جريان حوادث سياسى و مسايل جارى مملكت قرار مى‏داد.
+
سده اقليد: حجت الاسلام سيد مرتضى نورالدينى؛
  
صراحت و نفوذ كلام آيت‏الله دستغيب به گونه‏اى بود كه نوارهاى سخنرانى وى در بسيارى از شهرستانهاى استان فارس، قم و تهران توزيع مى‏شد. جمعيتى كه در جلسات شبهاى جمعه در مسجد جامع گردهم مى‏آمدند بى‏سابقه و با شكوه بود. از اين رو رژيم و ايادى آن تلاش مى‏كردند تا به هر نحو ممكن اين انسجام و گردهمايى مردمى را متلاشى كنند.
+
سروستان: حجت الاسلام محمد بحرينى؛
  
گزارشهاى به دست آمده از ساواك نمايانگر آن است كه رژيم با وحشت و نگرانى فوق العاده‏اى روند نهضت را در شيراز تعقيب مى‏كرد.
+
سعادت شهر: حجت الاسلام سيد محمد مؤمنى حبيب آبادى؛
  
ساواك از گسترش دامنه قيام به ساير شهرستانها و از پيوستن عشاير مسلح به نهضت بيمناك بود و دامنه نفوذ روحانيون و گسترش آن در ميان عشاير مسلح بر اين نگرانى مى‏افزود.
+
سيدان: حجت الاسلام على طالبى نژاد؛
  
با اين وجود در ساير شهرستانهاى استان فارس از جمله جهرم، كازرون، داراب، ممسنى، فيروز آباد و لارستان خيزشهاى مردمى به حمايت از نهضت امام خمينى شكل گرفت كه تنها در منطقه لارستان طى حادثه خونين «صحراى باغ» دهها تن از كودكان، زنان، مردان و سالخوردگان عشاير اين منطقه در نتيجه بمباران و كشتار گروهى به شهادت رسيدند. جغرافياى سياسى استان فارس و بافت عشايرى اين منطقه، در نهضت پانزده خرداد حوادثى را به وجود آورد كه نظير آن در هيچ كدام از مناطق كشور ديده نشد.
+
شيراز: حجت الاسلام محمد صادق حائرى شيرازى؛
  
در فاصله ميان تصويب لايحه انجمن‏هاى ايالتى و ولايتى در تاريخ 14/7/1341 و لغو آن در 8/9/1341 كه يك شكست سياسى براى شاه و دولت علم محسوب شد، تا تاريخ 19/10/1341 كه رفراندوم لوايح ششگانه اعلام گرديد، رژيم با طرح و بزرگ نمايى قتل مشكوك رئيس اصلاحات اراضى فيروز آباد فارس، دست به يك جنجال تبليغاتى زد.
+
صغاد: حجت الاسلام محمد رحيم جهرمى؛
  
هيأت دولت ضمن اعلام حكومت نظامى در فارس، روز بيست و سوم آبان ماه را عزاى عمومى اعلام كرد. رژيم قتل رئيس اصلاحات اراضى را ابتدا ناشى از ماجراى راهزنى در جاده توسط اشرار قلمداد كرد. اما بعدها مدعى شد كه اين اقدام توسط عشاير ايل سرخى صورت گرفته است. اگر چه شاهدان عينى حادثه معتقدند كه اين توطئه توسط عوامل ساواك به منظور بهانه تراشى، مداخله و شدت عمل عليه عشاير مسلح منطقه طراحى شده بود. بعد از اين حادثه نيروهاى نظامى در منطقه مستقر شدند و با چپاول، غارتگرى، تعدى به ناموس، طرح اتهامات ناروا و دستگيرى سركلانتر عشاير ايل سرخى، قيام عشاير فارس را شعله‏ور ساختند.
+
صفا شهر (دهبيد): حجت الاسلام سيد امين الله حجازى؛
  
اقدامات شتابزده رژيم براى سركوبى و خلع سلاح عشاير نتايج معكوسى به همراه داشت. تشكيل عشاير مسلح تحت پوشش نهضت مقاومت ملى عشاير از اولين نشانه‏هاى بارز آن بود. نهضت مقاومت طى اعلاميه‏هاى متعددى از قيام امام خمينى در طول نهضت حمايت كرد. نفوذ آيت الله محلاتى در ميان عشاير فارس و حمايتهاى مادى و معنوى شهيد آيت الله دستغيب ارتباط مستحكمى ميان نهضت روحانيون و عشاير فارس به وجود آورد.
+
علا مرودشت: حجت الاسلام احمد باقرنيا؛
تلاش رژيم براى سركوبى قيام عشاير با استفاده از نيروهاى محلى به شكست منجر شد. مقاومت و پيروزى‏هاى پى در پى عشاير رژيم را كاملاً آشفته و مضطرب كرده بود.
+
  
در آذر ماه 1341 اسد الله علم نخست وزير و سرلشكر پاكروان رئيس سازمان امنيت كشور براى بررسى اوضاع بحرانى فارس راهى شيراز شدند. هدف از اين مسافرت يافتن راه حلى براى كنترل اوضاع بود.
+
فراشبند: حجت الاسلام محمد حسن پناهيان؛
  
هنگامى كه كوشش‏هاى «پاكروان» به منظور استفاده از وساطت و اعمال نفوذ آيت الله محلاتى براى كنترل عشاير به نتيجه‏اى نرسيد، اسد الله علم طرحى براى سركوبى قيام عشاير فارس توسط افراد بلوچ ارائه كرد كه به تصويب شاه نرسيد.
+
فسا: حجت الاسلام ابوالقاسم كارگزار؛
  
شاه در دى ماه 1341 وارد شيراز شد و با سخنان شديد اللحن و خشنى، عشاير فارس را تهديد كرد و سرانجام دو ماه بعد طى حكمى سپهبد بهرام آريانا فرمانده نيروى زمينى (يكى از خشن‏ترين فرماندهان نيروهاى مسلح) را به عنوان فرمانده عمليات جنوب، مأمور سركوبى قيام عشاير فارس كرد.
+
فيروز آباد: حجت الاسلام سيد عزيز الله هاشمى زاده؛
سپهبد آريانا با نهايت قساوت و بى‏رحمى به سركوبى قيام عشاير پرداخت و به بهانه انهدام مواضع عشاير كه به كوه‏ها پناه برده بودند با استفاده از بمب افكن و آتشبار توپخانه، مناطق مسكونى عشاير و سياه چادرها را به طور وحشيانه‏اى ويران ساخت و در روستاى «پير بناب» براى جلوگيرى از پيوستن عشاير به مردم شيراز، دهها تانك و خودرو، به همراه يگانهاى نظامى گسيل كرد. همچنين منطقه توسط بمب افكن‏ها بمباران شد.
+
  
حادثه فيضيه قم (2/1/1342) انعكاس وسيعى در شيراز و ساير شهرهاى استان فارس داشت، روحانيون شيراز و برخى شهرستانها به عنوان اعتراض از برپايى نماز جماعت در مساجد خوددارى كردند.
+
قادر آباد: حجت الاسلام سيد محمد حسينى؛
  
على رغم مقاصد رژيم از كشتار وحشيانه طلاب علوم دينى و سركوب و مرعوب كردن روحانيون، جامعه روحانيت شيراز در تاريخ 30/1/1342 با صدور اعلاميه‏اى ضمن ابراز انزجار از واقعه خونين فيضيه، همدردى و پشتيبانى خود را از امام خمينى اعلام كردند.
+
كازرون: حجت الاسلام بزرگ بنيادى؛
  
در خرداد 1342 مراسم سوگوارى سرور آزادگان حضرت حسين بن على عليه‏السلام در اكثر محلات و مساجد شيراز برپا بود و به رغم فشارهاى نيروهاى امنيتى و انتظامى بسيارى از دستجات سينه زنى مراسم سوگوارى را مبدل به يك راهپيمايى سياسى كرده بودند.
+
كوار: حجت الاسلام ناصر فطرس؛
  
بنابر توصيه‏هاى امام خمينى، وعاظ و روحانيون از مظالم رژيم و خطراتى كه از سوى آمريكا و اسرائيل اسلام را تهديد مى‏كرد، بر روى منبر سخن گفتند.
+
گراش: حجت الاسلام محمد حسين حلاجى مفرد؛
شب عاشورا مراسم باشكوهى در مسجد نو تشكيل شد و جمعيت بى‏شمارى در صحن بزرگ مسجد گرد آمدند. مردم شيراز در آن شب علاوه بر حمل پرچم‏هاى سياه و طبق‏هاى عزادارى، پلاكاردهايى با مضامين سياسى آورده بودند.
+
  
بعد از سخنرانى پرشور آيت الله دستغيب جمعيت با حالت اعتراض و شعار از مسجد خارج شدند كه با مداخله نيروهاى انتظامى روبرو گرديدند.
+
گله‏دار (فارس): حجت الاسلام سيد احمد علوى؛
عده‏اى براى نجات جان آيت الله دستغيب از طريق بازار و كوچه‏هاى اطراف به سختى توانستند وى را به منزل برسانند. در منزل آيت الله محلاتى نيز مراسم مشابهى برپا بود.
+
  
آيت الله محلاتى ضمن تفسير آيه شريفه «واعدوا لهم ما استطعتم من قوه و من رباط الخيل ترهبون به عدوالله و عدوكم» ضرورت مجهز شدن مسلمانان به سلاح روز و قيام مسلحانه را بيان كردند.
+
لار: حجت الاسلام سيد عبدالعلى آيت اللهى؛
  
خبر دستگيرى امام خمينى، صبح روز پانزدهم خرداد در شيراز منتشر شد ولى هنوز مردم به درستى از چگونگى وقايع قم و تهران اطلاعى نداشتند اما بعد از پخش اخبار راديو در ساعت دو، موجى از نفرت و انزجار ميان مردم شيراز به وجود آمد و شهر در وضعيتى كاملاً غير عادى فرو رفت، مردم در مسجد جامع تجمع كردند و آيت الله دستغيب مردم را از اوضاع مطلع كرد.
+
لامرد: حجت الاسلام سيد على اصغر هاشمى؛
  
آيت الله محلاتى و آيت الله دستغيب ضمن اعلام تعطيلى روز شانزدهم خرداد از مردم دعوت كردند كه در مسجد نو اجتماع كنند.
+
مرودشت: حجت الاسلام حسين بازقندى (بهجتى)؛
  
مردم از آنجايى كه نگران دستگيرى و تعرض به رهبران مذهبى خود بودند تصميم گرفتند براى جلوگيرى از هر حادثه‏اى، شبانه در اطراف منزل آيت الله محلاتى و آيت الله دستغيب تجمع كنند. با اين وجود مأمورين شبانه به منزل آيت الله محلاتى هجوم بردند و چون در آن جا با مقاومت چندانى روبرو نشدند ايشان را بازداشت و به همراه عده‏اى از روحانيون شبانه با هواپيما به زندان تهران اعزام كردند. در اطراف منزل آيت الله دستغيب جمعيت زيادى كوچه‏هاى اطراف را فرش كردند. عده‏اى نيز درون خانه براى محافظت از ايشان گرد هم آمدند. با يورش مأمورين مسلح جمعيت مقاومت كردند و در نتيجه عده‏اى مجروح و مصدوم شدند. با اين وجود آنها تلاش كردند آيت الله دستغيب را از منزل خارج كنند.
+
مشكان: حجت الاسلام على زعيم؛
  
مأمورين براى شكستن در خانه و مقاومت مردم شدت عمل زيادى به خرج دادند و در منزل آيت الله دستغيب با خشونت زياد تعداد زيادى از افراد را مورد ضرب و شتم قرار دادند، آنها حتى به زنان و كودكان نيز رحم نكردند. ياران آيت الله دستغيب توانستند جان وى را از مهلكه نجات دهند.
+
مهر: حجت الاسلام ابوالحسن سجادى؛
  
صبح روز شانزدهم خرداد مردم به دعوت آيت الله دستغيب و محلاتى بازار و مغازه‏ها را تعطيل كردند و به رغم اعلام حكومت نظامى در مسجد نو تجمع كردند. اما به زودى دريافتند كه روحانيون و رهبران نهضت را در شيراز شبانه دستگير كرده‏اند. خبر يورش به منزل روحانيون و دستگيرى آنها بر خشم مردم افزود.
+
ميمند: حجت الاسلام غلامحسين موحدى؛
مردم بدون برنامه‏اى از قبل طراحى شده، دسته دسته از مسجد خارج شدند و به عنوان اعتراض با سر دادن شعارهايى در حمايت از امام خمينى و ابراز انزجار نسبت به رژيم خودكامه دست به راهپيمايى زدند. دستگيرى عناصر فعال نهضت و فقدان رهبرى از جمله عواملى بودند كه دست عمال رژيم را براى بر هم زدن اوضاع باز گذاشت.
+
بسيارى از شاهدان عينى حوادث روز شانزدهم خرداد اظهار مى‏دارند كه عمال رژيم در آن روز تلاش مى‏كردند تا با بد جلوه دادن اعمال و مقاصد تظاهر كنندگان افكار عمومى را نسبت به قيام پانزده خرداد منحرف سازند. از اين رو عده‏اى از عمال رژيم آشكار و پنهان مسير و مقصد تظاهر كنندگان را منحرف نمودند و اقدام به شكستن چراغها و علايم راهنمايى و تخريب و آتش زدن مغازه‏ها كردند.
+
  
در نتيجه اين اقدامات، بهانه‏هاى لازم نيز براى مداخله نيروهاى انتظامى فراهم گرديد. آنها با استفاده از گاز اشك آور و شليك گلوله به تظاهر كنندگان، مردم بى‏دفاع و بى‏گناه را مجروح كردند و به خاك و خون كشيدند.
+
نورآباد ممسنى: حجت الاسلام حسين عليپور؛
  
اكثر افرادى كه در حادثه شانزده خرداد به شهادت رسيدند نوجوان بودند. مردم جنازه‏هاى شهيدان را در حالى كه با گل و برگ درختان پوشانده بودند روى درهاى چوبى بر دوش حمل كردند. مردم خشمگين ماشين جيپ يكى از عاملان تيراندازى به تظاهر كنندگان را واژگون ساختند و آتش زدند. عده‏اى از تظاهر كنندگان به سمت چهار راه مشير رفتند و در آن جا نيز نيروهاى انتظامى جمعيت را به رگبار مسلسل بستند.
+
نى‏ريز: حجت الاسلام سيد محمد فقيه.  
  
عمال رژيم از بيم رسيدن گروهى از تظاهر كنندگان كه از خيابان خيام به سمت استاندارى و ساواك در حركت بودند سرتاسر خيابان را بستند و با شليك گلوله از حركت مردم جلوگيرى كردند. تظاهر كنندگان تا ساعاتى از ظهر به مقاومت پرداختند اما با يورش نيروهاى نظامى و تيراندازى و حاكم شدن رعب و وحشت رفته رفته پراكنده شدند. مأمورين انتظامى تعداد زيادى از تظاهر كنندگان را كه مجروح و مصدوم بودند به درون ماشينهاى ارتشى پرتاب كردند و همراه با دستگير شدگان از صحنه خارج كردند. متعاقب آن نيروهاى امنيتى اقدام به دستگيرى عناصر فعال و انقلابى كردند. تعداد دستگير شدگان واقعه شانزده خرداد شيراز (بنا بر گزارشهاى مندرج در جرايد)، 145 نفر بودند كه هر روز بر اين تعداد افزوده مى‏شد. دستگير شدگان در دادگاه جنايى فرماندارى نظامى شيراز محاكمه شدند، عده‏اى به زندانهاى طويل المدت و عده‏اى نيز به اعدام محكوم گرديدند.
+
==دفاع مقدس==
  
رژيم با به شهادت رساندن، دستگيرى، محاكمه مردم انقلابى شيراز و با ايجاد جو رعب و وحشت و نيز با به دار آويختن عده‏اى از سران عشاير در خيابانهاى شيراز، كوشيد قيام اصيل مردم شيراز و استان فارس را در حمايت از نهضت امام خمينى سركوب كند اما هرگز نتوانست امواج خروشان نهضت حق جويانه پانزده خرداد را براى هميشه در پشت پرده خفقان پنهان سازد.  
+
پس از شروع جنگ تحميلى و خطر ساز شدن اوضاع، جوانان دلير اين استان با اشتياق وافر به سوى ميدانهاى نبرد شتافتند. در هر جبهه از كوه‏هاى سر به فلك كشيده كردستان تا شنزارهاى جنوب و آبهاى نيلگون خليج فارس رزمندگان استان فارس حضورى چشمگير داشتند. نيروهاى رزمى در قالب كاروانهاى مختلف عازم جبهه‏هاى حق عليه باطل مى‏شدند.
  
مردم انقلابى شيراز بعد از حادثه پانزده خرداد در هر فرصتى براى زنده نگه داشتن اين حادثه تلاش كردند و با آزاد شدن آيت الله دستغيب از زندان طى مراسم كم سابقه‏اى از چهل و پنج كيلومترى شهر شيراز به استقبال ايشان رفتند.
+
نكته قابل توجه در اين ميان آن بود كه برخى از نوجوانان نيز با تغيير تاريخ تولد خود در شناسنامه شرايط اعزام خويش را فراهم مى‏آوردند. آن دلباختگان راه خدا چه بسا سالها از بهترين دوران عمر گرانقدر خود را در جبهه‏هاى نبرد سپرى كردند.
  
عده‏اى از روحانيون شيراز و ساير شهرستانهاى استان فارس، موسوم به «روحانيون مهاجر» براى اعتراض به دستگيرى امام خمينى، آيت الله محلاتى و آيت الله قمى به همراه ساير روحانيون كشور عازم تهران شدند و براى آزادى آنها تلاش كردند.
+
لشكرهاى المهدى عليه‏السلام، نوزده فجر و امام حسين عليه‏السلام، تيپ 46 الهادى و 56 يونس و برخى ديگر از واحدهاى سپاه اسلام پذيراى رزمندگان استان فارس بودند. هم اكنون در هر گوشه از اين سرزمين زيارتگاه مبارك اين عزيزان ياد آور دلاورمردى‏هاى اين رشيد مردان مى‏باشد.
  
 +
مردم زيارت گلزار اين شهيدان را بر خود لازم مى‏دانند و همچون امام‏زادگان، احترام آنان را بر خود واجب مى‏دانند. در كنار رزمندگان جان بر كف استان فارس عزيزان جهادگر و سنگر سازان بى سنگر در ميان ميدانهاى آتش و خون حضورى شايان توجه داشتند به طورى كه جمع بسيارى از اين عزيزان نيز به خيل شهدا پيوستند.
  
 +
در مدت هشت سال دفاع مقدس، رزمندگان، جهادگران و امدادگران فارس، دوشادوش نيروهاى اعزامى از ساير مناطق ميهن اسلامى، با ارتش متجاوز رژيم بعثى عراق نبرد نموده و حماسه‏ها آفريدند.
 +
 +
فداكارى‏ها و شهادت‏طلبى اين مجاهدان فى سبيل الله موجب آزادى ده شهر و صدها روستا و تأسيسات بندرى و مرزى اشغال شده استانهاى خوزستان، ايلام، كرمانشاه و كردستان از تصرف نيروهاى عراقى شده و عزت و امنيت پايدار را براى ملت ايران به ارمغان آورد. بهاى سنگين و افتخار آفرين پيروزى‏هاى قواى اين استان بالغ بر چهارده هزار شهيد گرانقدر، صدها جانباز و صدها آزاده در بند، در اردوگاه‏هاى عراق بوده كه آمار مربوط به فارس نشان دهنده سهم برجسته مردم اين خطه در طريق جانبازى براى دفاع از ميهن اسلامى و حفظ كيان اسلام و نظام مقدس جمهورى اسلامى است.
 +
 +
از آغاز تا پايان جنگ تعداد 230 نفر از روحانيون و 313 نفر از سرداران جنگ در اين استان به شهادت رسيدند.
 +
 +
اسامى تعدادى از سرداران شهيد استان فارس
 +
 +
رديفنام و نام خانوادگىمسئوليتمحل شهادتتاريخ شهادت
 +
 +
1سيداحمد مرشدىمسئول سپاه داراباستهبان11/2/60
 +
 +
2عبدالرضا امينمسئول اطلاعاتشوش2/1/61
 +
 +
3محمدحسن ترابى‏خواهمسئول تيپدشت عباس5/1/61
 +
 +
4سيدجعفر ذاكرىفرمانده گردانكوشك22/4/61
 +
 +
5بيژن بهلولى قشقايىفرمانده گردانكوشك30/6/61
 +
 +
6حسام دوست فاطمهمسئول جهاددزلى14/1/62
 +
 +
7محمدحسن حميدى‏زادهجانشين اطلاعاتكوشك15/1/62
 +
 +
8حسين اسلامىجانشين عملياتفاو26/11/62
 +
 +
9محمدابراهيم ايلفرمانده تيپطلائيه5/12/62
 +
 +
10عبدالحميد ابوطالبىمسئول توپخانهفاو12/12/62
 +
 +
11فرامرز جمالىفرمانده گردانشرق دجله25/12/62
 +
 +
12محمدكاظم حقيقتمسئول اطلاعات تيپشرق دجله26/12/62
 +
 +
13محمد قنادىمسئول محور لشگرفاو22/11/64
 +
 +
14حسين دريابارجانشين مهندسىشملچه7/11/65
 +
 +
15هاشم شيخىجانشين اطلاعاتجزيره مجنون9/1/66
 +
 +
16احمد عسگريانمسئول قرارگاه دريايىشلمچه31/4/67
 +
 +
17على ياركرايىفرمانده قرارگاه حمزهارتفاعات سيلواياترك14/6/69
 +
 +
===نقش مردم در جنگ تحميلى===
 +
 +
از روزهاى نخستين تجاوز سراسرى ارتش رژيم بعثى عراق به ميهن اسلامى، تا پايان جنگ، مناطق نظامى، مراكز صنعتى و حياتى و بخش‏هاى مسكونى و آموزشى استان فارس خصوصا شهر شيراز، بطور متناوب مورد حمله هوايى و موشكى عراق قرار گرفتند.
 +
 +
در اثر اين حملات دشمن، علاوه بر خسارات فراوان مالى صدها تن از مردم شهرها شامل 81 زن و 386 كودك و تعدادى ديگر از مردم شهرها به شهادت رسيده و بى خانمان گرديدند.
 +
 +
شهرهاى استان فارس بويژه شيراز، از مهر ماه سال 1359 تا اتمام باز سازى شهرهاى ويران شده در جنگ، پذيراى صميمانه چند صد خانواده مهاجر جنگى بودند و بنياد مهاجرين جنگى با همكارى ادارات كار و امور اجتماعى و استاندارى و فرماندارى‏ها امكانات شغلى براى مهاجرين ديگر فراهم كردند.
 +
 +
شهادت صدها رزمنده سرفراز استان فارس در جبهه‏هاى نبرد و مشايعت پيكرهاى پاك آنها در شهرها و روستاها، جو ايثارگرى و معنوى را در فارس ايجاد كرد كه اغلب مساجد و مصلى‏هاى نماز جمعه به مراكز پشتيبانى جنگ تبديل شده و كاروانهاى حامل كمك‏ها و بازديد از جبهه‏ها و زيارت رزمندگان، ارتباط جبهه و پشت جبهه را عميق‏تر نمودند. قشر بانوان آگاه و انقلابى فارس كه فرزندان و همسران غيرتمند خود را به سوى جبهه‏ها روانه كرده بودند، ضمن حفظ و گسترش فرهنگ دفاع در پشت جبهه، در مراكز ويژه خواهران با شور و شوق به فعاليت پرداخته و در دوخت البسه رزمندگان، بسته بندى كمكهاى جنسى و فرآورى مواد غذايى و تقويت روحيه خانواده‏هاى شهداء، مجاهدت كردند.
 +
ستادهاى پشتيبانى جنگ علاوه بر اقلام خوراكى و پوشاك، كالاهاى فرهنگى و مذهبى مورد علاقه و ن
 +
ياز رزمندگان را از قبيل: راديوهاى جيبى، قرآن و كتب دينى و ادعيه، مهر و جانماز، بلندگو و آمپلى فاير، نوار كاست و ضبط صوت و غيره را تدارك نموده و به يگان‏ها تحويل مى‏دادند كه در بالا بردن روحيه رزمندگان تأثير زيادى داشت.
 +
 +
==مشاركت سياسى==
 +
 +
مردم استان فارس همچون ساير مردم ايران اسلامى همواره در صحنه‏هاى انقلاب شركت نموده‏اند و با حضور چشمگير خود، از نظام و رهبرى حمايت نموده‏اند.
 +
 +
حضور گسترده مردم در دفاع مقدس، تظاهرات، راهپيمايى و انتخابات مختلف دليل بر مشاركت سياسى بالاى مردم اين استان مى‏باشد.
 +
 +
حضور مردم در دوره هفتم رياست جمهورى بسيار چشمگير و گسترده بود. در اين دوره 27/80 درصد واجدين شرايط در پاى صندوق‏هاى رأى حاضر شدند.
 +
 +
ميزان مشاركت مردمى در دوره هشتم رياست جمهورى كاهش يافت و به 66/68 درصد رسيد.
 +
 +
در دوره‏هاى مختلف انتخابات مجلس شوراى اسلامى نيز مردم استان حضورى گسترده و فعال داشته‏اند.
 +
 +
در اولين دوره انتخابات مجلس شوراى اسلامى 9/58 درصد واجدين شرايط در پاى صندوق‏هاى رأى حاضر شده‏اند.
 +
 +
در دومين دوره ميزان مشاركت مردمى 2/51 درصد بوده است. در دوره سوم اين ميزان به 8/60 درصد رسيده است.
 +
 +
در دوره چهارم 6/65 درصد واجدين شرايط در پاى صندوق‏هاى رأى حاضر شده‏اند.
 +
 +
در دوره پنجم ميزان مشاركت مردمى به 4/62 درصد تنزل پيدا كرده است.
 +
 +
در ششمين دوره 4/63 درصد واجدين شرايط در انتخابات شركت نموده‏اند.
 +
 +
ميزان مشاركت مردم در انتخابات مجلس شوراى اسلامى در ادوار مختلف
 +
 +
دورهجمعيت واجد شرايطتعداد آراءدرصد مشاركت
 +
 +
اول000/130/1180/66586/58
 +
 +
دوم000/350/1219/6922/51
 +
 +
سوم000/598/1417/9728/60
 +
 +
چهارم000/870/1494/229/163/65
 +
 +
پنجم000/260/2188/410/14/62
 +
 +
ششم000/600/2685/648/14/63
 +
 +
در ذيل با گذرى اجمالى بر تاريخ شروع و پايان دوره‏هاى مختلف مجلس شوراى‏اسلامى، اسامى نمايندگان استان را در هر دوره مورد بررسى قرار مى‏دهيم:
 +
 +
ـ دوره اول
 +
 +
اولين دروه مجلس شوراى اسلامى در تاريخ هفتم خردادماه 1359 افتتاح شد  و نمايندگان مردم استان بدين قرار به مجلس راه يافتند:
 +
 +
1ـ حسين كرمانى آباده
 +
 +
2ـ على نظرى منفرد آباده (مياندوره‏اى)
 +
 +
3ـ على محمد بشارتى جهرمى جهرم
 +
 +
4ـ عبدالكريم شرعى داراب
 +
 +
5ـ سيد ابوفاضل رضوى سپيدان
 +
 +
6ـ محمد امين سازگار نژاد سروستان
 +
 +
7ـ محمد صادق حائرى شيرازى شيراز
 +
 +
8ـ سيد صباح زنگنه شيراز
 +
 +
9ـ مصطفى معين نجف آبادى شيراز
 +
 +
10ـ سيد عطاء الله مهاجرانى شيراز
 +
 +
11ـ احمد بهشتى فسا
 +
 +
12ـ رجبعلى طاهرى كازرون
 +
 +
13ـ سيد محمود علوى لارستان
 +
 +
14ـ سيد عبدالواحد موسوى لارى لارستان
 +
 +
15ـ مهدى نصيرى لارى لارستان
 +
 +
16ـ صمد شجاعيان ممسنى
 +
 +
اين دوره از مجلس در تاريخ ششم خرداد ماه 1363 پايان يافت.
 +
 +
ـ دوره دوم
 +
 +
دومين دروه مجلس شوراى اسلامى در تاريخ هفتم خردادماه 1363 گشايش يافت  و منتخبين مردم استان بدين قرار به مجلس راه يافتند:
 +
 +
1ـ على نظرى منفرد آباده
 +
 +
2ـ ابراهيم اسلامى خرمى اقليد
 +
 +
3ـ سيد فخر الدين هاشمى جهرم
 +
 +
4ـ حسين محمدخانى شاهرودى داراب
 +
 +
5ـ رمضان روحانى نيا سپيدان
 +
 +
6ـ مهدى قائمى فر سروستان
 +
 +
7ـ جواد مشتاقيان شيراز
 +
 +
8ـ سيد حسين قطميرى شيراز
 +
 +
9ـ رسول منتجب نيا شيراز
 +
 +
10ـ احمد بهشتى فارس
 +
 +
11ـ خداكرم جلالى فيروز آباد
 +
 +
12ـ برزو بهبودى كازرون
 +
 +
13ـ محمد جواد راستى لارى لارستان
 +
 +
14ـ سيد محمود علوى لارستان
 +
 +
15ـ قنبر (احمد) كبيرى مرودشت
 +
 +
16ـ صمد شجاعيان ممسنى
 +
 +
اين مجلس در تاريخ پنجم خردادماه 1367 پايان يافت.
 +
 +
ـ دوره سوم
 +
 +
سومين دوره مجلس شوراى اسلامى در تاريخ هفتم خرداد 1367 آغاز به كار كرد  و افراد ذيل از اين استان به مجلس راه يافتند:
 +
 +
1ـ رحمت الله خسروى آباده
 +
 +
2ـ احمد نيكفر اقليد
 +
 +
3ـ سيد فخر الدين هاشمى جهرم
 +
 +
4ـ احمد خارستانى خرامه، سروستان، كربال، كوار
 +
 +
5ـ احمد على نظرى پور داراب
 +
 +
6ـ رمضان روحانى نيا سپيدان
 +
 +
7ـ اسد الله عابدى شهر خضرى شيراز
 +
 +
8ـ قاسم شعله سعدى شيراز
 +
 +
9ـ هدايت الله آقايى غياث آبادى فسا
 +
 +
10ـ خدا كرم جلالى فيروز آباد
 +
 +
11ـ محمد جواد راستى لارى لارستان
 +
 +
12ـ محمد باقر باقرى نژاديان فرد لامرد
 +
 +
13ـ قنبر (احمد) كبيرى مرودشت
 +
 +
14ـ سيد عبدالرسول موسوى ممسنى
 +
 +
سومين دوره مجلس در تاريخ ششم خرداد ماه 1371 پايان يافت.
 +
 +
ـ دوره چهارم
 +
 +
چهارمين دوره مجلس شوراى اسلامى در تاريخ هفتم خرداد 1371 آغاز شد  و نمايندگان مردم استان بدين قرار به مجلس راه يافتند:
 +
 +
1ـ سيد محمد حسين دانا آباده
 +
 +
2ـ سيد ابوفاضل اردكانى اردكان
 +
 +
3ـ احمد نيكفر اقليد
 +
 +
4ـ محمد مهدى شجاعى فرد جهرم
 +
 +
5ـ حسين رشيدى داراب
 +
 +
6ـ اسماعيل نوروزى سروستان و كربال
 +
 +
7ـ قاسم شعله سعدى شيراز
 +
 +
8ـ احمد نجابت شيراز
 +
 +
9ـ محمد رضا مجيدى فسا
 +
 +
10ـ خدا كرم جلالى فيروز آباد
 +
 +
11ـ غلامحسين نوذرى كازرون
 +
 +
12ـ محمد حسين نخبة الفقها لارستان
 +
 +
13ـ سيد محمود علوى لامرد
 +
 +
14ـ جليل رشيدى كوچى مرودشت
 +
 +
15ـ حبيب الله رشيدى كوچى مرودشت
 +
 +
16ـ رضا قلى اللهيارى ممسنى
 +
 +
17ـ خليل دادور نى‏ريز و استهبان
 +
 +
18ـ على اكبر همتايى نى‏ريز و استهبان
 +
 +
چهارمين دوره مجلس شوراى اسلامى در ششم خرداد ماه 1375 پايان يافت.
 +
 +
ـ دوره پنجم
 +
 +
دوره پنجم مجلس شوراى اسلامى در تاريخ دوازدهم خرداد 1375 گشايش يافت  و منتخبين استان بدين قرار به مجلس راه يافتند:
 +
 +
1ـ سيد محمد حسين دانا آباده
 +
 +
2ـ خداداد قبادى اقليد
 +
 +
3ـ محمد مهدى شجاعى فر جهرم
 +
 +
4ـ عبدالمحمد استاد داراب
 +
 +
5ـ سيد ابو فاضل رضوى اردكانى سپيدان
 +
 +
6ـ مصطفى زارعى سروستان
 +
 +
7ـ على سهرابى شيراز
 +
 +
8ـ محمد مهدى قهرمانى شيراز
 +
 +
9ـ احمد نجابت شيراز
 +
 +
10ـ محمد رضا مجيدى فسا
 +
 +
11ـ سهراب بهلولى قشقايى فيروز آباد
 +
 +
12ـ غلامحسين نوذرى كازرون
 +
 +
13ـ محمد حسين نخبة الفقهايى لارستان
 +
 +
14ـ سيد محمود علوى لامرد
 +
 +
15ـ حبيب الله رشيدى كوچى مرودشت
 +
 +
16ـ فريبرز انصارى ممسنى
 +
 +
17ـ محمد سقايى نى‏ريز و استهبان
 +
 +
پنجمين دوره مجلس شوراى اسلامى در تاريخ ششم خردادماه 1379 پايان يافت.
 +
 +
دوره ششم
 +
 +
دوره ششم مجلس شوراى اسلامى در تاريخ هفتم خرداد 1379 گشايش يافت و منتخبين استان بدين قرار به مجلس راه يافتند:
 +
 +
1ـ سيدمهدى طباطبايى آباده و بوانات
 +
 +
2ـ خداداد قبادى اقليد
 +
 +
3ـ محمدعلى سعدايى جهرمى جهرم
 +
 +
4ـ محمد سقايى خنيريز و اصطهبانات
 +
 +
5ـ غلامحسين برزگر سپيدان
 +
 +
6ـ سعدالله روستا طسوجى سروستان و كربال
 +
 +
7ـ جليل سازگار نژاد شيراز
 +
 +
8ـ رضا يوسفيان شيراز
 +
 +
9ـ طاهره رضازاده شيراز
 +
 +
10ـ سيداحمد عظيمى شيراز
 +
 +
11ـ بهيار سليمانى فسا
 +
 +
12ـ سهراب بهلولى قشقايى فيروز آباد
 +
 +
13ـ محمدباقر باقرى نژاديان فرد كازرون
 +
 +
14ـ سيدمنصور كشفى لارستان
 +
 +
15ـ سيدجلال موسوى لامرد
 +
 +
16ـ حسن شبان پور مرودشت و ارسنجان
 +
 +
17ـ سيدابراهيم امينى ممسنى
 +
 +
در دو سال اول اين دوره شهرستان داراب فاقد نماينده بوده است.
 +
 +
ـ دوره هفتم
 +
 +
نمايندگان فعلى استان (دوره هفتم مجلس شوراى اسلامى):
 +
 +
1ـ محمود محمدى آباده و بوانات
 +
 +
2ـ احمد نيكفر اقليد
 +
 +
3ـ سيد جمال الدين ارجمند جهرم
 +
 +
4ـ عبدالمحمد رستاد داراب و زرين دشت
 +
 +
5ـ على مؤيدى سپيدان
 +
 +
6ـ زين العابدين طهماسبى سروستانى سروستان، كربال و كوار
 +
 +
7ـ سيد حسين ذوالانوار شيراز
 +
 +
8ـ محمد هادى ربانى شيراز
 +
 +
9ـ محمد نبى رودكى شيراز
 +
 +
10ـ محمد حسن دوگانى آغچغلو فسا
 +
 +
11ـ سيد يونس موسوى سرچشمه فيروزآباد، قر، كارزين و فراشبند
 +
 +
12ـ شاهين محمد صادقى كازرون
 +
 +
13ـ يوسف محبى لارستان
 +
 +
14ـ محمدعلى حياتى لاممرد و مهر
 +
 +
15ـ على اكبر قبادى حمزه خانى مرودشت و ارسنجان
 +
 +
16ـ على احمدى ممسنى
 +
 +
17ـ مسعود امينى نيريز و اصطهبانات
 +
 +
  
 
{{منابع}}
 
{{منابع}}
 
[[رده:دوران جمهوری اسلامی]]
 
[[رده:دوران جمهوری اسلامی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ فروردین ۱۳۹۱، ساعت ۱۴:۱۳

محتویات

دوران جمهوری اسلامی

استان فارس به لحاظ حوادث تاريخى و تركيب جمعيت آن، در دوران رژيم پهلوى به شدت مورد مراقبت دستگاه و سازمان امنيت قرار گرفته بود و مردم آن از نظر افكار و عقيده شديدا زير فشار بودند.

ايادى رژيم و عوامل ساواك بدين مردم و مجامع دينى به اشكال مختلف به گونه‏اى عوام فريبانه نفوذ كرده بودند و اگر افراد مبارزى در بين طبقات مردم ديده مى‏شدند، كه در آن زمان تعدادشان هم كم نبود، به سرعت تعقيب و به چنگال دژخيمان گرفتار مى‏گرديدند و كسى هم از سرنوشت آنان آگاه نمى‏شد.

مبارزات ملت مسلمان ايران با داشتن زمينه‏هاى تاريخى، سرانجام در خرداد 1342 با قيام همه جانبه مردم به رهبرى آيت الله العظمى امام خمينى به هويت اصلى خود دست يافت.

سال 1356 شمسى سال شكوفايى انقلاب و استمرار حركت مردم گرديد و چهره اجتماعى شهرهاى ايران را دگرگون ساخت.

در 4/6/1356 جشن هنر شيراز مورد اعتراض روحانيون و علماى مبارز، به خصوص علماى شيراز واقع گرديد.

ساواك در بولتن نوبه‏اى خود در مورد اين اعتراضات نوشت: آيت الله بهاء الدين محلاتى ـ روحانى مقيم شيراز ـ در مسجدى كه اقامه نماز مى‏كند، مطالبى در خصوص جشن هنر شيراز عنوان كرده و گفته است:

«چنانچه امشب برنامه جشن هنر شيراز تعطيل نشود، فردا (5/6/56) مساجد و بازار تعطيل خواهد شد.

با انعكاس موضوع در خارج از منطقه، دو نفر از روحانيون استان اصفهان با آيت الله بها الدين محلاتى تماس گرفته و با وى در اين زمينه (اظهار) همدردى كرده‏اند.

همچنين امروز دو نفر از وعاظ به اسامى سيد على دستغيب و على محمد دستغيب در مسجد الرضا و آتشى‏هاى شهر شيراز، هنگامى كه به مناسبت ماه مبارك رمضان سخنرانى مى‏كرده‏اند، در خلال سخنرانى خود مطالب انتقادى و تحريك‏آميزى عليه برنامه‏هاى جشن هنر شيراز اظهار داشته‏اند.

در تاريخ 24 آبانماه 1356 به دنبال سخنرانى آيت الله ربانى شيرازى عليه رژيم در شيراز، ايشان توسط عوامل رژيم بازداشت شدند.

به مناسبت چهلم شهداى تبريز از صبح روز دهم فروردين 1357 بازار شيراز و اكثر مغازه‏هاى خيابان‏هاى شيراز تعطيل بود.

در اين روز از طرف افراد ناشناس، صاحبان سينماهاى شيراز مورد تهديد قرار گرفته بودند. همچنين در شهرهاى جهرم، فسا و داراب استان فارس اكثر مغازه‏ها در بازار و خيابان‏ها تعطيل بود.

در بعد از ظهر اين روز، شهر جهرم چهره ديگرى به خود گرفت. تظاهرات مردمى در اين شهر كه از ساعت هفت صبح شروع شده بود، در پنج نقطه از شهر هنوز ادامه داشت كه مأمورين انتظامى براى متفرق كردن آنان به تلاش پرداخته و ابتدا با استفاده از ماشين‏هاى آب پاش و گاز اشك آور و شليك هوايى، سعى در پراكنده نمودن آنها داشتند. اما آنها با پرتاب سنگ و مواد آتش زا مبادرت به مقاومت كردند و مأمورين انتظامى رژيم اقدام به تيراندازى كردند كه بر اثر آن يك دختر بيست ساله شهيد و دوازده نفر مجروح شدند.

علاوه بر اين در جريان اين درگيرى‏ها 22 نفر دستگير شده‏اند و سرانجام حدود ساعت 30/23 وضع شهر به حال عادى برگشت. اين تظاهرات در روز بعد نيز ادامه داشت كه چند نفر دستگير و دو نفر نيز در اثر اصابت گلوله مجروح گرديدند.

از ديگر نقاطى كه در روز 11 فروردين 1357 در استان فارس صداى اعتراضات مردم عليه رژيم شاه در آنجا شنيده شد، مرودشت، لارستان و فيروز آباد بود.

در فيروز آباد شيشه برخى از بانك‏ها شكسته شد.

در لارستان به بخشدارى اين منطقه حمله شد و يك خودرو آتش گرفت.

در مرودشت نيز نمايشگاه اسناد و مدارك پنجاه سال سلطنت خاندان پهلوى در آتش سوخت.

در كازرون علاوه بر شيشه بانك‏ها، خانه‏هاى مسكونى مأموران امنيتى با پرتاب سنگ و آجر تهديد شد.

با آغاز ماه مبارك رمضان، حركت مردم عمق بيشترى يافت و در شيراز تظاهرات مردم وسعت بيشترى پيدا كرد.

در بيستم مرداد ماه 1357 مردم با مأموران به جنگ و ستيز پرداختند و در نتيجه عده‏اى زخمى و كشته شدند.

به دنبال آن در روز بيست و يكم مرداد ماه 1357 صدها نفر از مردم شيراز براى بيان مخالفت خود با جشن هنر كه هر ساله در اين شهر برگزار مى‏شد تظاهرات ضد رژيمى برپا كردند و در نتيجه بين مردم و مأموران امنيتى و انتظامى زد و خورد شديد آغاز شد.

در اين درگيرى شديد سه نفر از مردم به شهادت رسيدند و جمع كثيرى زخمى شدند. چند مغازه و ساختمان دولتى و شعب بانك نيز صدمه فراوان ديدند. آزمون استاندار فارس اعلام كرد ما به وظايف قانونى خود با قدرت هر چه تمامتر عمل خواهيم كرد.

مسلمانان شيراز به خاطر اين واقعه جنايت بار عزاى عمومى اعلام نموده و مردم مغازه‏ها را تعطيل كردند و حضرت آيت الله العظمى خمينى در پيامى كه به مناسبت اين واقعه براى مردم شيراز فرستادند چنين فرمودند:

«گزارشات رسيده از ايران مبنى بر قتل و عام‏هاى مكرر در شهرهاى مذهبى اصفهان و شيراز و ... نمونه ديگرى از جنايات بى حد شاه است. ملت بايد بداند كه آزادى خواهان جهان به آسانى به آزادى دست نيافتند».

آيات عظام شريعتمدارى، گلپايگانى، نجفى مرعشى نيز اعلاميه‏اى در اين باره منتشر كردند.

پيام‏هاى امام كه همانند نفس مسيحايى به انقلابيون جان تازه‏اى مى‏بخشيد موجب تشديد مبارزات شد و آنان را به خروش واداشت به طورى كه از هفدهم شهريور 1357 بعضى از شهرهاى استان از جمله شيراز و كازرون به مدت شش ماه حكومت نظامى برقرار شد.

مردم شيراز على رغم فشار عمال رژيم صحنه مبارزه ميدانى با حكومت خودكامه را سرلوحه كار خود قرار داده بودند با شعارهايى از قبيل:

ارتش بيا حيا كن حكومت را رها كن

شهيد شدن شعار ماست خمينى افتخار ماست

سعى در دور كردن پيكره ارتش از حكومت را داشتند و در اين راه به توفيقاتى نيز دست يافتند. رژيم كه از تجمع مردم در عروسى و مجالس مذهبى به شدت مى‏هراسيد با اعلام فرمانى خواستار هماهنگ شدن مجالس فوق با فرماندارى نظامى منطقه شد كه حتى در بعضى مناطق به بستن مساجد منتهى شد.

برخورد خشونت آميز مأموران رژيم به حدى رسيده بود كه حتى در بخش خشت از نواحى كازرون يك استوار ژاندارمرى رژيم در محدوده پاسگاه اقدام به طرح حكومت نظامى ساختگى و شكنجه و آزار روستائيان منطقه كرد.

با فرا رسيدن ماه محرم، عزاداران حسينى و مردم متعهد و انقلابى جانى تازه گرفتند و به افشاگرى رژيم پهلوى پرداختند.

اين در حالى بود كه تظاهرات مردم استان به شكل گسترده و فراگير روز به روز پر خروش‏تر شد. سر سپردگان رژيم كه براى سركوب مردم انقلابى با ايجاد جو نارضايتى و كمبود مواد غذايى سعى در مقصر قلمداد كردن افراد انقلابى به عنوان آشوبگر به مردم را داشتند كه با دعوت روحانيون و سخنرانان مذهبى از بازاريان جهت رفع مشكلات غذايى و اجتماعى آنان، اين توطئه وابستگان مزدور در منطقه را ناكام گذاشتند.

سرانجام در دى ماه 1357 به مناسبت گراميداشت شهداى سال گذشته و شهداى اخير استان راهپيمايى‏هاى عظيم به وقوع پيوست كه به تبع آن جمعى از ارتشيان و همافران اين استان به جمع مردم پيوستند.

همچنين در 29 دى ماه راهپيمايى وفاق ملى با شهرهاى كشور در شهرهاى مختلف فارس انجام پذيرفت و اين حركت پرخروش ادامه داشت تا اينكه ثمره شيرين مبارزات خويش را با ورود امام خمينى در دوازدهم بهمن ماه پنجاه و هفت جشن گرفتند.

پس از اين روز آخرين سنگرهاى رژيم به دست انقلابيون فتح شد و با تشكيل كميته‏هاى انقلاب نظم و امنيت استان را در دست گرفتند.

حوادث سياسى از پيروزى انقلاب اسلامى تا كنون

نماز جمعه

به دنبال پيروزى انقلاب اسلامى، مردم مسلمان استان فارس خواستار تعيين امام جمعه از طرف حضرت امام جهت برپايى نماز جمعه گرديدند. به دنبال درخواست آنان از سوى دفتر حضرت امام، حضرت آيت الله دستغيب به عنوان نماينده امام و امام جمعه شيراز منصوب و افرادى نيز جهت شهرهاى استان تعيين گرديدند. حضرت آيت الله دستغيب كه از خانواده‏اى با فضيلت و بزرگ و بسيار متقى و شناخته شده نزد مردم استان بود توانست در آن مدت خدمات بسيار ارزنده‏اى براى مردم انجام بدهد.

عاقبت منافقين كوردل پس از بارها تهديد ايشان در اوج يأس و نا اميدى، در تاريخ 20 آذر 1360 دست به جنايت يازيدند و در قالب فردى كه درخواستى دارد به ايشان نزديك شدند و در كوچه مسير ايشان بمبى را منفجر كردند كه باعث شهادت ايشان و 12 نفر از همراهانشان گرديدند. به دنبال اين واقعه از سوى حضرت امام آيت‏الله حائرى به‏اين سمت منصوب شد و جايگاههاى نماز جمعه تا به امروز شاهد حضور فعال مردم در اين نماز باشكوه عبادى و سياسى است.

تعدادى ديگر از ائمه جمعه استان عبارتند از:

آباده: حجت الاسلام سيد حسن موسوى؛

آباده طشك: حجت الاسلام سيد احمد موسوى؛

ارسنجان: حجت الاسلام ابراهيم احمدى احمد آبادى؛

استهبانات: حجت الاسلام محمدهادى ربانى؛

اقليد: حجت الاسلام محمد صادق طالبى؛

بوانات: حجت الاسلام حسين ملك مكان؛

بيرم: حجت الاسلام سيد حسين زندوى؛

جهرم: حجت الاسلام لطف الله دژكام؛

خرامه: حجت الاسلام عباس عاقلى؛

خشت: حجت الاسلام محمد تقى عباسى؛

خفر خاوران: حجت الاسلام سيد محمد على هاشمى؛

داراب: حجت الاسلام سيد حبيب موسوى؛

داريون: حجت الاسلام يحيى صفرى؛

زاهد شهر: حجت الاسلام سيد مجد الدين حسينى؛

زرقان: حجت الاسلام حسن سعيدى؛

زرين دشت: حجت الاسلام حسين مقيسه؛

سپيدان: حجت الاسلام سيد حسين مؤمنى (ميرمؤمنى)؛

سده اقليد: حجت الاسلام سيد مرتضى نورالدينى؛

سروستان: حجت الاسلام محمد بحرينى؛

سعادت شهر: حجت الاسلام سيد محمد مؤمنى حبيب آبادى؛

سيدان: حجت الاسلام على طالبى نژاد؛

شيراز: حجت الاسلام محمد صادق حائرى شيرازى؛

صغاد: حجت الاسلام محمد رحيم جهرمى؛

صفا شهر (دهبيد): حجت الاسلام سيد امين الله حجازى؛

علا مرودشت: حجت الاسلام احمد باقرنيا؛

فراشبند: حجت الاسلام محمد حسن پناهيان؛

فسا: حجت الاسلام ابوالقاسم كارگزار؛

فيروز آباد: حجت الاسلام سيد عزيز الله هاشمى زاده؛

قادر آباد: حجت الاسلام سيد محمد حسينى؛

كازرون: حجت الاسلام بزرگ بنيادى؛

كوار: حجت الاسلام ناصر فطرس؛

گراش: حجت الاسلام محمد حسين حلاجى مفرد؛

گله‏دار (فارس): حجت الاسلام سيد احمد علوى؛

لار: حجت الاسلام سيد عبدالعلى آيت اللهى؛

لامرد: حجت الاسلام سيد على اصغر هاشمى؛

مرودشت: حجت الاسلام حسين بازقندى (بهجتى)؛

مشكان: حجت الاسلام على زعيم؛

مهر: حجت الاسلام ابوالحسن سجادى؛

ميمند: حجت الاسلام غلامحسين موحدى؛

نورآباد ممسنى: حجت الاسلام حسين عليپور؛

نى‏ريز: حجت الاسلام سيد محمد فقيه.

دفاع مقدس

پس از شروع جنگ تحميلى و خطر ساز شدن اوضاع، جوانان دلير اين استان با اشتياق وافر به سوى ميدانهاى نبرد شتافتند. در هر جبهه از كوه‏هاى سر به فلك كشيده كردستان تا شنزارهاى جنوب و آبهاى نيلگون خليج فارس رزمندگان استان فارس حضورى چشمگير داشتند. نيروهاى رزمى در قالب كاروانهاى مختلف عازم جبهه‏هاى حق عليه باطل مى‏شدند.

نكته قابل توجه در اين ميان آن بود كه برخى از نوجوانان نيز با تغيير تاريخ تولد خود در شناسنامه شرايط اعزام خويش را فراهم مى‏آوردند. آن دلباختگان راه خدا چه بسا سالها از بهترين دوران عمر گرانقدر خود را در جبهه‏هاى نبرد سپرى كردند.

لشكرهاى المهدى عليه‏السلام، نوزده فجر و امام حسين عليه‏السلام، تيپ 46 الهادى و 56 يونس و برخى ديگر از واحدهاى سپاه اسلام پذيراى رزمندگان استان فارس بودند. هم اكنون در هر گوشه از اين سرزمين زيارتگاه مبارك اين عزيزان ياد آور دلاورمردى‏هاى اين رشيد مردان مى‏باشد.

مردم زيارت گلزار اين شهيدان را بر خود لازم مى‏دانند و همچون امام‏زادگان، احترام آنان را بر خود واجب مى‏دانند. در كنار رزمندگان جان بر كف استان فارس عزيزان جهادگر و سنگر سازان بى سنگر در ميان ميدانهاى آتش و خون حضورى شايان توجه داشتند به طورى كه جمع بسيارى از اين عزيزان نيز به خيل شهدا پيوستند.

در مدت هشت سال دفاع مقدس، رزمندگان، جهادگران و امدادگران فارس، دوشادوش نيروهاى اعزامى از ساير مناطق ميهن اسلامى، با ارتش متجاوز رژيم بعثى عراق نبرد نموده و حماسه‏ها آفريدند.

فداكارى‏ها و شهادت‏طلبى اين مجاهدان فى سبيل الله موجب آزادى ده شهر و صدها روستا و تأسيسات بندرى و مرزى اشغال شده استانهاى خوزستان، ايلام، كرمانشاه و كردستان از تصرف نيروهاى عراقى شده و عزت و امنيت پايدار را براى ملت ايران به ارمغان آورد. بهاى سنگين و افتخار آفرين پيروزى‏هاى قواى اين استان بالغ بر چهارده هزار شهيد گرانقدر، صدها جانباز و صدها آزاده در بند، در اردوگاه‏هاى عراق بوده كه آمار مربوط به فارس نشان دهنده سهم برجسته مردم اين خطه در طريق جانبازى براى دفاع از ميهن اسلامى و حفظ كيان اسلام و نظام مقدس جمهورى اسلامى است.

از آغاز تا پايان جنگ تعداد 230 نفر از روحانيون و 313 نفر از سرداران جنگ در اين استان به شهادت رسيدند.

اسامى تعدادى از سرداران شهيد استان فارس

رديفنام و نام خانوادگىمسئوليتمحل شهادتتاريخ شهادت

1سيداحمد مرشدىمسئول سپاه داراباستهبان11/2/60

2عبدالرضا امينمسئول اطلاعاتشوش2/1/61

3محمدحسن ترابى‏خواهمسئول تيپدشت عباس5/1/61

4سيدجعفر ذاكرىفرمانده گردانكوشك22/4/61

5بيژن بهلولى قشقايىفرمانده گردانكوشك30/6/61

6حسام دوست فاطمهمسئول جهاددزلى14/1/62

7محمدحسن حميدى‏زادهجانشين اطلاعاتكوشك15/1/62

8حسين اسلامىجانشين عملياتفاو26/11/62

9محمدابراهيم ايلفرمانده تيپطلائيه5/12/62

10عبدالحميد ابوطالبىمسئول توپخانهفاو12/12/62

11فرامرز جمالىفرمانده گردانشرق دجله25/12/62

12محمدكاظم حقيقتمسئول اطلاعات تيپشرق دجله26/12/62

13محمد قنادىمسئول محور لشگرفاو22/11/64

14حسين دريابارجانشين مهندسىشملچه7/11/65

15هاشم شيخىجانشين اطلاعاتجزيره مجنون9/1/66

16احمد عسگريانمسئول قرارگاه دريايىشلمچه31/4/67

17على ياركرايىفرمانده قرارگاه حمزهارتفاعات سيلواياترك14/6/69

نقش مردم در جنگ تحميلى

از روزهاى نخستين تجاوز سراسرى ارتش رژيم بعثى عراق به ميهن اسلامى، تا پايان جنگ، مناطق نظامى، مراكز صنعتى و حياتى و بخش‏هاى مسكونى و آموزشى استان فارس خصوصا شهر شيراز، بطور متناوب مورد حمله هوايى و موشكى عراق قرار گرفتند.

در اثر اين حملات دشمن، علاوه بر خسارات فراوان مالى صدها تن از مردم شهرها شامل 81 زن و 386 كودك و تعدادى ديگر از مردم شهرها به شهادت رسيده و بى خانمان گرديدند.

شهرهاى استان فارس بويژه شيراز، از مهر ماه سال 1359 تا اتمام باز سازى شهرهاى ويران شده در جنگ، پذيراى صميمانه چند صد خانواده مهاجر جنگى بودند و بنياد مهاجرين جنگى با همكارى ادارات كار و امور اجتماعى و استاندارى و فرماندارى‏ها امكانات شغلى براى مهاجرين ديگر فراهم كردند.

شهادت صدها رزمنده سرفراز استان فارس در جبهه‏هاى نبرد و مشايعت پيكرهاى پاك آنها در شهرها و روستاها، جو ايثارگرى و معنوى را در فارس ايجاد كرد كه اغلب مساجد و مصلى‏هاى نماز جمعه به مراكز پشتيبانى جنگ تبديل شده و كاروانهاى حامل كمك‏ها و بازديد از جبهه‏ها و زيارت رزمندگان، ارتباط جبهه و پشت جبهه را عميق‏تر نمودند. قشر بانوان آگاه و انقلابى فارس كه فرزندان و همسران غيرتمند خود را به سوى جبهه‏ها روانه كرده بودند، ضمن حفظ و گسترش فرهنگ دفاع در پشت جبهه، در مراكز ويژه خواهران با شور و شوق به فعاليت پرداخته و در دوخت البسه رزمندگان، بسته بندى كمكهاى جنسى و فرآورى مواد غذايى و تقويت روحيه خانواده‏هاى شهداء، مجاهدت كردند. ستادهاى پشتيبانى جنگ علاوه بر اقلام خوراكى و پوشاك، كالاهاى فرهنگى و مذهبى مورد علاقه و ن ياز رزمندگان را از قبيل: راديوهاى جيبى، قرآن و كتب دينى و ادعيه، مهر و جانماز، بلندگو و آمپلى فاير، نوار كاست و ضبط صوت و غيره را تدارك نموده و به يگان‏ها تحويل مى‏دادند كه در بالا بردن روحيه رزمندگان تأثير زيادى داشت.

مشاركت سياسى

مردم استان فارس همچون ساير مردم ايران اسلامى همواره در صحنه‏هاى انقلاب شركت نموده‏اند و با حضور چشمگير خود، از نظام و رهبرى حمايت نموده‏اند.

حضور گسترده مردم در دفاع مقدس، تظاهرات، راهپيمايى و انتخابات مختلف دليل بر مشاركت سياسى بالاى مردم اين استان مى‏باشد.

حضور مردم در دوره هفتم رياست جمهورى بسيار چشمگير و گسترده بود. در اين دوره 27/80 درصد واجدين شرايط در پاى صندوق‏هاى رأى حاضر شدند.

ميزان مشاركت مردمى در دوره هشتم رياست جمهورى كاهش يافت و به 66/68 درصد رسيد.

در دوره‏هاى مختلف انتخابات مجلس شوراى اسلامى نيز مردم استان حضورى گسترده و فعال داشته‏اند.

در اولين دوره انتخابات مجلس شوراى اسلامى 9/58 درصد واجدين شرايط در پاى صندوق‏هاى رأى حاضر شده‏اند.

در دومين دوره ميزان مشاركت مردمى 2/51 درصد بوده است. در دوره سوم اين ميزان به 8/60 درصد رسيده است.

در دوره چهارم 6/65 درصد واجدين شرايط در پاى صندوق‏هاى رأى حاضر شده‏اند.

در دوره پنجم ميزان مشاركت مردمى به 4/62 درصد تنزل پيدا كرده است.

در ششمين دوره 4/63 درصد واجدين شرايط در انتخابات شركت نموده‏اند.

ميزان مشاركت مردم در انتخابات مجلس شوراى اسلامى در ادوار مختلف

دورهجمعيت واجد شرايطتعداد آراءدرصد مشاركت

اول000/130/1180/66586/58

دوم000/350/1219/6922/51

سوم000/598/1417/9728/60

چهارم000/870/1494/229/163/65

پنجم000/260/2188/410/14/62

ششم000/600/2685/648/14/63

در ذيل با گذرى اجمالى بر تاريخ شروع و پايان دوره‏هاى مختلف مجلس شوراى‏اسلامى، اسامى نمايندگان استان را در هر دوره مورد بررسى قرار مى‏دهيم:

ـ دوره اول

اولين دروه مجلس شوراى اسلامى در تاريخ هفتم خردادماه 1359 افتتاح شد و نمايندگان مردم استان بدين قرار به مجلس راه يافتند:

1ـ حسين كرمانى آباده

2ـ على نظرى منفرد آباده (مياندوره‏اى)

3ـ على محمد بشارتى جهرمى جهرم

4ـ عبدالكريم شرعى داراب

5ـ سيد ابوفاضل رضوى سپيدان

6ـ محمد امين سازگار نژاد سروستان

7ـ محمد صادق حائرى شيرازى شيراز

8ـ سيد صباح زنگنه شيراز

9ـ مصطفى معين نجف آبادى شيراز

10ـ سيد عطاء الله مهاجرانى شيراز

11ـ احمد بهشتى فسا

12ـ رجبعلى طاهرى كازرون

13ـ سيد محمود علوى لارستان

14ـ سيد عبدالواحد موسوى لارى لارستان

15ـ مهدى نصيرى لارى لارستان

16ـ صمد شجاعيان ممسنى

اين دوره از مجلس در تاريخ ششم خرداد ماه 1363 پايان يافت.

ـ دوره دوم

دومين دروه مجلس شوراى اسلامى در تاريخ هفتم خردادماه 1363 گشايش يافت و منتخبين مردم استان بدين قرار به مجلس راه يافتند:

1ـ على نظرى منفرد آباده

2ـ ابراهيم اسلامى خرمى اقليد

3ـ سيد فخر الدين هاشمى جهرم

4ـ حسين محمدخانى شاهرودى داراب

5ـ رمضان روحانى نيا سپيدان

6ـ مهدى قائمى فر سروستان

7ـ جواد مشتاقيان شيراز

8ـ سيد حسين قطميرى شيراز

9ـ رسول منتجب نيا شيراز

10ـ احمد بهشتى فارس

11ـ خداكرم جلالى فيروز آباد

12ـ برزو بهبودى كازرون

13ـ محمد جواد راستى لارى لارستان

14ـ سيد محمود علوى لارستان

15ـ قنبر (احمد) كبيرى مرودشت

16ـ صمد شجاعيان ممسنى

اين مجلس در تاريخ پنجم خردادماه 1367 پايان يافت.

ـ دوره سوم

سومين دوره مجلس شوراى اسلامى در تاريخ هفتم خرداد 1367 آغاز به كار كرد و افراد ذيل از اين استان به مجلس راه يافتند:

1ـ رحمت الله خسروى آباده

2ـ احمد نيكفر اقليد

3ـ سيد فخر الدين هاشمى جهرم

4ـ احمد خارستانى خرامه، سروستان، كربال، كوار

5ـ احمد على نظرى پور داراب

6ـ رمضان روحانى نيا سپيدان

7ـ اسد الله عابدى شهر خضرى شيراز

8ـ قاسم شعله سعدى شيراز

9ـ هدايت الله آقايى غياث آبادى فسا

10ـ خدا كرم جلالى فيروز آباد

11ـ محمد جواد راستى لارى لارستان

12ـ محمد باقر باقرى نژاديان فرد لامرد

13ـ قنبر (احمد) كبيرى مرودشت

14ـ سيد عبدالرسول موسوى ممسنى

سومين دوره مجلس در تاريخ ششم خرداد ماه 1371 پايان يافت.

ـ دوره چهارم

چهارمين دوره مجلس شوراى اسلامى در تاريخ هفتم خرداد 1371 آغاز شد و نمايندگان مردم استان بدين قرار به مجلس راه يافتند:

1ـ سيد محمد حسين دانا آباده

2ـ سيد ابوفاضل اردكانى اردكان

3ـ احمد نيكفر اقليد

4ـ محمد مهدى شجاعى فرد جهرم

5ـ حسين رشيدى داراب

6ـ اسماعيل نوروزى سروستان و كربال

7ـ قاسم شعله سعدى شيراز

8ـ احمد نجابت شيراز

9ـ محمد رضا مجيدى فسا

10ـ خدا كرم جلالى فيروز آباد

11ـ غلامحسين نوذرى كازرون

12ـ محمد حسين نخبة الفقها لارستان

13ـ سيد محمود علوى لامرد

14ـ جليل رشيدى كوچى مرودشت

15ـ حبيب الله رشيدى كوچى مرودشت

16ـ رضا قلى اللهيارى ممسنى

17ـ خليل دادور نى‏ريز و استهبان

18ـ على اكبر همتايى نى‏ريز و استهبان

چهارمين دوره مجلس شوراى اسلامى در ششم خرداد ماه 1375 پايان يافت.

ـ دوره پنجم

دوره پنجم مجلس شوراى اسلامى در تاريخ دوازدهم خرداد 1375 گشايش يافت و منتخبين استان بدين قرار به مجلس راه يافتند:

1ـ سيد محمد حسين دانا آباده

2ـ خداداد قبادى اقليد

3ـ محمد مهدى شجاعى فر جهرم

4ـ عبدالمحمد استاد داراب

5ـ سيد ابو فاضل رضوى اردكانى سپيدان

6ـ مصطفى زارعى سروستان

7ـ على سهرابى شيراز

8ـ محمد مهدى قهرمانى شيراز

9ـ احمد نجابت شيراز

10ـ محمد رضا مجيدى فسا

11ـ سهراب بهلولى قشقايى فيروز آباد

12ـ غلامحسين نوذرى كازرون

13ـ محمد حسين نخبة الفقهايى لارستان

14ـ سيد محمود علوى لامرد

15ـ حبيب الله رشيدى كوچى مرودشت

16ـ فريبرز انصارى ممسنى

17ـ محمد سقايى نى‏ريز و استهبان

پنجمين دوره مجلس شوراى اسلامى در تاريخ ششم خردادماه 1379 پايان يافت.

دوره ششم

دوره ششم مجلس شوراى اسلامى در تاريخ هفتم خرداد 1379 گشايش يافت و منتخبين استان بدين قرار به مجلس راه يافتند:

1ـ سيدمهدى طباطبايى آباده و بوانات

2ـ خداداد قبادى اقليد

3ـ محمدعلى سعدايى جهرمى جهرم

4ـ محمد سقايى خنيريز و اصطهبانات

5ـ غلامحسين برزگر سپيدان

6ـ سعدالله روستا طسوجى سروستان و كربال

7ـ جليل سازگار نژاد شيراز

8ـ رضا يوسفيان شيراز

9ـ طاهره رضازاده شيراز

10ـ سيداحمد عظيمى شيراز

11ـ بهيار سليمانى فسا

12ـ سهراب بهلولى قشقايى فيروز آباد

13ـ محمدباقر باقرى نژاديان فرد كازرون

14ـ سيدمنصور كشفى لارستان

15ـ سيدجلال موسوى لامرد

16ـ حسن شبان پور مرودشت و ارسنجان

17ـ سيدابراهيم امينى ممسنى

در دو سال اول اين دوره شهرستان داراب فاقد نماينده بوده است.

ـ دوره هفتم

نمايندگان فعلى استان (دوره هفتم مجلس شوراى اسلامى):

1ـ محمود محمدى آباده و بوانات

2ـ احمد نيكفر اقليد

3ـ سيد جمال الدين ارجمند جهرم

4ـ عبدالمحمد رستاد داراب و زرين دشت

5ـ على مؤيدى سپيدان

6ـ زين العابدين طهماسبى سروستانى سروستان، كربال و كوار

7ـ سيد حسين ذوالانوار شيراز

8ـ محمد هادى ربانى شيراز

9ـ محمد نبى رودكى شيراز

10ـ محمد حسن دوگانى آغچغلو فسا

11ـ سيد يونس موسوى سرچشمه فيروزآباد، قر، كارزين و فراشبند

12ـ شاهين محمد صادقى كازرون

13ـ يوسف محبى لارستان

14ـ محمدعلى حياتى لاممرد و مهر

15ـ على اكبر قبادى حمزه خانى مرودشت و ارسنجان

16ـ على احمدى ممسنى

17ـ مسعود امينى نيريز و اصطهبانات



منابع