موسیقی در استان مازندران
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
مدیر سیستم (بحث | مشارکتها) |
|||
(یک ویرایش میانی توسط یک کاربر نشان داده نشدهاست) | |||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
+ | موسيقى مناطق مركزى (از سارى تا نوشهر) | ||
+ | |||
+ | موسيقى اين بخش از مازندران بر پايه اصيلترين و كهنترين نغمهها و تكههاى چوپانى مازندران شكل گرفته است. در مقايسه با موسيقى دستگاهى ايران، موسيقى اين منطقه با مقام شور و دشتى قابل مقايسه است. | ||
+ | |||
+ | محور اصلى موسيقى اين بخش از سوى پنج مقام آوازى وزين و پرقدمت يعنى، تبرى بلند، تبرى كوتاه، كتولى بلند و كتولى كوتاه يا كُلِ حال و ميون كتولى و تعداد زيادى تكههاى سازى چوپانى است بر محور همين مقامات آوازى و سازى، تعداد قابل توجهى شبه مقام منظومههاى آوازى، ريز مقامات و قطعات سازى و چوپانى و موسيقى مراسمى شكل گرفته است كه در مجموع اساس موسيقى آوازى و سازى مازندران را تشكيل مىدهند. | ||
+ | |||
+ | مهمترين سازهاى رايج در مناطق مركزى مازندران عبارتند از: لله وا (نى چوپانى) و سورنا و دورسركتن (نقاره سفالى مضاعف) و تا حدود كمانچه. | ||
+ | |||
+ | 2ـ موسيقى شرق مازندران (از ميان دورود سارى تا كوهپايههاى تبرى زبان گرگان) | ||
+ | |||
+ | گدارها نقش عمدهاى در تكميل و تكوين اين موسيقى داشتهاند. (در موسيقى گدارى بيشتر از كمانچه، دايره و تمبك استفاده مىشود.) مهمترين ساز رايج در موسيقى شرق مازندران دوتار است. دو تار در شرق مازندران به احتمال، سازى مهاجر است كه طى سدههاى اخير از موسيقى منطقه گرگان و دشت تركمن به منطقه شرق مازندران مهاجرت كرده است. | ||
+ | |||
+ | هسته مركزى موسيقى شرق مازندران دو مقام بزرگ «هرايى» است كه خود در موسيقى تركمنى و موسيقى شمال خراسان ريشه دارد. بر بستر اين دو مقام بزرگ، چندين شعبه مقام و نيز منظومههاى متعدد شكل گرفته است. مضامين شعرى در موسيقى شرق مازندران دربرگيرنده داستانهاى عاشقانه، روايتهايى از كوچ و مهاجرت، اندوه و غربت و آرزوهاى شيرين و دستنيافتنى است. | ||
+ | |||
+ | 3ـ موسيقى غرب مازندران (چالوس تا غرب رودخانه نشتارود) | ||
+ | |||
+ | موسيقى مناطق غربى مازندران از آنجا كه در مجاورت مناطق شرقى گيلان قرار دارد و محل تلاقى دو فرهنگ موسيقى است. موسيقى اين منطقه تركيبى از خصوصيات موسيقى نواحى شرق گيلان چون ديلمان و اشكور و نواحى مازندران است. سازهاى رايج اين منطقه عبارتند از: نى، سورنا و دهل. | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
[[رده:موسیقی]] | [[رده:موسیقی]] |
نسخهٔ کنونی تا ۴ آبان ۱۳۹۱، ساعت ۲۱:۲۸
موسيقى مناطق مركزى (از سارى تا نوشهر)
موسيقى اين بخش از مازندران بر پايه اصيلترين و كهنترين نغمهها و تكههاى چوپانى مازندران شكل گرفته است. در مقايسه با موسيقى دستگاهى ايران، موسيقى اين منطقه با مقام شور و دشتى قابل مقايسه است.
محور اصلى موسيقى اين بخش از سوى پنج مقام آوازى وزين و پرقدمت يعنى، تبرى بلند، تبرى كوتاه، كتولى بلند و كتولى كوتاه يا كُلِ حال و ميون كتولى و تعداد زيادى تكههاى سازى چوپانى است بر محور همين مقامات آوازى و سازى، تعداد قابل توجهى شبه مقام منظومههاى آوازى، ريز مقامات و قطعات سازى و چوپانى و موسيقى مراسمى شكل گرفته است كه در مجموع اساس موسيقى آوازى و سازى مازندران را تشكيل مىدهند.
مهمترين سازهاى رايج در مناطق مركزى مازندران عبارتند از: لله وا (نى چوپانى) و سورنا و دورسركتن (نقاره سفالى مضاعف) و تا حدود كمانچه.
2ـ موسيقى شرق مازندران (از ميان دورود سارى تا كوهپايههاى تبرى زبان گرگان)
گدارها نقش عمدهاى در تكميل و تكوين اين موسيقى داشتهاند. (در موسيقى گدارى بيشتر از كمانچه، دايره و تمبك استفاده مىشود.) مهمترين ساز رايج در موسيقى شرق مازندران دوتار است. دو تار در شرق مازندران به احتمال، سازى مهاجر است كه طى سدههاى اخير از موسيقى منطقه گرگان و دشت تركمن به منطقه شرق مازندران مهاجرت كرده است.
هسته مركزى موسيقى شرق مازندران دو مقام بزرگ «هرايى» است كه خود در موسيقى تركمنى و موسيقى شمال خراسان ريشه دارد. بر بستر اين دو مقام بزرگ، چندين شعبه مقام و نيز منظومههاى متعدد شكل گرفته است. مضامين شعرى در موسيقى شرق مازندران دربرگيرنده داستانهاى عاشقانه، روايتهايى از كوچ و مهاجرت، اندوه و غربت و آرزوهاى شيرين و دستنيافتنى است.
3ـ موسيقى غرب مازندران (چالوس تا غرب رودخانه نشتارود)
موسيقى مناطق غربى مازندران از آنجا كه در مجاورت مناطق شرقى گيلان قرار دارد و محل تلاقى دو فرهنگ موسيقى است. موسيقى اين منطقه تركيبى از خصوصيات موسيقى نواحى شرق گيلان چون ديلمان و اشكور و نواحى مازندران است. سازهاى رايج اين منطقه عبارتند از: نى، سورنا و دهل.