نژاد و تیره در استان گیلان

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ آبان ۱۳۹۱، ساعت ۱۶:۲۵

ساكنان اوليه گيلان را دو تيره گيل و ديلم تشكيل مى‏دادند، تيره گيل در كناره‏هاى درياى خزر در جايى كه اكنون رشت و لاهيجان ناميده مى‏شود زندگى مى‏كردند ولى ديلميان در كرمسار جنوبى، كه اكنون رودبار و الموت است جاى داشتند. برخى از محققان گيل‏ها را همان كادوسيان دانسته‏اند.

از قديمى‏ترين اقوامى كه قبل از آريائى‏ها در اين سرزمين سكونت داشتند مى‏توان از كاسپى‏ها نام برد كه در سواحل خزر مى‏زيسته‏اند. كاسپى‏ها به دليل شهرت خود بزرگترين درياچه روى زمين يعنى درياى خزر يا كاسپين را به نام خود ثبت نمودند.

از ديگر اقوام ساكن در كرانه‏هاى جنوبى درياى خزر، مادها يا اماردها را ذكر كرده‏اند. با ورود آريائيان به فلات ايران سواحل جنوبى درياى خزر آباد بوده و محل زيست ساكنان بومى بوده است. برخى منابع نيز از وقوع جنگ بين مهاجرين (آريائيان) و ساكنان بومى آن خبر مى‏دهند. مقاومت ساكنان اوليه سواحل جنوبى و درياى خزر، نفوذ قبايل آريايى را دچار كندى ساخت.

ورود آريايى‏ها به سواحل جنوبى درياى خزر موجب ادغام ساكنان بومى آن و مهاجرين گرديد و در كناره خزر اقوام و قبايل متعددى به وجود آمدند كه از ميان آنها دو قوم گيل و ديلم داراى اكثريت و اهميت بودند. سرزمين محل سكونت اين دو تيره را ديلميان، ديلمستان يا ديلم مى‏ناميدند و نام گيل كمتر شنيده مى‏شد، اما چند قرن بعد اندك اندك گيلان شهرت بيشترى يافت و سراسر اين ناحيه به اين نام شهرت پيدا كرد.

در حال حاضر اكثريت جمعيت استان را گيلكى‏ها تشكيل مى‏دهند و علاوه بر آنها تالشى‏ها، تاتها، كردها، تركها و ارمنى‏ها نيز در گوشه و كنار اين استان سكونت دارند.

در شهرستان تالش ايالات و قبايل عشايرى نيز بسر مى‏برند. ايل تالش دولا و ايل خاشه برى از ايلات مهم اين منطقه محسوب مى‏شوند.

ايل تالش دولا از تيره‏هاى ارده، الله بشه، بودغ، چراج، رش، سيندى، وسكه، رينج و مينه‏رج تشكيل شده است كه هر يك از تيره‏ها به طوايف مختلفى تقسيم مى‏شوند.

ايل خاشه‏بر نيز از تيره‏هاى خيل گوئن، ازار، سا، شيراز، ملال و ميركه تشكيل شده است.

منابع