زراعت و باغداری در استان آذربایجان غربی

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اسفند ۱۳۹۰، ساعت ۱۸:۵۴

اين استان با توجه به موقعيت خاصى كه دارد، داراى محصولات متنوع كشاورزى نظير غلات، توتون، چغندر قند، پنبه، انگور، برگه زردآلو، مغز بادام، كتيرا و غيره است.

غير از محصولات زراعى مزبور، درختكارى و محصول چوب نيز از منابع ثروت طبيعى آذربايجان غربى محسوب مى‏گردد.

ـ غلات

آذربايجان غربى از مناطق مهم غله خيز ايران است و بعضى از نواحى آن مانند بوكان از اين لحاظ شهرت فراوان دارد.

غلاتى كه در آذربايجان غربى كشت مى‏شود، در درجه اول گندم و سپس جو است. به علاوه مقدارى برنج، چاودار، ارزن و ذرت نيز در استان كشت مى‏كنند.

بر اساس آمار سال زراعى 1377، سطح زير كشت غلات اين استان 369551 هكتار و ميزان توليد 785524 تن بوده است. اين استان از لحاظ ميزان توليد غلات در كشور رتبه نهم و از لحاظ سطح زير كشت غلات رتبه يازدهم را دارا بوده است.

ـ نباتات صنعتى

نباتات صنعتى از محصولات عمده آذربايجان غربى است. كشت چغندر قند براى تأمين خوراك كارخانه‏هاى قند اروميه، خوى، مياندوآب و پيرانشهر داراى اهميت مى‏باشد.

در سال 1377، از مجموع زمين‏هاى زير كشت اين استان 61713 هكتار به زير كشت محصولات صنعتى رفته است كه از اين مقدار 751291 تن محصول برداشت شده است كه از لحاظ ميزان توليد و سطح زير كشت به ترتيب رتبه سوم و چهارم را به خود اختصاص داده است.

ـ نباتات علوفه‏اى

وفور نسبى آب و رطوبت در آذربايجان غربى و رواج دامپرورى باعث توجه به كشت علوفه در اين منطقه شده است.

يونجه مهمترين گياه علوفه‏اى است كه تقريبا در تمام نقاط آذربايجان غربى كشت مى‏شود. در اطراف اروميه، سلماس و خصوصا خوى، يونجه كارى از لحاظ كيفيت و كميت قابل توجه است. در نقاط ديگر چون ماكو، پلدشت، سيه چشمه، شاه آباد، مهاباد، مياندوآب، بوكان و شاهين دژ نيز به اين كشت اقدام مى‏كنند.

بر اساس آمار سال 1377، سطح زير كشت نباتات علوفه‏اى در اين استان 114404 هكتار و ميزان توليد علوفه 735212 تن بوده است كه اين استان از لحاظ سطح زير كشت علوفه رتبه اول و از لحاظ ميزان توليد رتبه پنجم را به خود اختصاص داده است.

ـ حبوبات

در اين استان حبوبات به صورت كشت آبى بوده و مهمترين مناطق كشت آن اروميه، مياندوآب، خوى، سلماس و مهاباد است.

بر اساس آمار سال زراعى 1377، سطح زير كشت حبوبات در اين استان 79313 هكتار و ميزان توليد آن 43288 تن بوده است كه از لحاظ ميزان توليد رتبه سوم و از لحاظ سطح زير كشت رتبه چهارم كشور را دارا بوده است.

ـ سبزيجات

در اين استان سبزيجات مختلف به قدر مصرف در اطراف شهرهاى بزرگ خصوصا اروميه و مياندوآب كشت مى‏شود. سطح زير كشت سبزيجات در اين استان 10171 هكتار و ميزان توليد آن 24089 تن بوده است.

ـ محصولات جاليزى

در آذربايجان غربى به قدر احتياج و مصرف داخلى، در اطراف شهرها جاليز كشت مى‏شود. كشت جاليز مستلزم صرف وقت زياد و آبيارى منظم، وجين كارى و زمين كافى است.

سطح زير كشت محصولات جاليزى 15183 هكتار و ميزان توليد آن در سال 1377، در اين استان 52812 تن بوده است.

از سوى ديگر وضعيت طبيعى و آب و هواى آذربايجان غربى نشان دهنده استعداد طبيعى اين منطقه براى پرورش درختان ميوه است. ولى به علل مختلفى همچون؛ سيستم مالكيت و نوع زندگى اجتماعى وضع درختان ميوه به مقدار و كيفيت مورد انتظار نمى‏باشد.

مهمترين ميوه‏هاى استان در درجه اول انگور است كه در اروميه و مياندوآب به مقدار فراوان و اكثرا مرغوب به دست مى‏آيد و در ديگر نقاط استان نيز كم و بيش پرورش مى‏يابد.

دومين محصول مهم درختى استان زردآلو مى‏باشد كه به صورت برگه صادر مى‏شود. مركز اين محصول در شهرستانهاى مياندوآب، اروميه، خوى، سلماس و ماكو مى‏باشد.

سيب، گردو، گيلاس، گلابى، آلبالو، گوجه، هلو، به، فندق و ... در نقاط مختلف آذربايجان غربى به عمل مى‏آيد.

در پلدشت كه داراى آب و هواى گرم است انار به خوبى پرورش مى‏يابد. سنجد در اغلب نقاط استان به طور پراكنده وجود دارد و محصول آن مورد توجه كردان مى‏باشد و چوب آن در صنايع ظريف به كار مى‏رود.

در سال زراعى 76ـ1377 سطح زير كشت باغات استان 85552 هكتار بوده، كه از اين مقدار 8042 هكتار زير كشت نهال و 76510 هكتار زير كشت درختان بارور بوده است. ميزان توليد محصولات باغى در سال زراعى مذكور، 817181 تن بوده است. اين استان از لحاظ ميزان توليد محصولات باغى رتبه چهارم در كشور را دارا مى‏باشد.