پوشش گیاهی استان سمنان
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
مدیر سیستم (بحث | مشارکتها) |
|||
| (یک ویرایش میانی توسط یک کاربر نشان داده نشده‌است) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| + | |||
| + | هر چه از سمت كوير به طرف شمال و دامنههاى جنوبى سلسله جبال البرز پيش مىرويم، پوشش گياهى را مىتوان به صورت كويرى و نيمه كويرى و در شمال و شمال غربى، گياهان نيمه سردسيرى و كاملاً سردسيرى را مشاهده نمود. | ||
| + | |||
| + | در نواحى كويرى مراتع كويرى با پوشش گياهى تنك اكثرا به صورت بوتهها و درختچهها و انواعى شامل: «شوره گز»، «خارشتر»، «اسپند»، «گون»، «درمنه»، خانواده «اسفناجيان»، «ورك»، «ختمى»، «علفهاى گندمى»، «تاج ريزى» و «تاج خروس» به صورت غالب ديده مىشود. | ||
| + | |||
| + | به طور كلى مراتع كويرى به علت خشكى هوا، كمبود رطوبت، شورى خاك و ماسههاى نرم و غلتان طبعا از پوشش گياهى فقيرى برخوردار بوده و از نظر درجهبندى، اراضى پست محسوب مىشوند. | ||
| + | |||
| + | به تدريج هر چه از حاشيه كوير به سمت دامنههاى جنوبى سلسله جبال البرز پيش مىرويم با افزايش ارتفاع، تغيير جنس خاك، افزايش مقدار رطوبت و تغيير درجه حرارت، نوع پوشش گياهى تغيير كرده و به طرف نمونههاى نيمه سردسيرى و سردسيرى و در قسمت شمالى مراتع كاملاً ييلاقى جلب نظر مىنمايد، به طورى كه مىتوان گفت با يك فاصله حدود 30 كيلومتر از حاشيه كوير به سمت دامنه قسمت عمدهاى از منطقه داراى پوشش گياهى جالبى مىباشد. البته اين پوشش در نقاط مختلف از نظر تراكم كاملاً متفاوت مىباشد. | ||
| + | |||
| + | در حد فاصل بخش مهديشهر (سنگسر) و سمنان، گياهانى نظير «خارشتر»، «اسپند»، «شوره»، «هندوانه ابوجهل»، «تيغهاىكنگرمانند»، «ختمى»، نوعى «گون»، «درمنه» و انواعى از «گندميان» به چشم مىخورد. | ||
| + | |||
| + | با عبور كردن از منطقه مهديشهر به طرف حاشيه شمالى، آثار پوشش جنگلى كه از دستبرد روستاييان تا حدودى مصون نگه داشته شده، به صورت درختان خانواده «كاجيان» (سوزنى برگان) به خصوص «ارس»، «سرو»، «بنه» و درختچه «زرشك» نمايان مىشوند و در مناطقى كه پوشش گياهى غنى است گياه غالب از تيره گندميان مىباشد. | ||
| + | |||
| + | در منطقه شهميرزاد گياهان خودرو، شامل: «گون»، «درمنه»، گياهان تيره «گندميان»، «نعناييان»، «تيغهاىكنگرمانند»، «اسفند فرفيون»، «گل قاصد»، «بومادران»، «كاسنى»، «گزنه» و «گل سرخ وحشى» (نسترن) به وفور ديده مىشود. | ||
| + | |||
| + | همچنين در قسمتهايى از سطح استان، پارهاى از گياهان نظير «كتيراى صنعتى» كه از آن «صمغ» استخراج مىشود و «زيره سياه وحشى» كه ارزش تغذيهاى فراوانى براى گوسفندان دارا مىباشد و همچنين گياهانى نظير «كُما» كه از آن صمغ با ارزش «باريجه» استخراج مىگردد و گياه معروف «افدرا» (ريش بز) كه از آن براى ساختن شربتهاى سينه استفاده مىشود و نيز گياه «آنابازين» كه از آن مىتوان براى استخراج سموم گياهى استفاده نمود، ولى براى تغذيه دامها زيان آور است يافت مىشود. | ||
| + | |||
| + | اين گياه در منطقهاى بين شاهرود و دامغان به دست مىآيد. همچنين گياه «خطمى» كه ارزش دارويى دارد، به صورت پراكنده يافت مىشود. از ديگر گياهانى كه مصرف دارويى دارند مىتوان «شيرين بيان» و «بومادران» را نام برد. | ||
| + | در منطقه «خوش ييلاق»، واقع در شمال شهرستان شاهرود، پوشش گياهى به صورت جوامع گياهى متنوعى است كه اين تنوع به صورت جنگلهاى «راش» و «بلوط» و «ارس» در شيبهاى شمالى و شمال غربى منطقه شروع و به جوامع استپى خشك «درمنه» و «اسپند» در جنوب ختم مىشود. | ||
| + | |||
| + | در منطقه «خوارتوران» واقع در جنوب شرقى شاهرود پوشش گياهى شامل گياهان: «دم روباه»، «كاروان كش»، «افدرا»، «شور»، «تاغ»، نوعى «سيف»، «گز»، «قيچ»، «اسپند»، «جارو»، «گون»، «درمنه»، «كما»، «فرفيون»، «چوبك اسكنبيل» و «خارشتر» بوده كه شيبهاى پوششى مختلفى را در منطقه تشكيل مىدهد. | ||
| + | |||
| + | لازم به ذكر است كه گونههاى «تاغ» و «آتريلك» موجود در منطقه، كه توسط سرجنگلدارى در سطح منطقه نسبت به كشت آن ترويج گرديده است، از گونههاى گياهى بسيار با اهميت است كه علاوه بر تأمين علوفه دامى در تثبيت شنهاى روان و جلوگيرى از گسترش كوير نيز بسيار مفيد و مؤثر مىباشد. | ||
| + | |||
| + | جنگل | ||
| + | از كل مساحت 9153800 هكتارى استان سمنان، عرصه منابع طبيعى سطحى معادل 7906226 هكتار شامل مراتع، جنگلها، بيابان و شنزارها و بقيه را اراضى كشاورزى و محدوده شهرها و روستاها و بيابانهاى غير قابل احياء (شورهزارها) تشكيل مىدهند. | ||
| + | |||
| + | در حال حاضر حدود 30 درصد از سطح خشكيهاى كره زمين پوشيده از جنگل مىباشد كه در ايران حدود 7 درصد از مساحت كل كشور زير پوشش جنگل است و استان سمنان با داشتن حدود 225000 هكتار جنگل طبيعى و 66226 هكتار جنگل دستكاشت، فقط حدود 3 درصد از عرصه آن پوشيده از جنگل مىباشد. | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
[[رده:پوشش گیاهی]] | [[رده:پوشش گیاهی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ فروردین ۱۳۹۱، ساعت ۱۵:۳۵
هر چه از سمت كوير به طرف شمال و دامنههاى جنوبى سلسله جبال البرز پيش مىرويم، پوشش گياهى را مىتوان به صورت كويرى و نيمه كويرى و در شمال و شمال غربى، گياهان نيمه سردسيرى و كاملاً سردسيرى را مشاهده نمود.
در نواحى كويرى مراتع كويرى با پوشش گياهى تنك اكثرا به صورت بوتهها و درختچهها و انواعى شامل: «شوره گز»، «خارشتر»، «اسپند»، «گون»، «درمنه»، خانواده «اسفناجيان»، «ورك»، «ختمى»، «علفهاى گندمى»، «تاج ريزى» و «تاج خروس» به صورت غالب ديده مىشود.
به طور كلى مراتع كويرى به علت خشكى هوا، كمبود رطوبت، شورى خاك و ماسههاى نرم و غلتان طبعا از پوشش گياهى فقيرى برخوردار بوده و از نظر درجهبندى، اراضى پست محسوب مىشوند.
به تدريج هر چه از حاشيه كوير به سمت دامنههاى جنوبى سلسله جبال البرز پيش مىرويم با افزايش ارتفاع، تغيير جنس خاك، افزايش مقدار رطوبت و تغيير درجه حرارت، نوع پوشش گياهى تغيير كرده و به طرف نمونههاى نيمه سردسيرى و سردسيرى و در قسمت شمالى مراتع كاملاً ييلاقى جلب نظر مىنمايد، به طورى كه مىتوان گفت با يك فاصله حدود 30 كيلومتر از حاشيه كوير به سمت دامنه قسمت عمدهاى از منطقه داراى پوشش گياهى جالبى مىباشد. البته اين پوشش در نقاط مختلف از نظر تراكم كاملاً متفاوت مىباشد.
در حد فاصل بخش مهديشهر (سنگسر) و سمنان، گياهانى نظير «خارشتر»، «اسپند»، «شوره»، «هندوانه ابوجهل»، «تيغهاىكنگرمانند»، «ختمى»، نوعى «گون»، «درمنه» و انواعى از «گندميان» به چشم مىخورد.
با عبور كردن از منطقه مهديشهر به طرف حاشيه شمالى، آثار پوشش جنگلى كه از دستبرد روستاييان تا حدودى مصون نگه داشته شده، به صورت درختان خانواده «كاجيان» (سوزنى برگان) به خصوص «ارس»، «سرو»، «بنه» و درختچه «زرشك» نمايان مىشوند و در مناطقى كه پوشش گياهى غنى است گياه غالب از تيره گندميان مىباشد.
در منطقه شهميرزاد گياهان خودرو، شامل: «گون»، «درمنه»، گياهان تيره «گندميان»، «نعناييان»، «تيغهاىكنگرمانند»، «اسفند فرفيون»، «گل قاصد»، «بومادران»، «كاسنى»، «گزنه» و «گل سرخ وحشى» (نسترن) به وفور ديده مىشود.
همچنين در قسمتهايى از سطح استان، پارهاى از گياهان نظير «كتيراى صنعتى» كه از آن «صمغ» استخراج مىشود و «زيره سياه وحشى» كه ارزش تغذيهاى فراوانى براى گوسفندان دارا مىباشد و همچنين گياهانى نظير «كُما» كه از آن صمغ با ارزش «باريجه» استخراج مىگردد و گياه معروف «افدرا» (ريش بز) كه از آن براى ساختن شربتهاى سينه استفاده مىشود و نيز گياه «آنابازين» كه از آن مىتوان براى استخراج سموم گياهى استفاده نمود، ولى براى تغذيه دامها زيان آور است يافت مىشود.
اين گياه در منطقهاى بين شاهرود و دامغان به دست مىآيد. همچنين گياه «خطمى» كه ارزش دارويى دارد، به صورت پراكنده يافت مىشود. از ديگر گياهانى كه مصرف دارويى دارند مىتوان «شيرين بيان» و «بومادران» را نام برد. در منطقه «خوش ييلاق»، واقع در شمال شهرستان شاهرود، پوشش گياهى به صورت جوامع گياهى متنوعى است كه اين تنوع به صورت جنگلهاى «راش» و «بلوط» و «ارس» در شيبهاى شمالى و شمال غربى منطقه شروع و به جوامع استپى خشك «درمنه» و «اسپند» در جنوب ختم مىشود.
در منطقه «خوارتوران» واقع در جنوب شرقى شاهرود پوشش گياهى شامل گياهان: «دم روباه»، «كاروان كش»، «افدرا»، «شور»، «تاغ»، نوعى «سيف»، «گز»، «قيچ»، «اسپند»، «جارو»، «گون»، «درمنه»، «كما»، «فرفيون»، «چوبك اسكنبيل» و «خارشتر» بوده كه شيبهاى پوششى مختلفى را در منطقه تشكيل مىدهد.
لازم به ذكر است كه گونههاى «تاغ» و «آتريلك» موجود در منطقه، كه توسط سرجنگلدارى در سطح منطقه نسبت به كشت آن ترويج گرديده است، از گونههاى گياهى بسيار با اهميت است كه علاوه بر تأمين علوفه دامى در تثبيت شنهاى روان و جلوگيرى از گسترش كوير نيز بسيار مفيد و مؤثر مىباشد.
جنگل از كل مساحت 9153800 هكتارى استان سمنان، عرصه منابع طبيعى سطحى معادل 7906226 هكتار شامل مراتع، جنگلها، بيابان و شنزارها و بقيه را اراضى كشاورزى و محدوده شهرها و روستاها و بيابانهاى غير قابل احياء (شورهزارها) تشكيل مىدهند.
در حال حاضر حدود 30 درصد از سطح خشكيهاى كره زمين پوشيده از جنگل مىباشد كه در ايران حدود 7 درصد از مساحت كل كشور زير پوشش جنگل است و استان سمنان با داشتن حدود 225000 هكتار جنگل طبيعى و 66226 هكتار جنگل دستكاشت، فقط حدود 3 درصد از عرصه آن پوشيده از جنگل مىباشد.
