منابع آب استان خراسان رضوی
از ویکی اطلس فرهنگی ایران
مدیر سیستم (بحث | مشارکتها) |
|||
| (یک ویرایش میانی توسط یک کاربر نشان داده نشده‌است) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | 1ـ آبهاى سطحى | |
| − | + | قلت نزولات جوى، شرايط ژئومرفولوژيكى و هيدروژئولوژيكى سبب شدهاند تا رودخانههاى پر آب و بزرگى، نظير آنچه كه در شمال و غرب ايران وجود دارد، در اين استان وجود نداشته باشد. از اين رو در قسمت شمالى و شمال غرب استان، رودخانههايى هستند كه سرشاخههاى آنها داراى آب دائمى مىباشد. | |
| − | + | مهمترين اين رودخانهها عبارتند از: | |
| + | |||
| + | كشف رود، اترك، جامرود، كالشور نيشابور، كال سالار و شور قاين. | ||
| + | |||
| + | آب دائم اين سرشاخهها و همچنين مقدارى از سيلاب آنها به مصرف كشاورزى مىرسد. در جنوب استان نيزتعداد معدودى رودخانه وجود دارد كه اغلب فصلى بوده و تنها در مواقع پر باران سال جريان دارند. حجم نزولات جوى در سطح استان با احتساب متوسط بارندگى به ميزان 200 ميليمتر، در حدود 63 ميليارد متر مكعب مىباشد. چنانچه حدود 80 درصد از اين آب توليد شده را با توجه به شرايط اقليمى استان، تبخير و تعرّق در نظر بگيريم، بقيه يعنى 6/12 ميليارد متر مكعب سهم جريان سطحى و نفوذ باقى مىماند. | ||
| + | |||
| + | 2ـ آبهاى زيرزمينى | ||
| + | |||
| + | استان خراسان از نظر وجود منابع آبهاى زيرزمينى غنى مىباشد و اين منابع نقش آشكارى در اقتصاد منطقه دارد؛ اما به دليل حجم زيادى كه از اين آبها استحصال مىشود (سالانه بيش از 8 ميليارد متر مكعب)، و دليل عدم توجه به نحوه و ميزان برداشت، مشكلات و مسائل جبران ناپذيرى به بارآورده است. به خصوص هجوم مردم به حفر چاه از سال 1354 به اين طرف و بهرهبرداريهاى غير مجاز و بىرويه، روز به روز بر به اين مشكل افزوده و تا آن جا پيش رفته است كه تعداد زيادى از دشتهاى استان، به ويژه دشتهاى مهم و پر آب، نظير دشت مشهد، تربت جام، تايباد، نيشابور، كاشمر، سبزوار و تربت حيدريه با كسرى مخزن مواجه شده و سطح آب در آنها سال به سال پايينتر مىرود. | ||
| − | |||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
[[رده:منابع آب]] | [[رده:منابع آب]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۰ فروردین ۱۳۹۱، ساعت ۲۳:۱۲
1ـ آبهاى سطحى
قلت نزولات جوى، شرايط ژئومرفولوژيكى و هيدروژئولوژيكى سبب شدهاند تا رودخانههاى پر آب و بزرگى، نظير آنچه كه در شمال و غرب ايران وجود دارد، در اين استان وجود نداشته باشد. از اين رو در قسمت شمالى و شمال غرب استان، رودخانههايى هستند كه سرشاخههاى آنها داراى آب دائمى مىباشد.
مهمترين اين رودخانهها عبارتند از:
كشف رود، اترك، جامرود، كالشور نيشابور، كال سالار و شور قاين.
آب دائم اين سرشاخهها و همچنين مقدارى از سيلاب آنها به مصرف كشاورزى مىرسد. در جنوب استان نيزتعداد معدودى رودخانه وجود دارد كه اغلب فصلى بوده و تنها در مواقع پر باران سال جريان دارند. حجم نزولات جوى در سطح استان با احتساب متوسط بارندگى به ميزان 200 ميليمتر، در حدود 63 ميليارد متر مكعب مىباشد. چنانچه حدود 80 درصد از اين آب توليد شده را با توجه به شرايط اقليمى استان، تبخير و تعرّق در نظر بگيريم، بقيه يعنى 6/12 ميليارد متر مكعب سهم جريان سطحى و نفوذ باقى مىماند.
2ـ آبهاى زيرزمينى
استان خراسان از نظر وجود منابع آبهاى زيرزمينى غنى مىباشد و اين منابع نقش آشكارى در اقتصاد منطقه دارد؛ اما به دليل حجم زيادى كه از اين آبها استحصال مىشود (سالانه بيش از 8 ميليارد متر مكعب)، و دليل عدم توجه به نحوه و ميزان برداشت، مشكلات و مسائل جبران ناپذيرى به بارآورده است. به خصوص هجوم مردم به حفر چاه از سال 1354 به اين طرف و بهرهبرداريهاى غير مجاز و بىرويه، روز به روز بر به اين مشكل افزوده و تا آن جا پيش رفته است كه تعداد زيادى از دشتهاى استان، به ويژه دشتهاى مهم و پر آب، نظير دشت مشهد، تربت جام، تايباد، نيشابور، كاشمر، سبزوار و تربت حيدريه با كسرى مخزن مواجه شده و سطح آب در آنها سال به سال پايينتر مىرود.
